BERAWIRDKIRINA ÇÎROKA ELIK û FATIK A KURMANCÎ û HANSEL û GRATEL A BIRAYÊN GRIMM -LI GOR MOTÎF INDEKSA STITH THOMPSON-

Yıl 2019, Sayı: 1, 49 - 60, 29.11.2019

Veysel Tanrıkulu

Öz

Armanca me bi vê xebatê yek bi Kurdiya
Kurmancî yek jî bi Elmanî berawirdkirina du çîrokan e. Çîroka bi Elmanî ya bi
navê Hansel û Gretel wê ji alî Birayên Grimm ve hatiye berhevkirin, çîroka bi
Kurdî jî bi navê Elik û Fatik tê zanîn. Xebata me ji girîngiya çirokan ji bo
kurdan, berawirdkirina çîrokan bi riya motîfan û encamê pêk tê. Çîrokên her du
gel li gor Motîf Îndeksa Stith Thompsonê hatiye berawirdkirin. li gorî Motîf
Îndeksa Stith Thompsonê motîfên hevpar û ji hev cuda hatine tespîtkirin. Ev çîrok dê nîşanî
me bide ku çirok xwe bi welatek tenê sînor nekiriye. Gihişti ye her derê cihanê.
Di vê xebatê de dewlemendiya çîrokên kurdî alî motîfan de hat dîtin.

Anahtar Kelimeler

Çîrok, Elik û Fatik, Birayên Grimm, Hansel û Gratel, Berawirdkirin

Kaynakça

• Alakom, R. (2002). Folklor û Jinên Kurd. Stockholm: Weşanên Nefelê.
• Alptekin, A. B. (1997). Halk Hikâyelerinin Motif Yapısı. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Aslan, F. (2014). İstanbul’un Yüz Masalı. İstanbul: İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş. Yayınları.
• Coşan, L. (2001). Sınırları Aşan Bir Masal. Ankara Üniversitesi Dil Dergisi. Language Journal. Sayı: 103. Ankara Üniversitesi Basımevi.
• Fewzî, K. (1918). "Kürd Masalları" Jîn, j. 22, r. 8-9, , amd. M. Emîn Bozarslan. (1988). Cild V, r. 934-935, Uppsala: Weşanxana Deng.
• Gezgin Ö. û Kızıl H. (2016). “Çend Çîrok Bo Zargotinên Kurdan Ji Çavkaniyên Zindî”, Kürdoloji Akedemik Çalışmalar (Ed. Hasan Karacan). İstanbul: Yargı Yayınları.Grimm J. & Grimm W. (1999). Grimm Masallar (Kinder-Und Hausmarchen), c.I, Cumhuriyet Gazatesi, Dünya Klasikleri Dizisi.
• Hamelink, W. (2016). Dengbêjler ve Sözlü Tarih. M. Yüksel (Çev.). Kürt Tarihi Dergisi. 26,10-11.
• Izady, M. R. (1992). The Kurds: A Concise Handbook. Crane Russak, USA.
• Keskin, N. (2016). Dı Çarçoveya Teorıya Performansê De Nırxandına Vegotınên Gelêrî [An Evaluation of Folk-narratives in the Frame of Performance Theory]. International Journal of Kurdish Studies 2 (1), pp.51 – 66.
• Kızıl, H. & Tanrikuluı, V. (2015). Berawirdkirina çîroka Hedlîlik Bedlîlik a bi Kurdî bi Gur û Heft Karikan a Birayên Grimm re [The Comparison of Bedlîlik and Hedlîlik of Kurdish and The Wolf and The Seven Young Kids of Grimm Brothers]. International Journal of Kurdish Studies 1 (2), pp.70 - 85.
• Pertev, R. (2009). Zarok û Çîrok. Stenbol: Weşanên Dozê.
• Sakaoglu, S. (1999). Masal Arastırmaları. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Uzun, M. (2013). Kürt Edebiyatına Giriş. İstanbul: İthaki Yayınları.
• Yıldırım, K; Pertev, R. & Aslan, M. (2013). Ji Destpêkê Heta Niha Folklora Kurdî. Weşanên Mardin Artuklu Üniversitesi, Türkiye’de Yaşayan Diller Enstitüsü, İstanbul. Zaman, F. (2016). "Mînakek Ji Çîrokên Kurdan”, Kürdoloji Akedemik Çalışmalar (Ed. Hasan Karacan). İstanbul: Yargı Yayınları.