ÖĞRETMENLERİN PERSPEKTİFİNDEN ORTAÖĞRETİMDE PERFORMANS DEĞERLENDİRMESİ: ANKARA İLİ MAMAK İLÇESİ ÖRNEĞİ

Yıl 2020, Cilt: 10 Sayı: 1, 101 - 126, 31.01.2020

Sinan Gürcüoğlu , Fatih Özdemir

Öz

Türkiye’de öğretmenlere
yönelik uygulanacak performans değerlendirmenin oluşum sürecine öğretmenlerin
de dahil edilerek görüşlerinin alınması, uygulamanın başarısı ve eğitimin
niteliği bakımından oldukça önemlidir. Araştırmada, performans değerlendirmenin
çeşitli boyutlarına yönelik öğretmenlerin görüşlerinin belirlenmesi
amaçlanmıştır. Araştırmanın evrenini, 2015/2016 eğitim-öğretim yılında Ankara
merkez ilçelerinden Mamak’taki resmi ortaöğretim okullarında çalışan
öğretmenler oluşturmaktadır. Örneklemi ise, 2015/2016 eğitim-öğretim yılı
içinde Mamak’taki ortaöğretim okullarında çeşitli branşlarda görevli 320
öğretmen oluşturmaktadır. Nicel araştırma türlerinden betimsel araştırma
yönteminin kullanıldığı araştırmada öğretmenlerin görüşlerini belirlemek üzere performans
değerlendirmenin dört boyutuna (mesleki kriter, değerlendirici, değerlendirme
ve zaman) yönelik 5’li likert tipinde araştırmacı tarafından geçerlik testi
yapılarak hazırlanan ve 25 sorudan oluşan bir anket uygulanmıştır. Araştırma
bulgularına göre; öğretmenler performans değerlendirmenin uygulanmasına olumlu
bakmakta ve mesleki kriterlerin performans değerlendirmede daha belirleyici
olması gerektiğini belirtmektedirler. Ayrıca çoklu veri kaynaklı
değerlendirmeye öğretmenler kısmen olumlu görüş bildirmişler ve değerlendirmenin
yılda birden çok yapılması gerektiğini düşünmektedirler. Çalışmanın sonunda
elde edilen bulgular ışığında öğretmenlerin performanslarının objektif ve
ölçülebilir ölçütlerle değerlendirilmesine ilişkin yapılacak bir performans değerlendirmede,
değerlendirme kriterlerinin neler olması gerektiğine ve değerlendirmenin nasıl
yapılması gerektiğine yönelik önerilerde bulunulmuştur. 

Anahtar Kelimeler

Performans Değerlendirme, Performans Yönetimi, Performans Kriteri, Türk Milli Eğitim Sistemi

Kaynakça

• MEB. (2018/a). Millî Eğitim Bakanlığı öğretmen atama ve yer değiştirme yönetmeliği, R.G: 17.04.2015/29329.http://www.mevzuat.gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod=7.5.20694&MevzuatIliski=0&sourceXmlSearch=yer%20de%C4%9Fi%C5%9Ftirme, İndirilme Tarihi: 10.12.2018.
• MEB. (2018). Eğitim vizyonu 2023, http://2023vizyonu.meb.gov.tr/doc/2023_EGITIM_VIZYONU.pdf, İndirilme Tarihi: 13.01.2019
• MEB EARGED. (2006). Okulda performans yönetim modeli, Ankara: Millî Eğitim Basımevi.
• Koçak, S. ve Arslan S. Y. (2018). Ortaöğretim Kurumlarında Görev Yapan Öğretmenlerin Performans Değerlendirme Uygulamalarına İlişkin Görüş ve Önerileri, Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 19 (1): 602-620.
• Küçük, A. A. (2005). Kamuda performans değerlendirme sistemi ve kamu sağlık sektöründe bir araştırma, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Üniversitesi S.B.E. Y. Lisans Tezi, İstanbul.
• Helvacı, M. A. (2002). Performans yönetimi sürecinde performans değerlendirmenin önemi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 35(1 – 2): 155- 169.
• Fındıkçı, İ. (2000). İnsan kaynakları yönetimi, İstanbul: Alfa Basım Yayım ve Dağıtım.
• DPT. (2013). 10. Kalkınma planı, https://pbk.tbmm.gov.tr/dokumanlar/10-kalkinma_plani.pdf, İndirilme Tarihi: 11.01.2019.
• Dann, J. D. ve Stephens, E. C. (1972). Management of personnel: manpower management and organizational behavior, New York: McGraw-Hill,.
• Çelikten, M. ve H.H. Özkan (2018). Öğretmen Performans Değerlendirme Sistemi, Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 8(15), 808-824, DOI: 10.26466/opus.418565.
• Çelebi, N., Babaoğlan, E., Gülenaz, S. ve S. Peker (2018). Performans Değerlendirme Formuna İlişkin Öğretmen Görüşleri, OMÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 37(2), 211-233.
• Canman, D. (2000). İnsan kaynakları yönetimi, Ankara: Yargı Yayınevi.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri (11. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Böke, U. (2000). Mcdonalds’da performans gelişim sistemi, İnsan Kaynakları ve Yönetim Dergisi, 5 (1): 30.
• Bozkurt, Ö. ve Ergun, T. ve Sezen, S. (1998). Kamu yönetimi sözlüğü, Ankara: TODAİE Yayını.
• Benligiray, S. (1999). İnsan kaynakları açısından otellerde performans yönetimi, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayımları, (1174).
• Argon, T. ve Eren, A. (2004). İnsan kaynakları yönetimi, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.ı.
• Akyel, R ve H. Ö. Köse (2010). Kamu yönetiminde etkinlik arayışı: etkin kamu yönetimi için etkin denetimin gerekliliği, Türk İdare Dergisi, s.466, Mart, ss: 9-44.
• Aktan, C. C. (1999). 2000’li yıllarda yeni yönetim teknikleri, İstanbul: Türkiye Genç İş Adamları Derneği Yayınları.
• Öztaş, N. ve Gürcüoğlu, S. (2018). Türk kamu yönetiminde performans yönetimi: Milli Eğitim Bakanlığı örneği. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5 (14), 537-549.
• Öztürk, Ü. (2006). Organizasyonlarda performans yönetimi, İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Resmi Gazete. (2006). Millî Eğitim Bakanlığı yönetici ve öğretmenlerinin ders ve ek ders saatlerine ilişkin karar,http://mevzuat.meb.gov.tr/dosyalar/469.pdf, R.G.: 16.12.2006/26378, İndirilme Tarihi: 11.01.2019.
• Sayıştay. (2002). Performans ve risk denetimi terimleri, Ankara: Sayıştay Yayınları.
• Songur, H. M. (1995). Mahalli idarelerde performans ölçümü, Ankara: Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü Yayınları, Yayın No: 6.
• Türk Dil Kurumu (2005). Türkçe Sözlük. (10. bs.). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.