Türk Hukukunda Coğrafi İşaretlerin Hükümsüzlüğü

Yıl 2023, Sayı: 26, 49 - 58, 18.07.2023

Ufuk Tekin

Öz

2017’de 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu’nun (SMK) yürürlüğe girmesiyle Coğrafi İşaretlerin Korunması Hakkındaki 555 sayılı Kanun Hükmünde Kararname yürürlükten kaldırılmıştır. Coğrafi işaretler bu Kanun’un 33 ila 54. maddelerinde düzenlenmiştir. Söz konusu hükümlerin hazırlanmasında Ticaretle Bağlantılı Fikri Mülkiyet Anlaşması (TRIPs) ile Avrupa Birliği’nin Tarım Ürünleri ve Gıda Maddelerinde Kalite Planlamasına İlişkin 1151/2012 sayılı Tüzük hükümlerinden yararlanılmıştır. Belirli koşulların varlığı halinde, tescil edilen coğrafi işarete bu Kanun ile sağlanan hukuki korumanın hiç doğmamış sayılacağı şeklinde açıklanan hükümsüzlük, SMK m. 50 ve 51’de düzenlenmiştir. Bu çalışmada, hükümsüzlük talebi, hükümsüzlük nedenleri ve hükümsüzlüğün coğrafi işaretler üzerindeki etkileri, mahkeme kararları ve coğrafi işaretlerle ilgili yukarıda belirtilen uluslararası düzenlemeler ışığında açıklanacaktır.

Anahtar Kelimeler

Coğrafi İşaretler, Menşe Adı, Mahreç İşareti, Hükümsüzlük

INVALIDITY OF GEOGRAPHICAL INDICATIONS UNDER TURKISH LAW

Öz

With the entry into force of the Industrial Property Code no. 6769 in 2017 (IPC), the Decree Law No. 555 on the Protection of Geographical Indications was repealed. Geographical indications are regulated between the articles 33-54 of IPC. These regulations are prepared under the effect of the international regulations such as the Agreement on Trade-Related Aspects of Intellectual Property Rights (TRIPS) and the EU Regulation No 1151/2012 on Quality Schemes for Agricultural Products and Foodstuffs. In the presence of certain conditions, the invalidity, which is explained as the legal protection provided by this Code for the registered geographical sign shall be deemed not to have arisen, is regulated in the art. 50 and 51 of IPC. In this article, invalidity request, grounds for invalidity and effects of invalidity on geographical indications will be explained under Turkish law with the light of court decisions and aforementioned international regulations about geographical indications.

Anahtar Kelimeler

Geographical Indications, Appellation of Origin, Designation of Origin, Invalidity

Kaynakça

• Çağlar H, Yıldız B and İmirlioğlu D, 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanununa Göre Marka Vekilliği Sınavına Hazırlık (2 nd edn, Adalet 2019).
• Ilıcalı G, “Coğrafi İşaretlere İlişkin Temel Yenilikler ve Geleneksel Ürün Adları” [Fundamental Improves About Geographical Indications and Traditional Speciality Guaranteed] (6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu Sempozyumu 9-10 Mart 2017, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, 2017).
• Suluk C, Karasu R and Nal T, Fikri Mülkiyet Hukuku [Intellectual Property Law] (3 rd edn, Seçkin, 2019).
• Türk Patent ve Marka Kurumu, Coğrafi İşaretler ve Geleneksel Ürün Adları Başvuru Kılavuzu, [Turkish Patent and Trade Mark Office, Application Guide of Geographical Indications and Traditional Specialties Guaranteed].
• Türk Patent ve Marka Kurumu, Coğrafı̇ İşaret Tescı̇l Başvurusu Hazırlama ve İnceleme Esasları, [Turkish Patent and Trade Mark Office, Preparation and Examination Principles of Geographical Indication Registration Application].
• Türk Patent ve Marka Kurumu, Coğrafı̇ İşaretler ve Geleneksel Ürün Adları Denetı̇m Raporu Hazırlama Kılavuzu [Turkish Patent and Trade Mark Office, Geographical Indications and Traditional Specialties Guaranteed Control Report Preparation Guide].
• Yıldız B, “Coğrafi İşaretlere ve Coğrafi Köken Gösteren Diğer İşaretlere İlişkin Olarak Uluslararası Sözleşmelerde ve Avrupa Birliği Hukukunda Kullanılan Kavramların Kapsamı ile Bu Kavramların Hukukumuza Uyarlanması Sorunu” [The Scope of the Consepts Used inInternational Treaties and European Union Law Regarding Geographical Indications and Other Indications of Geographical Origin and the Adoption Problem of these Consepts to Turkish Law] (FMR 2007/4).