HEMŞİRELERDE BOYUN EĞİCİ DAVRANIŞLARIN MESLEKİ BENLİK SAYGISINA ETKİSİ

Yıl 2020, Cilt: 22 Sayı: 3, 314 - 321, 31.12.2020

Birgül Cerit , Emine Seda Evler

https://doi.org/10.24938/kutfd.759133

Cited By: 1

Öz

Amaç: Bu çalışma, hemşirelerde boyun eğici davranışların mesleki benlik saygısına etkisinin incelenmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir.

Gereç ve Yöntemler: Bu araştırma ilişkisel tarama modeli kullanılarak tanımlayıcı tipte yapılmıştır. Araştırma verileri Marmara Bölgesi’nde bir il merkezindeki eğitim araştırma hastanesinde görev yapan ve araştırmaya katılmaya gönüllü olan 203 hemşireden elde edilmiştir. Verilerin toplanmasında, “Kişisel Bilgi Formu”, “Boyun Eğici Davranış Ölçeği (BEDÖ)” ve “Mesleki Benlik Saygısı Ölçeği (MBSÖ)” kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesi sayı, yüzde, ortalama, standart sapma, Pearson korelasyon analizi ve regresyon analizi kullanılarak yapılmıştır.

Bulgular: Çalışmada yer alan hemşirelerin boyun eğici davranış düzeyine ilişkin toplam puan ortalaması 35.38±7.772 ve mesleki benlik saygısı toplam puan ortalaması ise 76.13±20.693 olarak hesaplanmıştır. Boyun eğici davranışın hemşirelerin mesleki benlik saygısını anlamlı şekilde yordamadığı belirlenmiştir (t=-.213, p=.832).

Sonuç: Araştırma sonucunda, hemşirelerde boyun eğici davranış düzeyi ortalamanın altında, mesleki benlik saygısı ise orta düzeyde belirlenmiştir. Boyun eğici davranışın hemşirelerin mesleki benlik saygısını yordayan bir faktör olmadığı ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler: Boyun eğici davranış, hemşire, mesleki benlik saygısı

Anahtar Kelimeler

Boyun eğici davranış, hemşire, mesleki benlik saygısı

Destekleyen Kurum

Araştırma için herhangi bir finansal destek alınmamıştır.

Impact of Submissive Behavior on Professional Self-Esteem in Nurses

Öz

Objective: The aim of this study was to investigate the effect of submissive behavior on professional self-esteem in nurses.

Material and Methods: A descriptive type of research was conducted using relational screening model. The research data were obtained from 203 nurses working in an education and research hospital located in a city center in the Marmara Region and volunteering to participate in the research. In the collection of the data, "Personal Information Form", "Submissive Behavior Scale”, and "Professional Self-Esteem Scale" were used. Data were evaluated using number, percentage, mean, standard deviation, Pearson correlation analysis and regression analysis.

Results: The total mean score of the nurses related to submissive behavior was found to be 35.38±7.772 and a total mean score of professional self-esteem was found to be 76.13±20.693. As a result of the regression analysis, it was determined that the submissive behavior tendency was not a significant predictor the professional self-esteem of the nurses (t=-.213, p=.832).

Conclusion: The level of submissive behaviors of nurses was found to be below average and their professional self-esteem was found as average. It was determined that submissive behavior tendency did not predict the professional self-esteem of nurses.

Anahtar Kelimeler

Submissive behavior, nurse, professional self-esteem

Kaynakça

• 1. Ching TY, Ya-Ping Y, Yu-Chia C. Positive effectsof art therapy on depression and self-esteem of older adults in nursing homes. Social Work in Health Care. 2019;58(3):324-38. Doi: 10.1080/00981389.2018.1564108.
• 2. Torun S, Arslan S, Nazik E, Akbaş M, Öner Yalçın S. Hemşirelik öğrencilerinin benlik saygısı ve boyun eğici davranışlarının incelenmesi. Cumhuriyet Tıp Derg. 2012;34:399-404. Doi:10.7197/1305-0028.1279.
• 3. Saatlou ME, Sakeni Z, Hosseini F, Zahed H. The relationship between personality characteristics, locus of control, and self-esteem among nursing students at Kashan University of Medical Sciences in 2016. World Family Medicine. 2018;16(5):63-7. Doi:10.5742/MEWFM.2018.93380.
• 4. Karaırmak Ö, Siviş ÇR. Benlik saygısının ve denetim odağının psikolojik sağlamlık üzerine etkisi: duyguların aracı rolü. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi. 2011;4(35):30-43.
• 5. Galanakis M, Palaiologou A, Patsi G, Velegraki IM, Darviri C. A literature review on the connection between stress and self-esteem. Psychology. 2016;7:687-94.
• 6. Farhan S, Khan I. Impact of stress, self-esteemand gender factor on students’ academic achievement. International Journal on New Trends in Education and Their Implications. 2015;6(2):143-56.
• 7. Demir V, Gürsoy F, Ada Ş. Okulöncesi öğretmen adaylarının mesleki benlik saygılarının incelenmesi. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2011;10(1):597-614.
• 8. Kutlu M, Soğukpınar E. Rehber öğretmenlerin benlik saygısı ile mesleki benlik saygısı düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. e-International Journal of Educational Research. 2015;6(1):84-101.
• 9. Konuk ŞD, Karaca A, Açıkgöz F, Süzer F. Hemşirelik eğitimi mesleki benlik saygısını değiştirir mi? Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2011;1(3):12-6.
• 10. Fırat KH. Hemşirelik öğrencilerinin eğitim stresi ve mesleki benlik saygısı arasındaki ilişki. HUHEMFAD. 2018;5(1):49-59.
• 11. Dilmaç B, Ekşi H. Öğretmenlerin sahip oldukları değerlerin ve özgeci davranışlarının mesleki benlik saygısı açısından incelenmesi. Değerler Eğitimi Dergisi. 2012;10(23):65-82.
• 12. Dikmen Y, Yılmaz D, Usta YY. Hemşirelik öğrencilerinde algılanan sosyal destek ile boyun eğici davranışlar arasındaki ilişkinin incelenmesi. European Journal of Therapeutics. 2017; 23:12-8.
• 13. Şenturan L, Köse S, Sabuncu N, Özhan F, Göktaş S. Nursing students’ of autonomy and submissive behaviours: four-year follow up. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2016;19(3):175-81.
• 14. Uzgören N, Kara H, Uzgören E. Yöneticilerde boyun eğici davranış eğilimlerinin Chaid analizi ile incelenmesi: yönetici adayı öğrenciler üzerine bir araştırma. EKEV Akademi Dergisi. 2015;19(61):429-40.
• 15. Khezerlou E. Professional self-esteem as a predictor of teacher burnout across Iranian and Turkish EFL teachers. Iranian Journal of Language Teaching Research. 2017;5(1):113-30.
• 16. Acharya PR, Chalise HN. Self-esteem and academic stress among nursing students. Kathmandu Univ Med J. 2015;52(4):298-302. Doi: 10.3126/kumj.v13i4.16827.
• 17. Şahan YB. Eğitim Fakültesi öğrencilerinin boyun eğici davranışlarının yordayıcıları. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi. 2015;5(43):82-94.
• 18. Arslantaş H, Adana F, Bağcı S, Ayva E. Hemşirelik ve ebelik öğrencilerinin klinik uygulamalarında karşılaştıkları şiddetin boyun eğici davranışlar ve bazı değişkenlerle ilişkisi. İ.Ü.F.N. Hem. Derg. 2011;20(1):53-61.
• 19. Liu J, Liu YH. Perceived organizational support and intention to remain: the mediating roles of career success and self-esteem. Int J Nurs Pract. 2016;22(2):205-14. Doi: 10.1111/ijn.12416.
• 20. Ural A, Kılıç İ. Bilimsel Araştırma Süreci ve SPSS ile Veri Analizi. 4. bsk. Ankara. Detay Yayıncılık. 2013.
• 21. Çetinkaya UE, Paslı GE, Kurt D. Hemşirelerde mesleki benlik saygısı ve meslektaş dayanışması. SDÜ Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2016;7(1):29-35.
• 22. Sabancıoğulları S, Doğan S. Professional self-concept in nurses and related factors: a sample from Turkey. International Journal of Caring Sciences. 2017;10(3):1676-84.
• 23. Savaşır I, Şahin NH. Boyun eğici davranışlar ölçeği. Bilişsel-Davranışçı Terapilerde Değerlendirme Sık Kullanılan Ölçekler. 1. bsk. Ankara. Özyurt Matbaacılık. 1997.
• 24. Arıcak T. Grupla psikolojik danışma yoluyla benlik ve mesleki benlik saygısının geliştirilmesi (Doktora Tezi). İstanbul: Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, 1999.
• 25. Uzuner A. Yönetici hemşirelerde duygusal zekâ ve boyun eğici davranışların incelenmesi (Yükseklisans tezi). İstanbul: Haliç Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 2012.
• 26. Eşer İ, Khorshid L, Gürol AG. Sağlık çalışanları olmaya aday öğrencilerin boyun eğici davranışlarının incelenmesi. İ.U.F.N. Hem. Derg. 2009;17(1):1-9.
• 27. Cengiz R, Arslan F, Şahin E. Beden eğitimi öğretmenlerinin özgüven ve boyun eğici davranışlarının incelenmesi. Turkish Journal of Education. 2014;3(3):4-10.
• 28. Mi-Hae S, Yoon-Ah K, Myung-Jin H. The relationships of professional self-concept, professional autonomy and self-esteem to job satisfaction of clinical nurses. Journal of Korean Academy of Fundamentals of Nursing. 2011;18(4):547-55.
• 29. Ahn YH, Choi J. Factors affecting Korean nursing student empowerment in clinical practice. Nurse Educ Today. 2015;35(12):1301-6. Doi: 10.1016/j.nedt.2015.08.007.
• 30. Dimitriadou A, Koukourikos K, Pizirtzidou E. The concept of self-esteem in nursing education and its impact on professional behaviour. International Journal of Caring Sciences. 2014;7(1):6-11.
• 31. Shrestha T. Self-esteem and stress coping among proficiency certificate level nursing students in nursing campus maharajgunj and lalitpur nursing campus. J Nepal Health Res Counc. 2013;11(25):283-8.
• 32. Esmaelzadeh F, Abbaszadeh A, Borhani F, Peyrovi H. Ethical sensitivity in nursing ethical leadership: a content analysis of Iranian Nurses experiences, Open Nurs J. 2017;11:1-13. Doi: 10.2174/1874434601711010001.