Inter-Model Dışavurumcu Grup Sanat Terapisinin Hemşirelik Son Sınıf Öğrencilerinin Stresle Başa Çıkma Düzeylerine Etkisi

Yıl 2018, Cilt: 4 Sayı: 1, 11 - 19, 31.01.2018

Begüm Altınçapa , Bihter Yasemin Adalı Kaya Nurhan Eren

https://doi.org/10.30934/kusbed.341762

Cited By: 3

Öz

Amaç: Bu araştırma, inter-model dışavurumcu grup sanat terapisinin hemşirelik son sınıf öğrencilerinin stresle başa çıkma düzeylerine etkisini incelemek amacıyla yapılmıştır.

Yöntem: Ön-son test kontrol gruplu randomize deneysel araştırma olarak tasarlanmıştır. Çalışma 2015-2016 eğitim öğretim yılında bir vakıf üniversitesi hemşirelik bölümü son sınıf öğrencilerinden sekiz katılımcı ve sekiz kontrol grubu üyesi olmak üzere on altı katılımcıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın nicel verileri randomize deneysel araştırma modelinden kontrol gruplu ön ve son test modeli aracılığıyla; nitel verileri ise betimsel yöntemden yararlanılarak elde edilmiştir. Veriler, oturumlarda üretilen sanat ürünleri, katılımcıların sözel paylaşımları ve süpervizyon raporları ile Kişisel Bilgi Formu, Hemşirelik Öğrencilerinde Algılanan Stres Ölçeği (HÖASÖ), Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği (SBÇTÖ) ve Durumluk-Sürekli Kaygı Envanteri (STAI 1-2) ile üzerinden elde edilmiştir. Ölçekler, “Shapiro Wilks Testi”, “Mann Whitney U Testi”, “Wilcoxon İşaretli Sıra Testi”, “Spearman Rho Korelasyon Analizi”, “Ki-Kare Testi” ve “Fisher Kesin Ki-Kare Testi” kullanılarak analiz edilmiştir.

Bulgular: Katılımcıların ölçeklerden aldıkları puan ortalamaları incelendiğinde, deney grubunda başlangıçtaki HÖASÖ ile SBÇTÖ alt boyut puanlarının korelasyon değerlendirmesine göre deney grubunda; başlangıçtaki öğretim elemanları ve hemşirelerden kaynaklanan stres alt boyutu puanları ile sosyal desteğe başvurma alt boyutu puanları arasında pozitif yönde, istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulunmuştur (r:0,724; p<0,05). Deney grubunda başlangıçtaki SBÇTÖ alt boyut puanları ile STAI 1-2 alt boyut puanlarının korelasyon değerlendirilmesinde ise deney grubunda; başlangıçtaki sosyal desteğe başvurma alt boyutu puanları ile durumluk kaygı alt boyutu puanları arasında pozitif yönde, (r:0,712; p<0,05); başlangıçtaki iyimser yaklaşım alt boyutu puanları ile sürekli kaygı alt boyutu puanları arasında pozitif yönde ve istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulunmuştur (r:0,704; p<0,05).

Sonuç: Çalışmanın katılımcıların stres kaynaklarını tanımlamaya, strese karşı duygularını fark edebilme, ifade edebilme ve yeniden anlamlandırmaya yardımcı olduğu; grup içi iletişimi güçlendirdiği; katılımcılara alternatif bakış açısı kazandırarak, yaratıcı ve eleştirel düşüncenin geliştirilmesine destek olduğu düşünülmektedir. Bu sonuçtan yola çıkarak ileriki çalışmalarda geniş örneklemli grupların oluşturulması ve uzun süreli çalışmaların yapılması desteklenmelidir.

Anahtar Kelimeler

hemşirelik öğrencileri, stresle başa çıkma, İntermodel sanat terapisi

The Effect Of Inter-Model Expressive Group Art Therapy On The Final Year Nursing Students’ Level Of Overcoming Stress

Öz

Objective: The aim of this research is to examine the effect of inter-model expressive group art therapy on the final year nursing students’ level of overcoming stress.

Method: This study was designed as an experiential research with randomization technique in the type of pre-test and final test. It was carried out with sixteen participants (eight participants, eight control group members) who were last grade nursery students in a foundation university’s faculty of health sciences in 2015-2016 academic year. The researcher collected the data using a Personal Information Form, Perceived Stress Scale in Nursery Students (PSSNS), Ways of Coping Inventory (WCI), The State-Trait Anxiety Inventory (STAI 1-2) and art pieces produced in sessions, oral expressions of participants, observations of the workshop leader and supervision reports. These scales were analyzed with “Shapiro Wilks test”, “Mann Whitney U test”, “Wilcoxon Signed-Rank Test”, “Spearman Rho Correlation Analysis”, “Chi Square Test”, “Fisher’s Exact Chi-Square Test”.

Results: When the point averages taken by participants from scales were examined, a statistically significant positive relation (on the level of 72,4%) was found between beginning stress sub-dimension points caused by instructors and nurses with social support application sub-dimension points in the experimental group according to the beginning evaluation of correlation between sub-dimension points of PSSNS and those of WCI (r: 0.724; p<0.05). When correlation between WCI sub-dimension points and STAI 1-2 sub-dimension points was evaluated, a statistically significant and positive relation on a level of 71,2% between social support application beginning sub-dimension points and trait anxiety sub-dimension points (r:0.712; p<0.05); and another statistically significant and positive relation on a level of 70.4% between optimistic approach beginning sub-dimension points and state anxiety sub-dimension points were found in the experimental group (r:0.704; p<0.05).

Conclusion: This study is thought to have helped participants about defining their stressors, realizing, expressing and explaining their own feelings; empowered in-group communication; and supported creative and critical thinking giving a new perspective to participants. On the basis of this result, forming large sample groups and long-term studies must be supported.

Anahtar Kelimeler

Inter-model art therapy, nursing students, overcoming the stress

Kaynakça

• Yıldız N, Yolsal N, Ay P ve diğ. İstanbul Tıp Fakültesinde Çalışan Hekimlerde İş Doyumu. İstanbul Tıp Fakültesi Mecmuası. 2003; 66 (1): 34-41.
• Uğurlu N. Hemşirelerde Kontrol Odağı İnancı ile Stresle Başa Çıkma Stratejileri ve Psikolojik Belirti Gösterme Durumları Arasındaki İlişkiler. Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Erzurum, 2002.
• Görgülü S. Hemşirelik ve Anksiyete. Türk Hemşireler Dergisi 1988; 38: 23-24.
• Arıkan F, Gökçe Ç, Özer ZC ve diğ. Tükenmişlik ve Hemşirelik. Hemşirelik Forumu 2006; 2: 14-17.
• Canbaz S, Sünter T, Dabak Ş ve diğ. Hemşirelerde Tükenmişlik Sendromu, İş Doyumu ve İşe Bağlı Gerginlik. Hemşirelik Forumu 2005; 4: 30-34.
• Rhead MM. Stress Among Student Nurses: Is It Practical or Academic?. Journal of Clinical Nursing 1995; 4(6): 369-76. DOI: 10.1111/j.1365-2702.1995.tb00038.x
• Altıok HÖ, Üstün B. Hemşirelik Öğrencilerinin Stres Kaynakları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 2013; 13(2): 747-66.
• Glesner BA. Fear and Loathing in the Law Schools, 23 Conn. L. Rev. 1991; 627: 635-40.
• Selye H. The Stress of Life. McGraw-Hill Book Company, New York, 1956. Nainis NA. Art Therapy with an Oncology Care Team. Art Therapy. 2005; 22(3): 150-4 DOI: 10.1080/07421656.2005.10129491
• Eren N. Psikiyatride Bakım için Sanatın ve Sanat Terapisinin Yeri, Türkiye Klinikleri Psikiyatri Hemşireliği Özel Dergisi. 2015;1(1):95-104.
• Levine SK. Art Opens to the World Expressive Arts and Social Action. Art in Action, Expressive Arts Therapy and Social Change, 1. Baskı, Levine SK and Levine EG. (Ed) Jessica Kingsley Publishers London and Philadelphia 2011; s. 21-30.
• Kaptan S. Bilimsel Araştırma ve İstatistik Teknikler. Ankara: Tekışık Web Ofset Tesisleri. 1993; s. 67.
• Knill P, Barba HN, Fuchs MN. Minstrels of Soul: Intermodal Expressive Therapy, 2. Baskı, Levine SK (Ed) EGS Press Toronto, Canada, 2004; s 85.
• Sheu S, Lin HS, Hwang SL. Perceived Stress and Physio-Psycho-Social Status of Nursing Students During Their Initial Period of Clinical Practice: The Effect Of Coping Behaviors. Int J Nurs Stud International Journal of Nursing Studies 2002; 39 (2):165-75. DOI: 10.1016/S0020-7489(01)00016-5.
• Karaca A, Yıldırım N, Ankaralı H ve diğ. Hemşirelik Öğrencileri için Algılanan Stres, Biyo-Psiko-Sosyal Cevap ve Stresle Başetme Davranışları Ölçeklerinin Türkçe'ye Uyarlanması. Journal of Psychiatric Nursing. 2015; 6(1):15-25. DOI: 10.5505/phd.2015.40316
• Folkman S, Lazarus R S. Ways of Coping Inventory, University of California, San Francisco. 1980.
• Şahin NH, Durak A. Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği: Üniversite Öğrencileri için Uyarlanması. Türk Psikoloji Dergisi. 1995; 10(34): 56-73.
• Spielberger CD, Gorsuch RL, Lushene RE. The State-Trait Anxiety Inventory (test manual). Palo Alto, CA: Consulting Psychologists Press, 1970.
• Öner N., Le Compte A., Süreksiz Durumluk-Sürekli Kaygı Envanteri El Kitabı, 1. Baskı, İstanbul, Boğaziçi Üniversitesi Yayınları, 1983; 1-26. DOI: 10.12691/ajap-3-1-5
• Killick K. Working with Psychotic Process in The Art Therapy, Journal of Psychoanalitic Psychotherapy. 1993; 7(1): 25-38. DOI: 10.1080/02668739300700031
• Julliard K, Intilli N, Ryan J ve diğ. Stress in family practice residents: An Exploratory Study Using Art. Art Therapy: Journal of the American Art Therapy Association. 2002; 19(1), 4-11. DOI: 10.1080/07421656.2002.10129727
• Murrant G, Rykov M, Amonite D ve diğ. Creativity and self-care for caregivers. Journal of Palliative Care. 2002; 16(2), 44-49.
• Huet V. Literature Review of Art Therapy-Based Interventions for Work-Related Stress. International Journal of Art Therapy. 2015; 20(2), 66-76. DOI: 10.1080/17454832.2015.1023323
• Heather LS, Nobel J. The Connection Between Art, Healing, and Public Health: A Review of Current Literature. American Journal of Public Health. 2010; 2, 254-263. DOI: 10.2105/AJPH.2008.156497
• Çam MO, Turgut EÖ, Büyükbayram A. Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliğinde Dayanıklılık ve Yaratıcılık. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 2014;5(3):160-3. DOI: 10.5505/phd.2014.64326
• Cardellini L. Fostering Creative Problem Solving in Chemistry Through Group Work. Chemistry Education Research and Practice 2006; 7(2):131-40. DOI: 10.1039/B5RP90019K
• Chan ZCY. Exploring Creativity and Critical Thinking in Traditional and İnnovative Problembased Learning Groups. J Clin Nurs 2013;22(15-16):2298-307. DOI: 10.1111/jocn.12186
• Blum CA. Practicing Self-Care for Nurses: A Nursing Program Initiative. OJIN: The Online Journal of Issues in Nursing. 2014; 19(3). DOI: 10.3912/OJIN.Vol19No03Man03