Öz
Ömer Necmî Efendi (H. 1230?/M. 1815-H. 1307/M. 1889) şiirlerinde Necmî mahlasını kullanır. Tuhfe-i Vahdet, Kasîde-i Elifiyye, Türkçe Dîvân ve Farsça Dîvânçe olmak üzere ulaşılabilen dört eseri vardır. Çağının tanınan şairleri arasında yer almamasına rağmen XIX. yüzyılın edebî değişimleri içinde divan şiiri geleneğini devam ettirir ve divan edebiyatının en uzun kasidelerinden birini yazar. Biyografik ve bibliyografik çalışmalarda şairin Farsça şiir yazma konusundaki başarısından söz edilir. Dîvânçe’si ve Farsça tahmisleri Necmî’nin Farsçaya hâkimiyetini önemli ölçüde gösterir. Yine de kaynakların dile getirdikleri ve şimdiye kadarki çalışmalar şaire dair yeterli bilgi sunmaz. Yapılan araştırmalar Necmî’nin şiirlerini içeren bazı eserlerin varlığına işaret eder. Bunlardan biri Süleymaniye Kütüphanesi’nde yer alır. Eser, H. 1325/M. 1907 tarihinde şairin beğenilen şiirlerinin bir araya getirilmesiyle oluşturulmuştur. Esere düşülen notlar Ömer Necmî Efendi’ye dair bilgiler de verir. İçinde Necmî’nin basılı divanında (H. 1284/M. 1867) bulunmayan şiirlere rastlanır. Şairin bilinmeyen Türkçe şiirlerinin edebiyata kazandırılmasını amaçlayan bu çalışmayla onun Türkçe Dîvân’ında olmadığı tespit edilen şiirleri üzerinde durulmuştur.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- KAYNAKÇA Aça, Mehmet, H. Gökalp, İ. Kocakaplan (2011). Başlangıçtan Günümüze Türk Edebiyatında Tür ve Şekil Bilgisi. İstanbul: Kesit.
- Aydın, Şadi (2004). “Türk Edebiyatı’nda Farsça Divân ve Divânçeler”. Nüsha 15: 31-40.
- Bursalı Mehmed Tâhir (1333). Osmanlı Mü’ellifleri II. İstanbul: Matbaa-i ‘Âmire.
- Değirmençay, Veyis (2013). Farsça Şiir Söyleyen Osmanlı Şairleri. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Yayınları.
- İpekten, Haluk (2007). Eski Türk Edebiyatı Nazım Şekilleri ve Aruz. İstanbul: Dergâh.
- Karga Göllü, Bilge (2021a). Ömer Necmî Efendi Farsça Dîvânçe (İnceleme-Metin). İstanbul: Kesit.
- Karga Göllü, Bilge (2021b). “Ömer Necmî Efendi’nin Türkçe Dîvân’ındaki Farsça Tahmisler”. Littera Turca Journal of Turkish and Literature 7(4): 1355-1375.
- Karga Göllü, Bilge (2021c). “Necmî’nin Türkçe Dîvân’ındaki Farsça Şiirler”. III. Uluslararası Türkiye-İran Dil ve Edebiyat İlişkileri Sempozyumu Türkçe Bildiriler Kitabı (22-23 Eylül 2021). (ed. Nihat Değirmenci). İstanbul: Demavend. 56-78.
- Kocatürk, Vasfi Mahir (1970). Türk Edebiyatı Tarihi Başlangıçtan Bugüne Kadar Türk Edebiyatının Tarihi, Tahlili ve Tenkidi. Ankara: Edebiyat Yayınevi.
- Kur’ân-ı Kerîm ve Açıklamalı Meâli (1993). haz.: Ali Özek, Hayrettin Karaman, Ali Turgut, Mustafa Çağrıcı, İbrahim Kâfi Dönmez, Sadrettin Gümüş. Ankara: TDV Yayınları.
- Kurnaz, Cemal ve M. Tatcı (2001). Tuhfe-i Nâ’ilî Divân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri II. Ankara: Bizim Büro Yayınları.
- Okuyucu, Cihan, A. Kartal, F. Köksal (2011). Klasik Dönem Osmanlı Nesri. İstanbul: Kesit.
- Ömer Necmî Efendi (H. 1284). Dîvân-ı Necmî. Dârü’l-hilâfeti’l-‘aliyye Esad Efendi Matbaası.
- Ömer Necmî Efendi (H. 1325/M. 1907). [Eserin başlığı yoktur]. Süleymaniye Kütüphanesi Galata Mevlevihanesi Koleksiyonu. Demirbaş No: 257. 116 sayfa.
- Paşazade, Erhan (2002). Necmî Ömer Efendi’nin Dîvan, Tuhfe-i Vahdet ve Kasîde-i Elfiyye İsimli Eserlerinin Transkripsiyonlu Metni ve Dîvanı’nın İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi.
- Yılmaz, Mehmet (1992). Edebiyatımızda İslamî Kaynaklı Sözler (Ansiklopedik Sözlük). İstanbul: Enderun Kitabevi.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Edebiyat |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 30 Ağustos 2022 |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Ağustos 2022 |
| Gönderilme Tarihi | 15 Mayıs 2022 |
| Kabul Tarihi | 6 Ağustos 2022 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022 Sayı: 17 |
