ÖĞRENCİLERİN OKULA DEVAMINDAN SORUMLU PAYDAŞLARIN GÖRÜŞLERİNE GÖRE OKUL DEVAMSIZLIĞININ NEDENLERİ VE BUNA YÖNELİK ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

Yıl 2016, Sayı: 39, 16 - 36, 04.10.2016

Yakup Balantekin , Hülya Kartal

https://doi.org/10.21764/efd.95357

Cited By: 3

Öz

Eğitim-öğretim etkinliklerinin yürütüldüğü eğitim kurumlarının amacına uygun olarak varlığını sürdürebilmesi için öğrencilerin okula devamı önemlidir. Bu nedenle bu araştırmada, öğrencilerin devamsızlık nedenlerini ve öğrencilerin sürekli devamsız duruma düşmemeleri için uygulanabilecek müdahale programın temellerini belirlemek amaçlanmıştır. Araştırmada, nitel araştırma desenlerinden durum çalışması ve veri toplama oracı olarak katılımcıların öğrenci devamsızlığındaki sorumluluk alanlarına bağlı olarak yarı yapılandırılmış görüşme formları kullanılmıştır. Veriler içerik analizi tekniğiyle değerlendirilmiştir. Araştırma sürecinde, sürekli devamsız öğrencilerin ailelerinin sosyo-ekonomik düzeyinin düşük olduğu; bu öğrencilerin annelerinin okuryazar olmadığı, babaların ise ilk ve ortaokul mezunu olduğu; öğrencilerin okula devamı için sıklıkla devamsızlık mektubu gönderildiği ve ev ziyareti yapıldığı;  öğrencilerin sürekli devamsız duruma gelmelerinin nedenleri arasında en sıklıkla öğrencilerin başarısız olmaları ve arkadaş grubunun olduğu; okula devamın sağlanması konusunda tüm tarafların katkısının olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca katılımcıların büyük çoğunluğunun mevzuat çerçevesinde yapılanları yeterli bulmadığı;  öğrencilerin okula devamının sağlanması için katılımcıların önerileri arasında ilk sırada cezai yaptırımların uygulanmasının olduğu, bunu ikinci sırada devamsızlık konusunda yol gösterici bir program uygulanması, öğrenci adreslerinin erişilebilir olması ve ailelere yönelik eğitimler verilmesinin izlediği; öğrencilerin sürekli devamsız duruma düşmesini engellemek için hazırlanacak bir program ya da projenin okul yaklaşımı, okul ortamı, aile ve öğrenci temalarını içermesi gerektiği belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler: [1]Okul, okul terki, devamsızlık, müdahale programı

---

 

Anahtar Kelimeler

Okul, okul terki, devamsızlık, müdahale programı

Kaynakça

• Adıgüzel, A. (2013). Kız çocuklarının okullulaşma engelleri ve çözüm önerileri (Şanlıurfa Örneği). EKEV Akademi Dergisi, 17(56), 325-344.
• Aküzüm, C., Yavaş, T., Tan, Ç., & Uçar, M.B. (2015). İlköğretim kurumu öğrencilerinin devamsızlık ve okul terki nedenleri. Uşak üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8, 167-192. Atmaca Koçak, A. (2004). Baba Destek http://www.acev.org/docs/raporlar/07_baba_destek_programi_degerlendirme_raporu.pdf?sfvrsn =2 12.02.2016. Programı Değerlendirme raporu.
• Baruah, S.R. & Goswami, U. (2012). Factors influencing school dropouts at the primary level. International Journal of Farm Sciences 2(1), 141-144.
• Bilgin, N. (2006). Sosyal Bilimlerde içerik analizi: teknikler ve örnek çalışmalar. (2. Baskı). Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Binbaşıoğlu, C. (1995). Türkiye’de eğitim bilimleri tarihi, İstanbul: MEB Yayınları.
• Cabus, S.J. (2015). Does Enhanced Student Commitment Reduce School Dropout? Evidence from Two Major Dropout Regions in the Netherlands. Regional Studies, 49(4), 599-614.
• Demirel, Ö. (2004). Eğitimde program geliştirme (7. Baskı), Ankara: Pegema Yayıncılık.
• Devamsızlık ve Okulu Terk Riski Durum Saptaması ve İhtiyaç Analizi Taslak Raporu http://ysop.meb.gov.tr/dosyalar/adey/ihtiyacanaliziraporu.pdf
• Elo, S. & Kyngas, H. (2008). The qualitative content analysis process. Journal of Advanced Nursing, 62(1), 107-115. doi: 10.1111/j.1365-2648.2007.04569.x ERG (2015). Eğitim İzleme Raporu 2014-2015. http://erg.sabanciuniv.edu/sites/erg.sabanciuniv.edu/files/EIR2014_04.09.15.WEB.pdf 05.11.2015
• Gömleksiz, M. & Özdaş, F. (2013). Öğrenci devamsızlıklarının eğitim denetmenlerinin görüşlerine göre değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi 12(47), 106-124.
• Haberli, M. & Güvenç, M.F. (2012). Ortaokul öğrencilerinin cinsiyet değişkeni bağlamında devamsızlık nedenleri. İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi, 1(4), 149-166.
• Hoşgörür, V. & Polat, M. (2015). Ortaokul öğrencilerinin okula devamsızlık nedenleri (Söke ilçesi örneği). Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi (MSKU) Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 25-42.
• İlköğretim ve Eğitim Kanunu (1961). http://mevzuat.meb.gov.tr/html/24.html. 29.02.2016
• İlköğretimde Öğrenci Devamsızlığının Azaltılması (2015). http://www.egitimreformugirisimi.org. 15.08.2016
• King, N., Dewey, C., & Borish, D. (2015). Determinants of Primary School NonEnrollment and Absenteeism: Results from a Retrospective, Convergent Mixed Methods, Cohort Study in Rural Western Kenya. PLoS One, 10(9), http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26371885
• Köse, N. (2014). Acarlar beldesinde okul terkleri ve devamsızlık sorunu (Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Aydın). www.akademik.adu.edu.tr/enstitu/sosyal/.../Egitim_Bilimleri.docx adresinden edinilmiştir.
• MEB (2010). Yetiştirici Sınıf Öğretim Programı Yönerge ve Uygulama Kılavuzu. http://ysop.meb.gov.tr/dosyalar/ysop/Yonerge%20ve%20Kilavuz.pdf 12.02.2016
• MEB (2011). İlköğretim Okulları İçin Aşamalı Devamsızlık Yönetimi (ADEY). Hazırlayanlar Kültegin http://www.meb.gov.tr/duyurular/duyurular2011/ADEY/ADEY_KILAVUZ_07_Eylul.pdf & Gülşah Karadayı. Ankara. 12.02.2016.
• MEB (2014). Millî Eğitim Bakanlığı Örgün ve Yaygın Eğitimi Destekleme ve Yetiştirme Kursları Yönergesinde http://hbogm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2015_11/02041613_desteklemeveyetitirmekursudeii klikmetni.pdf 12.02.2015 Yapılmasına Dair Yönerge.
• MEB (2014). Aile Eğitimi Kurs Programı (0-18 Yaş Çocuğu Olan Ailelere) 12-18 Yaş Aile Eğitimi Kurs Programı. Ankara. http://aileegitimi.meb.gov.tr/upload/12-18_AEP_Program_renkli.pdf 12.02.2016
• Mercan Uzun, E. & Bütün, E. (2015). Roman çocukların okula devamsızlık nedenleri ve bu durumun çocuklar üzerindeki etkileri. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 1(2), 315-328.
• Metindoğan Wise, A. (2012). Anne Destek Programı (ADP) Eğitimlerinin Etki Değerlendirmesi Araştırması. AÇEV. http://www.acev.org/docs/raporlar/adp-etki-degerlendirme.pdf?sfvrsn=2 12.02.2016
• Muş İl Milli Eğitim Müdürlüğü (2015). Ev Ziyaretleri ve Devamsızlık Takibi. http://mus.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2015_10/09083031_evziyaretlerivedevamszlktakibi.pd f 12.02.2016.
• Nar, B. (2008). Göçün eğitime ve eğitim yönetimine etkisi (Dilovası Örneği). (Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Sakarya). https://www.academia.edu/ adresinden edinilmiştir.
• Okumu, I.M., Nakajjo, A., & Isoke, D. (2008). Socioeconomic determinants of primary school dropout: the logistic model analysis. Economic Policy Research Center, Makerere University. . https://mpra.ub.uni-muenchen.de/7851/1/MPRA_paper_7851.pdf 11.02.2016
• Okuşluk Çapur, Ç. (2006). Çalışan ilköğretim öğrencilerinin eğitim beklentileri. (Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Adana). http://library.cu.edu.tr/tezler/5864.pdf adresinden edinilmiştir.
• Özbaş, M. (2010). İlköğretim okullarında öğrenci devamsızlığının nedenleri. Eğitim ve Bilim, 35(156), 32-44.
• Rumberger, Russell W., (2001). Why students drop out of school and what can be done. University of California, Santa Barbara. https://escholarship.org/uc/item/58p2c3wp 07.08.2015
• Sütçü, Z., (2015). Okul terk riski ölçeğinin geliştirilmesi. (Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim http://www.acikarsiv.gazi.edu.tr/index.php?SayfaNo=4&secim=5&menu=2&txtAbstract=ortala ma& adresinden edinilmiştir. Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Ankara).
• Şanlı Kula, K. & Yıldız, M. (2014). İlköğretim okulu 7. ve 8. sınıf öğrencilerinin devamsızlık nedenleri ile cinsiyet ve sınıf düzeyi arasındaki ilişkinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(1), 251-266.
• Şanlı, Ö., Altun, M., & Tan, Ç. (2015). Okula devamsızlık yapan öğrencilerin devamsızlık sebeplerinin öğrenci görüşlerine göre değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi 14(55), 161-177.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (6. Baskı). Ankara: Seçkin Yayınları.
• Yıldız, M. (2011). İlköğretim okulu öğrencilerinin devamsızlık sebeplerinin araştırılması, (Yüksek Lisans
• http://www.tez.yok.gov.tr adresinden alınmıştır. Evran Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kırşehir.)