Reflection of the Bride Rooms in Museums

Yıl 2021, Sayı: 11, 17 - 28, 10.12.2021

Hicran Hanım Halaç , Büşra Sağlam Doruk

https://doi.org/10.46250/kulturder.978031

Öz

The Turkish house, with its courtyards, architectural elements, construction techniques, interior spaces and furnishings, is a formation found in our cultural heritage. People of different cultural backgrounds, who settled in Anatolia with their cultural accumulation of thousands of years, were influential in the formation of the housing typology in these lands where they settled. Both the geographical features of the region they live in and the traditions and customs create the building blocks of these housing typologies. The Anatolian house, which has traces of the Turkish tent to a large extent, was shaped together with the traditional family structure, and each room of the house was arranged to meet the needs of a family. Along with the rooms arranged for the married child in the family, “Bridal Rooms” came into existence in the Turkish residence. In this study, it is aimed to investigate the existence and transformation of bridal rooms from tents to residences, and to investigate how museums, which are the only equivalent of bridal rooms in Turkish residences, reflect bridal rooms in our history. In this context, museums with bridal rooms were identified, and the presence of elements belonging to bridal rooms in museums was determined. The data obtained as a result of the study were evaluated and how museums, which are the last representatives of bridal rooms, are positioned in this cultural transfer was discussed.

Anahtar Kelimeler

bridal room, tent, Anatolian house, room, museum

Gelin Odalarının Müzelere Yansıması

Öz

Türk konutu, avluları, mimari elemanları, yapım teknikleri, iç mekânları ve donatı elemanlarıyla kültürel birikimimizde varlık bulmuş bir oluşumdur. Binlerce yıllık kültürel birikimleriyle Anadolu’ya yerleşen farklı kültürel yapıdaki insanlar, yurt edindikleri bu topraklarda konut tipolojisinin oluşumunda etkili olmuşlardır. Gerek yaşadıkları bölgenin coğrafi özellikleri gerekse gelenek ve görenekler bu konut tipolojilerinin yapı taşlarını var etmektedir. Türk çadırından büyük ölçüde izler barındıran Anadolu konutu geleneksel aile yapısıyla birlikte şekillenmiş, konutun her bir odası bir ailenin ihtiyaçlarına cevap verebilecek şekilde düzenlenmiştir. Ailede evlenen çocuk için düzenlenen odalar ile birlikte Türk konutunda “gelin odaları” varlık bulmuştur. Çalışmada, çadırdan konuta gelin odalarının varlığı ve dönüşümü incelenerek, Türk konutunda gelin odalarının günümüzde tek karşılığı olan müzelerin tarihimizdeki gelin odalarını ne denli yansıttığının araştırılması amaçlanmaktadır. Bu kapsamda gelin odası bulunan müzeler tespit edilmiş, müzelerde gelin odalarına ait unsurların varlığı belirlenmiştir. Çalışmanın sonucunda elde edilen veriler değerlendirilmiş gelin odalarının son temsilcisi olan müzelerin bu kültürel aktarımda nasıl konumlandığı tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

gelin odası, çadır, Anadolu konutu, oda, müze

Kaynakça

• Arseven, Celal Esad (1975). Sanat Ansiklopedisi, C.1. İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınevi.
• Arslan, Hidayet (2014). “Boğaziçi’nde 18. Yüzyıldan Kalma Bir İstanbul Evinin Durumu Hakkında Sanat Tarihi Bağlamında Yeni Değerlendirmeler”. METU Journal of the Faculty of Architecture, 31(1): 97-117.
• Bozkurt, Nebi (1993). “Çadır”. TDV İslam Ansiklopedisi, C.8. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 162-164.
• Bozkurt, Selvinaz Gülçin (2013). “19. yy’da Osmanlı Konut Mimarisinde İç Mekan Kurgusunun Safranbolu Evleri Örneğinde İrdelenmesi”. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 62(2): 37-70.
• Çandarlı Şahin, Aslı (2016). “Türk Çadırı Üzerine”. Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 16: 25-39.
• Deveci, Abdurrahman (2017). “Türkmen Kültüründe Çadır”. Journal of International Social Research, 10(54): 433-452.
• Diyarbekirli, Nejat (1972). Hun Sanatı. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
• Eldem, Sedad Hakkı (1954). Türk Evi Plan Tipleri. İstanbul: Pulhan Matbaası.
• Erden, Atilla (1978). “Batı Anadolu Türkmen Çadırları”. Antropoloji, 11: 73-82.
• Göğebakan, Yüksel (2015). “Karakteristik Bir Değer Olan Geleneksel Türk Evi’nin Oluşumunu Belirleyen Unsurlar ve Bu Evlerin Genel Özellikleri”. İnönü Üniversitesi Kültür ve Sanat Dergisi, 1(1): 41-55.
• Halaç, Hicran Hanım ve Demir, İpek (2019). "Çavdarhisar’da Geçmişten Bir Gelenek; Çeyiz Olarak Hazırlanan Gelin Odası Tavanları”. Milli Folklor, 123: 150-165.
• Kazmaoğlu, Mine ve Tanyeli, Uğur (1979). “Anadolu Konut Mimarisinde Bölgesel Farklılıklar”. Yapı Dergisi, 33(13): 29-41.
• Köse, Abdullah (2005). “Türkiye’de Geleneksel Kırsal Konut Planlarında Göçebe Türk Kültürü İzleri”. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2): 1-34.
• Küçükerman, Önder ve Güner, Şemsi (1995). Anadolu Mirasında Türk Evi. İstanbul: Kültür Bakanlığı.
• Ögel, Bahaeddin (1995). Türk Mitolojisi, C.2. Ankara: TTK Yayınları.
• Ögel, Bahaeddin (2010). Türk Mitolojisi, C.1. Ankara: TTK Yayınları.
• Radloff, Wilhelm (1956). Sibirya’dan. Çev. Ahmet Temir. İstanbul: Maarif Basımevi.
• Tietze, Andreas (2016). Tarihi ve Etimolojik Türkiye Türkçesi Lugati, C.2. Ankara: Türkiye Bilimler Akademisi.
• URL-1: https://www.tripadvisor.com/LocationPhotoDirectLink-g298009-d4191373-i336589500-Kaymakamlar_Muze-Safranbolu.html (Erişim Tarihi: 24.04.2021).
• Yacan, Sibel (1995). Türklerde Çadır. İstanbul: Askeri Müze ve Kültür Sitesi Komutanlığı Yayınları.
• Yılmaz, Anıl ve Telci, Cahit (2010). "Türk Kültür Terminolojisinde Göç Kavramı Üzerine”. Modern Türklük Araştırmaları Dergisi, 7(2): 14-33.