Views of Children Books’ Authors about Children's Publishing in Turkey

Yıl 2021, Sayı: 58, 747 - 770, 03.05.2021

Fatih Tanrıkulu

Öz

This research aimed to determine the views of children books’ authors on children's publishing in Turkey. One of the qualitative patterns, phenomenology pattern was used in the research. Participants of the study consisted of fifteen children's authors who attended Kahramanmaraş book fair. Interviews with open-ended questions were recorded and transcribed. Content analysis method was used in the analysis of the data. The data were coded and similar codes were collected under the same theme and sub-themes. As a result of the research, the development and change in children's publishing has been experienced, however, about children books’ publishing in Turkey; Publishers, institutions and organizations, author, reader, editor, translation works, genre and content, language and expression, visuals, heroes, transfer of values, negative impact of media and technology on development, economic concerns and child writer with distribution problems were reflected in their views.

Anahtar Kelimeler

Children, children, children, children

ÇOCUK KİTABI YAZARLARININ TÜRKİYE’DE ÇOCUK YAYINCILIĞINA İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ

Öz

Bu araştırma, Türkiye’de çocuk yayıncılığına ilişkin çocuk kitabı yazarı görüşlerini tespit etmeyi amaçlamıştır. Araştırmada nitel yöntemlerden fenomenoloji (olgubilim) deseni kullanılmıştır. Araştırmanın katılımcılarını Kahramanmaraş kitap fuarına katılan on beş çocuk kitabı yazarı oluşturmuştur. Açık uçlu sorularla yapılan görüşmeler ses kaydına alınmış ve yazıya aktarılmıştır. Verilerin incelenmesinde içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Veriler kodlanmış, benzer kodlar tema ve alt temalar altında toplanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre çocuk kitabı yazarı görüşlerine; Türkiye’de çocuk yayıncılığında gelişimin ve değişimin yaşandığı, bununla birlikte, yayınevi, kurum ve kuruluş, yazar, okur, editör, çeviri eser, tür ve içerik, dil ve anlatım, görsellerin kalitesi, kahramanların sunumu, değerlerin aktarımı, medya ve teknolojinin olumsuz etkisi, ekonomik kaygılar ve dağıtım sorunları yaşandığı yansımıştır.

Anahtar Kelimeler

çocuk yayınları, çocuk edebiyatı, çocuk yayıncılığı, çocuk kitapları

Kaynakça

• Alpay, M. (1999). Türkiye’de Çocuk Yayınları. B. Onur (Ed.), 2.Ulusal Çocuk Kültürü Kongresi 6-8 Kasım 1998 içinde (s. 91-94).
• Asutay H. (2013). Çocuk yazınının fantastik dünyası: Masallar. Turkish Studies, 8(13), 265-278.
• Asutay H. (2014). Çocuk ve gençlik yazınında fantastik kavramı. Türk Dili Dergisi, 107(756), 642-652.
• Ateş, K. (1998). Cumhuriyet yıllarında çocuk romanı. B. Onur (Ed.), 2.Ulusal Çocuk Kültürü Kongresi 6-8 Kasım 1998 içinde (s. 237-248).
• Avcı F. (2006). Geçmişten günümüze çocuk kitaplarındaki resimler. S. Sever (Ed.), 2. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu içinde (s. 393-395).
• Balcı, A. (2012). Türkiye'de Çocuk Edebiyatı Üzerine Hazırlanan Lisansüstü Tezler Hakkında Bir Meta-Analiz Çalışması. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(17), 195-206.
• Bayat N., ve Çetinkaya G. (2017). Şiirsel yapı açısından çocuk şiirleri. Mediterranean Journal of Humanities, 7(1), 67-68.
• Bozdağ, F. (2006) Çocuk kitaplarında sistematik yayın sorunu ve çözüm önerisi. S. Sever (Ed.) 2. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu içinde (s. 363-372).
• Creswell, J. W. (2018). Nitel araştırma yöntemleri. [Qualitative inquıry & research design: Choosing among five approoches] (M. Bütün & S. B. Demir, Çev.; 4. baskı). Siyasal Kitabevi. (Orijinal kitabın yayın tarihi 2013)
• Dedeoğlu, H., Şahin, A. E., Ulusoy M. ve Ertem İ. S. (2011). Çocuk dergileri üzerine bir içerik analizi: Bilim çocuk ve National Geographic Kids. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 9, 27-38.
• Demircan, C. (2006). TÜBİTAK çocuk kitaplığı dizisindeki kitapların dış yapısal ve iç yapısal olarak incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 12-27.
• Dilidüzgün, S. (2012). Çağdaş çocuk yazını: Yazın eğitimine atılan ilk Adım. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
• Dursunoğlu, H. (2007). Çocuk-Edebiyat ve Çocuk Edebiyatı. Ö. Yılar, L. Turan (Ed.) Eğitim Fakülteleri İçin Çocuk Edebiyatı içinde (1-36). Ankara: Pegem-A.
• Erten, A. (2014). Çeviri çocuk edebiyatının temel sorunları ve çözüm önerileri. Türk Dili Dergisi 107(756), 675-681.
• Gönen, M., Aydos, E. H., Şentürk, Ç., Karacan, G., Kahraman, C., ve Tuna, P. (2013). Resimli çocuk kitaplarının içerik ve fiziki özelliklerinin incelenmesi. Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,1, 1-14.
• Gönen, M., Karakuş, H., Uysal, H., Kehci, A., Ulutaş, Z., ve Kahve, Ö. (2016). Resimli çocuk kitaplarının içerik ve resimleme özelliklerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(4), 724-735.
• Gönen, M., Uygun, M., Erdoğan, Ö., ve Katrancı, M. (2012). Resimli çocuk kitaplarının fiziksel, içerik ve resimleme özellikleri açısından incelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 42(196), 258-272.
• Güleryüz, H. (2006). Yaratıcı Çocuk Edebiyatı (2. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Hasırcı, S. (2017). Türkçe öğretmeni adaylarının çocuk edebiyatına ilişkin algılarının metaforlar aracılığıyla analizi. Journal of International Social Research, 10(51), 717-728.
• Kansu-Yetkiner, N., Duman, D., Yavuz, Y., Avşaroğlu, M. (2018). Erken cumhuriyet döneminden günümüze çocuk edebiyatındaki çevre odaklı kültürel sözcüklerin çevirisine niceliksel bir yaklaşım. Dilbilim Araştırmaları Dergisi, 29(2), 57-82.
• Kavcar, C. (1998). 75 Yılda türk çocuk şiiri. 2. Ulusal Çocuk Kültürü Kongresi Bildirileri, 229-236.
• Kolaç, E., Demir, T. ve Karadağ, R. (2012). Öğretmen adaylarının dil eğitiminde çocuk edebiyatı metinlerinin kullanımına yönelik görüşleri. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 161(161), 195-212.
• Lüle, E. (2007). Yedi farklı çocuk kitabının çocuk yazını ilkelerine uygunluğunun değerlendirilmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(14), 17-30.
• Maden, S. (2007). Aytül Akal’in Çocuk Masallarında Anlatım Bozuklukları. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 14(33), 141-150.
• Oğuzkan, F. (2013). Çocuk Edebiyatı (10. Basım). Ankara: Anı Yayıncılık:
• Sever, S. (2013). Çocuk ve Edebiyat. Ankara: Tudem Yayınevi.
• Sever, S., Bulut S., Gülçiçek Esen, D. ve Yurtseven Yılmaz, H. (2016). Bir çocuk edebiyatı ustası: Yalvaç Ural. Ankara: Ankara Üniversitesi Yayınları.
• Süer Sezgin, N. (2006). Çocuk ve gençlik edebiyatında yayınevlerinden kaynaklanan sorunlar ve çözüm önerileri. S. Sever (Ed.) 2. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu içinde (37 –378)
• Şükran, K. (2007). Fantastik çocuk kitaplarında uzamın imgesel işlevi ve şiddet. Journal of Arts and Sciences, 7, 61-72.
• Telci, Ü. A. ve Durdağı, A. N. (2016). Çevirmen adaylarının çocuk ve gençlik edebiyatı hakkındaki farkındalık düzeyleri, H. Asutay ve ark. (Ed.), Çocuk ve Gençlik Edebiyatında Barış Kültürü Kitabı içinde (272-281). Trakya Üniversitesi Yayın No: 171.
• Temizyürek, F. (2003). Türkçe öğretiminde çocuk edebiyatının önemi. Türklük Bilimi Araştırmaları, 13, 161- 167.
• Tosun, M. ve Arı S. (2016). Resimli hikâye çevirilerinde sembolik değerlerin aktarımı üzerine bir inceleme, H. Asutay ve ark. (Ed.), Çocuk ve Gençlik Edebiyatında Barış Kültürü Kitabı içinde (254-262).
• Türkyılmaz, M. ve Kuş, Z. (2014). İlköğretim 100 Temel Eserde Çocuk Hakları, Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 5(15), 39-63. Ungan, S. ve Demir, E. (2016). Günümüz çocuk edebiyatı yazarları ve eserleri üzerine bir inceleme. Türk Eğitim Dergisi, 1(1), 40-65.
• Yağcı, Y. (2007). Çocuk ve gençlerin kitaba ulaşmasındaki köprüler. Türk Kütüphaneciliği, 21(1), 62-71.
• Yakar Y. M. (2014). Türk çocuk ve ilk gençlik edebiyatında polisiye. Türk Dili Dergisi, 107(756), 675-681.
• Yazıcı, D.N., Yıldız, C. ve Durmuşoğlu, M.C. (2018). Erken çocukluk dönemi resimli çocuk kitaplarının eğitsel özelliklerinin incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 1196-1209.
• Yazıcı Okuyan, H. (2009). Türkçe ve sınıf öğretmenlerinin okuma saatlerinde kullanılan çocuk edebiyatı ürünlerini seçme ölçütleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(18), 135-159.
• Yıldız, D. (2016). Popüler çeviri çocuk romanlarının içerik bakımından incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 36, 435-466.
• Yılmaz, O. ve Yakar, Y. M. (2018). Türk çocuk edebiyatında sorun odaklı yaklaşım. Çocuk ve Medeniyet Dergisi, 3(6), 29-42.