RASİM ÖZDENÖREN’İN "GÜL YETİŞTİREN ADAM" ANLATISINA "MÜSLÜMANCA DÜŞÜNME ÜZERİNE DENEMELER" VE "MÜSLÜMANCA YAŞAMAK" IŞIĞINDA FİKİRSEL BİR BAKIŞ

Yıl 2019, Cilt: 1 Sayı: 2, 212 - 232, 17.06.2019

Saliha Tunç

Öz

Rasim Özdenören,
bir yazar ve fikir adamı olarak öykülerinde oluşturduğu derin atmosfer ve
kurguladığı karakterlerle düşünce dünyasını cisimleştirmiştir. Özdenören’in bireyin modern
dünyada varoluşu düşüncesi çevresinde kurgulamış olduğu öykü kişileri,
fikirlerinin yansıma alanı bulduğu birer sembol-karakter özelliği
göstermektedir. Modern çağda bireyin ve bireylerden yola çıkarak toplumların
ideal yaşayış temelini “Müslümanca düşünmek” ve “Müslümanca yaşamak” kavramları
etrafında sistemleştirmiş olan Özdenören’in fikirlerinin geniş ölçüde yansıma
alanı bulduğu eserlerinden biri de Gül Yetiştiren Adam anlatısıdır.
Modernizmin egemen olduğu toplumlarda, maddeye indirgenerek yok oluşa
sürüklenen bireyin ve değişen dünya düzeninin karşısında hem fikrî hem de amelî
olarak “Müslümanca” varoluşun sembolü olan Gül Yetiştiren Adam, fikirsel
kaynağını büyük ölçüde Rasim Özdenören’in Müslümanca Düşünme Üzerine
Denemeler ve Müslümanca Yaşamak eserlerinden almıştır. Gül
Yetiştiren Adam anlatısında modernitenin geleneksel olanla çatışması,
mekânlar ve yaşam tarzı üzerindeki etkileri, karakterlerinin modern dünya
karşısındaki bireysel varoluşu ve şahsiyetleriyle temsil ettikleri değerler
bütünü, Rasim Özdenören’in
fikirlerinin esere yansıması bağlamında incelenmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Müslümanca düşünmek, Müslümanca yaşamak, Gül Yetiştiren Adam, Asr-ı Saadet, Modernizm

A LOOK AT THE RASİM ÖZDENÖREN’S NARRATIVE OF “GÜL YETİŞTİREN ADAM” IN THE LIGHT OF “MÜSLÜMANCA DÜŞÜNMEK ÜZERİNE DENEMELER” AND “MÜSLÜMANCA YAŞAMAK”

Öz

Rasim
Özdenören embodies the world of thought with his fictionalised characters and
deep atmosphere and the characters he creates as a writer and a man of ideas. Özdenören's
story people, which the individual has built around the idea of existence in
the modern world, show a symbol-character characteristic in which his ideas
find a reflection area. Ozdenoren's ideas, which has systematized the ideal
life base of societies on the concepts of ideas “Muslim thinking” and “Muslim
living” in modern times, his ideas find a reflection area is one of the works
of Gül Yetiştiren Adam narrative. In
the societies where modernism is dominant, Gül Yetiştiren Adam, who is the
symbol of Muslim existence, both intellectually and actual, against the
changing individual order and the changing world order has taken his
intellectual source largely from the works of Rasim Özdenören and his essays on
Muslim Thinking and Muslim Living. In the narrative of the Gül Yetiştiren Adam, the conflict of modernity with the
traditional, the effects on the spaces and the lifestyle, the individuality of
the characters represented by the individual existence and personalities of the
modern world are examined in the work of reflecting the ideas of Rasim
Özdenören.

Anahtar Kelimeler

Muslim thinking, Muslim living, Gül Yetiştiren Adam, Asr-ı Saadet, Modernism

Kaynakça

• ADORNO, Teodor Wiesengrund & Horkheimer, Max.(2014). Aydınlanmanın Diyalektiği. (Çev.: Nihat Ülner, & Elif Ö. Karadoğan), İstanbul: Kabalcı Yayınları.
• Kurân-ı Kerîm Meâli. (Haz.: Halil Altuntaş &Muzaffer Şahin), (2011). Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
• BERGEN, Lütfi (2011). "Müslüman Bireyde İki Mesele: Düşünmek ve Yaşamak-Müslümanca Durumun Çözümlemeleri-".Hece, Yedi Güzel Adamdan Biri Rasim Özdenören Özel Sayısı, 169. Ankara: Hece Yayınları, s. 40-70.
• BERMAN, Marshall. (2013). Katı Olan Her Şey Buharlaşıyor. (Çev.:Ümit Altuğ, & Bülent Peker) İstanbul: İletişim Yayınları.
• GÜNEŞ, Mehmet (2015). "Çılgın Palmiyeler ve Gül Yetiştiren Adam Anlatılarında Farklı Dünyaların Mutsuz İnsanları".II. Uluslararası Türk ve Dünya Edebiyatları Arasında Etkileşimler Sempozyumu TÜDEAS Bildiriler Kitabı. Zonguldak: Bülent Ecevit Üniversitesi Yayınları . s. 237-246
• GÜNEŞ, Mehmet (2014). "Gül Yetiştiren Adam".Türk Edebiyatı Dergisi, 490, İstanbul. s. 38-41.
• GÜNEŞ, Mehmet. (2018).Şehre Yansıyan Medeniyet Edebiyata Yansıyan Şehir Yahya Kemal Beyatlı ve Ahmet Hamdi Tanpınar'ın Eserlerinde Şehir. Ankara: Hece Yayınları.
• GIDDENS, Anthony. (1994). Modernliğin Sonuçları. (Çev.: E. Kuşdil) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• HAKSAL, Ali Haydar. (2017). Rasim Özdenören Ruh Denizinden Öyküler. İstanbul: İz Yayıncılık.
• İMAM, Nevevî. (2011). Riyâzü's Sâlihîn Peygamberimizden Hayat Ölçüleri (Cilt II). (Tercüme ve Şerh: M. Yaşar Kandemir, İsmail L. Çakan, &Raşit Küçük) İstanbul: Erkam Yayınları.
• KANTARCIOĞLU, Sevim. (2007). Türk ve Dünya Romanlarında Modernizm. İstanbul: Paradigma Yayıncılık.
• KARAKURT, Elif (2006). "Kentsel Mekanı Düzenleme Önerileri: Modern Kent Planlam Anlayışı ve Postmodern Kent Planlama Anlayışı". Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 26 (1-6), s. 1-25.
• MARAŞLIOĞLU, Mehmet H. (2011). "İki Dünyanın Romanı". Medeniyetin Burçları Rasim Özdenören Kitabı. (Haz.: A. Dursun, & T. Karataş). Kayseri: Memursen Kayseri Şubesi Kültür Hizmetleri. s. 219-223.
• NARLI, Mehmet (2011). "Rasim Özdenören'in Öykülerinde Şehir". Hece, Yedi Güzel Adamdan Biri Rasim Özdenören Özel Sayısı, 169, Ankara: Hece Yayınları. s. 221-229.
• ÖZDENÖREN, Rasim. (2013). Ruhun Malzemeleri. İstanbul: İz Yayıncılık.
• ÖZDENÖREN, Rasim. (2017). Gül Yetiştiren Adam. İstanbul: İz Yayıncılık.
• ÖZDENÖREN, Rasim. (2017). Müslümanca Düşünme Üzerine Denemeler. İstanbul: İz Yayıncılık.
• ÖZDENÖREN, Rasim. (2017). Müslümanca Yaşamak. İstanbul: İz Yayıncılık.
• SARTRE, Jean-Paul. (1967). Varoluşçuluk Materyalizm ve Devrim. (Çev.: E. T. Eliçin) İstanbul: Ataç Kitabevi.
• ŞAKAR, Cemal (2011). "Gül Yetiştirilen Ev". Medeniyetin Burçları Rasim Özdenören Kitabı. (Çev.: A. Dursun, & T. Karataş) Kayseri: Memursen Kayseri Şubesi Kültür Hizmetleri. s. 213-218.
• TAŞDELEN, Vefa (2011). "Rasim Özdenören'in Düşünce Yönelimleri". Hece, Yedi Güzel Adamdan Bir Rasim Özdenören Özel Sayısı,169. Ankara: Hece Yayınları. s. 14-26.
• TAŞDELEN, Vefa (2013). "İnanma Tutumları ve Kültür Biçimleri". Hece, İslâm Medeniyeti Özel Sayısı, 198, 199, 200.Ankara: Hece Yayınları s. 13-24.