Sınıf öğretmeni adaylarının STEM eğitimine yönelik farkındalıklarının ve görüşlerinin belirlenmesi

Yıl 2023, Cilt: 6 Sayı: 1, 335 - 352, 31.05.2023

Hicran Özkul

https://doi.org/10.33400/kuje.1250901

Cited By: 1

Öz

Bu araştırma sınıf öğretmeni adaylarının STEM eğitimine yönelik farkındalıklarının ve görüşlerinin belirlenmesi amacı ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın yöntemi karma desendir. Araştırmada veriler STEM Farkındalık Ölçeği ve öğretmen adaylarının STEM farkındalıklarını belirlemek amacıyla hazırlanan üç adet açık uçlu soru ile elde edilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu Ege Bölgesi’nde bulunan bir devlet üniversitesi Temel Eğitim Bölümü Sınıf Öğretmenliği Programında okuyan toplamda 94 kişi olmak üzere üçüncü ve dördüncü sınıf lisans öğrencisi oluşturmuştur. Nicel veriler bağımsız örneklem t testi ve ANOVA teknikleri ile analiz edilmiştir. Üç adet açık uçlu soruların analizi de içerik analizi işe koşularak gerçekleştirilmiştir. Sonuçta sınıf öğretmeni adaylarının STEM eğitimine farkındalık düzeylerinin yüksek olduğu bulunmuştur. Ayrıca sınıf öğretmeni adaylarının STEM eğitimine yönelik farkındalıklarının STEM ile ilgili bilimsel kaynakları kullanma ve okuma seviyeleri değişkenleri açısından istatistiksel olarak anlamlı farklılık olduğu saptanmıştır. Analiz sonuçlarında STEM ile ilgili bilimsel kaynakları sıklıkla okuyan ve araştıranların okumayanlara göre STEM farkındalıkları yüksek olarak tespit edilmiştir. Katılımcıların sınıf düzeylerine göre STEM farkındalık seviyelerinde anlamlı bir farklılığa ulaşılamamıştır. Ölçek sonunda sunulan soruların içerik analizi sonucunda kategori ve temalar oluşturulmuştur. Ortaya çıkan temalar: bilişsel gelişim, duyuşsal gelişim, sosyal gelişim ve toplumsal etkidir. Katılımcılar STEM eğitimi uygulamaları ile öğrencilerin en çok bilişsel olarak gelişim sağlayabilecekleri düşüncesinde olduklarını ifade etmişlerdir. Sonuçta öğretmen adaylarının STEM eğitiminin öğrencilerin çoğunlukla STEM disiplinlerini bütünleştirme, yaratıcı olma, hayal gücünü geliştirme, aktif olma, kariyer bilincine sahip olma, günlük hayattaki zorlukları kolaylıkla aşma gibi becerileri geliştirebileceğini belirttikleri görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

STEM eğitimi, STEM farkındalığı, karma yöntem

Determination of classroom teacher candidates' awareness and opinions on STEM education

Öz

This research aims to determine the awareness and views of primary school teacher candidates about STEM education. The method of the research is mixed design. In the research, the data were obtained with the STEM Awareness Scale and three open-ended questions were prepared to determine the STEM awareness of teacher candidates. The study group of the research consisted of a total of 94 third and fourth-year undergraduate students studying in the Primary Education Department of a state university in the Aegean Region of Turkey. Quantitative data were analyzed by independent sample t-test and ANOVA techniques. The analysis of three open-ended questions was also carried out by using content analysis. As a result, it was found that the primary school teacher candidates had a high level of awareness of STEM education. In addition, it was determined that there was a statistically significant difference between the awareness of the primary school teacher candidates about STEM education, using scientific resources related to STEM, and their reading levels. According to the results of the analysis, it was determined that those who read and researched scientific sources about STEM frequently had higher STEM awareness than those who did not. There was no significant difference in STEM awareness levels based on the class levels of the participants. Categories and themes were created as a result of the content analysis of the questions presented at the end of the scale. Emerging themes are cognitive development, affective development, social development, and social impact. Participants stated that they think that students can develop most cognitively with STEM education applications. Thus, it was observed that teacher candidates stated that STEM education can develop students' skills such as integrating STEM disciplines, being creative, developing imagination, being active, having career awareness, and easily overcoming difficulties in daily life.

Anahtar Kelimeler

STEM education, STEM awareness, Mixed method

Kaynakça

• Afterschool Alliance. (2008). Afterschool programs: At the STEM of learning.(Issue Brief No. 26). http://www.afterschoolalliance.org/issue_briefs/issue_stem_26.pdf
• Akgündüz, D., Aydeniz, M., Çakmakçı, G., Çavaş, B., Çorlu, M. S., Öner, T. & Özdemir, S., (2015). STEM eğitimi Türkiye raporu: “Günümüz modası mı yoksa gereksinim mi?”. İstanbul: İstanbul Aydın Üniversitesi STEM Merkezi.
• Alkılınç, S. (2019). Öğretmenlerin STEM eğitimine yönelik görüşlerinin ve derslerine uygulamalarının araştırılması. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi], Balıkesir Üniversitesi.
• Aşılıoğlu, B., & Yaman, F., (2020). Öğretmen adaylarının STEM (FeTeMM) farkındalık düzeylerinin incelenmesi. Ekev Akademi Dergisi, 84, 87-100.
• Atalar, F. B. (2021). Fen bilgisi öğretmen adaylarının STEM farkındalık ve tutumlarının arttırılmasına yönelik bir eğitim uygulamasının değerlendirilmesi. [Yayımlanmamış doktora tezi], Ondokuz Mayıs Üniversitesi.
• Aydeniz, M. & Bilican, K. (2018). STEM eğitiminde global gelişmeler ve Türkiye için çıkarımlar. İçinde S. Çepni (Ed.). Kuramdan uygulamaya STEM+A+E eğitimi. (s. 69-90). Pegem Akademi.
• Bakırcı, H. & Karışan, D. (2018). Investigating the preservice primary school, mathematics and science teachers’ STEM awareness. Journal of Education and Training Studies, 6(1), 32- 42.
• Baran, M., Baran, M., Aslan Efe, H. & Maskan, A. (2020). Fen alanları öğretmenleri ve öğretmen adaylarının FeTeMM farkındalık düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(1), 1-29.
• Buyruk, B., & Korkmaz, Ö. (2014). FeTeMM farkındalık ölçeği (FFÖ): Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Journal of Turkish Science Education, 11(1), 3-23.
• Büyüköztürk, Ş. (2016). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Pegem Atıf İndeksi, 001-214.
• Büyüköztürk, Ş., Çokluk, Ö. ve Köklü, N. (2012). Sosyal bilimler için istatistik. Pegem Akademi Yayıncılık.
• Çallı, E. (2017). STEM-FeTeMM eğitiminde mühendislik yaklaşımı. İçinde M. S. Çorlu ve E. Çallı (Ed.). STEM kuram ve uygulamalarıyla fen, teknoloji, mühendislik ve matematik eğitimi (s. 11-14). Pusula 20 Teknoloji ve Yayıncılık.
• Çevik, M., Danıştay, A. & Yağcı, A. (2017). Evaluation of STEM (science-technology engineering mathematics) awareness of secondary school teachers with various variables. Sakarya University Journal of Education, 7(3), 584-599.
• Cohen, J. (1992) “A power primer”, Psychological Bulletin, 1992, Vol. 112. No. 1, (ss. 155-159).
• Çolakoğlu, M. & Gökben, A. G. (2017). Türkiye’de eğitim fakültelerinde FeTeMM (STEM) çalışmaları. İnformal Ortamlarda Araştırmalar Dergisi, 2(2), 46-69.
• Creswell, J. W. (2015). A concise introduction to mixed methods research. Thousand Oaks: Sage.
• Dadacan, G. (2021). Öğretmen Adaylarının STEM Öğretimiyle İlgili Özyeterlik Farkındalık Ve Yönelimlerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi], Hacettepe Üniversitesi.
• DeJarnette, N. (2012). America's children: Providing early exposure to STEM (Science, technology, engineering and math) initiatives. Education, 133(1), 77-84.
• Deveci, İ. (2018). “Fen bilimleri öğretmen adaylarının sahip oldukları FeTeMM farkındalıklarının girişimci özellikleri yordama durumu”. Kastamonu Education Journal. 26(4), 1247-1256.
• Er, K. O., & Acar Başeğmez, D. (2020). Öğretmen adaylarının STEM farkındalıkları ile STEM uygulamalarına ilişkin özyeterlik inançları arasındaki ilişki. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 14(2), 941-987.
• Fieriello, P. (2010). http://drpfconsults.com/understanding-the-basics-of-stem-education/
• Gonzalez, H. B., & Kuenzi, J. J. (2012). Science, technology, engineering, and mathematics (STEM) education: A primer. Congressional Research Service, Library of Congress. http://fas.org/sgp/crs/misc/ R42642.pdf
• Karahan, E. (2017). STEM eğitimi. İçinde Ö. Taşkın (Ed.). Fen eğitiminde güncel konular. (s. 318-333). Pegem Akademi.
• Karakaya, F., Ünal, A., Çimen, O., & Yılmaz, M. (2018). Fen bilimleri öğretmenlerinin STEM yaklaşımına yönelik farkındalıkları. Eğitim ve Toplum Araştırmaları Dergisi, 5(1), 124-138.
• Kırılmazkaya, G. (2017). Sınıf öğretmeni adaylarının STEM öğretimine ilişkin görüşlerinin araştırılması (Şanlıurfa örneği). Harran Education Jaurnal, 2(2), 59-73.
• Knezek G., Christensen, R., Wood, T. T., & Periathiruvadi (2013). Impact of environmental power monitoring activities on middle school student perceptions of STEM. Science Education International, 24(1), 98-123.
• Koyunlu Ünlü, Z., & Dere, Z. (2019). Okul Öncesi öğretmen adaylarının fetemm farkındalıklarının değerlendirilmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(1), 44-55.
• Kurup, P. M., Li, X., Powell, G., & Brown, M. (2019). “Building future primary teachers' capacity in STEM: based on a platform of beliefs, understandings and intentions”. International Journal of STEM Education, 6(10). 1-14. https://doi.org/10.1186/s40594-019-0164-5
• Merder, B. (2019). Öğretmen Adayları İçin STEM Farkındalık Ölçeği Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi], Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi.
• Meyrick, K. M. (2011). How STEM Education Improves Student Learning. Meridian K12 School Computer Technologies Journal, 14(1), 1-6.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2016). STEM eğitim raporu. Ankara: Yenilik ve Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü (YEĞİTEK).
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2018). Fen bilimleri dersi öğretim programı (ilkokul ve ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar), MEB Yayınları.
• National Research Council. (2003). Improving undergraduate instruction in science, technology, engineering, and mathematics: Report of a workshop. DC: The National Academies Press.
• National Research Council. (2012). A framework for K-12 science education: Practices, crosscutting concepts, and core ideas. The National Academies Press.
• Özbilen, A. G. (2018). STEM eğitimine yönelik öğretmen görüşleri ve farkındalıkları. Scientific educational studies, 2(1), 1-21.
• Özden, M. (2020). Fen bilimleri öğretiminde öğrenme-öğretme süreci. İçinde Ş. S. Anagün (Ed.). Fen öğretim programları. (s. 185-216). Anı Yayıncılık.
• Özkaya Şentürk, Ö. (2022). Kuvvet ve enerji ünitesinin STEM çemgisi ile öğretiminin öğrencilerin yaratıcılık, üstbilişsel farkındalık ve akademik başarılarına etkisi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi], Balıkesir Üniversitesi.
• Özkul, H. (2021). İlkokul öğrencilerinin fen kariyer bilinçlerinin ve bilimsel süreç becerilerinin bütünleştirilmiş STEM eğitimi yoluyla geliştirilmesi: Bir eylem araştırması (Doktora Tezi). Kütahya Dumlupınar Üniversitesi
• Özkul, H., & Özden, M. (2020). Mühendislik odaklı bütünleştirilmiş STEM uygulamalarının ortaokul öğrencilerinin bilimsel süreç becerilerine ve STEM meslek ilgilerine etkisinin incelenmesi: Bir karma yöntem Araştırması. Eğitim ve Bilim. 45(204), 41-63. http://dx.doi.org/10.15390/EB.2020.8870
• Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. (Çev. Ed. M. Bütün ve S. B. Demir) Pegem Akademi.
• Rosenthal, R., & Rosnow, R. L. (2008) Essentials of behavıoral research: methods and data analysis, (3.Baskı), Published by McGraw-Hill.
• Şahin, B. (2019). STEM etkinliklerinin fen öğretmeni adaylarının STEM farkındalıkları, tutumları ve görüşleri üzerine etkisinin belirlenmesi. [Yüksek lisans tezi], Bartın Üniversitesi.
• Şahin, M., & Hacıömeroğlu, G. (2021). Okul öncesi ve sınıf öğretmeni adaylarının FeTeMM farkındalıkları ve FeTeMM öğretim yönelimlerinin incelenmesi. Gelecek Vizyonlar Dergisi, 5(2), 17-27.
• Talbot H. A., (2014). Effect of out of School time STEM Education Programs: İmplications for Policy (Doctoral dissertation). 20 Aralık 2022 tarihinde ProQuest Dissertations and Theses veri tabanından elde edilmiştir. (UMI No. 3668390).
• Tashakkori, A., & Teddlie, C. (Eds). (2003). Handbook of mixed methods in social and behavioral research. Thousand Oaks, CA: Sage.
• Timur, B., & İnançlı, E. (2018). Fen bilimleri öğretmen ve öğretmen adaylarının STEM eğitimi hakkındaki görüşleri. Uluslararası Bilim ve Eğitim Dergisi, 1(1). 48-66.
• Toma, R. B., & Greca, I. M. (2018). The effect of integrative STEM instruction on elementary students’ attitudes toward science. Eurasia Journal of Mathematics, Science and Technology Education, 14(4), 1383-1395.
• Tseng, K. H., Chang, C. C., Lou, Ş. J., & Chen W. P. (2013). Attitudes towards science, technology, engineering and mathematics (STEM) in a project-based learning (PjBL) environment. International Journal Technology Design Education, 23, 87-102.
• Tsupros, N., Kohler, R., & Hallinen, J. (2009). STEM education: A project to ıdentify the missing components. Carnegie Mellon University, Pittsburgh, PA.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.