PRODUCTION OF ‘THE BAGLAMA’ AND ITS CRAFTSMEN IN SIVAS

Yıl 2018, Cilt: 11 Sayı: 23, 77 - 89, 22.09.2018

Göktürk Erdoğan

https://doi.org/10.12981/motif.450

Cited By: 1

Öz

The Baglama instrument which dates back to  Middle Asia orginally and has thousands years
of historical back ground in Turkish Culture,has formed an exceptional place in
performing and transmitting our traditional music. Nowadays,the Bağlama
Instrument which has widely been known and performed among traditional
instruments in Anatolia incontestable, lives and has still been  performed among Alevi-Bektashi music
practices as well as Asıklık(Folk Pets with Bağlama) customs with hundred years
of repertoire.In order to be continous of the performing customs in question
and transmitting the Turku repertoire from generation to generations,The
Balgama producing custom takes very important place.Thus when it is considered
in this way,Sivas town has been one of the habitats for  aşıks/Folk Poets and performers with its
music culture in Anatolia. The research question of this study focused on is
“How do they carry on custom producing of The Bağlama and by Who? This study
which has been carried on by means of qualitative research techniques has been
achieved by using face to face surveying technique that was formed by the
researcher and it was prepared via data collecting techniques with half
completed surveying form and observation. The study was carried on three live
sources who were stated as The Baglama making craftsmen and interviewed in
Sivas center between November30th and December 20th, 2014. The names of the
source people were also declared with their personal permission. As a result of
the study,two important professional problems have been found out as well as
having reached some certain detailed knowledge about the traditional Baglama
pruducing techniques. First of them,the process of prentice training has almost
ended up and second, The Baglama Craftsmen have only taken part in production
phase of the profession since they donot have any gained experience of
performing it before.

Anahtar Kelimeler

Sivas, production of the baglama, baglama craftsmen, folk music

SİVAS’TA BAĞLAMA YAPIMI VE USTALARI

Öz

Kökeni Orta Asya’ya dayanan ve Türk kültür tarihinde binlerce yıllık
geçmişi olan bağlama çalgısı, geleneksel müziğimizin icrası ve aktarımında ayrıcalıklı
bir yer teşkil etmektedir. Bugün Anadolu’da kullanılan geleneksel çalgılar
arasında yaygın olarak icra edilen bağlama çalgısı, âşıklık geleneğinde olduğu
kadar Alevi-Bektaşi müzik pratiklerinde de Sivas’ta yüzlerce yıllık birikimi
ile icra edilmektedir. Söz konusu icra geleneğinin devamlılığı ve türkü
dağarcığının nesilden nesle aktarılabilmesi açısından ise bağlama yapım
geleneği, önemli bir yer tutmaktadır. Bu minvalde düşünüldüğünde Sivas, sahip
olduğu geleneksel müzik kültürü sayesinde Anadolu’da pek çok âşığa/ozana ve
icracıya yurt olmuş merkezlerden biridir. Çalışmanın araştırma sorusu “Sivas’ta
bağlama yapım geleneği ne şekilde ve kimler tarafından devam ettirilmektedir?”
üzerine kurgulanmıştır. Nitel araştırma yöntemleri ile alanda yürütülen bu
çalışma, araştırmacı tarafından oluşturulan ve kaynak kişilerle yüz yüze
görüşme tekniği kullanılarak gerçekleştirilmiş yarı yapılandırılmış görüşme
formu ve gözlem gibi veri toplama teknikleri ile hazırlanmıştır. Çalışma, 30.11.2014
ve 20.12.2014 tarihleri arasında Sivas merkezde bağlama yapım ustaları olarak
tespit edilen ve görüşme yapılan üç kaynak kişi üzerinden yürütülmüştür. Kaynak
kişilerin bilgisi dahilinde isimler açık olarak zikredilmiştir. Araştırma sonucunda,
Sivas’ta bağlama yapım teknikleri hakkında geleneksel birtakım püf noktalara
ulaşılmış olmakla birlikte, mesleğin en önemli iki sorunu ortaya konulmuştur.
Bunlardan birincisi çırak yetiştirme sürecinin bitme noktasına geldiği ikincisi
ise bağlama yapım ustalarının icraya yönelik bir birikime sahip olamamalarından
dolayı, mesleğe sadece üretici olarak dahil olabilmeleridir. 

Anahtar Kelimeler

Sivas, bağlama yapım, bağlama ustaları, âşıklık, halk müziği

Kaynakça

• Hans De Zeuww (2011). Türkiye’de Müzik Kültürü, (Editör: O. Elbaş, M. Kalpaklı, O. Öztürk). Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınları.
• Gazimihal, Mahmut, R., (2006). Anadolu Türküleri ve Musiki İstikbalimiz. Hazırlayan: Dr. Metin Özarslan, İstanbul: Doğu Kütüphanesi. Gazimihal, Mahmut, R., (1975). Ülkelerde Kopuz ve Tezeneli Sazlarımız. Kültür Bakanlığı Yayınları; Ankara Basımevi.
• Thema Larousse, (1993). Cilt 6. Milliyet Yayınları.
• Yıldırım ve Şimşek, (2014). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, (9.baskı) İstanbul: Seçkin Yayınları.
• İsa DEMİRKOPARAK, 1971, Sivas. (Kişisel görüşme, 15.12.2014)
• Samet ELMAS, 1961, Sivas. (Kişisel görüşme, 30.11.2014)
• Şentürk İYİDOĞAN, 1970, Sivas. (Kişisel görüşme, 20.12.2014)