2008 KÜRESEL FİNANSAL KRİZİN KATILIM BANKALARI ÜZERİNE ETKİSİ

Yıl 2021, Cilt: 11 Sayı: 2, 561 - 579, 31.07.2021

Fatih Konak , Sevim Ergenoğlu

Öz

Finansal sistem içerisinde yatırım yapma isteğinde bulunan piyasa katılımcıları, her zaman kendilerine uygun bir yatırım aracı arama eğiliminde olmuşlardır. Faiz ve benzeri olguların, bazı dinlere mensup kişiler (özellikle Müslümanlar) tarafından, uygun bir kazanç türü olarak görülmemesinden dolayı, İslami bankacılık ve bu alanda kullanılan enstrümanlar finansal piyasalarda bir pay elde etmiştir ve bu pay gün geçtikçe büyümektedir. Türkiye’de Katılım Bankaları aracılığıyla gerçekleşen İslami finans faaliyetleri, diğer bankalar gibi 2008 küresel finans krizine maruz kalmıştır. Bu kapsamda, çalışmanın asıl amacı, 2008 küresel finans krizinin, Türkiye’de faaliyet gösteren katılım bankaları üzerindeki etkisinin ortaya çıkarılmasıdır. Uygulanan Havuzlanmış En Küçük Kareler ve Panel Regresyon Analizi sonucunda, GSYİH değişkeninin Aktif ve Özsermaye Karlılığı üzerinde negatif etkilerine rastlanılmıştır. Ayrıca Özsermaye Karlılığı ve kriz değişkeni arasında negatif ve anlamlı bir etki gözlemlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Katılım Bankaları, 2008 Küresel Finans Krizi, Panel Veri Analizi

Kaynakça

• Abdulle, M. Y. ve Kassim, S. H. (2012). Impact of global financial crisis on the performance of Islamic and conventional banks: Empirical evidence from Malaysia, Journal of Islamic Economics, Banking and Finance, 8(4), 10-20.
• Ali, A. ve Ghauri, S.P. (2013). Global crisis and credit risk management by banks: A comparative study of banks in Pakistan, International Journal of Business and Economics Research, 2(6), 158-168.
• Almanaseer, M. (2014). The impact of the financial crisis on the Islamic banks profitability - evidence from GCC, International Journal of Financial Research,5(3),176-187.
• Apak, S. ve Açıkgöz, A. (2011). Türkiye’de katılım bankacılığının yeri ve finansal istikrara katkısı, Muhasebe ve Finans Tarihi Araştırmaları Dergisi, 1, 70-85.
• Arslan, M. F. (2020). Türkiye’deki Katılım Bankalarının Ekonomiye ve Finansal Gelişmeye Etkisi, (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Atar, A. (2017). Başlangıcından günümüze dünyada ve Türkiye’de İslami bankacılığın durumu, Journal of History Culture and Art Research, 4(6), 1029-1062. Bayındır, S. (2015). Fıkhi ve iktisadi açıdan İslami finans, İstanbul: Süleymaniye Vakfı Yayınları.
• Dhankar, R. S. ve Tabash, M. I. (2014). The impact of global financial crisis on the stability of Islamic banks: An empirical evidence, Journal of Islamic Banking and Finance, 2(1), 367-388.
• Güler, R. (2014). Türkiye’de katılım bankaları İle ticari bankaların fon toplama ve kullandırma yöntemlerinin karşılaştırılması, (Yayımlanmış yüksek lisans tezi) Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Hazıroğlu, T. (2016). Türkiye’de katılım bankacığı fikrinin doğuşu ve kavramsal önemi, İslam Ekonomisi ve Finansı Dergisi, 2(1), 119-132.
• Hidayat, S.E. ve Abduh, M. (2012). Does financial crisis give impacts on Bahrain Islamic Banking performance? A Panel regression analysis, International Journal of Economics and Finance ,4(7),79-87.
• İskenderoğlu, Ö., Karadeniz E. ve Atioğlu, E. (2012). Türk Bankacılık Sektöründe büyüme, büyüklük ve sermaye yapısı kararlarının karlılığa etkisinin analizi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 7(1), 291-311.
• İsmail, Ö., Görmez, B. ve Mekik, S. (2013). Türkiye’de katılım bankalarının tercih edilme sebepleri: Ampirik bir tetkik, Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 20(1), 187-206.
• Karakaya, A. (2019). Bulanık Karar Verme yaklaşımıyla katılım bankaları finansal performası, Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, Prof. Dr. Talha USTASÜLEYMAN Özel Sayısı, ss. 99-122. DOI: 10.18092/ulikidince.577236
• Khan, İ. ve Zahid, S. N. (2020). The impact of Shari’ah and corporate governance on Islamic Banks performance: Evidence from Asia, International Journal of Islamic and Middle Eastern Finance and Management, 13(3), 483-501. https://doi.org/10.1108/IMEFM-01-2019-0003
• Ledhem, M. A. ve Mekidiche, M. (2020). Economic growth and financial performance of Islamic Banks: a CAMELS approach, Islamic Economics Studies, 1(28), 47-62. DOI 10.1108/IES-05-2020-0016
• Miniaoui, H., Sayani, H. ve Chaibi, A. (2015). The impact of financial crisis on Islamic and conventional indices of the GCC Countries, The Journal of Applied Business Research, 31(2),357-370.
• Miniaoui, H. ve Gohou, G. (2013) Did Islamic banking perform better during the financial crisis: Evidence from the UAE, Journal of Islamic Economics, Banking and Finance, 9(2), 115-130.
• Mongid, A., (2016). Global financial crisis (GFC) and Islamic Banks profitability: Evidence from MENA Countries, Journal of Emerging Economies and Islamic Research,4(1),2-16.
• Odabaş, A. ve Bozdoğan, T. (2020). Katılım bankalarının finansal performanslarının ELECTRE Yöntemiyle analizi, Muhasebe ve Finansman Dergisi, 88, 199-224. DOI: 10.25095/mufad.740040
• Özdemir, M. ve Aslan, H. (2017). Türkiye’de İslami finansın dönüşümünün ekonomi politiği, Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı (SETA).
• Öztop. F., (2006). Özel Finans Kurumlarının Vergilendirilmesi, (Yayımlanmış yüksek lisans tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Parashar S.P. ve Venkatesh J. (2010). How did Islamic banks do during global financial crisis?, Banks and Bank Systems, 5(4),54-62.
• Pehlivan, P. (2016). Türkiye’de katılım bankacılığı ve bankacılık sektöründeki önemi, Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi ,31,52-75.
• Razak, R. ve Amin, S. (2016). The impact of global fınancıal crısıs on the stabılıty of Islamıc Banks In Malasıa, , International Journal of Management and Applied Science,2(10), 104-108.
• Sermaye Piyasası Araştırma ve Uygulama Merkezi (SERPAM), Araştırma Notları 1, İslami Finans, Mayıs 2013, Erişim Tarihi: 26.04.2018. http://cdn.istanbul.edu.tr/FileHandler2.ashx?f=islami_finans[1].pdf
• Sırım, V. (2019). İslam iktisadında yatırımların finansmanında Karz-ı Hasen uygulaması, Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Araştırma Makalesi, Aralık Ek Sayı, 125-164.
• Sümer, G. ve Onan, F. (2015). Dünya’da faizsiz bankacılığın doğuşu, Türkiye’deki katılım bankacılığının gelişme süreci ve konvansiyonel bankacılıktan farkları, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(3), 297-308.
• Sümer, G. (2016). Türk Bankacılık Sektörünün tarihsel gelişimi ve AB Bankacılık Sektörü ile karşılaştırılması, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(2), 485-508.
• Temelli, F., Çınar, Ö. ve Boz Çelebi, F. (2017). Dünya’da Avrupa’da ve Türkiye’de Katılım Bankacılığı.
• Terzi, A. (2015). Katılım Bankacılığı: Kitaba uymak mı, kitabına uydurmak mı?, Ardahan Üniversitesi İİBF Dergisi,1-14.
• Türker, H. (2010). İslami Finans Sisteminde aracılık: Dünyadaki gelişmeler ve sermaye piyasasının geliştirilmesi açısından Türkiye için öneriler , Yeterlilik Etüdü, Ankara.
• Ustaoğlu, D. (2014). Türkiye’de Katılım Bankacılığı sektördeki yeri ve önemi. (Yayımlanmış yüksek lisans tezi), Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.