Kimlik Krizi ve Kişilik Bozuklukları: Otantikliğin Aracı Rolü

Yıl 2023, Cilt: 5 Sayı: 1, 58 - 66, 27.03.2023

Faik Taşçı , Yusuf Bilge

Öz

Bu çalışmanın amacı Erikson’un Psikososyal Kişilik Kuramına göre hayat boyu devam eden kimlik inşasının kişilik bozuklukları ile olan ilişkisinde kişinin kendi kimliğine uygun hareket edebilme kapasitesi olarak tarif edilebilecek otantikliğin aracı rolünü incelemektir. Yaş aralığı 18-79 (Ort.= 34.83, SS. = 11.71) olan 230’u kadın (%53.6) ve 199’u erkek (%46.4) olmak üzere toplam 429 kişinin katıldığı çalışma, kesitsel bir tarama çalışmasıdır. Analiz sonuçlarına göre tüm değişkenler birbirleriyle anlamlı ve güçlü ilişkiler gösterirken bağlılık temel gücü ile kişilik bozukluğu kümeleri arasındaki ilişkide otantikliğin kısmi aracı etkisi olduğu bulunmuştur. Bulgular, Erikson’un yaşam boyu devam eden kimlik ve kişilik gelişimi iddiası ile varoluşçu yaklaşımdaki dinamik otantiklik anlayışının birbirini tamamlar nitelikte olduklarını ve bunların sağlıklı bir şekilde gerçekleşmemesi durumunda ise patolojinin ortaya çıktığını göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

kimlik, kimlik krizi, otantiklik, kişilik bozuklukları

Destekleyen Kurum

-

Proje Numarası

-

Teşekkür

-

Identity Crises and Personality Disorders: Mediator Role of Authenticity

Öz

The main purpose of this study is to examine the mediating role of authenticity, which can be defined as the capacity to act in accordance with one's own identity, in the relationship between personality disorders and identity construction, which continues throughout life, according to Erikson's psychosocial personality theory. Participating in a total of 429 individuals [230 females (53.6%) and 199 males (46.4%), aged between 18 and 79 (M.= 34.83, SD.= 11.71)], the study was a cross-sectional screening study. According to the results of the analysis, while all the variables showed significant and strong relationships with each other, it was found that authenticity had a partial mediating effect on the relationship between the core strength of commitment and personality disorder clusters. The results of the research have shown that Erikson's lifelong claim of identity and personality development and dynamic authenticity in the existential approach are complementary to each other, and if these do not occur in a healthy way, pathology emerges.

Anahtar Kelimeler

identity, identity crisis, authenticity, personality disorders

Proje Numarası

-

Kaynakça

• American Psikiyatri Birliği. (2013). Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal Elkitabı, Beşinci Baskı (DSM-5), Tanı Ölçütleri Başvuru elkitabı. (E. Köroğlu, Çeviri Ed.) Ankara: Hekimler Yayın Birliği.
• Baron, R. M. ve Kenny, D. A. (1986). The moderator–mediator variable distinction in social psychological research: Conceptual, strategic, and statistical considerations. Journal of personality and social psychology, 51(6), 1173-1182.
• Bilge, Y. (2014). Coolidge Eksen İki Envanteri Plus’ın Türkçe Adaptasyonu ve DSM-5’te Yer Alan Kişilik Bozukluklarının Davranışsal İnhibisyon ve Davranışsal Aktivasyon Sistemleriyle İlişkilerinin İncelenmesi (Yayımlanmamış doktora tezi). İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
• Bilge, Y. (2018). DSM-5 kişilik bozuklukları için kısa bir ölçek: Coolidge Eksen II Envanteri Plus Türkçe Kısa Formun geliştirilmesi. Anatolian Journal of Psychiatry, 19(2), 14-21.
• Bognar, G. (2010). Authentic happiness. Utilitas, 22(3), 272-284.
• Boyraz, G., Waits, J. B. ve Felix, V. A. (2014). Authenticity, life satisfaction, and distress: A longitudinal analysis. Journal of Counseling Psychology, 61(3), 498- 505.
• Breger, L. (1974). From instinct to identity: The development of personality. New York: Routledge.
• Brunell, A. B., Kernis, M. H., Goldman, B. M., Heppner, W., Davis, P., Cascio, E. V. ve Webster, G. D. (2010). Dispositional authenticity and romantic relationship functioning. Personality and Individual Differences, 48(8), 900–905.
• Burger, J. M. (2011). Personality. Belmont, CA: Wadsworth, Cengage Learning.
• Burks, D.J. ve Robbins, R. (2011). Are you analyzing me? A qualitative exploration of psychologists' individual and interpersonal experiences with authenticity. Humanistic Psychologist, 39(4), 348-365.
• Coles, R. (Ed.). (2000). The Erik Erikson reader. New York: WW Norton.
• Coolidge, F.L. (2006). The Coolidge Axis II Inventory Plus Revised: Manual. Colorado Springs: Author.
• Darling-Fisher, C. S. ve Leidy, N. K. (1988). Measuring Eriksonian development in the adult: The modified Erikson psychosocial stage inventory. Psychological Reports, 62(3), 747-754.
• Demir, H. K., Dereboy, F. ve Dereboy, Ç. (2009). Gençlerde Kimlik Bocalaması ve Psikopatoloji. Turk Psikiyatri Dergisi, 20(3), 227-235.
• Domino, G. ve Hannah, M. T. (1989). Measuring Effective Functioning in the Elderly: An Application of Erikson’s Theory. Journal of Personality Assessment, 53(2), 319–328.
• Erikson, E. H. (1968). Childhood and Society. London: Paladin Grafton Books. (Orijinal çalışma basım tarihi 1951)
• Erikson, E. H. (1994). Identity: Youth and crisis (7. baskı). WW Norton & Company. (Orijinal çalışma basım tarihi 1968)
• Fossati, A., Maffei, C., Bagnato, M., Battaglia, M., Donati, D., Donini, M., Fiorilli, M., Novella, L. ve Prolo, F. (2000) Patterns of covariation of DSM-IV personality disorders in a mixed psychiatric sample. Compr Psychiatry, 41(3), 206-215.
• George, D. ve Mallery, P. (2003). Frequencies in: SPSS for windows step by step: A simple Guide and reference 11.0 update. George, D. ve Mallery, P. (Ed). Pearson Education.
• Gouveia, T., Schulz, M. S. ve Costa, M. E. (2016). Authenticity in relationships: Predicting caregiving and attachment in adult romantic relationships. Journal of Counseling Psychology, 63(6), 736-744.
• Harter, S. (2002). Authenticity. C. R. Snyder ve S. J. Lopez (Ed). Handbook of Positive Psychology içinde (s. 382-394). New York: Oxford University Press.
• Hayes, A.F. (2017). Introduction to mediation, modera-tion, and conditional process analysis: A regression- based approach. New York: Guilford Publications.
• Hirsch, E. (1992). The concept of identity. New York: Oxford University Press.
• İlhan, T. ve Özdemir, Y. (2013). Otantiklik Ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(40), 142-153.
• Impett, E. A., Sorsoli, L., Schooler, D., Henson, J. M. ve Tolman, D. L. (2008). Relationships authenticity and girls’ self esteem across adolescence. Developmental Psychology, 44, 722-733.
• İnanç, B. Y. ve Yerlikaya, E. E. (2016). Kişilik kuramları. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Koşucu, D. (2016). Otantiklik ve ruh sağlığı yaşam doyumu ilişkilerinde otantik iyi oluşun aracı rolü. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Arel Üniversitesi, İstanbul.
• Livesley, W. J. (2001). Conceptual and taxonomic issues. W. J. Livesley (Ed.), Handbook of personality disorders: Theory, research, and treatment içinde (s. 3–38). Guilford Press.
• May, R. (1997). Kendini Arayan İnsan (A. Karpat, Çev.). İstanbul: Kuraldışı Yayıncılık. (Orijinal çalışma basım tarihi 1953)
• McCurdy, S. J. ve Scherman, A. (1996). Effects of family structure on the adolescent separation-individuation process. Adolescence, 31(122), 307-319.
• Millon, T. (2019). Modern yaşamda kişilik bozuklukları. (E. Gezmiş, Çev.). İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları. (Orijinal çalışma basım tarihi 1999)
• Neff, K. D. ve Harter, S. (2002). The authenticity of conflict resolutions among adult couples: Does women's other-oriented behavior reflect their true selves? Sex Roles, 47(9/10), 403–417.
• Noam, G. G., Young, C. H. ve Jilnina, J. (2006). Social cognition, psychological symptoms, and mental health: The model, evidence, and contribution of ego development. D. Cicchetti ve D. J. Cohen (Der.), Developmental psychopathology: Theory and method içinde (ss. 750–794). John Wiley & Sons, Inc.
• Özdemir, Y. ve İlhan, T. (2013). Benlik kurguları ve öznel iyi oluş: otantik olmanın aracılık rolü. International Journal of Social Science, 6(2), 593-611.
• Özgüngör, S. ve Kapıkıran, N. A. (2016). Erikson’un psikososyal gelişim dönemleri ölçeklerinin Türk kültürüne uygunluğunun karşılaştırmalı olarak incelenmesi: ön bulgular. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(36), 114-126.
• Peterson, C. ve Seligman, M. E. (2004). Character strengths and virtues: A handbook and classification. New York: Oxford University Press.
• Prager, K. J. (1982). Identity development and self-esteem in young women. The Journal of Genetic Psychology, 141(2), 177-182.
• Read, D., Adams, G. R. ve Dobson, W. R. (1984). Ego-identity status, personality, and social-influence style. Journal of Personality and Social Psychology, 46(1), 169-177.
• Ryan, R. M. ve Connell, J. P. (1989). Perceived locus of causality and internalization: Examining reasons for acting in two domains. Journal of Personality and Social Psychology, 57(5), 749-761.
• Satici, S. A., Kayis, A. R. ve Akin, A. (2013). Predictive role of authenticity on psychological vulnerability in Turkish university students. Psychological Reports, 112(2), 519-528.
• Starr, S. S. (2008). Autheticity: a concept analysis. Nursing Forum. 43(2), 55-62.
• Swann J, W., De La Ronde, B., Hixon, C. ve Gregory, J. (1994). Authenticity and positivity strivings in marriage and courtship. Journal of Personality and Social Psychology, 66(5), 857-869.
• Thimm, J. C. (2010). Relationships between early maladaptive schemas and psychosocial developmental task resolution. Clinical Psychology & Psychotherapy: An International Journal of Theory & Practice, 17(3), 219-230.
• Thomaes, S., Sedikides, C. ve Reijntjes, A. (2017). Happy to be "me?" Authenticity, psychological need satisfaction, and subjective well-being in adolescence. Child Development, 88(4), 1045-1056.
• Willemsen, E. W. ve Waterman, K. K. (1991). Ego identity status and family environment: A correlational study. Psychological Reports, 69(3), 1203-1212.
• Wires, J. W., Barocas, R., ve Hollenbeck, A. R. (1994). Determinants of adolescent identity development: A cross-sequential study of boarding school boys. Adolescence, 29(114), 361-378.
• Wood, A., Linley, P., Maltby, J., Baliousis, M. ve Joseph, S. (2008). The authentic personality: A theoretical and empirical conceptualization and the development of the authenticity scale. Journal of Counseling Psychology, 55, 385–399.