Düşük tenörlü barit cevherinin (Kozan/Adana) zenginleştirilmesinin araştırılması

Yıl 2021, Cilt: 60 Sayı: 3, 147 - 152, 01.09.2021

Oktay Bayat , Zehra Altınçelep , Mahmut Altıner

https://doi.org/10.30797/madencilik.917079

Öz

Bu çalışmada; Kozan-Adana bölgesinde bulunan düşük tenörlü/kalite barit cevherinin, jig ve sallantılı masa yöntemleri uygulanarak dolgu barit kalitesinde ve ayrıca jig ile zenginleştirme sonrası elde edilen konsantrelerin flotasyon ve kimyasal liç sonrası kimyasal kalite barit üretilmesinin hedeflendiği optimal zenginleştirilmesi araştırılmıştır. Deneysel çalışmalarda kullanılan cevher örnekleri SDS Madencilik Ltd. Şti. (Kozan/Adana) işletmesi maden stok sahasından temsili numune alma prensiplerine göre alınmıştır. Jig testleri için; -15+10 mm, -10+6 mm ve -6+3 mm tane boyut aralığı ve sarsıntılı masa testleri için ise -3+2 mm, -2+1 mm ve -1 mm tane boyut aralığı Besleme Malı kullanılmıştır. Jig konsantresi ise bilyeli değirmende yaş öğütme işlemi sonrası (d100 = 0,5 mm) flotasyon testleri ve kimyasal liç testleri için kullanılmıştır. Her bir deneysel çalışmada elde edilen konsantrelerin BaSO4 değerleri PAnaltyical marka X-ışını flüoresans (XRF) cihazı ve ayrıca yaş yöntem çözündürme ve ağırlık kaybı metotlarıyla belirlenmiştir. Beyazlık değerinin belirlenmesi için Kett Electric Laboratory (C-100-3) marka cihaz kullanılmıştır. Yoğunluk değerlerinin tespiti için ise piknometre yöntemi (TS EN 1097-7) kullanılmıştır. Ticari olarak üretilen dolgu barit kalitesinde barit ile kıyaslanabilecek özelliklere sahip en iyi konsantre (%96,12 BaSO4; %72,2 Beyazlık Değeri ve 4,2 g/cm3 yoğunluk) jig işlemini sonrası elde edilmiştir. Deneysel çalışmaların sonucunda bu tip barit cevherler için olası zenginleştirme proses akım şeması oluşturulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Barit, Zenginleştirme, Jig, Sarsıntılı masa, Gravite zenginleştirme

Destekleyen Kurum

Çukurova Üniversitesi, Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi tarafından desteklenmiştir.

Proje Numarası

(Proje kodu: FBA-2019-10556).

Teşekkür

Bu çalışma; Çukurova Üniversitesi, Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi tarafından desteklenmiştir (Proje kodu: FBA-2019-10556). Ayrıca yazarlar SDS Madencilik Ltd. Şti.’ne (www.sds.com.tr) numune temini ve tesis imkânlarını kullanma hususunda teşekkür eder.

Investigation of processing of low-grade barite ores (Kozan/Adana)

Öz

In this study, beneficiation of barite ores from Kozan-Adana region was investigated using jig and shaking table to produce filler quality barite then the concentrate obtained by jigging also was used for
flotation and chemical leaching experimental work producing chemical grade barite products. For experimental study, samples were taken from SDS Madencilik Ltd. mining stockpile using proper sampling methods. For jigging tests; -15+10 mm, -10+6 mm and –6+3 mm sized samples, for shaking table tests; -3+2 mm, -2+1 mm and -1 mm sized samples were used. Also the jigging concentrate after wet grinding with a ball mill (d100 = 0.5 mm) was used for flotation and chemical leaching tests. BaSO4 values of the concentrates obtained in each experiment were determined by PAnaltyical model X-ray fluorescence spectrometer (XRF), by wet method dissolution and also weight loss methods. Kett Electric Laboratory (C-100-3) model device was used to determine the whiteness value of the products. Pycnometer method (TS EN 1097-7) was used to determine the specific gravity of the products. A concentrate, having 96.12% BaSO4, 72.2% whiteness and density of 4.2 g/cm3, comparable properties to commercial filler quality barites, was obtained using jigging process. A potential flowsheet was proposed considering results obtained by the experimental study.

Anahtar Kelimeler

Barite, Processing, Jig, Shaking table, Gravity processing

Proje Numarası

(Proje kodu: FBA-2019-10556).

Kaynakça

• 1. Batouche, T., Bouzenzena, A. ve Messai, A., 2018; “Beneficiation Methods Of Barite Ore In Algeria”, 9ème congrès national de la Société Algérienne de Chimie USTHB, Alger, 8-10 Mai 2018.
• 2. Bhatti, M. A., Kazmi, K. R., Mehmood, R., Ahad, A., Tabbassum, A., ve Akram, A., 2017; “Beneficiation Study on Barite Ore of Duddar Area, District Lasbela, Balochistan Province, Pakistan”, Pakistan Journal of Scientific & Industrial Research Series A: Physical Sciences, 60(1), 9-22.
• 3. Curreli L., Ghiani M. and Zucca A., 1994; “Production of Baryte Concentrates for Specials Uses”, 5. International Mineral Processing Symposium; 1994 Sep 6-8; Cappadocia (Turkey), p. 269-275.
• 4. Deniz, V. ve Güler, T., 2018; “Production of White Barite from Barite Concentrates of Shaking Tables by Bleaching Process after Magnetic Methods”, Inzynieria Mineralna, January 2018.