İçsavaşıyla Ortaya Çıkmış Zorunlu Bir Göç: Suriye Çerkesleri, İstanbul İli Örneği

Yıl 2018, Cilt: 2 Sayı: 2, 143 - 152, 30.07.2018

Emir Fatih Akbulat

Öz

19. yüzyılda Kafkasya’nın Çarlık Rusya’sınca işgali
sonrası sürgün edilen Çerkes muhacirlerin bir kısmı Osmanlı İmparatorluğu
tarafından Ortadoğu coğrafyasına iskân edilmiştir. I. Dünya Savaşı sonrası
Ortadoğu’da kurulan ulus devletlerin sınırları içerisinde kalan Çerkes
azınlığın uyum problemleri 2011 yılında başlayan Suriye İç Savaşı ile bir kez
daha gün yüzüne çıkmıştır. Bu makalede; 2011 Suriye İç Savaşı nedeniyle yaşanan
kitlesel göç hareketleri içinde yer alan Çerkes toplulukların Türkiye’nin
İstanbul iline göç etmeleri ve İstanbul’daki yeni yaşamları tartışılacaktır.
Makalede, Suriye’den gelen Çerkesler ile yapılan anket çalışması ve
derinlemesine mülakatlarla elde edilen bulgular değerlendirilecektir.

Anahtar Kelimeler

Suriye Çerkesleri, Göç, Adaptasyon

A Forced Migration Emerged with the Syrian Civil War: Syrian Circassians, Istanbul Province Example

Öz

Some of the Circassian
refugees who were exiled after the occupation of the Caucasus in the 19th
century by the Tsarist Russia were settled by the Ottoman Empire in the
geography of the Middle East. The problems of the integration of the Circassian
minority within the borders of the territories created in the Middle East after
the First World War reappeared after the Syrian Civil War, which began in 2011.
In this article the process of migration of Circassian communities to Turkey in
the city of Istanbul during the mass migration movements that arose with the
Syrian civil war of 2011 and their new life in Istanbul is discussed. In the
article, the results of the study, conducted with the Circassians from Syria
and in-depth interviews, will be evaluated.

Anahtar Kelimeler

Syrian Circassians, Migration, Adaptation

Kaynakça

• AFAD. (2013). Türkiye’deki Suriyeli Sığınmacılar Saha Raporu. https://www.afad.gov.tr/Dokuman/TR/60-2013123015491-syrianrefugees-in-turkey-2013_baski_30.12.2013_tr.pdf. [erişim tarihi 12 Haziran 2018].
• AFAD. (2014). Suriye’den Türkiye’ye Nüfus Hareketleri, Kardeş Topraklarındaki Misafirlik. Ankara. https://www.afad.gov.tr/Dokuman/TR/79- 20140529153928-suriye’den-turkiye’ye-nufushareketleri,-kardestopraklarindaki-misafirlik,- 2014.pdf [erişim tarihi 18 Haziran 2018].
• Ajans Kafkas (2016). Suriyeli Çerkesler Avrupa’ya gidiyor, http://ajanskafkas.com/manset/suriyeli-cerkezler-avrupaya-gidiyor/. [erişim tarihi 16 Mayıs 2018].
• Akbulat, E. F., & Sayın, H. (2018). “Uluslararası Osmanlı Devletinde ve Türkiye Cumhuriyeti’nde Göç ve Kültürel Etkileşim” Sempozyumu 2-3 Nisan 2018 (Istanbul International Symposium on Migration and Cultural Interac-tion in Ottoman Empire and Turkey April 2-3, 2018 Istanbul).
• Akbulat, E. F., & Sayın, H. (2017). Göçmen etnik kimlik dayanışması Balıkesir Orhanlı ve Atköy yerleşim birimleri örneği. İstanbul Yeni Yüzyıl Üniversitesi. Kriz, kimlik ve ötesi: kimlik siyaseti ve siyasetin kimliksizleşmesi, ulu-sal akademik konferans. İstanbul.
• Akbulat, E.F. (2017a). Syrian Circassians in the context of the Syrian refugees’ issue: Nature of the problem on the basis of the international community in Turkey and Russia and suggested solutions, Central European Journal of Politics Volume 3 (2017), Issue 1, pp. 1–25, Check Republic.
• Akbulat, E.F. (2017b). Uluslararası Göç Ağları ve Dayanışma Türkiye ve Suriye Çerkesleri Buluşması: İstanbul ve Balıkesir Orhanlı ve Atköy Yerleşim Birimleri Örneği. İstanbul Yeni Yüzyıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstütü-sü Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.
• Berkok, İsmail. (1958). Tarihte Kafkasya. İstanbul: İstanbul Matbaası.
• Bice, Hayati. (1991). Kafkasyadan Anadoluya Göçler, Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı.
• Encyclopaedia Britannica. (2018a). Circassian. https://www.britannica.com/topic/Circassian [erişim tarihi 12 Hazi-ran 2018].
• Milliyet Gazetesi 2013: Suriye Çerkeslerinin Ateşle İmtihanı. http://www.milliyet.com.tr/Suriye-cerkezlerinin-atesle-imtihani-gundem1686593/. [erişim tarihi 12 Haziran 2018].
• On Kavkaz. (2016). Почему сирийские черкесы с Кавказа уезжают в Европу? Çvr: Suriye’den Kafkasya’ya Gelen Çerkesler Neden Avrupaya Gidiyorlar. http://onkavkaz.com/posts/125-pochemu-siriiskiecherkesy-s-kavkaza-uezzhayut-v-evropu.html. [erişim tarihi 23 Temmuz 2018].
• ORSAM. (2012). Suriye Çerkesleri, Orsam Rapor No:130. http://www.orsam.org.tr/index.php/Content/Report/141?s=orsam%7Cturkish. [erişim tarihi 22 Temmuz 2018].
• Prinson, Marc. (2001). Kırım Savaşı’ndan Sonra Osmanlılar Tarafından Çerkeslerin Rumeli’ne İskânı, 1. Baskı, Anakara: Kafkas Araştırma Kültür ve Dayanışma Vakfı.
• Pul, Ayşe. (2011). Trabzon ve Samsun Limanları Üzerinden Kafkasya Muhacirlerinin İskânı, Sürgün/Exile 21 MA-YIS / MAY 21 1864. Ankara: Kafkas Araştırma Kültür ve Dayanışma Vakfı.
• Saydam, Abdullah. (2010). Kırım ve Kafkas Göçleri (1856-1876), 2.Baskı, Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
• Sayın, Hüdayi. (2010). Uluslararası Hukuk ve Türk Hukuku Bakımından Göçmen Kaçakçılığı, İnsan Ticareti, Cinsel Sömürü Suçları ve Bunlarla Mücadelede Uluslararası İşbirliği, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Uluslararası İlişkiler Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Doktora Tezi
• Sayın, Hüdayi. (2017). Dost ya da Düşman: Göçmen Üzerinden Siyasal Kimliğin Tanımlanması. In Kimlik Siyaseti ve Azınlık Sorunu: Felsefi Sorgulamalar (ss. 85–105). Bursa: Sentez.
• Türkiye Cumhiriyeti İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü. (2016). Geçici Korumamız Altındaki Suriyeli-ler. http://www.goc.gov.tr/icerik3/gecici-korumamiz-altindaki-suriyeliler_409_558_560. [erişim tarihi 20 Tem-muz 2018].
• Türkiye Cumhiriyeti İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü. (2018). Yıllara Göre Geçici Koruma Kapsa-mındaki Suriyeliler. http://www.goc.gov.tr/icerik6/gecici-koruma_363_378_4713_icerik. [erişim tarihi 12 Tem-muz 2018].