YENİLENMİŞ ANADOLU MESLEK LİSESİ ÖĞRETİM PROGRAMLARININ TEORİ/UYGULAMA DUALİZMİ BAĞLAMINDA DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2023, Sayı: 66, 139 - 168, 29.04.2023

Umut Birkan Özkan

https://doi.org/10.21764/maeuefd.945645

Öz

Anadolu Meslek Lisesi öğretim programları, 2020 yılında 47 alandaki 109 dalda güncellenerek uygulamaya koyulmuştur. Bu araştırma, Anadolu Meslek Liselerinde kullanılan programlardan dört farklı alan/dalın öğretim programlarını teori/uygulama düalizmi bağlamında değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden biri olan doküman analizi yöntemi kullanılmıştır. Olasılık temelli örnekleme yöntemlerinden küme örnekleme ve seçkisiz örnekleme yöntemlerinin birlikte kullanıldığı bu çalışmanın örneklemini Elektrikli Cihazlar Teknik Servisi Dalı, Mimari Yapı Teknik Ressamlığı Dalı, Terzilik Dalı ve Yenilenebilir Enerji Teknolojileri Dalı öğretim programları oluşturmaktadır. Veriler betimsel analiz yöntemiyle analiz edilmiştir. Çalışma kapsamında yer alan branşların 9., 10. ve 11. sınıflarında yer alan zorunlu meslek derslerinin kazanımlarına ilişkin bulgular, teori/pratik düalizminde pratiğe ağırlık verildiğini açıkça ortaya koymaktadır. Öğretim programlarında yer alan kazanımlar taksonomik olarak sınıflandırıldığında devinişsel alandaki kazanımların ağırlıkta olduğu ve buna paralel olarak öğrenenlerde uygulamaya yönelik talepler oluşturmayı hedeflediği sonucuna ulaşılmıştır. Bununla birlikte, uygulama yoluyla öğrenmeye odaklanmak, teorik bilgiyi dışlamayı gerektirmediği gibi pek çok meslekte ve iş türünde teori ve uygulama o kadar iç içedir ki, Anadolu Meslek Lisesi programları için teori ile pratiği ayırmak pek mantıklı gelmeyebilir. Anadolu Meslek Liseleri için gelecekte yapılacak olan öğretim programı geliştirme çalışmalarına yönelik öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Anadolu Meslek Lisesi, öğretim programları, program değerlendirme, teori/uygulama düalizmi

Kaynakça

• Allan, J. (2007). Snapshot of a generation: Bridging the theory-practice divide with project-based learning. Australian Journal of Adult Learning, 47(1), 78-93.
• Arabacıoğlu, T. (2013). Bilişim teknolojisi öğretmenlerinin modüler eğitim programına ilişkin görüşleri: Aydın ilinde bir durum çalışması. İlköğretim Online, 12(1), 148‐157.
• Autor, D. H., Levy, F. & Murnane, R. J. (2003). The skill content of recent technological change: An empirical exploration. Quarterly Journal of Economics, 118(4), 1279-1333. https://doi.org/10.1162/003355303322552801
• Barnett, M. (2006).Vocational knowledge and vocational pedagogy. In M. Young & J. Gamble (Eds.), Knowledge, curriculum and qualifications for South African further education (pp.143-157). Cape Town: HSRC Press.
• Bengtsson, J. (1995). Theory and practice: Two fundamental categories in the philosophy of teacher education. European Journal of Teacher Education, 18(2&3), 231-238. https://doi.org/10.1080/0013191930450302
• Betts, M., & Smith, R. (2005). Developing the credit-based modular curriculum in higher education. Philadelphia, PA: Falmer Press, Taylor & Francis Inc.
• Billett, S. (1994). Situated learning - a workplace experience. Australian Journal of Adult and Community Education, 34(2), 112-130.
• Billett, S. (2010). The practices of learning through occupations. In S. Billett (Ed.), Learning through practice: Models, traditions, orientations and approaches (pp. 59-81). New York, NY: Springer.
• Canbal, M. S., Kerkez, B., Suna, H. E., Numanoğlu, K. V., & Özer, M. (2020). Mesleki ve teknik ortaöğretimde paradigma değişimi için yeni bir adım: Eğitim programlarının güncellenmesi. Eğitim ve İnsani Bilimler Dergisi: Teori ve Uygulama, 11(21), 1-26.
• Cedefop (2015). Vocational pedagogies and benefits for learners: practices and challenges in Europe. Luxembourg: Publications Office of the European Union. http://dx.doi.org/10.2801/294434
• Gamble, J. (2009). The relation between knowledge and practice in curriculum and assessment. Concept paper commissioned by Umalusi (Council for Quality Assurance in General and Further Education and Training). http://www.umalusi-online.org.za/ur/publications/SIR/KNOWLEDGE%20AND%20PRACTICE%20(J%20Gamble)%20FINAL.pdf adresinden 18.03.2021 tarihinde erişildi.
• Gamble, J. (2013). Why improved formal teaching and learning are important in technical and vocational education and training (TVET). In Revisiting global trends in TVET: Reflections on theory and practice (pp. 204-238). Bonn: UNESCO-UNEVOC International Centre for Technical and Vocational Education and Training.
• Ghost, S. (2002). VET in schools: The leeds of industry. Unicorn: Journal of the Australian College of Educators, 28(3), 61-64.
• Gömleksiz, M. N., & Erten, P. (2010a). Mesleki ve teknik ortaöğretimde modüler öğretim uygulamasına ilişkin öğrenci görüşleri. Education Sciences, 5(4), 2104-2122.
• Gömleksiz, M. N., & Erten, P. (2010b). Mesleki ve teknik ortaöğretimde modüler öğretim programının uygulanmasında karşılaşılan güçlükler: Nitel bir çalışma. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1), 174-198.
• Gömleksiz, M. N., & Erten, P. (2010c). Mesleki ve teknik ortaöğretimde uygulanan modüler öğretim programının etkililiğinin değerlendirilmesi (Elazığ ili örneği). Education Sciences, 5(3), 1037-1055.
• Green, A. (1995). Technical education and state formation in nineteenth century England and France. History of Education, 24(2), 123-139. https://doi.org/10.1080/0046760950240201
• Hiim, H. (2017). Ensuring curriculum relevance in vocational education and training: Epistemological perspectives in a curriculum research project. International Journal for Research in Vocational Education and Training, 4(1), 1-19. https://doi.org/10.13152/IJRVET.4.1.1
• Jones, A. (2018). Vocational education for the twentyfirst century. Melbourne: LH Martin Institute.
• Kézdi, G. (2006). Not only transition: The reasons for declining returns to vocational education. CERGE-EI. https://www.cerge-ei.cz/pdf/gdn/rrc/RRCV_15_paper_01.pdf adresinden 18.03.2021 tarihinde erişildi.
• Khalil, U., & Yousuf, M. I. (2021). Effect of modular approach teaching on achievement of secondary school mathematics students. Journal of Science Education, 2(1), 17-30.
• Kohlrausch, von B. & Solga, H. (2009). Erste Ergebnisse einer Projektevaluation des SOFI Erhöht dualer Schulalltag die Abschlussquote und die Berufsfähigkeit von Hauptschüler/innen? Mitteilungen aus dem SOFI, 7(3), 1-4.
• KöllĘ, J. (2006). Workplace Literacy Requirements and Unskilled Employment in East-Central and Western Europe. Budapest Working Papers on the Labour Market 2006/07, Institute of Economics, Hungarian Academy of Sciences, Budapest.
• Kyarizi, L. (2016). Knowledge for technical and vocational education and training: The constructivist perspectives. https://doi.org/10.13140/RG.2.1.4949.3521
• Lipsmeier, A. (2013). Approaches towards enhanced praxis-orientation in vocational teacher education (VTE). TVET@ Asia, 2, 1-18.
• Levy, F. & Murnane, R. J. (2004). Education and the changing job market. Educational Leadership, 62, 80-83. MEB. (2018). Türkiye’de mesleki ve teknik eğitimin görünümü. Eğitim Analiz ve Değerlen-dirme Raporları Serisi No:1. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı.
• MEB. (2020). Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Anadolu meslek ve Anadolu teknik programı inşaat teknolojisi alanı çerçeve öğretim programı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı.
• Miles, M. B., ve Huberman, A. M. (1994). An expanded sourcebook qualitative data analysis (Second Edition). Thousand Oaks: Sage Publications, Inc.
• Muller, J. (2009). Forms of knowledge and curriculum coherence. Journal of Education and work, 22(3), 205-226. https://doi.org/10.1080/13639080902957905
• Niemi, A. M., & Rosvall, P. Å. (2013). Framing and classifying the theoretical and practical divide: how young men’s positions in vocational education are produced and reproduced. Journal of Vocational Education & Training, 65(4), 445-460. https://doi.org/10.1080/13636820.2013.838287
• OECD. (2015). OECD Reviews of Vocational Education and Training Key Messages and Country Summaries. Paris: OECD Publishing.
• OECD. (2010). Learning for Jobs. Paris: OECD Publishing. http://dx.doi.org/10.1787/9789264087460-en
• Okay, Ş. (2009). Mesleki ve teknik orta öğretim öğrencilerinin memnuniyet düzeylerinin belirlenmesi üzerine bir alan araştırması: Denizli ili örneği. The First International Congress of Educational Research"Trends and Issues of Educational Research", 1-3 Mayıs 2009, Çanakkale.
• Özkan, U. B. (2021). Eğitim bilimleri araştırmaları için doküman inceleme yöntemi (4. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Pilot, A., & Bulte, A. M. W. (2006). The use of ‘contexts’ as a challenge for the chemistry curriculum: Its successes & the need for further development and understanding. International Journal of Science Education, 28(9), 1087–1112. https://doi.org/10.1080/09500690600730737
• Savruk, D., & Deniz, L. (2018). MEGEP’e dayalı modüler öğretim programının değerlendirilmesine yönelik yapılan çalışmaların incelenmesi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(75), 583-603.
• Schreiber, J.B. (2008). Descriptive Statistics. In Lisa M. Given (Ed.), The Sage encyclopedia of qualitative research methods Volumes 1&2 (pp. 209-2012). Thousand Oaks, California: Sage Publications, Inc.
• Smits, W. (2007). Industry-specific or generic skills? Conflicting interests of firms and workers. Labour Economics, 14, 653-663. https://doi.org/10.1016/j.labeco.2006.09.002
• Sönmez, V. (1999). Program geliştirmede öğretmen el kitabı. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Sözer, M. A., & Sel, B. (2015). John Dewey'in görüşlerinin ontolojik ve epistemolojik temelde irdelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 16(3), 313-327.
• Tan, Ş., Kayabaşı, Y., & Erdoğan, A. (2002). Öğretimi planlama ve değerlendirme. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Taşdelen, V. (2003). Eğitimde kuram ve uygulama bağının kurulmasına yönelik felsefi bir araştırma. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 36(1), 151-166.
• Tempelman, E., & Pilot, A. (2011). Strengthening the link between theory and practice in teaching design engineering: An empirical study on a new approach. International journal of technology and design education, 21(3), 261-275. https://doi.org/10.1007/s10798-010-9118-4
• Topses, G. (1982). Eğitim felsefesi temel sorunları. Ankara: Dayanışma Yayınları.
• UNESCO. (2001). Revised recommendation concerning technical and vocational education and training. Paris: UNESCO.
• Varış, F., Gürkan, T., Gözütok, D., Pektaş, S., Babadoğan, C., & Gürbüztürk, O. (1998). Eğitim bilimine giriş. İstanbul: Alkım Yanınları.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (8. Basım). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, N. P. (2003). Mesleki eğitimde teorik bilginin kazandırılmasına yönelik bağlamsal bir içerik oluşturma denemesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 36(1), 121-128.
• Young, M. (2003). Curriculum studies and the problem of knowledge: updating the enlightenment?. Policy Futures in Education, 1(3), 553-564. https://doi.org/10.2304/pfie.2003.1.3.7
• Young, M. (2010). Why educators must differentiate knowledge from experience. Journal of the Pacific Circle Consortium for Education, 22(1), 9-20.
• Young, M. (2011). Curriculum policies for a knowledge society?. In Lyn Yates & Madeleine Grumet (Eds.), World yearbook of education 2011 (pp. 125-138). New York, NY: Routledge.