THE RELATIONSHIP BETWEEN WOMEN AND CITY IN THE CONTEXT OF WOMEN-FRIENDLY CITY: A CASE OF TRABZON

Yıl 2022, Cilt: 9 Sayı: 3, 1677 - 1708, 29.11.2022

Abdulgazi Yıkıcı , Tuğba Salman

https://doi.org/10.30798/makuiibf.979763

Cited By: 1

Öz

Women are generally confined to personal spaces and remain in the background in decision-making and implementation processes in issues relating to the city, although they constitute about half the population living in the city centers. The necessity to eliminate this situation and to make urban areas more egalitarian has had an important influence on the implementation of the "Women-Friendly Cities Project". From this perspective, the purpose of the study is to investigate the women-city relationship in Trabzon and evaluate whether the city has achieved its goal of being women-friendly. In this context, while a literature review was conducted on the "women-city relationship in Trabzon", the document analysis method was used in the Local Equity Action Plan (LEAP) text. Furthermore, as part of the study, the data received from the Supreme Election Board (SEB), Turkish Statistical Institute (TUIK), Trabzon Provincial Directorate of Family, Labor and Social Services were interpreted. Consequently, it was determined that a variety of practices have been implemented in Trabzon under the Women's Friendly Cities Project, but the city still has significant deficiencies in terms of being women friendly.

Anahtar Kelimeler

Women, City, Women-City Relationship, Women Friendly Cities Project, Trabzon

KADIN DOSTU KENT BAĞLAMINDA KADIN VE KENT İLİŞKİSİ: TRABZON ÖRNEĞİ

Öz

Kentsel alanlarda yaşayan nüfusun yaklaşık olarak yarısını kadınlar oluşturmaktadır. Buna karşılık kadınlar, genellikle özel alanla sınırlandırılıp kenti ilgilendiren konularda karar alma ve uygulama süreçlerinde ikinci planda kalmaktadır. Söz konusu durumun ortadan kaldırılmasına ve kentsel alanların daha eşitlikçi bir yapıya kavuşturulmasına yönelik ihtiyaç, “Kadın Dostu Kentler Projesi”nin hayata geçirilmesinde etkili olmuştur. Buradan hareketle araştırmanın amacı, kadın-kent ilişkisinin Trabzon özelinde incelenmesi ve kentin, kadın dostu olma hedefine ulaşıp ulaşmadığının değerlendirilmesidir. Bu bağlamda, Trabzon’da kadın-kent ilişkisini konu edinen akademik çalışmalarda literatür incelemesi, Yerel Eşitlik Eylem Planı (YEEP) metninde ise doküman analizi yöntemi kullanılmıştır. Ayrıca çalışma kapsamında Yüksek Seçim Kurulu (YSK), Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Trabzon Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü’nden veriler alınıp yorumlanmıştır. İnceleme sonucunda, Kadın Dostu Kentler Projesi bağlamında Trabzon’da çeşitli uygulamaların hayata geçirildiği ancak kentin kadın dostu olma noktasında önemli eksikliklerinin bulunduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kadın, Kent, Kadın-Kent İlişkisi, Kadın Dostu Kentler Projesi, Trabzon

Kaynakça

• 5393 Sayılı Belediye Kanunu. T. C. Resmi Gazete (25874, 13 Temmuz 2005).
• Acuner, D. (2016). Canavarlaş(tırıl)an kent sokakları: Kadının kent deneyimi üzerine bir değerlendirme. Feminist Eleştiri Dergisi, 8(1), 1-15. doi: 10.1501/Fe0001_0000000148
• Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı. (2018). Tamamlanan Projeler. Erişim adresi https://ailevecalisma.gov.tr/KSGM/PDF/ksgb_tamamlanan_projeler_ekim_2018.pdf
• Akman, Ç. (2018). Kent konseylerini yeniden düşünmek: Türkiye Kent Konseyleri Birliği’ne üye olan kent konseyleri üzerinden bir değerlendirme. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(3), 740-764. doi: 10.30798/makuiibf.415858
• Baykan, D. A. (2015). Yerel yönetimler için kadın dostu kent planlaması ve tasarım ilkeleri rehberi. Ankara: Uzerler Matbaacılık.
• Bessieres, Y. ve Niedzwiecki, P. (1991). Women In The French Revolution (1789): Bibliography. Erişim adresi http://aei.pitt.edu/34003/1/A480.pdf
• Bumin, K. (2016). Demokrasi arayışında kent. Konya: Çizgi Kitabevi.
• CIVITAS. (2020). Gender Equality and Mobility: Mind the Gap. Erişim adresi http://www.civitas.eu/sites/default/files/civ_pol-an2_m_web.pdf
• Çağlar, N. (2011). Kadının siyasal yaşama katılımı ve kota uygulamaları. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 3(4), 56-79.
• Çelebi, E., Havlioğlu, D. ve Kayaalp, E. (2014). Sınır bilgisi siyasal iktidar, toplumsal mekan ve kadına yönelik şiddet. Ankara: Ayizi Yayınlar.
• Çolak, Ç. ve Küçükyılmaz, Y. O. (2019). Büyükşehir ilçelerindeki belediye meclis üyelerinin profili üzerine bir araştırma: Trabzon örneği. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(3), 682-701. doi: 10.30798/makuiibf.598312
• DAC Network on Gender Equality. (2011). Women’s Economic Empowerment: Issues Paper. Erişim adresi https://www.oecd.org/dac/gender-development/47561694.pdf
• Damyanovic, D., Reinwald, F. ve Weikmann, A. (2013). Gender mainstreaming in urban planning and urban development. Vienna: Urban Development and Planning.
• Dias, N. (2014). Hope for Democracy: 25 Years of Participatory Budgeting Worldwide, Erişim adresi https://www.buergerhaushalt.org/sites/default/files/downloads/Studie_Hope_for_democracy_-_25_years_of_participatory_budgeting_worldwide.pdf
• Dinçtürk, C. ve Açıksöz, S. (2018). Bolu-Mudurnu yerleşiminde kadınların dış mekân kullanımları. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 20(3), 431-442. doi: 10.24011/barofd.453848
• Dünya Ekonomik Forumu (WEF). (2020). 2020 Cinsiyet Eşitliği Raporu. Erişim adresi https://tr.euronews.com/2019/12/17/2020-cinsiyet-esitligi-raporu-turkiye-153-ulke-aras-nda-130-s-rada
• Düşündere, A. T., Bilgiç, A. K. ve Avşar, İ. (2020). 81 İlde Türkiye’nin Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Karnesi. Erişim adresi https://www.tskb.com.tr/i/assets/document/pdf/tobb_tskb_tepav_81_ilde_turkiyenin_toplumsal_cinsiyet_esitligi_karnesi.pdf
• Erdinç, B. (2017). Kadın-erkek eşitliği ve yerel yönetimler. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 125-150.
• Espoo. (2020). Voluntary Local Review: Implementation of The United Nations’ Sustainable Development Goals 2030 In The City Of Espoo. Erişim adresi https://sdgs.un.org/sites/default/files/2021-03/EspooVLR2020Websmall.pdf
• European Commission. (2019). 2019 Report on Equality Between Women and Men in the EU. Erişim adresi https://ec.europa.eu/info/sites/default/files/aid_development_cooperation_fundamental_rights/annual_report_ge_2019_en.pdf
• European Institute for Gender Equality. (2019). Gender Mainstreaming Country Specific Information Italy. Erişim adresi https://eige.europa.eu/gender-mainstreaming/countries/italy
• Expected Results of the Programme. (t.y.). Women Friendly Cities United Nations Joint Programme içinde. 31 Temmuz 2021 tarihinde http://womenfriendlycities.com/project.php adresinden erişildi.
• Franck, K. A. ve Paxson, L. (1989). Women and urban public space: Research, design, and policy issues. I. Altman ve E. H. Zube (Ed.), Public places and spaces içinde (121-146), New York: Plenum.
• Frauen-Werk-Stadt. (2011, 18 Ocak). Erişim adresi https://www.eukn.eu/news/detail/frauen-werk-stadt/
• Free Swims For Pregnant Women. (t.y.). 15 Temmuz 2021 tarihinde https://www.bristol.gov.uk/museums-parks-sports-culture/free-swims-for-pregnant-women adresinden erişildi.
• Geleceği Yazan Kadınlar Projesi. (2019, 16 Mart). Erişim adresi http://www.tobb.org.tr/Sayfalar/Detay.php?rid=24360&lst=MansetListesi
• Gender Equality: Equal Power and Influence for Women and Men – That's What Sweden is Aiming for. (2021, 1 Haziran). Erişim adresi https://sweden.se/life/equality/gender-equality
• Göker, G., Küçükcan, F. ve Tekinbaş, E. (2015). Kadın Dostu Kentler 2013 Yılı Hibe Programı: Kadın Örgütlerinden Öyküler. Erişim adresi http://www.kadindostukentler.com/content/docs/outputs/kdk-2013-hibe-kitabi.pdf
• Gressmann, W. (2016). From the Ground Up: Gender and conflict analysis in Yemen. Erişim adresi https://reliefweb.int/sites/reliefweb.int/files/resources/rr-yemen-gender-conflict-analysis-201016-en_0.pdf
• Güney, M. E., Özen, A., Dirmit, A. G., Üstündağ, B., Sarıca, S. ve Fakıoğlu, F. U. (2020). Kadın dostu kent planlama yaklaşımı: Bornova örneği. İzmir: Bornova Belediyesi.
• Hamzaçebi, H., Aktürk, Y. ve Çelik, H. (2013). Sağlıklı Gelişim Planı: Yeşilin ve Mavinin Başkenti Trabzon. Erişim adresi http://www.skb.gov.tr/wp-content/uploads/2017/12/Trabzon-Buyuksehir-Belediyesi.pdf
• Heywood, A. (2013). Siyasi ideolojiler. Ankara: Adres Yayınları.
• Heywood, A. (2019). Siyaset. Ankara: Felix Kitap.
• Illien, N. (2021, 25 Mayıs). How Vienna Built A Gender Equal City. Erişim adresi https://www.bbc.com/travel/article/20210524-how-vienna-built-a-gender-equal-city
• Inksater, K., Powell, A. G. ve Baser, Z. (2015). Evaluation of the “UN Joint Programme on Promoting Gender Equality at Local Level (Women Friendly Cities)” and “Women Friendly Cities Small Grants Programme”. Erişim adresi https://cdn.sida.se/publications/files/sida61856en-evaluation-of-the-un-joint-programme-on-promoting-gender-equality-at-local-level-women-friendly-cities-and-women-friendly-cities-small-grants-programme---final-report.pdf
• Kadın Adayları Destekleme Derneği. (2020). Kent Konseyi Kadın Meclislerinin İzlenmesi. Erişim adresi https://dspace.ceid.org.tr/xmlui/bitstream/handle/1/1294/kadin-meclislerinin-izlenmesi_sosyal-medya.pdf?sequence=1&isAllowed=y
• Kanaviçe Sokakta Kadınlar Ticarete Başladı. (2013, 16 Şubat). Erişim adresi https://www.ttso.org.tr/haber/3438/kanavice-sokakta-kadinlar-ticarete-basladi/
• Kaypak, Ş. (2009). Küreselleşme sürecinde kentsel değişim ve kadına yansıması. F. Ç. Döşkaya, S. Kurt, S. Alp ve S. Çapar (Ed.), 21. yüzyılın eşiğinde kadınlar: Değişim ve güçlenme 2009 Uluslararası Multidisipliner Kadın Kongresi Bildiriler Kitabı içinde (388-403). İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Yayını.
• Keleş, R. (2017). Kentleşme politikası. Ankara: İmge Kitabevi.
• Lefebvre, H. (1968). The right to the city. İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Lynch, K. (1960). The image of the city. Cambridge: The M.I.T. Press.
• Mackinnon, C. (2003). Feminist bir devlet kuramına doğru. İstanbul: Metis Yayınları.
• Maunier, R. (1910). The definition of the city. American Journal of Sociology, 15(4), 536-548.
• Mazlum, S. C. (2009). Kadınlarla ve kadınlar için yerel yönetim. İstanbul: KA-DER Yayınları.
• Mevcut Durum, Projenin Hedefleri ve Sonuçları. (t.y.). Trabzon'daki Kadınlar, Kadın Kooperatiflerini İzliyor içinde. 5 Şubat 2021 tarihinde https://www.sabancivakfi.org/tr/sosyal-degisim/trabzon-daki-kadinlar-kadin-kooperatiflerini-izliyor adresinden erişildi.
• Ministry of Social Affairs and Health. (2015). Gender Equality in Finland. Erişim adresi https://stm.fi/documents/1271139/5825735/sukupuolten_tasa_arvo_suomessa_UK_verkko_V1.pdf/7464741f-29b4-4acc-b01e-718449d55b01/sukupuolten_tasa_arvo_suomessa_UK_verkko_V1.pdf
• Mishra, R. J. (2013). Postcolonial feminism: Looking into within-beyond-to difference. International Journal of English and Literature, 4(4), 129-134. doi: 10.5897/IJEL12.165
• Narayan, U. (1997). Dislocating cultures: Identities, traditions and third-world feminism.New York: Routledge.
• National Legislative Bodies. (1987, 1 Ocak). Finland: Act on Equality between Women and Men. Erişim adresi https://www.refworld.org/docid/3ae6b51c0.html
• Neden Kadın Dostu Şehir?. (t.y.). Kadın Dostu Şehirler içinde. 21 Ocak 2021 tarihinde http://www.womenfriendlycities.com/wfc-women-friendly-city.php adresinden erişildi.
• O’Regan, V. R. (2000). Gender matters: Female policymakers’ influence in industrialized nations. London: Greenwood Publishing Group.
• Oruç, T. ve Bayrakcı, E. (2018). Yerel siyasette temsil ve katılım: Kadın aktörler. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(2), 463-480.
• Other Stimulatory Initiatives. (t.y.). Gender Equality in Academia and Research içinde. 18 Temmuz 2021 tarihinde https://eige.europa.eu/gender-mainstreaming/toolkits/gear/legislative-policy-backgrounds/italy adresinden erişildi.
• Örselli, E., Bayrakcı, E. ve Kahraman, S. (2016). Yerel yönetişim ve kadın meclisleri: Karatay kadın meclisi örneği. International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 11(2), 985-999. doi: 10.7827/TurkishStudies.9219
• Özaydınlık, K. (2014). Toplumsal cinsiyet temelinde Türkiye’de kadın ve eğitim. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 14(33), 93-112. doi: 10.21560/spcd.03093
• Özlü, R. M. (2020). Kent konseyi kararlarının değerlendirilmesi. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (55), 117-139. doi: 10.18070/erciyesiibd.560052
• Özsoy, B. ve Sipahi, E. B. (2016). Türkiye’de kadın dostu olma iddiasında bir kent: Gaziantep. Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 25(3), 35-68.
• Polat, İ. (2019). Yerel yönetimlerde programlama ve hizmet sunumu. İ. Polat ve E. Ağduk (Ed.), Yerel yönetimler için kadın katılımı ve eşitlikçi mekanizmalar içinde (27-47), İstanbul: Türkiye Aile Sağlığı ve Planlaması Vakfı.
• Project Objectives. (t.y.). Women Friendly Cities United Nations Joint Programme içinde. 31 Temmuz 2021 tarihinde http://womenfriendlycities.com/project.php adresinden erişildi.
• Rabenhorst, C. S. (2011). Gender and Property Rights: A Critical Issue in Urban Economic Development. Erişim adresi https://www.urban.org/sites/default/files/publication/27491/412387-Gender-and-Property-Rights.PDF
• Safer Travel at Night. (2009, 25 Kasım). Erişim adresi https://tfl.gov.uk/info-for/media/press-releases/2009/november/know-what-youre-getting-into
• Seaforth, W. (2008). Gender Mainstreaming in Local Authorities: Best Practices. Erişim adresi https://www.local2030.org/library/54/Gender-Mainstreaming-in-Local-Authorities-%E2%80%93-Best-Practices.pdf
• Serpil, Ç. (2018). Feminizm: Ataerkil iktidarın eleştirisi. H. B. Örs (Ed.), 19. yüzyıldan 20. yüzyıla modern siyasi ideolojiler içinde (413-475), İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Sevinç, İ. ve Salman, T. (2019). Akıllı kentler üzerine bir değerlendirme: Amsterdam ve Ankara örneği. 3. Uluslararası Akademik Öğrenci Çalışmaları Kongresi Bildiriler Kitabı içinde (93-103). Ankara: Güven Plus Grup A.Ş. Yayınları.
• Sintomer, Y., Herzberg, C. ve Röcke, A. (2008). Participatory budgeting in Europe: Potentials and challenges. International Journal of Urban and Regional Research, 32(1), 164-178. doi: 10.1111/j.1468-2427.2008.00777.x
• Sipahi, E. B. ve Örselli, E. (2012). An essay on the concept of “women friendly city” based on the Turkish case. Humanities and Social Sciences Review, 1(3), 239-245.
• Sumbas, A. ve Ömürgönülşen, U. (2018). Etkin bir yerel paydaş olma yolunda kadın meclislerinin karşılaştığı sorunlar üzerine bir değerlendirme: Ankara kadın meclisleri örneği. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 32(1), 65-81.
• Şahin, Y. (2018). Kentleşme politikası. Bursa: Ekin Yayınevi.
• Şahnagil, S. (2018). Yerel siyasette cinsiyet rejimi: Kadınların temsil ve katılımı üzerine genel bir değerlendirme. H. Gür ve H. H. Şahan (Ed.), Uluslararası Necatibey Eğitim ve Sosyal Bilimler Araştırmaları Kongresi Bildiriler Kitabı içinde (271-290). Ankara: Akademisyen Yayınevi.
• Şener, Ü. ve Demirdirek, H. (2014). 81 İl İçin Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Karnesi. Erişim adresi https://www.tepav.org.tr/upload/files/1395051458-3.81_Il_Icin_Toplumsal_Cinsiyet_Esitligi_Karnesi.pdf
• Şenol, N. (2008). Kadın Dostu Kentler Avrupa’dan Örnekler. Erişim adresi www.kadindostukentler.org/content/docs/outputs/avrupadan-ornekler.pdf
• Şenol, N., Sargın, A., Salmaner, N., Karaca, Ö. ve Haydaş, B. (2010). Women friendly cities. Ankara: Damla Matbaacılık.
• Taahhütname. (t.y.). Kadın Dostu Kent Taahhütnamesi içinde. 24 Ocak 2021 tarihinde http://www.kadindostukentler.com/kdk-taahhutname.php adresinden erişildi.
• Tapdık, S. ve Negiz, N. (2019). Kent aktörlerinin kadın dostu kent algısı ve kentte durum: Zonguldak örneği. Uluslararası İşletme, Ekonomi ve Yönetim Perspektifleri Dergisi, 3(4), 128-142.
• Taş, G. (2016). Feminizm üzerine genel bir değerlendirme: Kavramsal analizi, tarihsel süreçleri ve dönüşümleri. Akademik Hassasiyetler, 3(5), 163-175.
• The World Bank. (t.y.). Proportion of Seats Held by Women in National Parliaments (%): All Countries and Economies. 14 Temmuz 2021 tarihinde https://data.worldbank.org/indicator/SG.GEN.PARL.ZS?end=2020&start=2020 adresinden erişildi.
• Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Temmuz 2021 tarihinde https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=Adalet-ve-Secim110 (Erişim Tarihi: 15.07.2021) adresinden erişildi.
• Tyagi, R. (2014). Understanding postcolonial feminism in relation with postcolonial and feminist theories. International Journal of Language and Linguistics, 1(2), 45-50.
• United Nations Children’s Fund. (2020). Gender Equality: Global Annual Results Report 2019. Erişim adresi https://www.unicef.org/media/73826/file/Global-annual-results-report-2019-gender-equality-accessible.pdf
• Unterstützung, Beratung und Hilfe bei Gewalt gegen Frauen. (t.y.). 12 Temmuz 2021 tarihinde https://www.wiesbaden.de/leben-in-wiesbaden/gesellschaft/frauen/gewalt-gegen-frauen.php adresinden erişildi.
• Weeks, J. R. (2010). Defining urban areas. T. Rashed ve C. Jürgens (Ed.), Remote sensing of urban and suburban areas içinde (33-45), Dordrecht: Springer.
• World Economic Forum. (2021). Global Gender Gap Report 2021. Erişim adresi http://www3.weforum.org/docs/WEF_GGGR_2021.pdf
• Yaylı, H. ve Eroğlu, G. (2015). Yerel katılım bağlamında Türkiye’de kadın temsili. International Journal of Science Culture and Sport (IntJSCS), (3), 504-524. doi: 10.14486/IJSCS318
• Yüksek Seçim Kurulu. (2018). 27. Dönem Milletvekili Genel Seçimi. 15 Temmuz 2021 tarihinde https://ysk.gov.tr/doc/dosyalar/docs/24Haziran2018/2018CBMV-MVCinsiyet.pdf adresinden erişildi.
• Yüksek Seçim Kurulu. (2019). 31 Mart 2019 Mahalli İdareler Seçimleri. 15 Temmuz 2021 tarihinde https://www.ysk.gov.tr/tr/31-mart-2019-mahalli-i%CC%87dareler-secimi/77916 adresinden erişildi.
• Yücel, I. ve Kutlar, İ. (2020). Türkiye’de yerel yönetimlerin kadınlara yönelik hizmetlerinin toplumsal cinsiyet açısından incelenmesi. Akdeniz Kadın Çalışmaları ve Toplumsal Cinsiyet Dergisi, 3(1) 151-169. doi: 10.33708/ktc.733045
• Yürütme Kurulu. (t.y.) Trabzon Kent Konseyi içinde. 25 Mart 2021 tarihinde http://www.trabzonkentkonseyi.com.tr/index.php?s=1050 adresinden erişildi.