Özel eğitim alanında tamamlanmış lisansüstü tezlerdeki görüşme ve gözlemin psikometrik açıdan incelenmesi

Yıl 2020, , 41 - 56, 31.05.2020

Gamze Sarıkaş , Safiye Bilican Demir

https://doi.org/10.33400/kuje.710881

Cited By: 2

Öz

Bu çalışmanın amacı, 2015- 2018 yılları arasında özel eğitim alanında tamamlanmış lisansüstü tezlerde veri toplama yaklaşımı olarak kullanılan görüşme ve gözlemin psikometrik açıdan incelenmesidir. YÖK Ulusal Tez Merkezi veri tabanında erişimi izinli ve özel eğitim alanında tamamlanmış yüksek lisans düzeyinde 152 ve doktora düzeyinde 37 tez araştırma kapsamına alınmıştır. Doküman incelemesi yoluyla ilgili tezlerin incelendiği bu çalışmada belirlenen kategoride tezleri incelemek üzere bir veri toplama araçları inceleme formu kullanılmıştır. Elde edilen veriler betimsel içerik çözümlemesi yoluyla analiz edilmiştir. Araştırma bulgularına göre, incelenen tezlerde toplam 116 adet görüşme ve 322 adet gözlem yapılmıştır. Görüşme ve gözlemlerin büyük bir kısmı araştırma amaçlarına cevap vermek amacıyla yapılmıştır. Görüşme ve gözlem kayıtlarının tamamına yakını formlar kullanılarak tutulmuştur. İlgili görüşme ve gözlem formlarının büyük bir kısmı için geçerlik ve güvenirlik kanıtlarının sunulmadığı; incelenen tezlerde tekrarlayan biçimde bu formlara ilişkin önemli eksik ve hataların olduğu dikkat çekmiştir. Araştırma sonuçlarına uygun olarak temel sorunlar ve nedenleri tartışılmış ve öneriler sunulmuştur. 

Anahtar Kelimeler

Özel eğitim, Lisansüstü tez, Psikometrik özellikler, Gözlem, Görüşme

Psychometric examination of interview and observation used in theses completed in the field of special education

Öz

The purpose of this study was to examine the psychometric features of the observation and the interview used in the post-graduate theses completed in the field of special education between the years of 2015 and 2018. A total of 152 master's thesis and 37 doctoral theses completed between the mentioned years and with access granted at the HEC National Thesis Center database were taken within the scope of the study. The related theses were examined via the document analysis method and the data collection tools examination form. The obtained data was analyzed via the descriptive content analysis method. According to the research findings, a total of 116 interviews and 322 observations were made in the theses examined. Most of the interviews and observations were made to respond to the research objectives. Forms were used for almost all of the interview and observation records. There is no evidence of validity and reliability of the relevant interview and observation forms; In the theses examined, it has been noted that there are important deficiencies and errors in the reporting of basic methodological data related to these forms. In accordance with the results of the research, the main problems and causes are discussed, and suggestions are presented. 

Anahtar Kelimeler

Special education, Postgraduate thesis, Observation, Interview, Psychometric characteristics

Kaynakça

• Acar, G. M., & Özkan, Ö. Y. (2015). Türkiye’deki eğitim alanında yayımlanan bilimsel dergilerde ölçek geliştirme ve uyarlama konulu makalelerin incelenmesi. Electronic Journal of Social Sciences, 14(52), 23-33.
• Akaydın, B., & Kaya, S. (2015). Türkiye’de ilkokul hayat bilgisi ve sosyal bilgiler alaninda yapilan ve ulusal indeksli dergilerde yayinlanan araştirmalara yönelik bir inceleme. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(30), 251-264.
• Arik, RS, & Turkmen, M. (2009). Eğitim bilimleri alanında yayımlanan bilimsel dergilerde yer alan makalelerin incelenmesi. I. Uluslararası Türkiye Eğitim Araştırmaları Kongresi, Antalya, Türkiye.
• Aslan, C., & Özkubat, U. (2019). Ulusal özel eğitim kongresi bildirilerindeki araştırma eğilimleri: Bir içerik analizi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 23(2), 535-554.
• Başol, G., & Akın, U. (2006). 2001-2006 yılları arasında Türkiye’de eğitim alanında belli başlı indeksli dergilerde yayımlanan araştırma makalelerinin metodolojik bakımdan değerlendirilmesi. XV. Eğitim Bilimleri Kongresi, Muğla, Türkiye.
• Benligiray, S. (2009). Türkiye’de insan kaynakları yönetimi alanında yapılan lisansüstü tezler ve bu tezlerde incelenen temaların analizi: 1983-2008 dönemi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 4(1), 167-197.
• Büyüköztürk, Ş., &Kutlu, Ö. (2006). Sosyal bilim araştırmalarında yöntem sorunu. TUBİTAK – ULAKBİM I.Ulusal Sosyal Bilimlerde Süreli Yayıncılık Kurultayı, Ankara, Türkiye.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2016). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Canbulut, T., Avcı, G., & Sipahi, S. (2016). ABD ve Kanada’da sosyal bilgiler eğitimi alanındaki tezlerin değerlendirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 27(2),351-370.
• Doğan, H. & Tok, T. N. (2018). Türkiye’de eğitim bilimleri alanında yayınlanan makalelerin incelenmesi: Eğitim ve Bilim Dergisi örneği. Curr Res Educ, 4(2), 94-109.
• Erdem, D. (2011). Türkiye’de 2005–2006 yılları arasında yayımlanan eğitim bilimleri dergilerindeki makalelerin bazı özellikler açısından incelenmesi: Betimsel bir analiz. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 2(1), 140-147.
• Güner-Yıldız, N., Melekoğlu, M. A., & Paftalı, A. T. (2016). Türkiye’de özel eğitim araştırmalarında eğilimler. İlköğretim Online, 15(4), 1076-1089.
• Güvenç, B. (1994). Dünya’ da ve Türkiye’de bilim, etik ve üniversite. Ankara: TÜBA Bilimsel Toplantılar Serisi-1 Kongresi, Ankara, Türkiye.
• Horst, P. (1966). Psychological measurement and prediction. Belmont: Wadsworth Pub. Co.
• Hsu, T. (2005). Research methods and data analysis procedures used by educational researchers. International Journal of Research & Method in Education, 28(2), 109–133. http://doi.org/10.1080/01406720500256194
• Karasar, N. (1984). Türk üniversitelerinde araştırma eğitimi. Yayımlanmamış Araştırma (TUBİTAK SAYG-E-49 Projesi).
• Karasar, N. (2016). Bilimsel araştırma ve yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kieffer, K. M., Reese, R. J., & Thompson, B. (2001). Statistical techniques employed in AERJ and JCP articles from 1988 to 1997: A methodological review. Journal of Experimental Education, 69(3), 280-309. http://doi.org/10.1080/00220970109599489
• Köklü, N., & Büyüköztürk, Ş. (1999). Eğitim bilimleri alanında öğrenim gören lisans-üstü öğrencilerin araştırma yeterlikleri konusunda öğretim üyelerinin görüşleri. Eğitim ve Bilim, 23(112), 18-28.
• Kutluca, T., Birgin, O., & Gündüz, S. (2018). Türk Bilgisayar ve Matematik Eğitimi Dergisi’nde yayımlanmış makalelerin içerik analizi bağlamında değerlendirilmesi. Türk Bilgisayar ve Matematik Eğitimi Dergisi, 9(2), 390- 412
• Selçuk, Z., Palancı, M., Kandemir, M., & Dündar, H. (2014). Eğitim ve bilim dergisinde yayınlanan araştırmaların eğilimleri: İçerik analizi. Eğitim ve Bilim, 39(173), 430-453.
• Şahin, A.E. (2006). Eğitim ile ilgili süreli dergilerde hakemlik ve sorunları (Eğitim araştırmaları dergisi örneği). TUBİTAK – ULAKBİM I. Ulusal Sosyal Bilimlerde Süreli Yayıncılık Kurultayı, Ankara, Türkiye.
• Tavşancı, E. Çokluk, Ö., Gözen Çıtak, G., Kezer, F., Yalçın Yıldırım, Ö., Bilican, S., Büyükturan, B., E., Şekercioğlu, G.,Yalçın, N., Erdem, D., & Özmen, T., D., (2010). Eğitim Bilimleri Enstitülerinde Tamamlanmış Lisansüstü Tezlerin İncelenmesi (2000-2008). Ankara Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projesi Kesin Raporu. Ankara.
• Tiryaki, E. N. (2017). Evaluation of the postgraduate theses written in the field of special education in terms of language education and teaching. International Online Journal of Educational Sciences, 9(2),454-463.
• Turan, S., Karadağ, E., Bektaş, F., & Yalçın, M. (2014). Türkiye’de eğitim yönetiminde bilgi üretimi: kuram ve uygulamada eğitim yönetimi dergisi 2003-2013 yayınlarının incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 20(1), 93-119. http://doi.org/10.14527/kuey.2014.005.
• Yalçın, S. (2016). Ölçme ve değerlendirme alanındaki dergilerde yayımlanan makalelerin içerik analizi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 49(1), 65-84. http://doi.org/10.1501/Egifak_0000001375
• Yalçın, S., Yavuz, H. Ç., & İlgün Dibek, M. (2015). A review of articles published in educational journals having highest impact factors: Content analysis. Eğitim ve Bilim, 40(182), 1-28. http://doi.org/10.15390/EB.2015.4868
• Worthington, R. L., & Whittaker, T. A. (2006). Scale development research a content analysis and recommendations for best practices. The Counseling Psychologist, 34(6), 806-838. http://doi.org/10.1177/0011000006288127