GELENEKSEL MESLEKLERİ TANITAN, ANTALYA YÖRESİ ELYAPIMI BEBEKLERİNGİYİM KUŞAM ÖZELLİKLERİNİN OKUL ÖNCESİ ÇOCUKLARIN SOSYO-KÜLTÜREL EĞİTİMİ AÇISIDAN İNCELENMESİ

Yıl 2017, Cilt: 10 Sayı: 19, 43 - 60, 01.06.2017

Aysel Çağdaş Fatma Ülkü Yıldız

Öz

Geçmişe
özlem ve Türk kültürünü yurt içinde ve yurtdışında tanıtmak bakımından çeşitli
mesleklere ilişkin dekoratif amaçlı bebekler üretilmiştir. Erken yaşlarda
çocuklara Türk kültüründe yer alan ayakkabıcı, davulcu, kemençeci, börekçi
mesleklerini tanıtmak ve okulöncesi eğitim programında yer alan bazı kazanım ve
göstergeleri gerçekleştirmek amacıyla dekoratif bebeklerin eğitimde
kullanımlarını sağlamak için incelenmesine ihtiyaç duyulmuştur. Bu çalışmanın
amacı; meslekleri tanıtıcı dekoratif bebeklerin yapımında kullanılan
materyaller, giysi ve aksesuar cinsleri nelerdir? Sorusuna cevap aramak,
böylece okulöncesi eğitimde çocukların sosyo-kültürel gelişimine yönelik
öneriler geliştirmektir. Araştırma, Türk kültüründe yer alan unutulmaya yüz
tutmuş meslekler konusunu güncelleştirip üzerinde düşünme, tartışma ortamı
yaratmak, dekoratif bebekler aracılığı ile çocuklara meslekleri tanıtmak ve
sosyo-kültürel gelişimlerine katkı sağlamak açısından önemlidir. Araştırma
tarama modelindedir. Araştırmanın örneklemini Antalya ilinden temin edilen
meslekleri tanıtıcı dört el yapımı bebek oluşturmaktadır. Gözlem fişleri
aracılığı ile dekoratif bebeklerin yapımında kullanılan meslekler, materyaller,
giysi ve aksesuar cinsleri belirlenmiş, bebekler görsel olarak sunulmuştur.
Elde edilen bulgular doğrultusunda okulöncesi dönem çocukların eğitiminde
kullanımına yönelik öneriler geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Dekoratif bebekler, psiko-sosyal gelişim

Kaynakça

• ARLI, M. N. IŞIK, (1994). "Türk Mutfağındaki Geleneksel Ekmek Çeşitleri". Türk Mutfak Kültürü Üzerine Araştırmalar, Geleneksel Ekmekçilik Hamurişi Yemekler, Türk Halk Kültürünü Araştırma ve Tanıtma Vakfı Yayınları, Yayın No:14, Ankara. AVŞAR , M. L. AVŞAR, (2015). "Ortaçağ İslam Seramiğinde Biblo Oyuncaklar" Kalemişi Dergisi, Cilt:3 Sayı:5 BEGİÇ, H.N.(2016)"Türk kültüründe Geleneksel Bez Bebekler2" Motif Akademi Halkbilimi Dergisi / Cilt:9, Sayı:18, (s. 217-228). İstanbul. ÇAĞDAŞ, M. A. ÇAĞDAŞ ve G. TEMİZ (2011). “Nevşehir'de Üretilen Kültürel Bebeklerin Giyim ve Aksesuar Özelliklerinin İncelenmesi" I. Uluslar arası Nevşehir Tarih ve Kültür Sempozyumu . Cilt 8. Nevşehir Üniversitesi Yayınları, Nevşehir. DOĞAN, A. (2013). "Anadolu Mutfak Kültüründe Geleneksel Ekmek Pişirme Teknikleri". Yemek ve Kültür Dergisi, Sayı: 33. ERMAN, D. (2008 ). Dünden Bugüne Seramik Oyuncaklar, 1. Sanat Ve Tasarım Eğitim Sempozyumu Dün Bugün Gelecek, Başkent Üniversitesi, Ankara, s. 308- 310 KARASAR, N. (1998). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Nobel Yayınları, Ankara KESKİN, S.Ç. A, KIRTEL, (2012). "Socio-cultural Education in the Early Childhood Period via Examples of Art Which Belong to Turkish Culture" Sakarya University Journal of Education | 2011 ISSN: 2146-7455 http://suje.sakarya.edu.tr/article/view/1024000043/=erişim tarihi:(20.Nisan,2016). KOCA,N. H, YAZICI, (2014). Coğrafi Faktörlerin Türkiye Ekmek Kültürü Üzerindeki Etkileri. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 9/8 Summer 2014, ANKARA-TURKEY GENÇ, R. (1982). "XI. Yüzyılda Türk Mutfağı". Türk Mutfağı Sempozyumu Bildirileri, 31Ekim- 01 Kasım 1981 Ankara. GÜNGÖR, A.(2016)."Davul Nedir?" BilgiUstam http://www.bilgiustam.com/davul-nedir/=erişim tarihi:(20.Nisan,2016). GURUR.(2014). Kemençe Nedir? NKFUCOM http://www.nkfu.com/kemence-nedir/=erişim tarihi:(20.Nisan,2016). OĞUZ, B. (2002). Türkiye Halkının Kültür Kökenleri I, Giriş-Beslenme Teknikleri, Anadolu Aydınlanma Vakfı Yayınları 7, İstanbul. ÖĞEL, B. (1985). Türk Kültür Tarihine Giriş, Cilt IV, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları No: 638. Şen, Y. (2006). Okulöncesi Dönemde Çocuğun Gelişiminde Müziğin Önemi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1). TEZCAN, M. (1994). "Türk Mutfak Kültüründe Ekmekler ve Hamur İşi Yemekler (Tarım Hayvancılık Bireşimi)" Türk Mutfak Kültürü Üzerine Araştırmalar, Geleneksel Ekmekçilik Hamurişi Yemekler, Türk Halk Kültürünü Araştırma ve Tanıtma Vakfı Yay., No: 14, s: 78- 85, Ankara. YILDIZ, F.Ü. T, ŞENER. (2016). Okul Öncesi Dönemde Yaratıcılık Eğitimi ve Yaratıcı Etkinlikler de Kullanmak İçin Materyal Hazırlama(3. Baskı) Nobel Yayınevi. Ankara. KUZUCULAR, Ş. (2015) “Destâr – Sarık - Kavuk – Fes” http://www.edebiyatvesanatakademisi.com/edebiyat-terimleri-mazmunlar/eski-siirde-dest-r-sarik-kavuk-fes-5163.aspx(2017) https://www.etimolojiturkce.com/kelime/pe%C5%9Fkir(2017)