Standart Bir Kurmanci Arayışı: Kürtçe Bölümlerindeki Üniversite Öğretim Üyeleriyle Nitel Bir Araştırma

Yıl 2023, Sayı: 9, 15 - 35, 29.11.2023

Ziyattin Yıldırımçakar

https://doi.org/10.55106/kurdiname.1310561

Öz

Bu nitel araştırma, Kürtçe bölümlerde görev yapan üniversite öğretmenlerinin Standart Kurmanci hakkındaki görüşlerini incelemektedir. Bu çalışma, bu kişilerin görüşlerini tematik bir analizle incelemektedir. Bu çalışmanın katılımcıları, bir araştırmacı dışında Artuklu Üniversitesi'nde görev yapmaktadır. Görüşülen bu kişilerin sayısı 10 olup, bunlardan biri kadın, 9'u erkektir. Veriler 2022 yılında bir haftada toplanmıştır. Araştırmada kendilerinden yarı yapılandırılmış bir görüşmede yer alan "Kürtçe bölümü öğretmenlerinin standardizasyon ve standart dile ilişkin görüşleri nelerdir?, Kürtçe bölümü öğretmenlerinin standart Kürtçe hakkındaki görüşleri nelerdir?" ve “Standart Kürtçe dışındaki kavramlar nelerdir?” sorularına yanıt almak istedik. Bu sorular 6 tema ile sonuçlanmıştır: (1) Öğretmenlerin standardizasyon hakkındaki görüşleri (2), Öğretmenlerin standart Kurmanci hakkındaki görüşleri, (3) Standart Kurmanciye maruz kaldıklarında öğretmenlerin görüşleri, (4) Standart olmayan Kürtçe, (5) Halkın “Bizim Kürtçemiz asıl Kürtçe değildir” inancı ve (6) Kürt dilinin isimlendirilmesi. Bu temaların yanı sıra alt temalar ve kodlar da tanımladık ve bunlardan yola çıkarak konuyu Kürtçe bağlamında değerlendirdik.

Anahtar Kelimeler

Nitel çalışma, tematik analiz, standart dil, standart Kürtçe, standart Kurmanci

Searching For a Standard Kurmanci: A Qualitative Research With University Teachers in Kurdish Departments

Öz

This qualitative research examines the opinions of teachers who work in Kurdish departments about Standard Kurmanji. This work analyzes the views of these people through a thematic analysis. The participants of this study, except for one teacher, work at Artuklu University. The number of these interviewed people is 10, one of them is a woman and 9 are men. The data was collected in 2022 in one week. In the research, we wanted to receive answers to the questions of a semi-structured interview from them, which were as follows: "What are the opinions of Kurdish teachers about standardization and the standard language?, What are the opinions of Kurdish teachers about standard Kurdish?, What are the concepts other than Standard Kurdish?". These questions resulted in 6 themes: (1) Teachers' views on standardization (2), Teachers' views on standard Kurmanji, (3) Teachers' views when they are exposed to Standard Kurmanji, (4) Non-standard Kurdish, (5) People's belief that "Our Kurdish is not the real one", and (6) Naming Kurdish language. In addition to these themes, we also defined sub-themes and codes, and based on these, we evaluated this topic in Kurdish context.

Anahtar Kelimeler

Qualitative research, standard language, standard kurdish, standard kurmanji, thematic analysis

Lêgerîna Kurmanciyeke Standard: Lêkolîneke Kalîtatîv bi Mamosteyên Zanîngehê yên Beşên Kurdî re

Öz

Ev xebata qûalîtatîf nêrînên mamosteyên ku di beşên kurdî de dixebitin derbarê kurmanciya standard de vedikole. Ev xebat bi analîzeke tematîk nêrînên van kesan analîz dike. Beşdarên vê lêkolînê, ji bilî yek mamosteyî, li zanîngeha Artuklu dixebitin. Hejmara van kesên hevpeyvîn pê re hatine kirin 10 e ku yek ji wan jin e, 9 jî mêr in. Dane di sala 2022an de di yek heftêyî de hatine berhevkirin. Me di lêkolînê de xwest bersiva pirsên hevpeyvîneke nîv-sazkirî (semi-structured interview) ji wan wergirin ku pirsên bi vî awayî bûn: “Nêrînên mamosteyên kurdî derbarê standardîzasyon û zimanê standard de çi ne?, Nêrînên mamosteyên kurdî derbarê kurmanciya standard de çi ne?, Têgehên derveyî kurmanciya standard dimînin çi ne?”. Encamên van pirsan de 6 heb tema derketin: (1) Nêrînên mamosteyan ên standardîzasyonê (2), Nêrînên mamosteyan ên kurmanciya standard, (3) Nêrînên mamosteyan dema marûzî kurmanciya standard dibin, (4) Kurdiya nestandard, (5) Baweriya gel ku “kurdiya me ne ya heqîqî ye”, û (6) Binavkirinên kurdî ye. Digel van temayan me bintema û kod jî diyarkirin û li gorî van me ev mijar di peywenda kurmancî de nirxand.

Anahtar Kelimeler

lêkolîna qûalîtatîf, zimanê standard, kurdiya standard, kurmanciya standard, analîza tematîk

Kaynakça

• Bani-Khaled, Turki (2014). “Attitudes Towards Standard Arabic: A Case Study of Jordanian Undergraduate Students of English”, International Journal of Linguistics. doi:10.5296 / ijl.v6i4.5959
• Beal, Joan C. (2016). “Standardisation”, The Cambridge Handbook of English Historical Linguistics. Ed. Kytö, Merja, Paivi Pahta, United Kingdom: Cambridge University Press.
• Braun, V., V. Clark (2006). Using Thematic Analysis in Psychology, Qualitative Research in Psychology, 3:77.
• Dawadi, Saraswati, (2020). “Thematic Analysis Approach: A Step by Step Guide for ELT Research Practitioners”, Journal of Nelta, Vol:25, N:1-2.
• Hassanpour, Amir (2005). Kürdistan’da Milliyetçilik ve Dil, wer: İbrahim Bingöl, Cemil Gündoğan. Stenbol: Avesta.
• Hekanaho, Laura (2022). “A Thematic Analysis of Attiudes Towards English Nonbinary Pronouns”, Journal of Language and Sexuality, Vol:11, N:2. Rr: 190-216. https: / / doi.org / 10.1075 / jls.21025.hek
• Karasteas, Petros (2022). “Semi-Structured Interviews”, Research Methods in Language Attitudes (eds.), Cambridge: Cambridge University Press.
• Matras, Yaron; Gertrud Reershemius (1991). “Standardization Beyond the State: The Cases of Yiddish, Kurdish and Romani”, Standardization of National Languages. Symposium on Language Standardization. Hamburg: Unesco Institute for Education.
• Milroy, James (2001). “Language Ideologies and the Consequences of Standardization”, Journal of Sociolinguistics, John Wiley and Sons Ltd. 5 / 4. rr. 530-555.
• Orak Reşitoğlu, Sevda (2022). Mînaka Standardkirina Kurdiya Kurmancî: Kovarên Hawar û Ronahiyê, Teza Doktorayê, Zanîngeha Dicleyê, Beşa Ziman û Çanda Kurdî. Öpengin, Ergin, Geoffrey Haig (2014). “Regional Variation in Kurmanji: A preliminary classification of dialects”, Kurdish Studies, V. 2. Sheyholislami, Jaffer (2015). “Language Varieties of the Kurds”. The Kurds (History, Religion, Language, Politics), Vienna: Austrian Federal Ministry of the Interior. Rr. 30-51. Smakman, Dick (2012). “The definition of the standard language. A survey in seven countries”. International Journal of the Sociology of Language, rr. 25-58. Yıldırımçakar, Ziyattin (2023), Nêrînên li ser Kurmanciya Standard û Devokên Kurmancî: Lêkolîneke bi Metoda Têkel, Zanîngeha Dicleyê, Teza Doktorayê ya çapnekirî di beşa Ziman û Çanda Kurdî de. Yılmaz, Bahar (2015). Learning “My” Language: Moments of Languages and Identities among Kurds in the UK. SOAS, University of London. PhD thesis in Linguistics.