An Investigation of Teachers’ Professional Motivation Levels and Quality of School Life Perceptions

Yıl 2018, Sayı: 47, 387 - 409, 15.07.2018

Mediha Sarı , Emre Canoğulları , Emine Yıldız

https://doi.org/10.21764/maeuefd.364454

Cited By: 11

Öz

The purpose of this study is to examine the teachers'
perceptions of the quality of life in schools and their level of professional
motivation. These two variables considered in the study were examined in terms
of the gender and seniority of the teachers, and the type of school they
graduated from. Then statistical relations between teachers' perceptions of
school quality of life and levels of professional motivation were examined.

          
Participants are 134 teachers who work in five primary schools located
in the city center of Adana. Descriptive statistics were analyzed in the data
collected using the Quality of School Life Scale and Primary School Teacher
Motivation Scale, and t-test, one-way variance, correlation and regression
analyzes were performed. As a result of the analyses, it was determined that
teachers' school life quality perceptions were moderate and their motivation
levels were slightly above median. Significant differences were found in the
teachers' school life quality perceptions compared to the seniority, while no
significant difference was found in the study by sex. It was also found that
there was a significant positive correlation between teachers' perceptions of
school quality of life and levels of professional motivation, and QSLS scores
significantly predicted teacher motivation

Anahtar Kelimeler

Quality of school life, motivation, professional motivation, teacher

ÖĞRETMENLERİN OKUL YAŞAM KALİTESİ ALGILARI İLE MESLEKİ MOTİVASYON DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ

Öz

Bu çalışmanın amacı
öğretmenlerin okullarındaki yaşam kalitesine ilişkin algıları ile mesleki
motivasyon düzeylerinin incelenmesidir. Çalışmada ele alınan bu iki değişken
öğretmenlerin cinsiyeti, kıdemi ve mezun olduğu okul türü bakımından
incelenmiştir. Daha sonra öğretmenlerin okul yaşam kalitesi algıları ile
mesleki motivasyon düzeyleri arasındaki istatistiksel ilişkiler
irdelenmiştir. 

Katılımcılar Adana il
merkezinde yer alan beş ilkokulda görev yapan 134 öğretmendir. Okul Yaşam
Kalitesi Ölçeği ile İlkokul Öğretmeni Motivasyon Ölçeği kullanılarak toplanan
verilerin analizinde betimsel istatistikler incelenmiş, t-testi, tek yönlü
varyans, korelasyon ve regresyon analizleri yapılmıştır. Analizler sonucunda,
öğretmenlerin okul yaşam kalitesi algılarının orta düzeyde, motivasyon
düzeylerinin ise ortanın hafif üzerinde olduğu belirlenmiştir. Çalışmada cinsiyete
göre anlamlı fark bulunmamışken, öğretmenlerin okul yaşam kalitesi algılarında
kıdeme göre anlamlı farklar bulunmuştur. Ayrıca öğretmenlerin okul yaşam
kalitesi algıları ile mesleki motivasyon düzeyleri arasında pozitif yönde
anlamlı ilişkiler bulunduğu ve OYKÖ puanlarının öğretmen motivasyonunu anlamlı
bir şekilde yordadığı belirlenmiştir

Anahtar Kelimeler

Okul yaşam kalitesi, motivasyon, mesleki motivasyon, öğretmen, yaşam kalitesi.

Kaynakça

• Ada, Ş., Akan, D., Ayık, A., Yıldırım, İ., & Yalçın, S. (2013). Öğretmenlerin motivasyon etkenleri. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(3), 151-166.
• Akbaba, S. (2006). Eğitimde motivasyon. Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 343-361.
• Avcı, K., & Pala, K. (2004). Uludağ üniversitesi tıp fakültesinde çalışan araştırma görevlisi ve uzman doktorların yaşam kalitesinin değerlendirilmesi. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 30(2), 81-85.
• Barlı, Ö., Bilgili, B., Çelik, S., & Bayrakçeken, S. (2005). İlköğretim okul öğretmenlerinin motivasyonları: Farklılıkların ve sorunların araştırılması. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(1), 391- 417.
• Bursalıoğlu, Z. (2002). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Baleghizadeh, S., & Gordani, Y. (2012). Motivation and Quality of Work Life among Secondary School EFL Teachers. Australian Journal of Teacher Education, 37(7). http://dx.doi.org/10.14221/ajte.2012v37n7.8.
• Batten, M., & Girling-Butcher, S. (1981). Perceptions of the Quality of School Life: A Case Study of Schools and Students. Hawthorn, Victoria: The Australian Council for Educational Research Ltd.
• Büyüköztürk, Ş. (2005). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. İkinci baskı. Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Can, S. (2015). Factors motivating teachers working at elementary and secondary schools. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 174, 3087 – 3093.
• Cenkseven, F., & Sarı, M. (2009). Öğretmenlerde özne iyi olmanın yordayıcıları olarak okul yaşam kalitesi ve tükenmişlik. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(3), 1223-1236.
• Çevik, A. & Köse A. (2017). Öğretmenlerin okul kültürü algıları ile motivasyonları arasındaki ilişkinin incelemesi. İnsan Ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 6(2), 996-1014.
• Dede, Y. & Argün, Z. (2004). Öğrencilerin matematiğe yönelik içsel ve dışsal motivasyonlarının belirlenmesi. Eğilim ve Bilim, 29(134), 49-54.
• Demirtaş, Z. & Alanoğlu, M. (2015). Öğretmenlerin karara katılımı ve iş doyumu arasındaki ilişki. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 16(2), 83-100.
• Dinham, S., & Scott, C. (1997). Modelling teacher satisfaction: findings from 892 teaching staff at 71 schools. Paper presented at the Annual Meeting of the American Research Association, March24-28, Chicago, IL. ERIC Document 408247.
• Elitok-Kesici, A. & Türkoğlu, A. (2012). Ortaöğretim kurumlarının okul yaşam kalitesi düzeyi ve ortaöğretim öğretmenlerinin sınıf içi iletişimde kullandıkları örtük davranışlar. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31 (1), 149-162.
• Erdem, M. (2010). Öğretmen algılarına göre liselerde iş yaşam kalitesi ve örgütsel bağlılıkla ilişkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 16(4), 511-536.
• Ertürk, R. (2016). Öğretmenlerin iş motivasyonları. Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 2(3), 01-15.
• Gömleksiz, M. N., & Serhatlıoğlu, B. (2013). Öğretmen adaylarının akademik motivasyon düzeylerine ilişkin görüşleri. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 17(3), 99-127.
• Güneş, H. (2009). Yapılandırmacı öğrenme yaklaşımına göre güdülenme (motivasyon. M. Çelikten (Edt.) Yapılandırıcı yaklaşıma göre sınıf yönetimi, s. 79-102. Ankara: Anı Yayıncılık.
• İnal, U. (2009). Adana ili sınırları içerisindeki yatılı ilköğretim bölge okullarında bulunan öğretmen ve öğrencilerin okul yaşam kalitesi algılarının incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana.
• Karahan, H. (2005). Ortaöğretim kurumlarında görev yapan coğrafya öğretmenlerinin diğer öğretmenlerle öğretmenlik tutumları açısından incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Karakaya-Çiçek, H. ve Çoruk, A. (2017). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin okul yaşam kalitesi algıları ile iş doyumu algıları arasındaki ilişki. Dicle Üniversitesi, Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 31, 750-761, DOI: http://dx.doi.org/10.14582/DUZGEF.1838.
• Karatzias, A., Power, K.G., & Swanson, V. (2001). Quality of school life, development and preliminary standardisation of an instrument based on performance indicators in Scottish secondary schools. School Effectiveness and School Improvement, 12 (3), 265 – 284. http://dx.doi.org/10.1076/sesi.12.3.265.3449. Erişim Tarihi: 16.10.2017.
• Kılıç, Ö.S., (2011). İlköğretim okullarında görev yapan okul müdürü ve öğretmenlerin iş doyumu (Tokat ili örneği). Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Korkmaz, G., Sadık, F. (2011). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin okul yaşam kalitesini algılama düzeylerinin incelenmesi, İlköğretim Online, 10(1), 285-301.
• Linnakylä, P., & Brunell, V. (1996). Quality of school life in the Finnish and Swedish speaking schools in Finland. Reading literacy in an international perspective, 203-217.
• Mansfield, C. F., & Beltman, S. (2014). Teacher motivation from a goal content perspective: Beginning teachers’ goals for teaching. International Journal of Educational Research, 65, 54-64.
• Mok, M. M. C., & Flynn, M. (2002). Determinants of students’ quality of school life: a path model. Learning Environments Research, 5(3), 275-300. http://web.b.ebscohost.com/ehost/pdfviewer/pdfviewer?vid=5&sid=2d56b8ce-2b65-4224-8536-0b669827ff1b%40sessionmgr102. Erişim tarihi: 10.11.2017.
• Öncü, H. (2010). Motivasyon (Güdülenme). L. Küçükahmet (Edt.) Sınıf yönetimi, s.160-182, Ankara: PEGEM Akademi.
• Öztürk, E., & Uzunkol, E. (2013). İlkokul öğretmeni motivasyon ölçeğinin psikometrik özellikleri. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 9(4), 421-435. Polat, S., Arslan, Y., & Satıcı, A. (2016). Öğretmenlerin meslekî tutumları ile sınıf disiplin modeli tercihleri arasındaki ilişki. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36(3), 675-691.
• Recepoğlu, E. (2013). Öğretmenlerin iş motivasyonlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(2), 575-588.
• Recepoğlu, E. (2014). Analyzing job motivation level of high school teachers in Turkey. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 116, 2220–2225.
• Remijan, K. W. (2014). Improving Teacher Motivation In Secondary Schools with Hybrid Positions. American Secondary Education, 42(3), 30-38. http://web.b.ebscohost.com/ehost/pdfviewer/pdfviewer?vid=5&sid=af2d3e65-d673-4f8b-bdc6-974a74324d49%40sessionmgr104. Erişim Tarihi: 04.10.2017.
• Sarı, M. (2007). Demokratik değerlerin kazanımı sürecinde örtük program: Düşük ve yüksek “okul yaşam kalitesi”ne sahip iki ilköğretim okulunda nitel çalışma. Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana.
• Tanrıverdi, S. (2007). Katılımcı okul kültürünün yabancı dil öğretmenlerinin iş motivasyonuyla ilişkisine yönelik örnek bir çalışma. Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• TDK (2017). Türkçe Sözlük. Motivasyon. http://tdk.gov.tr/index.php?option=com_karsilik&view=karsilik&kategori1=karsilik_liste&ayn1=bas&kelime1=motivasyon. Erişim tarihi: 31.05.2017.
• Thoonen, E. J., Sleegers, P. C., Oort, F. J., Peetsma, T. D., & Geijsel, F. P. (2011). How to Improve Teaching Practices: The Role of Teacher Motivation, Organizational Factors, and Leadership Practices. Educational Administration Quarterly, 47(3), 496-536. doi:10.1177/0013161X11400185. Erişim Tarihi: 04.10.2017.
• WHO (1996). WHOQOL-BREF introduction, administration, scoring and generic version of the assessment. Field Trial Version Programme On Mental Health. World Health Organızatıon Geneva. http://www.who.int/mental_health/media/en/76.pdf. Erişim Tarihi: 10.11.2017.
• Yavuz, M. (2005). İlköğretim okulu müdürlerinden beklenen roller ve karşılanma düzeyleri. Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Yazıcıoğlu, Y. & Erdoğan, S. (2007). SPSS uygulamalı bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Yılmaz, F. (2009). Eğitim örgütlerinde örgüt kültürünün öğretmenlerin iş motivasyonu üzerindeki etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Yılmaz, M., & Aslan, Ö. (2013). Öğretmen motivasyonunun artırılmasında “ÖNKAS” ödül sistemi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Özel Sayı, 286-306.