FUÂDÌ VE RİSÂLE-İ ŞEVKİYYE FÎ DEVERÂN-I SÛFÎYYE’Sİ

Yıl 2019, Cilt: 5 Sayı: 2, 324 - 336, 29.04.2019

Gencay Zavotçu , Duygupınarı Yorgancı

https://doi.org/10.20322/littera.554954

Öz

Şa‘bâniyye
Tarîkatinin beşinci (bazı araştırmacılara göre altıncı) şeyhi olan Ömer Fuâdî
Efendi söylem, eylem ve eserleriyle Türk tasavvuf tarihinde iz bırakmış bir
şahsiyettir. Şeyhinin vaziyeti üzerine tarîkatin kurucusu Şeyh Şa‘bân-ı
Velí’nin kabrine yaptırdığı türbe, bu türbenin yapılış öyküsünü anlatan
Türbe-nâme ve tarîkat şeylerinin menkabelerinden oluşan menâkıbnâme onun öne
çıkan eserleridir. Farklı boyutlarda yirmiyi aşkın eser ve risâle sâhibi olan
Ömer Fuâdî Efendi’nin dinî-tasavvufî karakterli Risâle-i Şevkiyye fî Devrân-ı Sûfiyye”si onun açıklama (şerh) alanındaki bilgi ve
yeteneğini ortaya koyan bir eserdir. Yazarın deyimiyle Şeyhülislâm Alî Çelebi,
meşhûr adıyla Zenbilli Ali Efendi’ye ait olan, başka araştırmacıların ise ona
ait olmadığı yolunda görüş bildirdiği “Risâle-i Şevkiyye fî Deverân-ı Sûfiyye” Fu’âdî’nin Arapça bilgisi ile dinî-tasavvufî
yetkinliğinin belgesi olması bakımından da dikkate değer bir eserdir.
Kur’ân’dan muhtelif âyetlerle farklı konularda 
hadîslere de yer verilen eser, sûfîlerin âyinlerde icra ettikleri devr
ve rakslarının muhtevâ ve manalarını irdeleleyip açıklaması yönüyle eğitici ve
bilgilendirici bir eser hüviyetindedir. Bu yazıda Ömer Fuâdî’nin “Risâle-i
Şevkiyye fî Deverân-ı Sûfiyye” adlı
eseri incelenecektir.

 

Anahtar Kelimeler

Şa‘bâniyye, Ömer Fuâdî Efendi, şerh, “Risâle-i Şevkiyye fî Devrân-ı Sûfiyye

Kaynakça

• İnanır, Ahmet; Osmanlı’da Semâ, Raks ve Devrân Tartışmaları Bağlamında Şeyhülislâm Zenbilli Ali Cemâlî Efendi’ye İsnat Edilen “Risale fi Hakkı’d-Devrân ve’r-Raks”ın Aidiyet Sorunu, Usûl İslâm Araştırmaları,, C 4, S. 14, s. 2010, 155-178.
• Küçükdağ, Yusuf; Zenbilli Ali Efendi, DİA, TDV Yay., C 44, İstanbul 2013, s. 249.
• Ömer Fuâdî'nin Tasavvufa Dair "Risâle-i Gülâbiyye" adlı eseri, Ahmet Akdağ.Sünbüliye Tarikatı ve Kocamustafapaşa Külliyesi", Nazif Velikâhyaoğlu, İstanbul 1999.
• Zavotçu, Gencay; “Tasavvufî Bir Eser: Menâkıb-ı Evliyâ Ya da Sünbüliyye”, Ulusal Eski TürkEdebiyatı Sempozyumu, Adıyaman Üniversitesi Fen-Edebiyat Fak. Türk Dili ve Edebiyatı Böl., Adıyaman 16 Mayıs 2009, B Salonu., 15.00.