A study of developing a scale of problem-solving self-efficacy

Yıl 2023, , 374 - 394, 30.11.2023

Büşra Kıral-demir , Yasemin Katrancı

https://doi.org/10.33400/kuje.1221777

Öz

The primary goal of education is to help people become better problem solvers by utilizing their thinking and mental abilities. As a result, affective factors should be considered in addition to cognitive factors. Self-efficacy is one of these affective factors. Self-efficacy refers to people's beliefs about their skills to perform a task and succeed by organizing necessary activities. In this case, problem-solving self-efficacy is defined as one's belief in one's own ability to deal with problems patiently. In this study, we aimed to develop a scale to measure problem-solving self-efficacies. The study was executed according to scale development stages. Data were collected from 422 eighth-grade students in Turkey's public middle schools to develop and validate the scale. Exploratory factor analysis was used to determine the scale's factor structure and confirmatory factor analysis was performed to test the resulting structure. In addition, item analysis of the scale items was executed. As a result of the exploratory factor analysis, it was seen that the scale had two factors. However, according to the confirmatory factor analysis, it was determined that all values provided a good or perfect fit. Furthermore, Cronbach's alpha coefficient for the entire scale was 0.91; for subfactors, 0.88 and 0.87, respectively, indicating that the scale is highly reliable. A high validity and reliability scale was eventually developed to determine problem-solving self-efficacy. Studies in the literature show that students' self-efficacy is related to their problem-solving skills. Therefore, we propose additional research to investigate the developed scale's effect on students while considering demographic factors.

Anahtar Kelimeler

problem-solving, self-efficacy, scale development, validity, reliability

Problem çözmeye yönelik öz-yeterlik ölçeği geliştirme çalışması

Öz

Eğitimin temel amacı, insanların düşünmelerini ve zihinsel güçlerini kullanarak daha iyi birer problem çözücü olmalarını sağlamaktır. Bunun için bilişsel faktörlerin yanı sıra duyuşsal faktörlerin de dikkate alınması gerektiğine inanılmaktadır. Bu duyuşsal faktörlerden biri öz-yeterlik olarak kabul edilir. Öz-yeterlik, bireylerin bir görevi yapma ve gerekli etkinlikleri düzenleyerek başarılı olma becerileri hakkındaki yargıları olarak ifade edilmektedir. Problem çözme öz-yeterliliği ise, kişinin problem durumlarıyla sabırla başa çıkabileceğine ilişkin kendi yeterliliğine olan inancı olarak tanımlanmaktadır. Buna göre bu çalışmada, problem çözme öz-yeterliğini belirlemek için bir ölçeğin geliştirilmesi amaçlamıştır. Bu amaçla ölçek geliştirme aşamaları takip edilmiştir. Ölçeğin geliştirilmesi ve geçerliğinin sağlanması için Türkiye'deki devlet ortaokullarında sekizinci sınıfta öğrenim gören 422 öğrenciden veri toplanmıştır. Ölçeğin faktör yapısını belirlemek için açımlayıcı faktör analizi, ortaya çıkan yapıyı test etmek için doğrulayıcı faktör analizi gerçekleştirilmiştir. Ayrıca ölçek maddelerinin madde analizi yapılmıştır. Açımlayıcı faktör analizi sonucunda ölçeğin iki faktöre sahip olduğu görülmüştür. Bununla birlikte doğrulayıcı faktör analizine göre tüm değerlerin iyi veya mükemmel uyum sağladığı belirlenmiştir. Tüm ölçeğin Cronbach alfa iç tutarlılık katsayısı 0.91; alt faktörler için güvenirlik katsayıları sırasıyla 0.88 ve 0.87’dir. Bu sonuçlar ölçeğin güvenirliğinin yüksek olduğunu göstermektedir. Sonuçta, problem çözme öz-yeterliğini belirlemede kullanılabilecek geçerliği ve güvenilirliği yüksek bir ölçek geliştirilmiştir. Literatürdeki araştırmalar, öğrencilerin öz-yeterliklerinin problem çözme becerileriyle ilişkili olduğunu göstermektedir. Bu sebeple, geçerliği ve güvenilirliği kanıtlanmış problem çözme öz-yeterlik ölçeğinin öğrencilere uygulanmasıyla elde edilen sonuçların bazı demografik faktörler dikkate alınarak incelenmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

problem çözme, öz-yeterlik, ölçek geliştirme, geçerlik, güvenirlik

Kaynakça

• Açıkgül, K., & Aksungur-Altun, Ş. (2022). Developing a mathematical creativity self-efficacy perception scale for pre-service mathematics teachers. Research in Pedagogy, 12(1), 15-28.
• Altun, M. (2014). Matematik öğretimi (10. bs.). Aktüel.
• Akçakın, V., Cebesoy, Ü., & İnel, Y. (2015). İki boyutlu matematik kaygısı ölçeğinin Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35(2), 283-301.
• Aksungur-Altun, Ş., & Açıkgül, K. (2022). Problem-oriented self-efficacy perception scale for mathematical creativity: Validity and reliability studies. International Journal of Academic Research in Education, 8(1), 1-14. https://doi.org/10.17985/ijare.1201283
• Altunçekiç, A., Yaman, S., & Koray, Ö. (2005). Öğretmen adaylarının öz-yeterlik inanç düzeyleri ve problem çözme becerileri üzerine bir araştırma (Kastamonu ili örneği). Kastamonu Eğitim Dergisi, 13(1), 93-102.
• Bai, H., Wang, L., Pan, W., & Frey, M. (2009). Measuring mathematics anxiety: Psychometric analysis of a bidimensional affective scale. Journal of Instructional Psychology, 36(3), 185-193.
• Bandura, A. (1995). Exercise of personnel and collective efficacy in changing societies. In A. Bandura (Ed.), Self-efficacy in changing societies (pp. 1-45). Cambridge University Press.
• Bandura, A. (1977). Social learning theory. Englewood Cliffs.
• Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. Freeman.
• Bandura, A. (2006). Guide for constructing self-efficacy scales. In F. Pajares & T. Urdan (Eds.), Self-efficacy beliefs of adolescents (5. ed.) (pp. 307-337). Information Age.
• Bindak, R. (2005). İlköğretim öğrencileri için matematik kaygı ölçeği. Fırat Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 17(2), 442-448.
• Bloom, B. S., Engelhart, M. D., Furst, E. J., Hill, W. H., & Krathwohl, D. R. (1956). Handbook I: Cognitive domain. David McKay.
• Brown, T. A. (2006). Confirmatory factor analysis for applied research. Guilford.
• Bryman, A., & Cramer, D. (2001). Quantitative data analysis with SPSS release 10 for windows: A guide for social scientists. Routledge.
• Büyüköztürk, Ş. (2002). Faktör analizi: Temel kavramlar ve ölçek geliştirmede kullanımı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 32(32), 470-483.
• Büyüköztürk, Ş. (2018). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı istatistik, araştırma deseni, SPSS uygulamaları ve yorum (24. bs.). Pegem.
• Charles, R., Lester, R., & O'daffer, P. (1987). How to evaluate progress in problem solving. NCTM, Inc., Sixth Printing.
• Chen, S. (2005). The relationship between mathematical beliefs and performance: A study of students and their teachers in Beijing and New York [Unpublished doctoral dissertation]. Columbia University.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., & Büyüköztürk, Ş. (2018). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik SPSS ve LISREL uygulamaları (5. bs.). Pegem.
• Dowling, D. M. (1978). The development of a mathematics confidence scale and its application in the study of confidence in women college students [Unpublished doctoral dissertation]. The Ohio State University.
• Engs, R. C. (1996). Construct validity and re-assessment of the reliability of the health concern questionnaire. In H. L. R. Feldman & J. H. Humphrey (Eds.), Advances in health education/current research (pp. 303-313). AMS Press Inc.
• Erktin, E., Dönmez, G., & Özel, S. (2006). Matematik kaygısı ölçeğinin psikometrik özellikleri. Eğitim ve Bilim, 31(140), 26-33.
• Fabrigar, L. R., Wegener, D. T., MacCallum, R. C., & Strahan, E. J. (1999). Evaluating the use of exploratory factor analysis in psychological research. Psychological Methods, 4(3), 272-299. https://doi.org/10.1037/1082-989X.4.3.272
• Fitriani, A., Zubaidah, S., Susilo, H., & Al Muhdhar, M. H. I. (2020). The effects of integrated problem-based learning, predict, observe, explain on problem-solving skills and self-efficacy. Eurasian Journal of Educational Research, 20(85), 45-64. https://doi.org/10.14689/ejer.2020.85.3
• Gagne, R. M. (1980). The conditions of learning. Holt, Rinehart & Winston.
• Gawith, G. (1995). A serious look at self-efficacy: Or waking beeping slooty. http://www. cegsa. sa. edu. au/conference/acec98. htm
• Geitz, G., Joosten-ten Brinke, D., & Kirschner, P. A. (2016). Changing learning behavior: Self-efficacy and goal orientation in PBL groups in higher education. International Journal of Educational Research, 75, 146-158. https://doi.org/10.1016/j.ijer.2015.11.001
• Gerez-Cantimer, G., Şengül, S., & Akçin, N. (2020). Özel eğitim öğretmenlerinin matematik öğretimine yönelik özyeterlilik algıları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35(2), 1-18.
• Göloğlu-Demir, C., & Çetin, Ş. (2010). İlköğretim matematik öğretmen adaylarının matematik öğretimine yönelik öz-yeterlik inançları ölçeğinin geliştirilmesi (geçerlik ve güvenirlik çalışması). Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 164-175.
• Gürbüz, S., & Şahin, F. (2016). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri: Felsefe-yöntem-analiz. Seçkin.
• Hoffman, B., & Schraw, G. (2009). The influence of self-efficacy and working memory capacity on problem-solving efficiency. Learning and Individual Differences, 19(1), 91-100. https://doi.org/10.1016/j.lindif.2008.08.001
• Hoffman, B., & Spatariu, A. (2008). The influence of self-efficacy and metacognitive prompting on math problem-solving efficiency. Contemporary Educational Psychology, 33(4), 875-893. https://doi.org/10.1016/j.cedpsych.2007.07.002
• Kalaycı, S. (2016). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri (7. bs.). Asil.
• Kesgin, A. (2006). Okul öncesi eğitim öğretmenlerinin öz-yeterlik düzeyleri ile problem çözme yaklaşımlarını kullanma düzeyleri arasındaki ı̇lişkinin incelenmesi (Denizli ili örneği) [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Pamukkale Üniversitesi.
• Kline, P. (1994). An easy guide to factor analysis (1. ed.). Routhledge.
• Kline, R. B. (2005). Principles and practice of structural equation modeling (2. ed.). Guilford.
• Leech, N. L., Barret, K. C., & Morgan, G. A. (2005). SPSS for introductory statistics: Use and intermediate. Lawrence Erlbaum Associates.
• Lopez, F. G., Lent, R. W., Brown, S. D., & Gore, P. A. (1997). Role of social-cognitive expectations in high school students' mathematics-related interest and performance. Journal of Counseling Psychology, 44(1), 44. https://doi.org/10.1037/0022-0167.44.1.44
• Mayer, R. E. (1999). Problem solving. Encyclopedia of Creativity, 2, 437-447.
• National Council of Teachers of Mathematics [NCTM] (2000). Principles and standards for school mathematics. Reston.
• National Council of Teachers of Mathematics [NCTM] (2020). Standards for the preparation of middle level mathematics teachers. Reston.
• Nicolaidou, M., & Philippou, G. (2003). Attitudes towards mathematics, self-efficacy and achievement in problem-solving. European Research in Mathematics Education, 3, 1-11.
• Nijhuis, J. F., Segers, M. S., & Gijselaers, W. H. (2005). Influence of redesigning a learning environment on student perceptions and learning strategies. Learning Environments Research, 8(1), 67-93. https://doi.org/10.1007/s10984-005-7950-3
• Nunnally, J. C. (1978). Psychometric theory (2. ed.). McGraw-Hill.
• Özgen, K., & Bayram, B. (2019). Developing problem posing self-efficacy scale. Elementary Education Online, 18(2), 663-680. https://doi.org/10.17051/ilkonline.2019.562029
• Pajares, F. (1996). Self-efficacy beliefs and mathematical problem-solving of gifted students. Contemporary Educational Psychology, 21(4), 325-344. https://doi.org/10.1006/ceps.1996.0025
• Pajares, F., & Kranzler, J. (1995). Self-efficacy beliefs and general mental ability in mathematical problem-solving. Contemporary Educational Psychology, 20, 426-443. https://doi.org/10.1006/ceps.1995.1029
• Pajares, F., & Miller, M. D. (1994). The role of self-efficacy and self-concept beliefs in mathematical problem-solving: A path analysis. Journal of Educational Psychology, 86, 193-203. https://doi.org/10.1037/0022-0663.86.2.193
• Polya, G. (1945). How to solve it: A new aspect of mathematical method. Princeton University Press.
• Polya, G. (2017). Nasıl çözmeli: Matematiksel yönteme yeni bir bakış (Çev. B. S. Soyer). Tübitak Popüler Bilim Kitapları.
• Ravid, R. (2010). Practical statics for educators (4. ed.). Rowman & Littlefield Publishers.
• Schoenfeld, A. H. (2013). Reflections on problem solving theory and practice. The Mathematics Enthusiast, 10(1), 9-34. https://doi.org/10.54870/1551-3440.1258
• Scherer, R. F., Wiebe, F. A., Luther, D. C., & Adams, J. S. (1988). Dimensionality of coping: Factor stability using, the ways of coping questionnaire. Psychological Reports, 62(3), 763-770. https://doi.org/10.2466/pr0.1988.62.3.763
• Skaalvik, E. M., Federici, R. A., & Klassen, R. M. (2015). Mathematics achievement and self-efficacy: Relations with motivation for mathematics. International Journal of Educational Research, 72, 129-136. https://doi.org/10.1016/j.ijer.2015.06.008
• Sümer, N. (2000). Yapısal eşitlik modelleri: Temel kavramlar ve örnek uygulamalar. Türk Psikoloji Yazıları, 3(6), 49-74.
• Şencan, H. (2005). Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenirlik ve geçerlik (1. bs.). Seçkin.
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2015). Çok değişkenli istatistiklerin kullanımı (Çev. M. Baloğlu). Allyn & Bacon/Pearson.
• Tavşancıl, E. (2005). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi (2. bs.). Nobel.
• Terzi, Y. (2017). Güvenirlik analizi [PowerPoint slides]. https://ist-fef.omu.edu.tr/tr/hakkimizda/ders-notlari/GA-2017y.pdf.
• Thompson, B. (2004). Exploratory and confirmatory factor analysis (1. ed.). American Psychological Association.
• Ulandari, L., Amry, Z., & Saragih, S. (2019). Development of learning materials based on realistic mathematics education approach to improve students' mathematical problem solving ability and self-efficacy. International Electronic Journal of Mathematics Education, 14(2), 375-383. https://doi.org/10.29333/iejme/5721
• Usher, E. L., & Pajares, F. (2009). Sources of self-efficacy in mathematics: A validation study. Contemporary Educational Psychology, 34(1), 89-101. https://doi.org/10.1016/j.cedpsych.2008.09.002
• Van de Walle, J. A., Karp, K. S., & Bay-Williams, J. M. (2019). İlkokul ve ortaokul matematiği: Gelişimsel yaklaşımla öğretim (Çev. S. Durmuş). Nobel.
• VanGundy, A. B. (2005). 101 activities for teaching creativity and problem solving. Francisco CA: Pfeiffer.
• Yenice, N. (2012). Öğretmen adaylarının öz-yeterlik düzeyleri ile problem çözme becerilerinin incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 11(39), 36-58.
• Yurt, E. (2014). Öz-yeterlik kaynaklarının matematik başarısını yordama gücü. Eğitim ve Bilim, 39(176), 159-169. http://dx.doi.org/10.15390/EB.2014.3443
• Zimmerman, B. J. (1995). Self-efficacy and educational development. In A. Bandura (Ed.), Self-efficacy in changing societies (pp. 202-231). Cambridge University Press.
• Zimmerman, B. (2000). Self-efficacy: An essential motive to learn. Contemporary Educational Psychology, 25, 82-91. https://doi.org/10.1006/ceps.1999.1016