Sınıf Öğretmenlerinin FeTeMM Farkındalıklarının İncelenmesi

Yıl 2023, Cilt: 7 Sayı: 2, 171 - 192, 31.12.2023

Pınar Alğın Açıksöz , Hanife Esen Aygün

https://doi.org/10.47140/kusbder.1332038

Öz

Bu araştırmada, sınıf öğretmenlerinin FeTeMM eğitimine karşı farkındalıkları ve ilkokul velilerinin FeTeMM eğitimiyle ilgili görüşleri incelenmiştir. Baskın-baskın olmayan karma desen modelinde tasarlanan bu araştırma, 2022-2023 eğitim-öğretim yılında Çanakkale il merkezinde Millî Eğitim Bakanlığına bağlı özel ve resmi ilkokullarda uygulanmıştır. Araştırmaya 312 sınıf öğretmeni katılmıştır. Öğretmenlere Çevik (2017) tarafından geliştirilen FeTeMM farkındalık ölçeği uygulanmıştır. Verileri analiz etmek için; aritmetik ortalama, standart sapma, ANOVA testi, t-testi, korelasyon analizi teknikleri kullanılmıştır. Yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak 35 veliyle yüz yüze görüşmeler yapılmıştır. Elde edilen nitel veriler içerik analizi yaklaşımı ile çözümlenmiştir. Nicel araştırma sonuçlarına göre sınıf öğretmenlerinin FeTeMM farkındalıkları, FeTeMM farkındalık ölçeğine göre “Katılıyorum” düzeyinde olduğu görülmektedir. Araştırmaya katılan öğretmenlerin FeTeMM farkındalıklarında cinsiyet değişkenine göre anlamlı farklılık göstermezken mesleki kıdem yılına göre anlamlı farklılıklar görülmüştür. Araştırmanın nitel bölümünden elde edilen sonuçlar, velilerin önemli bir bölümünün FeTeMM hakkında kavramsal bilgi sahibi olduğunu göstermektedir. Elde edilen bulgular doğrultusunda FeTeMM etkileşimini arttırmak için ailelere ve sınıfta eğitim-öğretimin niteliğini arttırmak için sınıf öğretmenlerine önerilerde bulunulmuştur

Anahtar Kelimeler

Sınıf Öğretmeni, FeTeMM, FenBilimleri

Kaynakça

• Akgündüz, D., Aydeniz, M., Çakmakçı, G., Çavaş, B., Çorlu, M., Öner, T., ve Özdemir, S. (2015). STEM eğitimi Türkiye raporu: “Günümüz modası mı yoksa gereksinim mi?”. İstanbul: İstanbul Aydın Üniversitesi STEM Merkezi.
• Atalay, S. ve Hamurcu, H. (2021). Sınıf Öğretmenlerinin FeTeMM Uygulamalarına Yönelik Görüşleri: Bir Durum Çalışması. Journal of History School, 52, 1950-1989.
• Aydın, G., Saka, M. ve Guzey, S. (2017). 4-8. sınıf öğrencilerinin fen, teknoloji, mühendislik, matematik (STEM= STEM) tutumlarının incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(2), 787-802.
• Bakırcı, H. ve Kutlu, E. (2018). Fen Bilimleri öğretmenlerinin STEM yaklaşımı hakkındaki görüşlerinin belirlenmesi. Türk Bilgisayar ve Matematik Eğitimi Dergisi, 9(2), 367-389.
• Balbağ, M.Z.ve Yenilmez, K. (2016). Fen bilgisi ve ilköğretim matematik öğretmeni adaylarının STEM’e yönelik tutumları. Journal of Research in Education and Teaching, 5(4), 301-307.
• Baran,M., Türkan, M. B., Efe, H. A. ve Maskan, A. (2018). Fen alanları öğretmenlerinin fen, teknoloji, matematik ve mühendislik (FeTeMM) farkındalık düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. International Congress on Politic, Economic and and Social Studies.
• Barcelona, K. (2014). 21st century curriculum change initiative: A focus on STEM education asan ıntegrated approach to teaching and learning. American Journal of Educational Research, 2(10), 862-875.
• Bybee, R., W. (2010). What is STEM education? Science, 329 (5995), 996-996.
• Biçer, G. B., Uzoğlu, M. ve Bozdoğan, A. E. (2019). Fen Bilimleri öğretmenlerinin STEM hakkındaki görüşlerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 12, 1-15.
• Buyruk, B. ve Korkmaz, Ö. (2014). STEM farkındalık ölçeği (FFÖ): geçerlik ve güvenirlik çalışması. Journal of Turkish Science Education,11(1), 3-23.
• Correll, S.J. (2001). Gender and the career choice process: The role of biased selfassessments. The American Journal of Sociology, 106(6), 1691-1730.
• Çavuş, R., Kulak, B., Berk, H. Ve Öztuna Kaplan, A. (2011). Fen ve teknoloji öğretiminde oyun etkinlikleri ve günlük hayattaki oyunların derse uyarlanması. İstanbul Gönüllü Eğitimciler Derneği.
• Çevik, M., Şanlıtürk, A.D. ve Yağcı, A. (2017). Ortaokul öğretmenlerinin FeTeMM (fenteknoloji-mühendislik-matematik) farkındalıklarının farklı değişkenlere göre değerlendirilmesi. Sakarya University Journal of Education, 7(3), 584-599.
• Değirmenci, S. (2020). STEM eğitimi almış öğretmenlerin STEM öz yeterliliklerinin ve uygulamalarında teknoloji ve mühendislik entegrasyonu açısından yaşadıkları sorunların belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Goan, S.K., Cunningham, A.F. ve Carroll, C.D. (2006). Degree completions in areas of national need, 1996-97 and 2001-02 (NCES 2006-154). U.S. Department of Education. Washington, DC: National Center for Education Statistics. Erişimadresi: https://pdfs.semanticscholar.org/3ce8/c442ae0408b35277c9e1e10904986bdd9e46.pdf.
• Gökbayrak, S., ve Karışan, D. (2017). Altıncı Sınıf Öğrencilerinin FeTeMM Temelli Etkinlikler Hakkındaki Görüşlerinin İncelenmesi. Alan Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 3(1), 25- 40.Social Studies.
• Hacıömeroğlu, G. (2017). Examining Elementary Pre-service Teachers Science, Technology, Engineering, and Mathematics (STEM) Teaching Intention. International Online Journal of Educational Sciences, 10(10), 1-11
• Irkıçatal, Z. (2016). Fen, Teknoloji, mühendislik ve kmatematik (FeTeMM) içerikli okul sonrası etkinliklerin öğrencilerin başarılarına ve FeTeMM algıları üzerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi, Antalya.
• İmir, B. (2019). Sınıf Öğretmenlerinin STEM Eğitimine Yönelik Yeterlilik ve Tutumlarının Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Fırat Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elâzığ.
• İnanç, K. (2022) Türkiye’de Yapılan FeTeMM Çalışmalarına Yönelik Tematik İçerik Analizi. Yüksek Lisans Tezi. Kilis Yedi Aralık Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü. Kilis.
• Kalaycı, A. R. (2011), Tek Ebeveynli Aileler, T.C. Başbakanlık Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara.
• Karakaya, İ. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. A. Tanrıöğen (Edt.) Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Anı.
• Karakaya, F., Ünal, A., Çimen, O. ve Yılmaz, M. (2018). Fen Bilimleri Öğretmenlerinin Stem Yaklaşımına Yönelik Farkındalıkları. JRES, 5(1), 124-138.
• Kırılmazkaya, G. (2017). Sınıf Öğretmeni Adaylarının FeTeMM Öğretimine İlişkin Görüşlerinin Araştırılması (Şanlıurfa Örneği). Harran Education Journal, 2(2), 59- 73.
• Kızılot, M. (2019). Fen bilgisi öğretmen adaylarının entegre FeTeMM öğretimi yönelimlerinin ve FeTeMM farkındalıklarının belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı, Fen Bilgisi Eğitimi Bilim Dalı. Çanakkale.
• Koçak, B., Aslan, A. ve Cappellaro, E. (2019). Fen Bilimleri, matematik ve sınıf öğretmen adaylarının FETEMM öğretimine ilişkin yönelimleri. Fen Bilimleri Öğretimi Dergisi, 7(2), 168-188.
• MEB, (2005). İlköğretim fen ve teknoloji dersi öğretim programı, Ankara. Milli Eğitim Basımevi.
• MEB, (2013). İlköğretim fen ve teknoloji dersi öğretim programı, Ankara. Milli Eğitim Basımevi.
• MEB (2017). Öğretmenlik Mesleği Genel Yeterlilikleri. Öğretmen yetiştirme Geliştirme Genel Müdürlüğü.
• MEB (2018). Fen Bilimleri dersi öğretim programı (ilkokul ve ortaokul 3, 4, 5, 6, 7, 8. sınıflar). Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
• Özdemir, A., U. ve Cappellaro. E. (2020) Sınıf Öğretmenlerinin FeTeMM Farkındalıkları ve FeTeMM Eğitimi Uygulamalarına Yönelik Görüşleri. Fen Bilimleri Öğretim Dergisi, 8(1), 46 -75.
• Öztürk, M. (2017). İlköğretim 4. sınıf öğretmenleri ve öğrencilerinin FeTeMM eğitimine dair yeterlik inançları ve tutumlarının incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi, İzmir.
• Şimşek, A. (2019). Öğretmen adaylarının FeTeMM farkındalığı ve öğretim programına entegrasyonu hakkında görüşlerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Akdeniz Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İlköğretim Ana Bilim Dalı, İlköğretim Bilim Dalı, Antalya.
• Tekerek, B., Karakaya, F. (2018). STEM education awareness of pre-service science teachers. International Online Journal of Education and Teaching, 5(2), 348-359.
• Uğraş, M. ve Genç, Z. (2018). Investigating Preschool Teacher Candidates' STEM Teaching Intention and the views about STEM Education. Bartın University Journal of Faculty of Education, 7(2), 724-744.
• Ulusal Eğitim ve Ekonomi Merkezi [National Center on Education and Economy, (2008). Part 1: The Natüre of the Challenge Now (Retrieved from San Francisco, CA).
• Ültay, N. (2021). Preschool Teacher Candidates’ Ability to Design STEMFocused Activities and Attitudes towards STEM. Athens Journal of Education, 8, 1-17
• Yamak, H., Bulut, N. ve Dündar, S. (2014). 5. Sınıf Öğrencilerinin Bilimsel Becerileri ile Fene Karşı Tutumlarına FeTeMM Etkinliklerinin Etkisi. GEFAD/GUJGEF, 34(2): 249-265.