7. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN ELEŞTİREL DÜŞÜNME, YARATICI DÜŞÜNME VE YARATICI YAZMA BECERİLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: 1, 53 - 70, 30.06.2021

Erhan Durukan , Sinem Satılmış

https://doi.org/10.48066/kusob.859130

Cited By: 3

Öz

Bu çalışmanın amacı, 7. sınıf öğrencilerinin eleştirel düşünme, yaratıcı düşünme ve yaratıcı yazma becerileri arasındaki ilişkiyi incelemektir. Çalışma, nitel ve nicel araştırma modelinin birlikte kullanıldığı karma model ile yürütülmüştür. Araştırmanın örneklemini Trabzon ili Sürmene ilçesinde bulunan bir ortaokulda 2019-2020 eğitim-öğretim yılında 7. sınıfta öğrenim gören 80 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Özgenel tarafından geliştirilen Marmara Yaratıcı Düşünme Eğilimleri Ölçeği (2017) ve Marmara Eleştirel Düşünme Eğilimleri Ölçeği (2018) kullanılırken veri değerlendirme aracı olarak da Kırmızı (2011) tarafından geliştirilen Yaratıcı Yazmadan Elde Edilen Yazılı Ürünleri Değerlendirme Ölçeği kullanılmıştır. Çalışmadan elde edilen veriler SPSS 22.0 programında analiz edilmiştir. Araştırmanın sonunda eleştirel düşünme, yaratıcı düşünme ve yaratıcı yazma arasında anlamlı ve pozitif yönlü ilişki olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

eleştirel düşünme, yaratıcı düşünme, yaratıcı yazma

Kaynakça

• Adıgüzel, D. (2016). Sınıf öğretmenlerinin yaratıcı düşünme becerileri ile öğretmen davranışlarının öğrencilerin yaratıcı düşünme becerilerinin gelişimine katkısı arasındaki ilişki. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Denizli: Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Aktan, E. (2013). Ortaöğretim öğrencilerinin yaratıcı yazma becerileri üzerine bir araştırma (Kütahya ili örneği). Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Türkçenin Eğitimi Öğretimi Özel Sayısı, 11, 701-732.
• Aslan, E. (2007). Yaratıcı düşünce eğitimi. A. Oktay ve Ö. Unutkan (Ed.), İlköğretim çağına genel bakış içinde (s.75-99). İstanbul: Morpa Yayınları.
• Ay, Ş. ve Akgöl, H. (2008). Eleştirel düşünme gücü ile cinsiyet, yaş ve sınıf düzeyi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 2, 65-75.
• Bailin, S. (1987). Critical and creative thinking. Informal Logic 9(1), ss.23-30.
• Barışık, A. (2019). Ortaokul öğrencilerinin benlik saygıları ve yaratıcı düşünme becerilerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi İstanbul ili örneği. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Mersin: Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Başkan, A. (2019). Yedinci sınıf öğrencilerinin öyküleyici metin yazma becerilerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19 (2), 453-467.
• Başkök, B. (2012). İlköğretim yedinci sınıf öğrencilerinde uygulanan yaratıcı yazma çalışmalarının, öğrencilerin yaratıcılıklarına ve Türkçe dersine olan tutumlarına etkisinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Antalya: Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Beydemir, A. (2010). İlköğretim 5. sınıf Türkçe dersinde yaratıcı yazma yaklaşımının yazmaya yönelik tutumlara, yaratıcı yazma ve yazma erişisine etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Denizli: Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Creswell, J. ve Clark, V. (2018). Karma yöntem araştırmaları tasarımı ve yürütülmesi. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Çakmak, G. (2010). İlköğretim birinci kademe Türkçe öğretim programının öğrencelerin yaratıcı düşünmelerin geliştirmeye etkisine yönelik öğretmen görüşleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Elâzığ: Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Çelik, M. (2010). İlköğretim sekizinci sınıf öğrencilerinin bilgilendirici metin yazma kazanımlarına ulaşma düzeyleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Samsun: Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Çimşir, S. (2019). Temel eğitimde yaratıcı düşünme becerisinin kazandırılmasının önemi. Sınırsız Eğitim ve Araştırma Dergisi, 4, 283-299.
• Demirbaş, A. (2005). Biyoloji öğretiminde yaratıcı yazma uygulamaları. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Balıkesir: Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Deniz, E. (2017). Yedinci sınıf öğrencilerinin dil bilgisi, kelime bilgisi ve okuduğunu anlama düzeyleri ile yazma becerileri arasındaki ilişki. Yayınlanmamış doktora tezi. Malatya: İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Ekiz, D. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Eragamreddy, N. (2013). Teaching creative thinking skills. IJ-ELTS: International Journal of English Language & Translation Studies, 1(2), 124-145.
• Erdoğan, T. Ve Gök, B. (2011). Sınıf öğretmeni adaylarının yaratıcı düşünme düzeyleri ve eleştirel düşünme eğilimlerinin incelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 44, 29-51.
• Ertürk, E. (2007). İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin yaratıcı yazma becerilerinin değerlendirilmesi. Yayınlanmamış doktora tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Kılıç, B. (2012). İlköğretim yedinci sınıf öğrencilerinin yazdıkları öyküleyici metinler üzerine bir inceleme. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Konya: Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Kuvanç, E. (2008). Yaratıcı yazma tekniklerinin öğrencilerin Türkçe dersine ilişkin tutumlarına ve Türkçe dersindeki başarılarına etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• MEB (2017). Taslak Türkçe dersi öğretim programı (ilkokul ve ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar), Ankara.
• MEB (2018). İlkokul ve ortaokul Türkçe dersi öğretim programı (1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar), Ankara.
• Midilli, M. (2019). Özel yetenekli ilkokul öğrencilerinin yaratıcı düşünme becerilerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi. Ordu: Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Ocak, İ. ve Kalender, M. (2017). 6. sınıf öğrencilerinin eleştirel düşünme becerilerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (Kütahya ili örneği). Kastamonu Eğitim Dergisi, 25, 1587-1600.
• Oral, G. (2003). Yine yazı yazıyoruz. Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Öz, F. (2011). Uygulamalı Türkçe öğretimi. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Özgenel, M. ve Çetin, M. (2017). Marmara yaratıcı düşünme eğilimleri ölçeğinin geliştirilmesi: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 46, 113-132.
• Özgenel, M. ve Çetin, M. (2018). Marmara eleştirel düşünme eğilimleri ölçeğinin geliştirilmesi: geçerlik ve güvenirlik çalışması. IJOESS- International Journal of Eurasia Social Sciences, 32, 991-1015.
• Özyurt, M., Baştopçu, G., Barcın, F., Deviren, G. ve Atile, H. (2018). İlkokul öğrencilerinin eleştirel düşünme becerilerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 26, 1509- 1518.
• Sönmez, B. (2016). Düşünme eğitimi dersinin ilköğretim 6. sınıf öğrencilerinin eleştirel ve yaratıcı düşünme becerilerine etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Susar Kırmızı, F. (2011). Yaratıcı yazma ürünlerinin bazı ölçütler açısından değerlendirilmesine ilişkin bir nitel çalışma. Dil Dergisi, 151, 22-35.
• Telligöz, Z. (2019). İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin yaratıcı düşünme ve atılganlık düzeyleri arasındaki ilişki. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. İstanbul: İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Temizkan, M. (2010). Türkçe öğretiminde yaratıcı yazma becerilerinin geliştirilmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 622-642.
• Tüfekçioğlu, B. (2010). Yazma becerisinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Dil Dergisi, 149, 31-45.
• Usta, M. (2019). Sınıf öğretmenleri ve ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin okuma-anlama düzeyleri ve eleştirel düşünme becerilerinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Konya: Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Yasul, A. (2014). İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin öyküleyici metin yazma becerilerinin değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Malatya: İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Yenilmez, K., Yolcu, B. (2007). Öğretmen davranışlarının yaratıcı düşünme becerilerinin gelişimine katkısı. Sosyal Bilimler Dergisi,18, 95-105.
• Yıldırım, R. (2002). Yaratıcılık ve yenilik. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Yurdakul, İ. (2019). Yaratıcı okuma çalışmalarının yaratıcı düşünme becerilerini geliştirmeye etkisi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 47, 130-144.