TÜRKİYE’DE İSLAMİ FEMİNİZM VE KADIN KİMLİĞİNİN YENİDEN İNŞASI: REÇEL BLOG ÖRNEĞİ

Yıl 2016, Cilt: 24 Sayı: 2, 126 - 145, 01.06.2016

Öznur Akyılmaz , Köksalan M. Emre

Öz

İslami Feminizm 90’lı yıllardan beri özellikle İslam inancının yaygın olduğu ülkelerde İslam’ın demokratikleşmesi ve kadın haklarının daha demokratik ve çağdaş ölçütlerde garanti altına alınabilmesi adına tartışılan bir söylem ve pratik olarak karşımıza çıkmaktadır. Türkiye’de ise görece daha yeni olan bu kavramın kullanımı hem söylemsel hem de sosyo-politik alanlarda oldukça tartışmalı bir biçimde son on yıllık süreçte gündemimize girmiştir. 1980 sonrasında siyasal İslam’ın Türkiye’deki yükselişine paralel olarak hakları için mücadele eden ve temelde feminist olan taleplerini İslami bir paradigma çerçevesinde dile getirmeye başlayan kadınlar bu söylemin pratik bir tezahürü olarak yeni bir kimliklenme sürecine girmişlerdir. Ancak bu kimlik edinme sürecinin İslami Feminizmin genel söylemiyle tam anlamıyla uyumlu olup olmadığı da tartışmalıdır. Bu anlamda, Türkiye’deki Müslüman kadınların eşitlikçi bir söylem ve toplumsal düzen arayışlarının bir yandan İslami feminizmin genel söylemlerini takip ederken bir yandan da kendi yolunu çizmeye çalıştığı iddia edilebilir. Bu çalışma da tam da bu ortaklaşma ve farklılaşmaların ortaya koyduğu bir problematikten hareketle Türkiye’deki İslami feminizmin nasıl bir kadın kimliğini söylemsel düzeyde inşa etmeye çalıştığını son dönemde oldukça popüler olan ve iyi eğitimli Müslüman-mütedeyyin kadınların yayınladığı bir internet bloğu üzerinden Reçel Blog incelemeyi amaçlamaktadır

Anahtar Kelimeler

İslami Feminizm, kimlik, tematik söylem analizi, kadın blogları

ISLAMIC FEMINISM AND RECONSTRUCTION OF WOMEN IDENTITY IN TURKEY: THE CASE OF RECEL BLOG

Öz

Islamic feminism is confronted as a controversial discourse and practice of women rights in behalf of guaranteeing them under more democratic and modern criteria in countries where especially Islamic beliefs are prevalent since 1990’s. The usage of this notion which is more recent in Turkey came into question quite controversially both in discursive and socio-political areas in the last ten years. After 1980’s, in parallel with the raising of political Islam in Turkey, women who were struggling for their rights and have basically feminist demands within Islamic paradigms entered in the process of developing a new identity as a practical reflexion of this discourse. However, this process of reconstruction is argued whether it is coherent with general Islamic feminist discourse or not. In this sense, it can be claimed that while the pursuit of eqalitarian discourse and social order of the Muslim women in Turkey is following Islamic feminism’s general discourse on one hand and drawing its own way on the other hand. So, this study exactly originated from the problematic of this mutuality and differantiaition aims to examine how Islamic feminism in Turkey reconstructed a new women identity on discursive level via a rather popular internet blog Recel blog run off by well-educated Muslim- religious women

Anahtar Kelimeler

Islamic feminism, identity, thematic discourse analyse, women blogs

Kaynakça

• Albayrak, Ö. (2008) İslamcı Feminist, Yeni Şafak, http://www.yenisafak.com/yazarlar/ozlemalbayrak/islamci-feminist-9839 (Erişim tarihi 02.2016)
• Ali, D. L., Jabeen, F., ve Naveed-i Rahat, D. (2011). Islamic Tradition and Feminism: A
• Comparative Study of Theoretical Perspective. International Journal of Business and Social Science, 2 (6), 157-167. Ali, Z. (2014). İslami Feminizmler. İstanbul: İletişim Yayınları
• Badran, M. (2009). Islamic Feminism: What's in a Name? M. Badran içinde, Feminism in Islam
• Secular and Religious convergences (s. 242-252). London: One World Oxford. Çakır, R. (2000). Dindar Kadının Serüveni. Birikim Dergisi, 27-35.
• Darvishpour, M. (2003). “Islamic feminism”: Compromise or Challenge To Feminism? Iran bulletin- Middle East Forum, 55-58
• Göle, N. (2011). Melez Desenler. İstanbul: Metis Yayınları.
• Göle, N. (2011). Modern Mahrem. İstanbul: Metis Yayınları.
• Güç, A. (2008). İslami Feminizm: Müslüman Kadınların Birey Olma Çabaları. Uludağ
• Bağlamında Çağdaş İslam Algıları, (s. 366-383). Samsun. Hosseini, Z. M. (2004). The quest for gender justice Emerging Feminist Voices in Islam. Islam (36), 1-5.
• İlkkaracan, P. (2014). Müslüman Toplumlarda Kadın ve Cinsellik. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Mernissi, F. (2014). Bekâret ve Ataerki. P. İlkkaracan içinde, Müslüman Toplumlarda Kadın ve Cinsellik (s. 99-113). İstanbul: İletişim Yayınarı.
• Mernissi, F. (2014). İslam'da Aktif Kadın Cinselliği Anlayışı. P. İlkkaracan içinde, Müslüman
• Özdalga, E. (2013). İslamcılığın Türkiye Seyri- Sosyolojik Bir Perspektif. İstanbul: İletişim Yayınları
• Raftari, H., & Bahrami, Z. (2011). Gender Equality according to Islam and Feminism. 2011
• International Conference on Social Science and Humanity (s. 492-496). Singapore: IACSIT Press. Sinkaya, P. A. (2007). İran İslam Cumhuriyeti'nde Kadın Meselesi ve İslami Feminist Hareket. Akademik ORtadoğu, 43-67.
• Suman, D. (2013). Feminizm, İslam ve Kamusal Alan. N. Göle içinde, İSlam'ın Yeni Kamusal
• Yüzleri (s. 68-93). İstanbul: Metis Yayınları. Tuksal, H.Ş (2010). “Kadın erkek eşit değil mi?” Star Gazetesi, 21 Ekim 2010
• Tuksal, H. Ş. (2012). Kadın Karşıtı Söylemlerin İslam Geleneğindeki İzdüşümleri. Ankara: Otto.