Towards A New Tourism Approach: Bafa (Latmos) Geotourism Area

Yıl 2021, Sayı: 9, 309 - 337, 10.06.2021

Bekir Derinöz

https://doi.org/10.46250/kulturder.929225

Öz

When required by the tourism value of natural and cultural resources evaluated in terms of Turkey has significant advantages. These advantages of the country have not been used sufficiently until today and mass tourism has generally dominated. Geotourism, which emerged at the end of the 20th century, is important in terms of using these advantages and coming to the fore in the world market. Bafa Lake and the surrounding area (Latmos Heraklia) is one of these advantageous areas in Turkey. Aim of the study in southwest Turkey, in Muğla province of the located Bafa Lake and its surroundings, including to identify geotourism resource values, to determine how it can be used in the context geotourism these values and to discuss the existing problems in this regard. For this purpose, literature studies on both the field and the subject were carried out, and field studies lasting 3 years were carried out at intervals in the field. Research has shown that findings obtained at the end of Bafa Lake and the surrounding area has scarce resource values of geotourism in Turkey. The geological and geomorphological structure of the area creates an extraordinary appearance, making the area quite unique in terms of geotourism. This geographical character of the area can be strengthened with the locality element and the sense of place, and the area can be transformed into a geotourism destination. The historical past of the area is as rich and diverse as its geological history. Even in antiquity, the world-renowned area has given many historical and cultural heritage as a present. This heritage is intertwined with the geological structure of the region and has a unique character. Geotourism represents an approach that the area needs in terms of maintaining and preserving this character.

Anahtar Kelimeler

Geotourism, Geoheritage, Bafa Lake, Latmos Herakleia, Mugla

Yeni Bir Turizm Yaklaşımına Doğru: Bafa (Latmos) Jeoturizm Alanı

Öz

Turizmin ihtiyaç duyduğu doğal ve kültürel kaynak değerleri açısından değerlendirildiğinde Türkiye önemli avantajlara sahiptir. Bu avantajlar günümüze değin yeterince kullanılamamış, uygulamada genellikle kitle turizmi hâkim olmuştur. 20. yüzyılın sonlarında ortaya çıkan jeoturizm söz konusu avantajların kullanılması ve dünya pazarında öne çıkması açısından önemlidir. Bafa Gölü ve çevresi (Latmos Herakleia) Türkiye’deki bu avantajlı alanlardan biridir. Çalışmanın amacı Türkiye’nin güneybatısında Muğla İli sınırları dâhilinde bulunan Bafa Gölü ve çevresinin jeoturizm kaynak değerlerini tespit etmek, bu değerlerin jeoturizm kapsamında nasıl kullanılabileceğini belirlemek ve bu konuda var olan sorunları tartışmaktır. Bu amaçla hem alan hem de konu ile ilgili literatür çalışması yapılmış, alanda aralıklarla 3 yıl süren arazi çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonunda elde edilen bulgular göstermiştir ki Bafa Gölü ve çevresi Türkiye’de az bulunur jeoturizm kaynak değerlerine sahiptir. Alanın jeolojik ve jeomorfolojik yapısı sıra dışı bir görünüm oluşturmakta, alanı jeoturizm konusunda oldukça özgün kılmaktadır. Alandaki bu coğrafi karakter yerellik unsuru ve yer duygusu ile güçlendirilerek alan bir jeoturizm destinasyonu haline dönüştürülebilir. Alanın jeolojik geçmişi kadar tarihi geçmişi de zengin ve çeşitlidir. Antik dönemde dahi dünyaca bilinen alan günümüze çok sayıda tarihi ve kültürel mirası hediye etmiştir. Bu miras yörenin jeolojik yapısı ile iç içe geçmiş ve kendine has bir karaktere bürünmüş durumdadır. Jeoturizm bu karakterin sürdürülmesi ve korunması noktasında esasen alanın ihtiyaç duyduğu bir yaklaşımı temsil etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Jeoturizm, Jeomiras, Bafa Gölü, Latmos, Muğla

Kaynakça

• Akat, Umur (1980). Menderes Masifi Batısının Jeolojisi. MTA Raporu 6952. Ankara: MTA.
• Akkurnaz, Sedat (2018). “Latmos ve Herakleia Yerleşimleri”. Aydın’da Bir Dünya Kültür Mirası Latmos. Ed. Engin Akdeniz ve Sedat Akkurnaz. İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları.
• Aksoy, Rahmi (2004). “Selimiye (Milas-Muğla) Kuzeyinde Menderes Masifinin Mesoskopik Tektonik Özellikleri”. Selçuk Üniversitesi Mühendislik, Bilim ve Teknoloji Dergisi, 19(2): 61-68.
• Başarır, Erol (1970). Bafa Gölü Doğusunda Kalan Menderes Masifi Güney Kanadının Jeoloji ve Petrografisi. Fen Fakültesi İlmi Raporlar Serisi 102. İzmir: Ege Üniversitesi Matbaası.
• Bozkurt, Erdin & Park, R. Graham (1993). “Menderes Massif: A Cordilleran Type Metamorphic Core Complex in Western Turkey”. Terra Abstracts, 5: 255.
• Brinkmann, Roland (1967). Menderes Masifi'nin Milas-Bodrum-Ören civarındaki Güney Kanadı. Fen Fakültesi İlmi Raporlar Serisi 43. İzmir: Ege Üniversitesi Matbaası.
• Can, Şefik (2012). Klasik Yunan Mitolojisi. İstanbul: Ötüken Neşriyat.
• Derinöz, Bekir (2011). “A Proposal Area for Geotourism in Western Turkey: Kula”. Annual Meeting of the European Association of Geographers, (June 2-5, 2011). Athens, Greece.
• Derinöz, Bekir (2014a). “Muğla’da Potansiyel Bir Jeoturizm Alanı: Uyku Vadisi (Milas)”. CD 2014 Uluslararası Kongresi Özet Bildirileri (Muğla, 4-6 Haziran 2014). Muğla, 943.
• Derinöz, Bekir (2014b). “Muğla’nın Jeoturizm Kaynakları ve Değerlendirilme Olanakları”. VII. Lisansüstü Turizm Öğrencileri Araştırma Kongresi (Aydın, 4-5 Nisan 2014). Ed. Nazmi Kozak ve Ebru Günlü. Ankara: Dokuz Eylül Üniversitesi, 677-678.
• Derinöz, Bekir (2016). “Yerel İnanışların Doğa Koruma Üzerindeki Rolü: Kapıkırı Köyü Örneği (Muğla-Türkiye)”. CD Uluslararası Yıllık Kongresi (Balıkesir, 2-4 Haziran 2016). Balıkesir.
• Derinöz, Bekir (2021a). “Maden Ocaklarının Jeoturizm Açısından Değerlendirilmesi: Soma (Manisa) Örneği”. Motif Vakfı Uluslararası Sosyal Bilimler Sempozyumu II Tam Metin Bildirileri. Ed. Mehmet Ali Yolcu ve Mustafa Aça. İstanbul: Motif Vakfı Yayınları, 358-378.
• Derinöz, Bekir (2021b). Muğla’nın Jeoturizm Kaynakları ve Değerlendirilme Olanakları. Doktora Tezi. İzmir: Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Derinöz, Bekir vd. (2017). “Gökgöl Mağarasının (Zonguldak) Jeoturizm Potansiyeli”. I. Uluslararası Demirci Sempozyumu (Manisa, 12-14 Ekim 2017) Bildiriler Kitabı. Ed. Suat Donuk. Manisa, 339-340.
• Dora, Özcan vd. (2005). Menderes Masifi Çine Asmasifi’ndeki Bafa-Yatağan-Karacasu Arasında Uzanan Gnays/Şist Dokanağının Niteliği: Jeolojik, Tektonik, Petrolojik ve Jeokronolojik Bir Yaklaşım. TÜBİTAK Projesi, Proje No: 101Y132. Ankara: TÜBİTAK.
• Dowling, Ross K. (2010). “Emerging Volcano and Geothermal Related Tourism in Iceland”. Volcano and Geothermal Tourism: Sustainable Geo-resources for Leisure and Recreation. Eds. Patricia Erfurt-Cooper & Malcolm Cooper. London: Earthscan, 209–220.
• Dowling, Ross K. (2013). “Global Geotourism, an Emerging Form of Sustainable Tourism”. Czech Journal of Tourism, 2(2): 59–79.
• Farsani, Neda T. and ohers (2014). “Geo-knowledge Management and Geoconservation via Geoparks and Geotourism”. Geoheritage, 6(3): 185–192.
• Farsani, Neda T. and others (Eds.) (2012). Geoparks and Geotourism: New Approaches to Sustainability for the 21st Century. Boca Raton, Florida: Brown Walker Press.
• Graciansky, Pierre D. (1965). “Menderes Masifinin Güney Kıyısı Boyunca Görülen Metamorfizma Hakkında Açıklamalar”. Maden Tetkik ve Arama Dergisi, 62: 47-58.
• Grant, C. (2010). “Towards a Typology of Visitors to Geosites”. The Second Global Geotourism Conference, Making Unique Landforms Understandable (April 17-20, 2010). Mulu, Sarawak, Malaysia.
• Henriques, M. Helena & Brilha, Jose (2017). UNESCO Global Geoparks: A Strategy Towards Global Understanding and Sustainability”. Episodes, 40(4): 349–355.
• Hose, Thomas A. (1995). “Selling the Story of Britain’s Stone”. Environmental Interpretation, 10(2): 16-17.
• Hose, Thomas A. (2000). Geotourism and Definitions. Oxford: Goodfellow Publishers.
• Hose, Thomas A. (2005). “Geotourism, Appreciating the Deep Time of Landscapes”. Niche Tourism: Contemporary Issues, Trends and Cases. Ed. Marina Novelli. Oxford: Elsevier, 27-38.
• Hose, Thomas A. (2008). “The Genesis of Geotourism and its Management Implications”. 4th International Conference, GEOTOUR 2008, Geotourism and Mining Heritage, Abstracts Volume. Krakow, 24-25.
• Joseph, Scala (2006). Heraklee Du Latmos. Athens: Athens University Press.
• Kapluhan, Erol (2014). “Türkiye’de Turizme Bağlı Kentleşmelere Farklı Bir Örnek: Milas (Muğla)”. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 5(15): 120-141.
• Kavecic, Mojca & Peljhan, Martina (2010). “Geological Heritage as an Integral Part of Natural Heritage Conservation through its Sustainable Use in the Idrija Region (Slovenia)”. Geoheritage, 2(3): 137-154.
• Kocalar, Aziz C. (2018). “Tarihi Çevre Koruma Sorunları (Karia Devleti): Herakleia Latmos”. International Journal of Social Humanities Sciences Research (JSHSR), 5(19): 654-662.
• Kocalar, Aziz C. (2020). “Latmos Geopark (Beşparmak Mountains) with Herakleia Latmos Antique Harbour City and Bafa Lake Natural Park in Turkey”. Turkish Journal of Engineering, 4(4): 176-182.
• Koç, Yasin vd. (2019). “Yi-Fu Tuan ve Humanistik Coğrafya”. Sosyal Bilimler Alanında Araştırma Makaleleri-1. Ed. İsmail Elagöz vd. Ankara: Gece Kitaplığı, 168-181.
• Konuk, Koray (2005). “The Coinage of Latmos”. Feldforschungen im Latmos Die karische Stadt Latmos. Berlin: Deutsches Archaologisches Institut, 54-59.
• McKeever, Patrick J. and others (2010). “The UNESCO Global Network of National Geoparks”. Geotourism, the Tourism of Geology and Landscape. Eds. David Newsome and Ross Dowling. Oxford: Good Fellow Publishers, 221–230.
• MGM-Meteoroloji Genel Müdürlüğü (2017). Yıllık. Ankara: MGM.
• Newsome, David & Dowling, Ross K. (Eds.) (2010). Geotourism: The Tourism of Geology and Landscape. Oxford: Goodfellow Publishers.
• Ólafsdóttir, Rannveig & Tverijonaite, Edita (2018). “Geotourism: A Systematic Literature Review”. Geosciences, 8(7): 234.
• Öz, Ummahan (2014). Kurukümes Dağı (Milas-Muğla) Florası. Yüksek Lisans Tezi. Muğla: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Peschlow, Aneliese (2011). Latmos’ta Bir Karia Kenti: Herakleia (Şehir ve Çevresi). Ankara: Homer Kitabevi.
• Shcren, Hinauf (1978). Archäologische Arbeiten in der Türkei. Deutschland: Institut für Sozialwissenschaften der Universität München,
• Tuan, Yi- Fu (1977). Space and Place: The Perspective of Experience. Minneapolis: University of Minnesota Press.
• URL-1: https://line.17qq.com/articles/cldglgplpv.html (Access: 12.05.2014).
• URL-2: “List of UNESCO Global Geoparks”. http://www.unesco.org/new/ en/natural-sciences/environment/earth-sciences/unesco-global-geoparks/list-of-unesco-global-geoparks/ (Access: 16.01.2020).
• URL-3: https://blogs.faz.net/stuetzen/page/14/ (Access: 20.10.2015).
• URL-4: “Introduction”. http://www.europeangeoparks.org/ ?page_id=342 (Access: 26.05.2018).
• Zouros, Nickolas (2010). “Lesvos Petrified Forest Geopark, Greece: Geoconservation, Geotourism and Local Development”. Journal of Parks, Protected Areas and Cultural Sites, 27: 19-28.