GAZETEDE ÇOCUKLAR: HÜRRİYET, SABAH, SÖZCÜ VE POSTA ÖRNEKLERİ

Yıl 2018, Cilt: 8 Sayı: 1, 281 - 294, 31.01.2018

Cansu Yıldız

Öz

Çocuğun medyadaki sunumu, içinde bulunduğu toplumda karşılaştığı durumlara ilişkin bilgi verirken aynı zamanda toplumun çocuğa bakış açısını da yansıtmaktadır. Araştırmanın amacı Türkiye’de yayınlanan günlük basılı gazetelerdeki haberlerde, çocukların ne kadar ve nasıl yer aldığının incelenmesidir. Araştırmada incelenmek üzere 19.09.2017-16.10.2017 tarihleri arasında Türkiye’de yayınlanmış dört gazete (Hürriyet, Sabah, Sözcü ve Posta) seçilmiştir. Araştırma kapsamında incelenen gazetelerin, Türkiye’de geçen olaylara konu olmuş çocuklara hangi sıklıkla yer verdikleri, en sık hangi yaş grubu çocuklarının gazete haberlerine konu oldukları ve çocukların gazete haberlerinde hangi konumlarda sunuldukları incelenmiştir. Araştırmada içerik analizi yöntemi kullanılmıştır ve tespit edilen haberler kategoriler haline getirilmiştir. Araştırma sonucunda çocuk içerikli haberlere en sık Posta gazetesinin yer verdiği bulunmuştur. Bulgular sonucunda, gazete haberlerine en sık 12-18 yaş arası çocukların konu olduğu tespit edilmiştir. Haberlere konu olan çocukların en çok ihmal ve istismar, ardından kaza mağduru olarak sunuldukları bulunmuştur. Araştırma sonucunda, gazetelerde çocuklar hakkında olumlu haberlerin yer aldığı ancak çocuğun olumsuz konumda yer aldığı haberlerin ağırlıkta olduğu ve çocukların çoğunlukla mağdur olarak sunuldukları tespit edilmiştir. Çocukların gazete haberlerinde sunuluş biçimleri eğitim ve gelişim bakış açısıyla tartışılmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Çocuklar, Haberler, Gazete, Medya

Children in Newspapers: Hürriyet, Sabah, Sözcü and Posta Examples

Öz

While the child's presentation on the media
gives information about the situations he / she is facing in his / her society,
also reflects the point of view of society about child. The aim of the research
is to examine the news about children in daily newspapers published in Turkey.
Four newspapers (Hürriyet, Sabah, Sözcü, Posta) published in Turkey between
19.09.2017 and 16.10.2017 were selected for the study. Within the scope of the
research, it was examined how frequently children are included in newspaper
news, which age group children were most often subject to newspaper news and how
children are presented in newspaper news. Content analysis method was used in
the research and data were categorized. It was found that the Posta had the
most news about children. It was found that newspaper reports were mostly about
children between the ages of 12-18. It has been
determined that children are mostly involved in news as victims of neglect and
abuse, then victims of accident. As a result of the research, it was found that
newspapers have positive news about children, but there are more news that
children is in a negative position and the children are mostly presented as
victims. The presentations of children in the newspapers discussed with
perspective with education and development.

Anahtar Kelimeler

Children, News, Newspaper, Media

Kaynakça

• Aker, S., Dündar, C. ve Pekşen, Y. (2007). Sokaktakiler, yazılı basın ve damgalama. Aile ve Toplum, 3(11), 83-90. Altuntaş, O. ve Altınova, H. H. (2015). Türkiye'de risk altındaki çocukların ana akım basında temsili. Ergoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi, 3(2), 59-70.
• Ardıç Çobaner, A. (2015). Çocuk hakları bağlamında Suriyeli mülteci çocukların haberlerde temsili. Marmara İletişim Dergisi, 24, 27-54.
• Berk, L. (2013). Bebekler ve çocuklar: doğum öncesinden orta çocukluğa. N. Işıkoğlu Erdoğan (Çev. Ed.). Ankara: Nobel Akademi Yayıncılık.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Carter, C. ve Messenger Davies, M. (2005). 'A fresh peach is easier to bruise': Children, young people and the news. In S. Allan (Ed.), Journalism: Criticial Issues. Maidenhead: Open University Press, pp. 224-238.
• Çaplı, B. (2002). Medya ve etik. Ankara: İmge Kitabevi. Çubukçu, Z. ve Dönmez, A. (2014). Yazılı basına yansımaları ile okuldaki şiddet olaylarının incelenmesi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 7(1), 44-59.
• Daya, B. (2004). Empowering children & media: five key monitoring results. News on children, youth and media in the world, 2. [Çevrimiçi: http://acmequebec.org/public/Assets/divers/documentation/7b8_television/7b8_002_Empowering_Children.pdf], Erişim tarihi: 5 Kasım 2017.
• Dinçel, E. (2006). Ergenlik dönemi gelişimsel ödevleri ve psikolojik problemler. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Fırat, F. (2016). Çocuk odak'sız' habercilik: internet gazetelerinde çocuk içerikli haberlerin sunumu ve etik ihlaller. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 4(2), 817-833.
• Gencel Bek, M. (2011). Medyada çocuk hakları ve etik ilkeler. M. R. Şirin (Haz.), Çocuk hakları ve medya el kitabı içinde (ss. 23-59). İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları.
• Güz, N. (2007). Şiddetin önlenmesinde medyanın rolü. Çocuk ve Ergene Yönelik Şiddetin Önlenmesi Sempozyumu bildiriler kitabı içinde (s. 35-51). Ankara: Ankara Emniyet Müdürlüğü.
• İnal, K. (2015). Türkiye’de çocukluk: Nereye! S. İçin-Akçalı (Ed.). Çocuk ve medya içinde (ss. 13-51). Ankara: Nobel Akademi Yayıncılık.
• İnan, H. Z. (2014). Okul öncesi dönem çocuklarında sosyal ve duygusal gelişim. B. Akman (Çev. Ed.), Erken çocukluk döneminde gelişim çok kültürlü bir bakış açısı içinde (ss. 294-327). Ankara: Nobel Akademi Yayıncılık.
• Kahriman, G. (2013). Yazılı ve görsel basında çocuk haberlerinin seçiminde eşik bekçilerinin rolü. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Arel Üniversitesi, İstanbul.
• Karaçam, Z., Sağlık, M. ve Öğüt, D. (2015). Gazetelerde yayınlanan bebek ölüm ve istismar haberlerinin incelenmesi. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, 23(3), 185-194.
• Kunkel, D., Smith, S., Suding, P. ve Biely, E. (2002). Coverage in context: how thoroughly the news media report five key children's issues. Commissioned by the Casey Journalism Center on Children and Families. [Çevrimiçi: http://files.eric.ed.gov/fulltext/ED468276.pdf]. Erişim tarihi: 02.11.2017.
• Kuş, Z., Karatekin, K., Öztürk, D. ve Elvan, Ö. (2016). When the child gets in the news? A case study on the national written media in Turkey. Educational Media International, 53(2), 118-138.
• Levent, F. (2013). Günlük gazetelerde üstün yetenekli çocuklara yönelik haberlerin incelenmesi. H. Yavuzer ve M. R. Şirin (Haz.), I. Türkiye Çocuk ve Medya Kongresi bildiriler kitabı içinde (ss. 321-334 ). İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları.
• Narin, B. (2011). Suça karışmış çocuklara yönelik temsil çalışması: 'taş atan çocuklar'a taş atan medya. A. Gülan, M. R. Şirin ve I. Türkiye Çocuk Hakları Kongresi yetişkin bildirileri Cilt 2 içinde (ss. 435-445). İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları.
• Onur, B. (2005). Türkiye’de çocukluğun tarihi. Ankara: İmge Kitabevi. Özgür, Ö., Çifci, E. G., Ceyhan, M. Ş., Kocadaş, B., ve Kılıç, M. (2011). Gönülsüz medyatikler: gazetelerde yer alan haberler bağlamında medya ve madde bağımlısı Çocuklar”.
• Polat, O. (2002). Çocuk, şiddet ve medya. Radyo ve Televizyonlarda Şiddet ve İntihar Haberlerinin Sunumunun Toplum Üzerindeki Etkileri Sempozyumu bildiriler kitabı içinde (ss. 21-27). Ankara: Başbakanlık Basımevi. Serdaroğlu, C. (2014). Suça karışmanın temsilinde yıpratılan çocukluk. (Ed. M. Gencel-Bek). Medya, çocuk ve gençlik içinde. Ankara: Ankara Üniversitesi Yayınevi.
• UNICEF. (2004). Çocuk haklarına dair sözleşme. Unicef, Türkiye. [Çevrimiçi: http://www.unicefturk.org/public/uploads/files/UNICEF_CocukHaklarinaDairSozlesme.pdf], Erişim tarihi: 09.01.2018.
• Uyan-Semerci, P. ve Erdoğan, E. (2014). Türkiye’de çocukların gözünden çocuğun iyi olma hali alanlarının ve göstergelerinin tanımlanması ve değerlendirilmesi. Ankara: UNICEF.
• Yegen, C. (2015). Çocuk cinayeti haberlerinin Türk yazılı basınında sunumu: Posta gazetesi örneği. Global Media Journal: Turkish Edition, 5(10), 363-384.
• Yüksel Özmen, Ş. (2012). Çocuğun adı yok: televizyon haberlerinde çocuğun sunumu ve çocuk hakları bağlamında değerlendirilmesi. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 34, 66-82.