Can We Talk about Journalistic Attrition?

Yıl 2025, Cilt: 28 Sayı: 55, 254 - 275, 28.03.2025

Ahmet Tuncay Erdem

https://doi.org/10.18691/kulturveiletisim.1613166

Öz

Journalism, one of the most challenging professions, is becoming more difficult every passing day and causes negative effects on individuals engaged in the profession. In this context, the main purpose of this research is to determine the negative effects of journalists on their profession and to determine which groups of women and men are more professionally exhausted. The main question of the research was "“Are journalists worn out because of being negatively affected by their profession?" In order to answer the research question, data (n=619) was obtained from individuals practicing the profession of journalism in Turkey using the survey method. The data was analyzed using SPSS 25 and AMOS 24 software. As a result of the research, it was determined that journalists' exhaustion levels were high and that their perceptions of exhaustion differed according to gender. It was also determined that female journalists experienced more professional exhaustion than male journalists. This research addresses a subject that has not been examined in national and international literature as a quantitative study on the exhaustion of journalists. The study is original research focusing on the exhaustion of journalists; Both practical and theoretical suggestions are made in the conclusion section of the research findings.

Anahtar Kelimeler

Journalism, Employee Attrition, Quantitative Research, Journalistic Attrition, Worn out, Turkey

Gazetecilikte Yıpranmadan Bahsedebilir miyiz?

Öz

En zorlu mesleklerden biri olan gazetecilik, her geçen gün daha da zorlaşmakta ve meslekte yer alan bireyler üzerinde olumsuz etkilere neden olmaktadır. Bu bağlamda bu araştırmanın temel amacı, gazetecilerin meslekleri üzerindeki olumsuz etkilerini belirlemek ve hangi kadın ve erkek gruplarının mesleki olarak daha fazla tükenmişlik yaşadığını saptamaktır. Araştırmanın temel sorusu "Gazeteciler mesleklerinden olumsuz etkilendikleri için tükenmişlik yaşıyorlar mı?" olmuştur. Araştırma sorusuna cevap verebilmek için Türkiye'de gazetecilik mesleğini icra eden bireylerden anket yöntemi kullanılarak veri (n=619) elde edilmiştir. Veriler SPSS 25 ve AMOS 24 yazılımları kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda gazetecilerin tükenmişlik düzeylerinin yüksek olduğu ve tükenmişlik algılarının cinsiyete göre farklılaştığı tespit edilmiştir. Ayrıca kadın gazetecilerin erkek gazetecilere göre daha fazla mesleki tükenmişlik yaşadıkları belirlenmiştir. Bu araştırma, ulusal ve uluslararası literatürde nicel araştırma yöntemiyle incelenmemiş bir konu olan gazetecilerin tükenmişliği üzerine bir çalışma olarak ele alınmaktadır. Çalışma, gazetecilerin tükenmişliğine odaklanan özgün bir araştırmadır; Araştırma bulgularının sonuç bölümünde hem pratik hem de teorik önerilerde bulunulmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Gazetecilik, Nicel Araştırma, Türkiye, Yıpranma, Gazetcilik yıpranması, İşgören yıpranması

Kaynakça

• Baş, T. (2003). ANKET-Anket Nasıl Hazırlanır? Anket Nasıl Uygulanır. Anket Nasıl Değerlendirilir, 2.
• Bentler: M. and Bonett, D. G. (1980). Significance tests and goodness-of-fit analysis of covariance structures. Psychological bulletin, 88(3), 588.
• Browne, M. W. (1993). Alternative ways of assessing model fit. Testing structural equation models (136-162.
• Bulut, Ç. K. (2019a). Sınıfın sınırlarında: Gazeteciler ve proleterleşme: İstanbul: Nota Bene Yayınları.
• Bulut, Ç. K. (2019b). Yapılanma, Çözülme, Belirsizlik: Gazetecilik Pratikleri ve Basın İş Hukuku. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 2019(49), 187-206.
• Cengiz, Ö. (2021). Türkiye’de Gazetecilik Mesleğinin Güvencesizleşme Süreci. (Doctoral Thesis). Ankara Haci Bayram Veli Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
• Cohen, L., Manion, L. and Morrison, K. (2000). Research Methods in Education, (5th ed). Routledge Falmer, Taylor&Francis Group.
• Çelik, R. (2020). Tık odaklı habercilikte “tık yemi” taktiği: Koronavirüs (kovid-19) örneği. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 9(2), 14-25.
• Edgerly, S., and Thorson, K. (2020). Political communication and public opinion: Innovative research for the digital age. Public Opinion Quarterly, 84(S1), 189-194.
• Fornell, C. and Larcker, D. F. (1981). Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error. Journal of marketing research, 18(1), 39-50.
• Gezmen, B. (2002). İletişim teknolojisindeki gelişmelerin gazeteciliğe etkileri. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İletişim Bilimleri Anabilim Dalı Genel Gazetecilik Bilim Dali, (Master Thesis).
• Gökçek Karaca, N. (2000). Türkiye'de basın çalışanlarının iş ilişkileri ve sorunları. Eskişehir Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Anabilım Dalı. (Doctoral Thesis).
• Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., Anderson, R. E. and Tatham, R. L. (2006). Multivariate data analysis (Vol. 6).
• Hajiali, I., Kessi, A. M. F., Budiandriani, B., Prihatin, E. and Sufri, M. M. (2022). Determining Work Motivation, Leadership Style, and Employee Competence on Job Satisfaction and Employee Performance. Golden Ratio of Human Resource Management, 2(1), 57-69.
• Hanusch, F., & Löhmann, K. (2022). Dimensions of Peripherality in Journalism: A Typology for Studying New Actors in the Journalistic Field. Digital Journalism, 1-19.
• Hobfoll, S. E., Freedy, J., Lane, C. and Geller. D. (1990). Conservation of social resources: Social support resource theory. Journal of Social and Personal Relationships, 7(4), 465-478.
• Karaca, M., Biçkes, D. M., Caner, Ç. and Karaduman, G. (2017). Medya Yöneticilerinin İş Tatmin Düzeylerinİn İşten Ayrilma Niyetleri Üzerindekİ Etkisi: Malatya Örneği. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 5(2), 969-990.
• Kline, H. (2014). An easy guide to factor analysis: Routledge.
• Korkmaz, A. (2012). Gazetecilik eğitimi alan öğrencilerin gazetecilik eğitimi ve gazetecilik mesleğine bakışı. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi(16), 9-27.
• Köseoğlu, A. (2023). Yerel medyada kadın gazeteci olmak: Ağrı, Erzincan, Erzurum, Hakkâri ve Van İlleri Özelinde Bir Araştırma. Hakkâri and Van Provinces. Communicata.(25), 15-21.
• Li, R., Liu, H., Chen, Z. and Wang, Y. (2023). Dynamic and cyclic relationships between employee intrinsic and extrinsic motivation: Evidence from a dynamic multilevel modeling analysis. Journal of Vocational Behavior, 140, 103813.
• Lira, C. L., Palma, K., and Limonado, F. (2021). Three W’s of in-depth journalism portraying socio-environmental conflicts in Chilean television: What (the agenda), who (the sources), and where (the locations). Signo y Pensamiento, 40(79).
• Mabweazara, H. M., Cheruiyot, D., and Ogola, G. (2021). Studying journalism during the COVID-19 pandemic in sub-saharan Africa: The disruption in the newsrooms. In Mediating Digital Society and individuals: Journalism and communication in the times of uncertainty (pp. 66-66).
• MacKenzie, S. B. and Podsakoff: M. (2012). Common method bias in marketing: Causes, mechanisms, and procedural remedies. Journal of retailing, 88(4), 542-555.
• Marsh, H. W. and Hocevar, D. (1985). Application of confirmatory factor analysis to self-concept research: First- and higher-order factor models and their invariance across groups. Psychological bulletin, 97(3), 562.
• McDonald, R. P., and Marsh, H. W. (1990). The multivariate model is selected as follows: Noncentrality and goodness of fit. Psychological bulletin, 107(2), 247.
• Nakinaalwa, P. (2023). Public service motivation, employee engagement and task performance among public sector employees of Mpigi District Local Government (Doctoral dissertation, Makerere University).
• Pancasila, I., Haryono, S. and Sulistyo, B. A. (2020). Effects of work motivation and leadership on work satisfaction and employee performance: Evidence from Indonesia. The Journal of Asian Finance, Economics, and Business, 7(6), 387-397.
• Sjøvaag, H., and Owren, T. (2023). Risk perception in newspaper chains: Threats, uncertainties and corporate boundary work. Journalism, 24(4), 767-784.
• Şahin, M., and Avşar, Z. (2016). Basın İş Kanunu, Sorunlar ve Güncelleme Tartışmaları. SGD-Sosyal Güvenlik Dergisi, 6(2), 113-138.
• Tanaka, J. S. and Huba, G. J. (1985). A fit index for covariance structure models under arbitrary GLS estimation. British journal of mathematical and statistical psychology, 38(2), 197-201.
• Tokgöz, O. (2003). Temel gazetecilik. In. Ankara, İmge Kitabevi: Baskı.
• Topsakal, T. (2022). Gazetecilik Eğitiminde Dijital Derslerin Rolü: Türkiye ve Yurtdışı Üniversitelerine Yönelik Bir Araştırma. Türkiye İletişim Araştırmaları Dergisi(41), 234-254.
• Tutar, H., and Erdem, A. T. (2022). Örnekleriyle bilimsel araştırma yöntemleri ve SPSS uygulamaları. Seçkin Yayıncılık.
• Tutar, H. and Erdem, A. T. (2022). İşgören Yıpranması Ölçeği (İYÖ): Ölçek Geliştirme Çalışması. Journal of Economics, 7(18), pp. 316-336.
• Yildirim, B. (2010). Gazeteciliğin dönüşümü: Yöndeşen ortam ve yöndeşen gazetecilik. Selçuk İletişim, 6(2), 230-253.