SYMBOLS OF TURKISHNESS IN YAHYA KEMAL'S WORKS

Yıl 2021, Cilt: 3 Sayı: 1, 23 - 46, 23.04.2021

Murat Turna

Öz

Yahya Kemal Beyatlı is an artist who was born in a period when Ottoman Empire existed and passed away in the Republican era. It witnessed the disintegration phase of a state with wide borders and had the opportunity to closely follow the efforts of a newly established country to revive and strengthen the fields of art, culture, and politics. Although the state assumed its duties, it did not abandon art. A state that collapsed on one side and a newly established state on the other; It has an exceptional position compared to many artists in terms of seeing the social structure varying from demography to paradigms. Yahya Kemal is the center of attention of almost every period because of his knowledge, experiences and works. The common feature of many studies handlings him, is the listing of the determinations regarding a particular poem or book of the artist. General evaluations have been made over a restricted literature that is written in a literary genre or a feature of his personality is the subject. This research aims to reveal with which symbols and how Turkishness is presented in this corpus, based on all works of Yahya Kemal. For this to go beyond being a determination activity, the meanings of these symbols in the national memory were emphasized and both what they said for today and what messages and values they convey to the future are examined.

Anahtar Kelimeler

Yahya Kemal Beyatlı, Nationality, Poem, Prose

YAHYA KEMAL’İN ESERLERİNDE TÜRKLÜĞÜN SİMGELERİ

Öz

Yahya Kemal Beyatlı, Osmanlı’nın varlığını sürdürdüğü bir dönemde doğup, Cumhuriyet devrinde hayata gözlerini yummuş bir sanatçıdır. Sınırları geniş bir devletin dağılış evresine şahit olmuş ve yeni kurulan bir ülkenin sanat, kültür, siyaset sahalarını canlandırma, güçlendirme çabalarını çok yakından takip etme imkânını elde etmiştir. Devlet vazifeleri üstlenmekle beraber sanatı terk etmemiştir. Bir tarafta yıkılan, diğer tarafta yeni kurulan bir devleti; demografisinden paradigmalarına kadar değişen toplum yapısını görmesi itibarıyla pek çok sanatçıya göre istisnai bir konumu vardır. Bilgisi, tecrübeleri ve eserleri dolayısıyla Yahya Kemal, hemen hemen her dönemin ilgi odağıdır. Onu ele alan pek çok çalışmanın ortak yanı, sanatçının belli bir şiirine ya da kitabına yönelik tespitlerin sıralanması şeklindedir. Bir edebî türde kaleme aldıkları veya şahsiyetinin bir özelliği konu edilmiş, kısıtlanmış bir literatür üzerinden genel değerlendirmeler yapılmıştır. Bu araştırma, Yahya Kemal’in bütün eserlerini esas alarak, bu külliyatta Türklüğün hangi simgelerle, ne şekilde sunulduğunu ortaya koymayı amaçlar. Bunun da bir tespit faaliyeti olmasının ötesine geçmesi için bu simgelerin millî hafızadaki anlamları üzerinde durulmuş ve hem günümüze neler söylediği hem de geleceğe ne mesajlar ve kıymetler aktardığı irdelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Yahya Kemal Beyatlı,, milliyet,, Şiir, Düzyazı

Kaynakça

• Banarlı, Nihat Sami (1997a). Yahya Kemal’in Hatıraları, İstanbul: İstanbul Fetih Cemiyeti.
• Banarlı, Nihat Sami (1997b). Yahya Kemal Yaşarken, İstanbul: İstanbul Fetih Cemiyeti.
• Enginün, İnci (2004). Yeni Türk Edebiyatı Araştırmaları, İstanbul: Dergâh Yayınları.
• Fedayi, Celal (2010). “Modernleşme, Toplumsal Hafıza ve Yahya Kemal”, Muhafazakâr Düşünce, y. 6, S. 24, s. 149-178.
• Tanpınar, Ahmet Hamdi (2001). Yahya Kemal, İstanbul: Dergâh Yayınları.
• Yahya Kemal (1990). Mektuplar Makaleler, İstanbul: İstanbul Fetih Cemiyeti.
• Yahya Kemal (1991). Târih Musâhabeleri, İstanbul: İstanbul Fetih Cemiyeti.
• Yahya Kemal (1997). Bitmemiş Şiirler, İstanbul: İstanbul Fetih Cemiyeti.
• Yahya Kemal (2000). Eski Şiirin Rüzgârıyle, İstanbul: İstanbul Fetih Cemiyeti.
• Yahya Kemal (2006a). Aziz İstanbul, İstanbul: İstanbul Fetih Cemiyeti.
• Yahya Kemal (2006b). Kendi Gök Kubbemiz, İstanbul: İstanbul Fetih Cemiyeti.
• Yahya Kemal (2005). Edebiyata Dair, İstanbul: İstanbul Fetih Cemiyeti.
• Yetiş, Kâzım (1998). Yahya Kemal I Hayatı, İstanbul: İstanbul Fetih Cemiyeti.