Üniversite Öğrencilerinde Dini Tutum, Romantizm ve Eş Seçim Tercihleri Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi

Yıl 2023, Cilt: 7 Sayı: 1, 254 - 280, 15.09.2023

Necla Koca , Sema Yılmaz

Öz

Bu çalışmada 2018–2019 eğitim yılında Sivas Cumhuriyet Üniversitesi’nde öğrenim gören üniversite öğrencilerinin dini tutumlar, romantizme yönelik tutumlar ve eş seçimine ilişkin görüşleri ve bu değişkenler arasındaki ilişki ele alınmıştır. Çalışmanın örenklemini 374 kadın ve 319 erkek toplamda 693 üniversite öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırma verilerini toplamak için Sosyodemografik Bilgi Formu, Romantizm ve Eş Tutumları Ölçeği (REST) ve OK Dini Tutum Ölçeği kullanılmıştır. Araştırma sonucunda dini tutumlar, romantizm ve eş seçiminde tercihler ile romantizm ve eş seçimi, birlikte yaşama ve duygusal, davranışsal dini tutum ölçeği alt ölçümlerinden elde edilen toplam puan arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Araştırmanın bulguları arasında romantizme yönelik tutumlar ölçeğinin çaba gösterme alt ölçümü ile eş seçimi ve dini tutumlar ölçeğinin duyuşsal alt ölçümü arasında pozitif yönde ve anlamlı bir ilişki vardır. Veriler, bir kişinin eğitim düzeyinin kendisi gibi seçilmesini tercih edenlerin oranının diğerlerine göre daha yüksek olduğunu göstermektedir. Araştırma örnekleminin eş tercihlerinde aynı etnik kökene sahip olmayı tercih ettiği, eş olarak seçilecek kişinin yaşı, ekonomik durumu ve etnik kökeni gibi dini inançlarının da aynı olacağına dair beklentilerinin daha yüksek olduğu tespit edildimiştir.

Anahtar Kelimeler

Din Psikolojisi, Gençlik Dönemi, Dini Tutum, Eş Seçim Tercihleri, Romantizm

Examining the Relationships Between Religious Attitudes, Romance, and Spouse Choice Preferences in University Students

Öz

In this study, the views of university students studying at Sivas Cumhuriyet University in the 2018-2019 academic year on religious attitudes, attitudes towards romance and mate selection, and the relationship between these variables are discussed. The study group consisted of 693 university students, 374 women and 319 men. The OK Religious Attitude Scale, the Love and Spouse Attitudes Scale (REST), and the Sociodemographic Information Form were used in the study. As a result of the research, a negative significant relationship was found between religious attitudes, preferences in romance and spouse selection, and the total score obtained from the sub-measures of romance and spouse selection, living together, and emotional and behavioral religious attitude scale Among the findings of the study, there is a positive and significant relationship between the effort sub-measure of the romantic attitudes scale and the affective sub-measure of the spouse selection and religious attitudes scale. The data show that the rate of those who prefer a person’s education level to be chosen as themselves is higher than the others. It was determined that the research team preferred to have the same ethnic origin in their spouse preferences, and they had higher expectations that the person to be selected as a spouse would have the same religious beliefs such as age, economic status and ethnic origin.

Anahtar Kelimeler

Psychology of Religion, Adolescence, Religious Attitude, Mate Choice Preferences, Romance

Kaynakça

• Apaydın, Halil. Kişilik Özelliklerinin Dini Tutum ve Davranışlara Etkisi. Samsun: Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2001.
• Apostolou, Menelaos. “Sexual Selection Under Parental Choice: The Role of Parents In The Evolution of Human Mating.” Evolution and Human Behavior 28/6 (2007), 403-409.
• Arslan, Hasan. “Dinî Tutumların Oluşum, Gelişim ve Değişimi”. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 9/1 (2009), 77-96.
• Aydın, Cüneyd. Dinsel Fundamentalizm İle Yeni Çağ İnançlarına Yönelik Tutumlar Arasındaki İlişkiler. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2008.
• Babahanoğlu, Rasim. “Eş Seçiminde Kullanan: Bilimsel Bir Araştırma”. Uluslararası Kültürel ve Sosyal Araştırmalar Dergisi 6/2 (2020), 584-596.
• Baumeister, Roy. F.-Heatherton, Todd. F. “Self-Regulation Failure: An Overview”. Psychological Inquiry 7/1 (1996), 1–15. https://doi.org/10.1207/s15327965pli0701_1
• Bener, Muhammet. Dindarlık-Eş Seçimi İlişkisi (SDÜ Örneği). Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2011.
• Bilen, Mürüvvet. Ailede, Kurumlarda ve Toplumda Sağlıklı İnsan İlişkileri. Ankara: Teknik Basım Sanayii, 1983.
• Bozgeyikli, Hasan.-Toprak, Emre. “Üniversiteli Gençlerin Eş Seçim Kriterlerinin Sıralama Yargılarıyla Ölçeklenmesi.” Gençlik Araştırmaları Dergisi 1/1 (2013), 68-87.
• Bowen, Murray. “The Use of Family Theory in Clinical Practice.” Comprehensive Psychiatry 7/5 (1966), 345–374. https://doi.org/10.1016/S0010-440X(66)80065-2
• Bronfenbrenner, Urie. “Ecology of the Family as a Context for Human Development: Research Perspectives.” Developmental Psychology, 22/6 (1986), 723–742. https://psycnet.apa.org/doi/10.1037/0012-1649.22.6.723
• Buss, David. M. “Human Mate Selection: Opposites Are Sometimes Said to Attract, But in Fact We Are Likely to Marry Someone Who is Similar to Us in Almost Every Variable”. American Scientist 73/1 (1985), 47-51.
• Ceylan, Fatma Gül. Üniversite Öğrencilerinin Eş Seçimindeki Tercih ve Beklentileri. Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 1994.
• Cihan Güngör, Hüdayar vd. “Romantizm ve Eş Seçimi Tutum Ölçeğinin Uyarlanması Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması”. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi 4/36 (2011), 180–190.
• Cobb, Nathan vd. “Development of The Attitudes About Romance and Mate Selection Scale”. Family Relations 52/3 (2003).
• Çelik, Celalettin. Şehirleşme ve Din. Konya: Çizgi Kitabevi, 2002.
• Duran, Şenol-Hamamcı, Zeynep. “Evlilik Öncesi İlişki Geliştirme Programının Romantik İlişkiler Yaşayan Üniversite Öğrencilerinin İletişim Becerileri ve Çatışma İletişim Tarzları Üzerine Etkisinin İncelenmesi”. Sosyal
• Politika Çalışmaları Dergisi 23/23 (2010), 87-100.
• Doğan, Şahin. “Dini Tutumların Oluşmasına Etki Eden Sosyo-Kültürel Faktörler”. Toplum Bilimleri Dergisi 4/8 (2010), 107-126.
• Durmazkul, Aysel Dursun. Cinsiyete Göre Üniversite Öğrencilerinin Eş Seçim Tercihleri. Ankara: Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 1991.
• Ferşadoğlu, Saliha. 15-18 Yaş Lise Öğrencisi Kızların Dini Tutum ve Davranışları (Yalova Örneği). Sakarya: Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2013
• George, Darren-Mallery, Paul. SPSS for Windows Step by Step: A Simple Guide and Reference. 10th Edition. Boston: Pearson, 2010.
• Gladding, Samuel T. Family Therapy. History, Theory, and Practice. Sixth Edition. England: Pearson Education Limited, 2015.
• Hamarta, Erdal vd. “A Study On Marital Relationship and Marital Life Satisfaction With Regard To Values of Marital Couples.” International Journal of Human Sciences 2/1 (2015), 55-69.
• Haşıloğlu, Selçuk Burak vd. “Pazarlama Araştırmalarındaki Potansiyel Problemlere Yönelik Bir Araştırma: Kolayda Örnekleme ve Sıklık İfadeli Ölçek Maddeleri”. Pamukkale İşletme ve Bilişim Yönetimi Dergisi 2/1 (2015), 19-28. doi: 10.5505/pibyd.2015.47966
• Holmes, Bjarne. “In Search of My “One-And-Only: Romance-Related Media and Beliefs in Romantic Relationship Destiny.” The Electronic Journal of Communication 17/3-4 (2007), 1- 29.
• Kağıtçıbaşı, Çiğdem. Günümüzde İnsan ve İnsanlar. İstanbul: Evrim Yayınevi, 2017.
• Koç, Mustafa vd.. “Kohlberg’in Ahlaki Gelişim Kuramına Göre Üniversite Öğretim Elemanları ile Öğrenciler Arasındaki Etkileşimin Ahlaki Düzeyi”, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi 6/2 (2009), 757–771.
• Larson, Jeffry. “You’re My One And Only: Premarital Counseling For Unrealistic Beliefs About Mate Selection”. American Journal of Family Therapy 20/3 (1992), 242-253.
• Larson, J. H. “Evlilikle İlgili Mitler”. Çift Terapisti İçin Teknikler: Uzmanlardan Temel Müdahaleler. ed. GRWeeks, STFife-CM Peterson. 194-198. New York: Routledge.New York: Routledge, 2016.
• Lazarus, Arnold. Marital Myths Revisited: A Fresh Look At Two Dozen Mistaken Beliefs About Marriage. California: Impact Publishers, 2001.
• McCullough, Micheal. E., - Willoughby, Brian. L. “Religion, Self-Regulation, and Self-Control: Associations, Explanations, and Implications.” Psychological Bulletin 135/1 (2009). 69-93. doi:10.1037/a0014213
• Mehmedoğlu, Ali Ulvi. Kişilik ve Din. İstanbul: Dem Yayınları, 2006.
• Ok, Üzeyir. “Dinî Tutum Ölçeği Ölçek Geliştirme ve Geçerlik Çalışması”. Uluslararası İnsan ve Bilimler Dergisi 8/2 (2011), 528-549.
• Özbaydar, Belma. Din ve Tanrı İnancının Gelişmesi Üzerine Bir Araştırma. İstanbul: Baha Matbaası, 1970.
• Pınar, Gül. “Üniversite Son Sınıf Öğrencilerinin Evliliğe Bakış Açısı.” Aile ve Toplum 10/4 (2008), 49-60.
• Özgüven, İbrahim Ethem. Evlilik ve Aile Terapisi. Ankara: Nobel Yayınları, 2014.
• Sternberg, Robert J. “A Triangular Theory of Love”. Psychological Review 93/2 (1986). 119-135. https://psycnet.apa.org/doi/10.1037/0033-295X.93.2.119
• Sezen, Abdülvahit. Üniversite Öğrencileri Örnekleminde İman Gelişimi ve Dinsel Fundamentalizm Arasındaki İlişkiler Üzerine Bir Çalışma. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2008.
• Soccio, Douglas J. Felsefeye Giriş. çev. Kevser K. Karataş. İstanbul: Kaknüs Yayınları, 2010.
• Şener, Arzu-Terzioğlu, Günsel. “Bazı Sosyo-Ekonomik ve Demografik Değişkenler ile İletişimin Eşler Arası Uyuma Etkisinin Araştırılması”. Toplum Eğitim Kültür ve Araştırma Dergisi 4/13 (2008), 7-21.
• Tarhan, Nevzat. “Z Kuşağı Kayıp Kuşak Olmasın.” Erişim 07 Ağustos 2023. https://uskudar.edu.tr/tr/icerik/5466/prof-dr-nevzat-tarhan-z-kusagikayip-kusak-olmasin
• Tüzemen, Adem-Özdağoğlu, Aşkın. “Doktora Öğrencilerinin Eş Seçiminde Önem Verdikleri Kriterlerin Analitik
• Hiyerarşi Süreci Yöntemi ile Belirlenmesi.” İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 21/1 (2007), 215-232.
• Ural, Ayhan-Kılıç, İbrahim. Bilimsel Araştırma Süreci ve SPSS ile Veri Analizi. Ankara: Detay Yayıncılık, 2011
• Selman, Adnan-Uçar, Ramazan. “Dini Tercihleri Anlama ve Açıklamaya Farklı Bir Yaklaşım: Rasyonel Seçim Teorisi”. Toplum Bilimleri Dergisi 10 (2011), 70-91.