SEKİZİNCİ SINIF ÖĞRENCİLERİNİN GEOMETRİYE YÖNELİK ÖZ-YETERLİK ALGILARI VE GEOMETRİK AKIL YÜRÜTME BECERİLERİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2020, Sayı: 54, 282 - 310, 29.04.2020

Ülkü Yeter Bostancı Okan Kuzu , Sadik Yüksel Sıvacı

Öz

Bu çalışmada, sekizinci sınıf öğrencilerinin geometriye yönelik
öz-yeterlik algıları ve geometrik akıl yürütme becerileri araştırılmış,
aralarındaki ilişki incelenmiş, cinsiyet ve okul başarı düzeyine göre anlamlı
bir farklılığın olup olmadığı tespit edilmiştir. Nicel araştırma yaklaşımının
benimsendiği bu çalışmada ilişkisel tarama modellerinden korelasyon model
kullanılmıştır. 2018-2019 eğitim öğretim yılında olasılık temelli örnekleme
çeşitlerinden tabakalı örnekleme yöntemi ile seçilen okullarda öğrenim gören
346 sekizinci sınıf ortaokul öğrencisine “Geometriye yönelik öz-yeterlik
ölçeği” ve “Geometrik akıl yürütme testi” uygulanmıştır. Yapılan analizler
sonucunda öğrencilerin geometriye yönelik öz-yeterlik algıları için ölçeğinin
alt boyutları ile cinsiyet arasında istatistiksel açıdan anlamlı bir farklılık
bulunmasa da; ölçeğin geneli ile cinsiyet arasında erkek öğrencilerin lehine
anlamlı bir farklık bulunmuştur. Öğrencilerin geometriye yönelik öz-yeterlik
algıları ve geometrik akıl yürütme beceri düzeyleri ile öğrenim gördükleri
okulların başarı düzeyleri arasında da her bir alt boyut ve ölçeğin geneli için
anlamlı bir farklılık görülmüştür. Geometrik akıl yürütme beceri düzeyleri için
“Neden gösterme” boyutu ile cinsiyet arasında kızların lehine farklılığın
olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, öğrencilerin geometriye yönelik öz-yeterlik
algıları ile geometrik akıl yürütme becerileri arasında hem ölçeğin genelinde
hem de alt boyutlarında anlamlı bir ilişkinin olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Akıl yürütme, geometri öğretimi, öz-yeterlik

INVESTIGATION OF EIGHTH-GRADE STUDENTS’ GEOMETRY SELF-EFFICACY PERCEPTIONS AND GEOMETRIC REASONING SKILLS

Öz

In this study, geometry self-efficacy
perceptions and geometric reasoning skills of eighth grade students were
investigated, the relationship between them was examined and it was determined
whether there was a significant difference according to gender and school
achievement level. In this study in which adopted a quantitative research
approach, the correlation model which is one of the relational screening
models, was used. In the 2018-2019 academic year, ”Geometry self-efficacy
scale” and "Geometric reasoning test” were administered to 346 eighth
grade secondary school students studying in schools selected by stratified
sampling method from probability based sampling types. As a result of analyzes,
although there is no statistically significant difference between the
sub-dimensions of the scale and gender for self-efficacy perceptions of
students; There was a significant difference between the scale and gender in
favor of male students. A significant difference was found between school
achievement levels and both the geometry self-efficacy perceptions and
geometric reasoning skills of students for each sub-dimension and overall
scale. For the geometric reasoning skill levels, it was determined that there
was a difference in favor of girls between "Show a reason" dimension
and gender. Moreover, it was found that there was a significant relationship
between geometry self-efficacy perceptions and geometric reasoning skills both
for the overall scale and for each sub-dimensions.

Anahtar Kelimeler

Reasoning, teaching geometry, self-efficacy

Kaynakça

• Abbott, M. L. (2011). Understanding Educational Statistics Using Microsoft Excel and SPSS. United States: John Wiley & Sons,Inc.
• Anıkaydın, Ö. (2017). Öğrencilerin Geometriye Yönelik Öz-yeterlik Algıları, Geometri Tutumları ve Geometrik Düşünme Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
• Anıl, D., Özer-Özkan, Y., Demir, E. (2015). PISA 2012 araştırması ulusal nihai rapor. Milli Eğitim Bakanlığı Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Ankara.
• Bandura, A. (1986). Social Foundations of Thought And Action: A Social Cognitive Theory. Englewood Cliffs, New Jersey:Prentice-Hall, Inc.
• Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. Macmillan.
• Baykul, Y. (2004). 6.-8. Sınıflar İçin İlköğretimde Matematik Öğretimi. Ankara: Pegem Akademi.
• Bollen, K. A. (1989). A New İncremental Fit İndex For General Structural Equation Models, Sociological Methods & Research, 17(3), 303-316.
• Brown, T. A. (2006). Confirmatory Factor Analysis For Applied Research. New York: The Guilford Press.
• Browne, M., ve Cudeck, R. (1993). Alternative Ways of Testing Structural Equation Models. Testing Structural Equation Models London: Sage.
• Büyüköztürk, Ş., Çakan, M., Tan, Ş., & Atar, H.Y. (2014). TIMSS 2011 ulusal matematik ve fen raporu 8. sınıflar. Milli Eğitim Bakanlığı Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Ankara.
• Cantürk-Günhan, B., ve Başer, N. (2007). Geometriye Yönelik Öz-Yeterlik Ölçeğinin Geliştirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(33), 68-76.
• Cohen, L., ve Manion, L. (1994). Research Methods In Education (Fourth Edition), Routledge.
• Çadırlı, G., (2017). Ortaokul Öğrencilerinin Geometrik Öz-yeterlik İnançlarının ve Geometrik Düşünme Becerilerinin İncelenmesi., Yüksek Lisans Tezi, Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kahramanmaraş.
• Çağırgan-Gülten, D., ve Soytürk, İ. (2013). İlköğretim 6. Sınıf Öğrencilerinin Geometri Öz Yeterliklerinin Akademik Başarı Not Ortalamaları ile İlişkisi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25, 55-70.
• Çepni, S. (2011). Performansların Değerlendirilmesi. Emin Karip (Ed) (ss.233-285) Ankara: Pegem Akademi.
• Erkek, Ö., Işıksal-Bostan, M. (2015). Uzamsal Kaygı, Geometri Öz-Yeterlik Algısı ve Cinsiyet Değişkenlerinin. Geometri Başarısını Yordamadaki Rolleri. İlköğretim Online. 14,1.
• Fidan, Y., ve Türnüklü, E. (2010). İlköğretim 5. Sınıf Öğrencilerinin Geometrik Düşünme Düzeylerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27(27), 185-197.
• Fink, A. (1995). How to sapmle in surveys. Thousand Oaks: Sage Publications.
• Fleiss, J. L. (1971). Measuring Nominal Scale Agreement Among Many Raters. Psychological Bulletin, 76(5), 378- 382.
• Fraenkel, J. R., Wallen, N. E., ve Hyun, H. H. (2012). How To Design and Evaluate Research in Education (8th ed.). New York: McGraw Hill.
• Gall, M. D., Gall, J. P. ve Borg, W. R. (2007). Educational Research: An Introduction (8th ed.). Boston: Allyn-Bacon.
• Gnanadesikan, R. (1997). Methods For Statistical Data Analysis of Multivariate Observations (Second Edition). United States: John Wiley & Sons, Inc.
• Hair, J. F., Anderson, R. E., Tatham, R., L., ve Black, W. C. (1998). Multivariate Data Analysis (Fifth Edition). United States: Prentice-Hall, Inc.
• Hoffer, A. (1981). Geometry is More Than Proof. Mathematics Teacher, 74(1), 11-18.
• Hu, L. T., ve Bentler, P. M. (1999). Cutoff Criteria For Fit Indexes in Covariance Structure Analysis: Conventional Criteria Versus New Alternatives. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 6(1), 1-55.
• Karaçay, T., (1985). Matematik Öğretiminin Bugünkü Durumu ve Değerlendirilmesi, Bildiri, Türk Eğitim Derneği III. Öğretim Toplantısı, Ortaöğretim Kurumlarında Matematik Öğretimi ve Sorunları, (1-26), Türk Eğitim Derneği Yayınları, s.237 Yay. Haz. Nurettin Ergen.
• Kılıç, H., Aslan-Tutak, F., ve Ertaş, G. (2014). TIMSS Merceğiyle Ortaokul Matematik Öğretim Programındaki Değişiklikler. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10 (2), 129-141
• Kline, R. B. (2005). Principles And Practice of Structural Equation Modeling. New York: Guilford Press.
• Kutlu, Ö., Doğan, C.D. ve Karakaya, İ. (2009). Öğrenci Başarısının Belirlenmesi Performansa ve Portfolyoya Dayalı Durum Belirleme (2. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• McKillup, S. (2012). Statistics Explained: An İntroductory Guide For Life Scientists (Second Edition). United States: Cambridge University Press.
• Mullis, I. V. S., Martin, M. O., Foy, P., & Arora, A. (2012). TIMSS 2011 international results in mathematics. Retrieved from Boston College, TIMSS & PIRLS International Study. https://timssandpirls.bc.edu/timss2011/downloads/T11_IR_Mathematics_FullBook.pdf
• Mullis, I. V. S., Martin, M. O., Foy, P., & Hooper, M. (2016). TIMSS 2015 international results in mathematics. Retrieved from Boston College, TIMSS & PIRLS International Study. http://timssandpirls.bc.edu/timss2015/international-results/
• MEB, (2013). İlköğretim Matematik Dersi (6-8) Öğretim Programı, Ankara.
• MEB (2018). 2023 Eğitim Vizyonu. Milli Eğitim Bakanlığı, Ankara.
• OECD, (2016). PISA 2015 Results (Volume I): Excellence and Equity in Education. PISA, OECD Publishing, Paris.
• Olkun, S ve Aydoğdu, T. (2003). Üçüncü Uluslararası Matematik ve Fen Araştırması (TIMSS) Nedir? Neyi Sorgular? Örnek Geometri Soruları ve Etkinlikler. İlköğretim Online, 2(1), 28-35.
• Pajares, F., ve Miller, M. D. (1994). Role of Self-Efficacy and Self-Concept Beliefs in Mathematical Problem Solving: A Path Analysis. Journal of Educational Psychology, 86(2), 193.
• Sırtmaç, G., (2018). Sekizinci Sınıf Öğrencilerinin Geometrik Akıl Yürütme Becerilerinin İncelenmesi., Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri.
• Stevens, J. P. (2009). Applied Multivariate Statistics For The Social Sciences (Fifth Edition). United States: Taylor and Francis Group, LLC.
• Şişman, M., Acat, M. B., Aypay, A., & Karadağ, E. (2011). TIMSS 2007 Ulusal Matematik ve Fen Raporu. Ankara: MEB Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı.
• Taş, U.E., Arıcı, Ö., Ozarkan, H.B., & Özgürlük, B. (2016). PISA 2015 ulusal raporu. Milli Eğitim Bakanlığı Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Ankara.
• Thode, H. C. (2002). Testing for normality. United States: Marcel Dekker, Inc.
• Wood, J. M. (2007). Understanding and Computing Cohen’s Kappa: A Tutorial. Web Psych Empiricist, Web Journal at http://wpe.info/
• Yenilmez, K. ve Korkmaz, D., (2013). İlköğretim 6, 7 ve 8. Sınıf Öğrencilerinin Geometriye Yönelik Öz-yeterlikleri ile Geometrik Düşünme Düzeyleri Arasındaki İlişki, Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 7(2), 268-283.
• Yenilmez, K. ve Uygan, C. (2010). Yaratıcı Drama Yönteminin İlköğretim 7. Sınıf Öğrencilerinin Geometriye Yönelik Öz-yeterlik İnançlarına Etkisi, Kastamonu Eğitim Dergisi, 3 (18); 931–942.
• Yıldırım, A., Özgürlük, B., Parlak, B., Gönen, E., & Polat, M. (2016). TIMSS 2015 ulusal matematik ve fen bilimleri ön raporu 4. ve 8. sınıflar. Milli Eğitim Bakanlığı Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Ankara.