TÜRKİYE’DE GENÇ KADIN VE GENÇ ERKEKLERİN İŞSİZLİK HİSTERİSİ

Yıl 2023, Cilt: 10 Sayı: 2, 1071 - 1082, 02.08.2023

Yasemin Telli Üçler , Metin Yıldırım , Ahmet Tayfur Akcan , Özlem Karadağ Ak

https://doi.org/10.30798/makuiibf.1100513

Cited By: 3

Öz

Günümüzde istihdam tüm dünya ekonomilerini yakından ilgilendiren makro ekonominin en önemli konularından biridir. İstihdamın ilk gündem maddesi ise işsizliktir. Türlerine göre işsizlik gelişmiş veya gelişmekte olan ekonomileri derinden etkilemektedir. Bir toplumun sosyalleşmesi, eğitim seviyesinin artması, teknolojik olarak ilerlemesi, politik yapısı işsizlikle bağlantılı bir olgudur. Toplum ihtiyaçlarının değişmesi, üretim kapasitesindeki değişiklikler, teknolojinin gelişmesi ve buna bağlı birçok neden işsizlik kavramına bakış açısına yansımaktadır. Bu araştırmada; Ocak 2014-Ocak 2022 dönemi arasındaki aylık veriler kullanılarak; Türkiye’deki genç erkek işsizlik ve genç kadın işsizlik oranlarının histeri etkisine bakılmıştır. Blanchard ve Summers’ın 1986’da ilk defa ele aldıkları genç işsizlik histerisi ülke ekonomilerinde yaşanılan şoklar karşısında kriz, doğal afet, pandemi vb. gibi işsizlik oranlarının yükselmesi, şok atlatıldıktan sonra ise işsizlik oranlarının eski haline gelmemesi durumunu ifade etmektedir. Araştırmada yapısal kırılmaları dikkate alan Phillips Perron birim kök testi uygulanarak genç kadın işsizlik verilerinin, genç erkek işsizlik verilerine göre daha çok histeriye sahip olduğu sonucuna varılmıştır. Bu araştırmanın önerilecek politikalarla Türkiye’deki aktif çalışma hayatına katılmak isteyen genç kadınlara ışık tutacağı öngörülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Genç İşsizliği, Histeri, Cinsiyet, İstihdam Politikaları.

UNEMPLOYMENT HYSTERIA OF YOUNG WOMEN AND YOUNG MEN IN TURKEY

Öz

Today, employment is one of the most important issues of macroeconomics, which is closely related to all world economies. The first agenda item for employment is unemployment. According to its types, unemployment deeply affects developed or developing economies. Socialization of a society, increase in education level, technological progress and political structure are related to unemployment. In this research, the hysteresis effect of unemployment rates among young men and women in Turkey was studied by using monthly data between January 2014 and January 2022. Unemployment hysteria, which Blanchard and Summers discussed for the first time in 1986, is the situation in which unemployment rates rise in the face of shocks in the country's economies such as crises, natural disasters, pandemics etc. and unemployment rates do not return to their original state after the shock is over. By applying the Phillips Perron unit root test, which takes into account structural breaks in the research, it has been concluded that unemployment rates for young women have more hysteria than unemployment rates for young men. It is anticipated that this research will shed light on young women who want to participate in active working life in Turkey with the policies to be proposed.

Anahtar Kelimeler

Young Unemployment, Hysteria, Gender, Employment Policies

Kaynakça

• Akcan, A. T. (2019). Türkiye’de gençlerin işsizlik histerisi, Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21 (1), 31-47.
• Arestis, P. ve Mariscal I. B. F. (2000). OECD unemployment: structural breaks and stationary, Applied Economics, 32, 399–403.
• Barro, R. J. (1988), “The persistence of unemployment”, The American Economic Review, 78(2), s. 32-37.
• Bayat, T. Kayhan, S. ve Koçyiğit, A. (2013). Türkiye’de işsizliğin asimetrik davranışının rejim değişim modeliyle incelenmesi, Business and Economics Research Journal, 4 (2): 79 90.
• Belke, M. (2020). Genç ve kadın işsizliğinde histeri ve doğal oran hipotezlerinin test edilmesi: Avrupa birliği ülkeleri için fourier panel birim kök testlerinden kanıtlar, Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 11 (Ek), 56-73.
• Blanchard, O. ve Summers, L. (1986). Hysteresis and the european unemployment problem, NBER Working Paper Series, Working Paper No: 1950, 1-78.
• Bozkurt, E ve Altıner, A. (2018). Doğrusal ve doğrusal olmayan birim kök testleriyle Türkiye’de işsizlik histerisinin tespiti, Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 167-180.
• Camarero, M., Josep L. ve Cecillo T. (2006). Testing for hysteresis in unemployment in oecd countries, new evidence using stationarity panel tests with breaks, Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 68, 167–182.
• Coşkun, N. C. (2021). Genç nüfusta işsizlik histerisinin sınanması: Türkiye örneği, Bulletin Of Economic Theory And Analysis, 6 (1), 97-112.
• Çelik, C. ve Küçükkale, Y. (2018). İşgücü piyasasına yönelik histeri etkisi: ratchet modeli ile Türkiye örneği, Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 21-40.
• Çemrek, F. ve Şeker, T. (2020). Türkiye’de kadın işsizlik oranlarının yapısal kırılmalı birim kök testleri ile incelenmesi, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 117-132.
• Çiçen, Y. B. (2021). 2008 Global krizinde cinsiyet ve yaş gruplarına göre işsizlik histerisi: Türkiye için fourier durağanlık analizi, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 17 (1), 79-101.
• Dickey, D. ve Fuller, W. (1979). Distribution of the estimation for autoregressive time series with a unit root, Journal of the American Statistical Association, 427-431.
• Dinler, Z. (2006), İktisada Giriş, Genişletilmiş 12. bs., Bursa: Ekin Yayınları.
• Göcen, S. (2021). Ekonomik şokların işsizlik oranları üzerindeki etkisi: eğitim seviyelerine göre kadın ve erkek işsizlik oranları analizi. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23 (2), 553-572.
• Güriş, B., Tiftikçigil, B. ve Tıraşoğlu, M. (2015). Testing for unemployment hysteresis in turkey: evidence from nonlinear unit root tests, Quality ve Quantity, 1-12.
• International Labour Organization-ILO (2022) ”International definitions and prospects of Underemployment Statistics1”, https://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---dgreports/---stat/documents/ publication/wcms _091440.pdf), (10.01. 2022).
• Karahan-Dursun, P. ve Uslu, N. Ç. (2019). Genç işsizliğin yetişkin işsizlik ile karşılaştırmalı analizi: Türkiye için kalman filtresi yöntemi ile dinamik bir uygulama, Anadolu University Journal of Social Sciences, 19 (3).
• Kılıç, N. Ö., Karabulut, K ve Uğurlu, S. (2018). İşsizlik histerisi hipotezi Fransa, Almanya ve Türkiye için geçerli mi? yapısal kırılmalı birim kök analizi, Turkish Studies Economics, Finance and Politics, 13 (30), 213-223.
• Onur, S. (2011). Türkiye ekonomisinde işsizlik histerisi (1992-2009), Namık Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Metinleri, No:04, 1-25.
• Özkan, Y. ve Altınsoy, A. (2015). İşsizlik ve istihdama histeri etkisi (türkiye 1988-2014), Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 16. Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Kongresi Özel Sayısı, s. 123-130.
• Pazarlıoğlu, V. ve Çevik, E. (2007). Ratchet model: 1939-2005 dönemi Türkiye uygulaması, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9 (1), 17-34.
• Phillips P. ve Perron, P. (1988). Testing for unit roots in time series regression, Journal of Biometrika, 335-346.
• Saraç, T. (2014). İşsizlikte histeri etkisi: Türkiye örneği, Ege Akademik Bakış, 14 (3), 335-344.
• Şak, N. (2021). Türkiye'de işsizlik histerisi: kadın ve erkek işsizliğine bir bakış, Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14 (2). 467. 477.
• Tatar, M. (2022). “Covid-19 salgınının Türkiye’de kadın işsizliği üzerindeki etkileri.” Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 9(1), 379-393.
• Tunçsiper, B. ve Rençber, E. Z. (2020). Türkiye’de genç işsizlik sorunu ve belirleyicileri üzerine logit model analizi, International Journal of Social Sciences and Education Research, 6 (4), 514-530.
• Türkiye İstatistik Kurumu -TUİK (2022) https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Isgucu-Istatistikleri-Ocak-2022-45644 Erişim tarihi:20.01. 2022.
• Ulucak, Z. Ş. (2021). Histeri mi, doğal oran mı? Türkiye'nin uzun vadeli işsizlik deneyiminden kanıtlar, Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 299-315.
• Yavuzaslan, K., Damar, Ö., Sönmez, B., Özdaş, B., Nazli, Uya R., ve Akılotu, E. (2017). Türkiye’de genç işsizliğinin, işsizlik histerisi hipotezi çerçevesinde yapısal kırılmalar testi ile analizi. Aydın İktisat Fakültesi Dergisi, 2(2), 21-32.
• Yılancı, V. (2009). Yapısal kırılmalar altında Türkiye için işsizlik histerisinin sınanması, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 10 (2), 324-335.