NEVRÛZ B. ÎSÂ’NIN MANZÛME-İ KISSA-İ KERBELÂ ADLI MESNEVİSİNDE GEÇEN AYETLER

Yıl 2020, , 639 - 658, 31.08.2020

Yahya Yüksel

https://doi.org/10.20322/littera.707086

Öz

Nevrûz b. Îsâ, H. 1206 (M. 1792) yılında Adana’da dünyaya gelmiş ve bir süre Malatya’da yaşamıştır. İsmi Velî, mahlası ise Tekellümcüoğlu’dur. Şiirlerde Nevrûz veya Seyyid Nevrûz ismini de kullanır. Kaynaklarda hakkında bilgi bulunmayan Nevrûz b. Îsâ’nın, çalışmamıza konu olan Manzume-i Kıssa-i Kerbelâ adlı eserinden başka Velâyet-nâme-i İbrâhîm Edhem ve Manzûme-i Kıssa-i Yûsuf İle Züleyhâ adlı eserleri de mevcuttur. Aynı zamanda hâfız olan Îsâ bir tekkeye intisâb etmiş ve burada dinî eğitim almıştır. Câferî olan şair, Hz. Hüseyin’in Kerbelâ’da şehit edilmesini anlattığı maktel türü eserinde Allah’a olan imanını ve Hz. Peygambere olan sevgisini sıklıkla dile getirir. Ayrıca ehl-i beyt, dört halife, on iki imam, bazı mutasavvıf şairler, peygamberler ve din büyüklerine olan sevgisini ve bağlılığını da samimi bir şekilde ifade eder. Zikredilen şahıslardan, dinî-tasavvufî konulardan bahsederken âyetlerden yararlanmış, âyetler yardımıyla eserinde dile getirdiği duygu ve düşüncelerini desteklemiştir.

Anahtar Kelimeler

Nevruz b. İsa, Manzume-i Kıssa-i Kerbela, Ayet

Kaynakça

• Akün, Ömer Faruk (1994). Divan Edebiyatı. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi cilt 9, s. 389-427.
• Çağlayan, Bünyamin (1997). Kerbelâ Mersiyeleri. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstirüsü (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Ankara.
• Çakır, Mümine (2012). Kadîmî’nin Kerbelâ Mersiyeleri. Turkish Studies: International Periodical For the Languages, Literatüre and History of Turkish of Turkic. Volume 7/1.
• Çakır, Numan (2018). Kur’an’da Kıyâmet İsimleri. İlahiyat Fakültesi Dergisi. Mart/2018, Yıl: 5, Sayı: 9, s. 9-53.
• Fığlalı, Ethem Ruhi (2001). İsnâaşeriyye. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. cilt 23, s. 142-146.
• Güngör, Şeyma (2003). Maktel-i Hüseyin. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi cilt 27, s. 456-457.
• Kur’ân-ı Kerim ve Açıklamalı Meâli (2016). (Haz. Hayrettin Karaman, Ali Özek, İbrahim Kâfi Dönmez, Mustafa Çağrıcı, Sadrettin Gümüş, Ali Turgut). Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları / 86-A.
• Kur’ân-ı Kerim Meâli (2013). (Haz. Halil Altuntaş, Muzaffer Şahin). Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
• Nevrûz b. İsâ, Manzûme-i Kıssa-i Kerbelâ, 06 Ankara Milli Kütüphane, Yazma Numarası Hk 5044/1.
• Sarı, Mehmet (2009). Askerî Muhammed-Gülaboğlu-Dîvânı’nda Geçen Âyetler. A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi. Sayı 39, Erzurum, s.631-650.
• Şahin, Haşim (2014). Selçuklu ve Erken Osmanlı Döneminde Vefâiyye Tarikatı. Türk Kültürü Ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi. S. 70, s. 39-54.
• Tatçı, Mustafa (1998). Hayretî’nin Dinî-Tasavvufî Dünyası. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Uludağ, Süleyman (2012). Tasavvuf Terimleri Sözlüğü. İstanbul: Kabalcı Yayınları.