MESLEK LİSESİ ÖĞRETMEN VE ÖĞRENCİLERİNE GÖRE OKUL: BİR METAFOR ÇALIŞMASI

Yıl 2018, Sayı: 47, 1 - 26, 15.07.2018

Ayşegül Atalay Mazlum , Ali Balcı

https://doi.org/10.21764/maeuefd.339901

Cited By: 9

Öz

Bu çalışmanın temel amacı meslek
liselerindeki öğrenci ve öğretmenlerin okul kavramına ilişkin mevcut imgelerini
açığa çıkarmaktır. Bu amaçla meslek lisesinde öğrenim gören öğrenci ve bu okul
türünde görev yapan öğretmenlere ulaşılmış ve meslek lisesine yönelik ürettikleri
kavramlar çözümlenmiştir. Öğrencilerin okuldaki ilk yılı ve son sınıftaki algılarında
bir değişiklik olup olmadığını anlamak için ise dokuz ve 12.sınıftaki
öğrencilerin görüşlerine başvurulmuştur. Buna göre öğrencilerin ilk ve son
yıllarında okula dair metaforik algılarında önemli bir değişiklik gözlenmezken
ortaya çıkan imgeler çoğunlukla hapishane-cezaevi, kahvehane, arena ve hayvanat
bahçesi şeklindedir. Öğrencilerin meslek lisesine yönelik metaforik algılarının
genel olarak olumsuz yönde olduğu gözlenmiştir. Görüşleri alınan öğretmenlerden
ise kıdemi 1-5 yıl aralığında olanlar olumlu metaforlar üretirken 5 ve üzeri
olanlar okullarına dair daha olumsuz kavramlar ortaya koymuşlardır.

Anahtar Kelimeler

Meslek lisesi, Metafor, Öğrenci

Kaynakça

• Aydeş, S.S., (2015). Okul Yöneticilerinin Öğretmenlere Yönelik Metaforik Algıları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Tokat. Aydın, İ. (2012). İlköğretim Okulu Öğrenci, Öğretmen ve Yöneticilerinin Okula İlişkin Ürettikleri Metaforlar ve Okul Doyumuna İlişkin İpuçları. VII. Ulusal Çocuk Kültürü Kongresi Bildirileri 17-19 Ekim 2012. Aydoğdu, E., 2008, ‘İlköğretim okullarındaki öğrenci ve öğretmenlerin sahip oldukları okul algıları ile ideal okul algılarının metaforlar yardımıyla analizi’, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir Balcı, A (2013). Etkili Okul: Okul Geliştirme Kuram Uygulama ve Araştırma. Ankara. Pegem Akademi. 6. Baskı Balcı, A. (1999). Metaphorical images of school: School perceptions of students, teachers and parents from four selected schools (in Ankara). Yayımlanmamış Doktora tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. Balcı, A. (2001). Sosyal bilimlerde araştırma. Ankara: Pegem A. Balcı, A. (2003). Eğitim Örgütlerine Yeni Bakış Açıları: Kuram-Araştırma İlişkisi II. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. 33. 26-61. Balcı, A. (2008). Örgüt mecazları. A.Balcı (Ed.). Ankara: Ekinoks Yayınları. Banks, O. (1976). The Sociology of Education. London: Batsford. Bidwell, C. E. (1965). "The school as a formal organization," in James G. March (ed.), Handbook of Organizations. Chicago, IU.: Rand McNally. Bidwell, C. E. (1965). "The school as a formal organization," in James G. March (ed.), Handbook of Organizations. Chicago, IU. Rand McNally. Botha, E. (2009). Why metaphor matters in education. South African Journal of Education. 29. 431-444. Boydak-Özan, M. ve Demir, C. (2011). Farklı Lise Türlerine Göre Öğretmen ve Öğrencelerin Okul Kültürü Metaforu Algıları. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 21(2). 106-126. Bülbül, T. ve Toker-Gökçe, A. (2015). Meslek Lisesi Öğrencilerinin Metaforik Okul Algıları: İşlevselci Bir Yaklaşım. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD). 16 (2). 273-291. Cerit, Y. (2006). School Metaphors: The Views of Students, Teachers and Administrators. Educational Sciences: Theory & Practice 6(3). 692-699. Cohen, M. D., March, J. G. and Olsen, J. P. (1972). "A garbage can model of organizational choice," Administrative Science Quarterly 17. 1-25. Creswell, J. W. (2015). Nitel Araştırma Yöntemleri. (Çev. Eds. Bütün, M. ve Demir, S. B.) (Çev. Budak, A ve Budak, İ) Siyasal Kitabevi. Ankara. 2. Baskı Çelikten, M. (2006). Kültür ve Öğretmen Metaforları. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 21(2). 269-283. Davis, J., & Wilson, S. M. (2000). Principles efforts to empower teachers: Effects on teacher motivation and job satisfaction and stress. The Clearing House, 75(6), 349-357. Doğan, D. (2014). Öğretmen Adaylarının Perspektifinden Okul Kavramının Metaforlarla Analizi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi - Journal of Theoretical Educational Science, 7(3), 361-382 Dorn, S. and Johanningmeier, E. V. (1999). Dropping out and the Military Metaphor for Schooling. History of Education Quarterly. 39 (2). 193-198. Döş, İ. (2011). Okul Paydaşlarının Metaforlar Yardımıyla Okul Örgütlerini Algılama Biçimlerinin Değerlendirilmesi. Doktora Tezi. Fırat Üniversitesi. Elazığ. Ellstrom, E. (1983). Four Faces of Educational Organizations. Higher Education. 12. 231-241. Ferreira, M. M., Smith, G. R., & Bosworth, K. (2014). Metaphors as images of school Culture. Journal of School Leadership. 11 (2), 11-78. Goglar, R., Gross, M. A., Hartman, J. L. and Cunliffe, A. L. (2008). Meaning in Organizational Communication. Management Communication Quarterly. 21(3). 393-412. Graham, J. D. (2003). On a human scale: The Factory as a metaphor. International Journal of Dermatology. 52, 246–247. Grant, D. and Oswick, C. (1996). Metaphor and organizations. London: Sage. Grant, D., Keenoy, T. and Oswick, C. (1998). Discourse and organization. London: Sage. Gültekin, M. (2013). İlköğretim Öğretmen Adaylarının Eğitim Programı Kavramına Yükledikleri Metaforlar. Eğitim ve Bilim. 38(169). 126-141. Illich, I. (2014). Okulsuz Toplum. (Çev. Mehmet Özay). 7. Baskı. Şule Yayınları. Ankara Inbar, D. E. (1996) The free educational prison: metaphors and images, Educational Research, 38(1), 77-92 Katz, F. E. (1964). "The school as a complex social organization," Harvard Education Review 34. 428-455. Lakoff, G. and Johnson, M. (1980) Conceptual Metaphor in Everyday Language. The Journal of Philosophy. 77 (8), 453-486 Levine, P.M. (2005). Metaphors and Images of Classrooms. Kappa Delta Pi Record, 41(4), 172-175 Mahlios, M. ve Maxson, M., “Metaphors as structures for elementary and secondary preservice Teachers thinking”, International Journal of Educational Research, 29 (6), 1998. March, J. G. and Olsen, J. P. (1976). Ambiguity and Choice in Organizations. Bergen, Norway: Universitetsforlaget. Morgan, G. (1998). Yönetim ve Örgüt Teorilerinde Metafor (G. Bulut, Çev.). İstanbul: MESS Yayınları. Nalçacı, A. ve Bektaş, F. (2012). Öğretmen adaylarının okul kavramına ilişkin algıları Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD). 13(1). 239-25. Oswick, C., Putnam, L. L. and Keenoy, T. (2004). Tropes, discourse and organizing. In D. Grant, C. Hardy, C. Oswick, and L. Putnam (Eds.), The Sage handbook of organizational discourse (pp. 105-127). Thousand Oaks, CA: Sage. Özdemir, M. ve Kalaycı, H. (2013). Okul Bağlılığı ve Metaforik Okul Algısı Üzerine Bir İnceleme: Çankırı İli Örneği. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 13(4). 2125-2137 Öztürk, Ç. (2007). Sosyal Bilgiler, Sınıf ve Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının ‘Coğrafya’ Kavramına Yönelik Metafor Durumları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD) 8(2). 55-69. Patton, Q. M. (2014). Nitel Araştırma ve Değerlendirme Yöntemleri. (Çev. Bütün, M.ve Demir, S.B) Pegem Akademi. Ankara. 3. Baskı. Pearson, L. C., & Moomaw, W. (2005). The relationship between teacher autonomy and stress, work satisfaction, empowerment, and professionalism. Educational research quarterly, 29(1), 37. Perie, M. & Baker. D.P. (1997). Job satisfaction among America's teachers: Effects of workplace conditions, background characteristics, and teacher compensation. NCES 97-XXX. Washington, DC: U.S. Department of Education. Powell, A.G., Farrar, E. and Cohen, D. G. (1985). The Shopping Mall High School. Winners and Losers in the Educational Marketplace. A Bulletin Special. 40-51. Saban, A. (2008). Okula İlişkin Metaforlar. Educational Administration: Theory and Practice. 55, 459-496. Sakofs, M. (1998). Painting and Christopher Columbus:A story about metaphors for school change. The Journal of Experiential Education. 21(2). 108-111 Shipman, M. D. (1968). Sociology of the school. London: Logman. Steinhoff, C. R., & Owens, R. G. (1989). The Organisational Culture Assessment Inventory: A metaphorical analysis in educational settings. Journal of Educational Administration, 27(3). Tsoukas, H. (1991). The missing link: A transformational view of metaphors in organizational science. The Academy of Management Review, 16(3), 566-585. Weick, K. E. (1976). Educational organizations as loosely coupled systems. Administrative Science Quarterly 21. 1-19. Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.