Üniversite Öğrencilerinin Sigaraya Başlama Nedenleri ve Kullanma Oranları

Yıl 2022, Cilt: 3 Sayı: 6, 1 - 14, 31.12.2022

Ganime Şule Aydın , Tuba Eryiğit , Sümeyra Nurdan

Öz

Bu araştırmada, Üniversite eğitimi sürecinde olan gençlerin sigara kullanım oranları ve sigarayı başlama ve kullanımlarını etkileyen sosyo- demografik özelliklerin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Araştırma, genel tarama modelinde ilişkisel tarama deseninde nicel bir çalışmadır. Türkiye genelinde farklı bölgelerden seçilen 7 devlet üniversitesi ve 2 vakıf üniversitesine devam eden 489 kadın ve 257 erkek öğrenci olmak üzere toplam 746 öğrenciden Gençlik sağlığı durum tespit anketi ve demografik form kullanılarak veriler toplanmıştır. Veriler SPSS 25.0 programı ile yüzdelik ve frekans analizi yöntemleriyle analiz edilmiştir.: Araştırmanın sınırlılıkları dahilinde çıkan sonuçlara göre sigara kullanımının ergenlikte başladığı, üniversite yıllarında ise tüketim miktarının artığı, kadın öğrencilerin sigara kullanım oranının erkek öğrencilere yakın oranda olduğu, devlet üniversitelerinde özellikle Meslek Yüksekokullarında sigara kullanan öğrencilerin sayısının fazla olduğu, sigara kullanma nedenlerinde zevk alma ve arkadaş çevresinin öne çıkmasına rağmen ailenin birlikteliği, gençlerin spor ve hobileriyle uğraşmasıyla ilişkisi olmadığı, lise döneminde büyük şehirde olmanın sigarayı deneme olasılığını artırdığı ve özellikle Fen alanındaki öğrencilerin daha az sigara kullandığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Sigara, sigara kullanımı, üniversite öğrencilerinde sigara kullanımı

The Ratio and Reasons of Smoking for University Students

Öz

In this study, it was aimed to determine the socio-demographic characteristics affecting smoking and cigarette usage of young people who are attending university education with the Youth Health Status Determination Scale developed specifically for the study. The research is a quantitative study in the relational screening pattern in the general screening model. The sample group was 746 students consisting of 489 female and 257 male students who were selected from seven public universities and two foundation universities from seven different regions in Turkey. The data were analyzed by percentage and frequency analysis methods using SPSS 25.0 program. According to the results of data, smoking consumption is starting during adolescence period and the rate of cigarette consumption is increasing during university years. The ratio of female students who are using cigarette were approximately same as the male students. The students in vocational schools were smoking much more than students in faculties. The reasons of smoking were related to enjoyment, friends and living in a big city during high school years. There was no relation between the usage of cigarette with family unity, dealing with youth sports and hobbies. Students, especially in science departments, use fewer cigarettes because of their knowledge about effects of smoking to body organs and tissues. It is suggested that the harm caused by smoking to the body should be given in a conceptual dimension to students during adolescence period.

Anahtar Kelimeler

Cigarette, Smoking, smoking in university students

Kaynakça

• [1] Alpar, C. (2016). Spor Sağlık ve Eğitim Bilimlerinden Örneklerle Uygulamalı İstatistik Ve Geçerlik Güvenirlik, Ankara, Detay yayıncılık.
• [2] Arslan, H. N., Terzi, Ö., Dabak, Ş., & Pekşen, Y. (2012). Substance, Cigarette And Alcohol Use Among High School Students İn The Provincial Center Of Samsun, Turkey. Erciyes Medical Journal/Erciyes Tip Dergisi, 34(2).
• [3] Atak, H. (2011). Yetişkinliğe Geçiş Yıllarında Sigara İçme Davranışının Psikososyal Belirleyicileri Ve Sigara İçmenin Yaşam Doyumu Ve Öznel İyi Oluşla İlişkisi. Klinik Psikiyatri, 14(1), 29-43.
• [4] Baykan, Z., & Naçar, M. (2014). Tıp Fakültesi Öğrencilerinin Sigara Kullanımı Ve Tütün Kanununa İlişkin Görüşleri. Dicle Tıp Dergisi, 41(3), 483-490.
• [5] Bilgiç, N., & Günay, T. (2014). A Method For Supporting Smoking Cessation İn Adolescents: Peer Education. Turk Toraks Dergisi, 15(3), 102.
• [6] Bilgic, A., Florkowski, W. J., & Akbay, C. (2010). Demand For Cigarettes İn Turkey: An Application Of Count Data Models. Empirical Economics, 39(3), 733-765.
• [7] Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Ankara, Pegem Yayınları
• [8] Caliskan, S. (2015). Üniversite Öğrencilerinin Sigara Kullanımını Etkileyen Faktörler (Ekonometrik Bir Yaklaşım). Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22, 23-48.
• [9] Chen, K. T., Chen, C. J., Fagot-Campagna, A., & Narayan, K. M. (2001). Tobacco, Betel Quid, Alcohol And İllicit Drug Use Among 13-To 35-Year-Olds İn I-Lan, Rural Taiwan: Prevalence And Risk Factors. American Journal Of Public Health, 91(7), 1130.
• [10] Eaton, D. K., Kann, L., Kinchen, S., Shanklin, S., Ross, J., Hawkins, J., ... & Wechsler, H. (2008). Youth Risk Behavior Surveillance--United States, 2007. Morbidity And Mortality Weekly Report. Surveillance Summaries (Washington, Dc: 2002), 57(4), 1-131.
• [11] Elliott, D. S., Huizinga, D., & Menard, S. (2012). Multiple Problem Youth: Delinquency, Substance Use, And Mental Health Problems. Springer Science & Business Media.
• [12] Emekdar, G., Çıtıl, R., Önder, Y., Bulut, Y. E., Yaşayancan, Ö., Kazancı, N. Ö., ... & Eğri, M. (2017). Tokat İli Ortaokul ve Lise Öğrencilerinde Sigara İçme Prevalansı Ve Etkileyen Faktörler. Çağdaş Tıp Dergisi, 7(1), 58-66.
• [13] Emniyet Genel Müdürlüğü (Egm) (2018). Türkiye Uyuşturucu Raporu. Narkotik Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı, Ankara. Http://Www.Narkotik.Pol.Tr/Kurumlar/Narkotik.Pol.Tr/Duyurular/2018%20turkıye%20uyusturucu%20raporu.Pdf (Erişim Tarihi: 05.09.2019)
• [14] Göksel, T., Cirit, M., & Bayındır, Ü. (2001). İzmir İli Lise Öğrencilerinin Sigara Alışkanlığını Etkileyen Faktörler. Toraks Dergisi, 2(3), 49-53.
• [15] Janssen, I., & Leblanc, A. G. (2010). Systematic Review Of The Health Benefits Of Physical Activity And Fitness İn School-Aged Children And Youth. International Journal Of Behavioral Nutrition And Physical Activity, 7(1), 1-16.
• [16] Karasar, N. (2005). Bilimsel Araştırma Yöntemi (17. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, 81-83.
• [17] Kartal, M., Mıdık, Ö., & Büyükakkuş, A. (2012). Tobacco Smoking And İts Effect On Quality Of Life Of Medical Students İn Ondokuz Mayıs University. Turk Torac J, 13, 11-7.
• [18] Kasikçi, M., Ünsal, A., Çoban, G. İ., & Avsar, G. (2008). Smoking Habits Of The Final Grade Students At Atatürk University İn Erzurum, Turkey/Türkiye'deki Erzurum Atatürk Üniversitesi Son Sinif Ögrencilerinin Sigara Kullanma Aliskanliklari. Turk Toraks Dergisi, 9(3), 93.
• [19] Korkmaz, M., Ersoy, S., Özkahraman, Ş., Duran, E. T., Uslusoy, E. Ç., Sıtkı, O. R. A. K., & Orhan, H. (2013). Süleyman Demirel Üniversitesi Öğrencilerinin Tütün Mamulleri-Alkol Kullanım Durumları Ve Sigaraya Yaklaşımları, Tobacco Products-Alcohol Consunption Status And Approach To Smoking İn Students Of Suleyman Demirel University. Sdü Tıp Fakültesi Dergisi, 20(2), 34-42.
• [20] Küresel Gençlik Tütün Araştırması (Kgta). (2017). Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Tütün Ve Madde Bağımlılığı İle Mücadele Dairesi Başkanlığı, Ankara. Https://Hsgm.Saglik.Gov.Tr/Depo/Birimler/Tutun-Mucadele-Bagimlilik-Db/Duyurular/Kgta-2017_Pdf.Pdf (Erişim Tarihi: 30.08.2019)
• [21] Lanier, C. A., Nicholson, T., & Duncan, D. (2001). Drug Use And Mental Well Being Among A Sample Of Undergraduate And Graduate College Students. Journal Of Drug Education, 31(3), 239-248.
• [22] Patten, C. A., Ames, S. C., Ebbert, J. O., Wolter, T. D., Hurt, R. D., & Gauvin, T. R. (2001). Tobacco Use Outcomes Of Adolescents Treated Clinically For Nicotine Dependence. Archives Of Pediatrics & Adolescent Medicine, 155(7), 831-837. Doi: 10.1001/Archpedi.155.7.831
• [23] Robson, K., Plangger, K., Kietzmann, J. H., Mccarthy, I., & Pitt, L. (2015). Is İt All A Game? Understanding The Principles Of Gamification. Business Horizons, 58(4), 411-420.
• [24] Sağlık Bakanlığı. (2018). 2018 Faaliyet Raporu. Https://Sgb.Saglik.Gov.Tr/Dkmanlar/Tc%20sa%C4%9fl%C4%B1k%20bakanl%C4%B1%C4%9f%C4%B1%20faaliyet%20raporu%202018.Pdf (Erişim Tarihi: 03.09.2019).
• [25] Sayılı, U., Sayman, Ö. A., Vehid, S., Köksal, S. S., & Erginöz, E. (2017). Türkiye Ve Oecd Ülkelerinin Sağlık Göstergeleri ve Sağlık Harcamalarının Karşılaştırılması. Online Türk Sağlık Bilimleri Dergisi, 2(3), 1-12.
• [26] Sucakli, M. H., Keten, H. S., Celik, M., Olmez, S., & Yilmaz, A. (2015). Alcohol And Substance Use Among Children And Adolescents İn An Orphanage. Konuralp Tip Dergisi, 7(1), 23-27.
• [27] Şencan, H. (2005). Güvenilirlik ve Geçerlilik, Ankara: Seçkin Yayıncılık
• [28] Tavşancıl, E. (2014). Tutumların Ölçülmesi ve Spss ile Veri Analizi. 5. Baskı, Nobel Yayıncılık, Ankara.
• [29] Tözün, M., Sözmen, M. K., & Babaoğlu, A. B. (2017). Türkiye’nin Batısında Bir Üniversite’nin Sağlık İle İlişkili Okullarında Beslenme Alışkanlıkları Ve Bunun Obezite, Fizik Aktivite ve Yaşam Kalitesi İle İlişkisi. Estüdam Halk Sağlığı Dergisi, 2(1).
• [30] Tremblay, M. S., Leblanc, A. G., Kho, M. E., Saunders, T. J., Larouche, R., Colley, R. C., & Gorber, S. C. (2011). Systematic Review of Sedentary Behaviour And Health İndicators İn School-Aged Children And Youth. International Journal of Behavioral Nutrition And Physical Activity, 8(1), 1-22.
• [31] Tuğut, N., & Bekar, M. (2008). Üniversite Öğrencilerinin Sağlığı Algılama Durumları İle Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Arasındaki İlişki. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 11(3), 17-26.
• [32] Turhan, E., Inandi, T., Cahit, Ö. Z. E. R., & Akoğlu, S. (2011). Üniversite Öğrencilerinde Madde Kullanımı, Şiddet ve Bazı Psikolojik Özellikler. Türkiye Halk Sağlığı Dergisi, 9(1), 33-44.
• [33] Türkiye İstatistik Kurumu. (2017). Sağlık Araştırması 2016. Http://Www.Turkstat.Gov.Tr/Preıstatistiktablo.Do?İstab_İd=2396 (Erişim Tarihi: 31.08.2019).
• [34] Vatan, İ., Ocakoğlu, H., & İrgil, E. (2009). Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğrencilerinde Sigara İçme Durumunun Değerlendirilmesi. Taf Preventive Medicine Bulletin, 8(1).
• [35] Yengil, E., Çevik, C., Demirkıran, G., Akkoca, A. N., Özler, G. S., & Özer, C. (2014). Smoking Among Medical School Students and Attitudes Against Smoking. Konuralp Tıp Dergisi, 6(3), 1-7.
• [36] Yıldırım, Y., Yıldırım, İ., Kabadayı, M., Ocak, Y., & Gölünük, S. (2011). Amatör Futbolcuların Sigara Kullanım Alışkanlıklarının İncelenmesi. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Tıp Dergisi, 25(1), 17-24.
• [37] Zakletskaia, L., Wilson, E., & Fleming, M. F. (2010). Alcohol Use İn Students Seeking Primary Care Treatment At University Health Services. Journal Of American College Health, 59(3), 217-223.
• [38] World Health Organization (Who), (2017). Report On The Global Tobacco Epıdemıc. Https://Apps.Who.İnt/İris/Bitstream/Handle/10665/255874/9789241512824eng.Pdf;Jsessionid=3e0973e783bcf14d91bc1efbba35d219?Sequence=1 (Erişim Tarihi: 03.09.2019)