YENİ SAĞ VE DEMOKRATİKLEŞME ARASINDAKİ İLİŞKİ: TURGUT ÖZAL DÖNEMİ TÜRKİYE’Sİ ÖRNEĞİ - THE RELATIONSHIP BETWEEN THE NEW RIGHT AND DEMOCRATIZATION: THE CASE OF TURGUT ÖZAL PERIOD IN TURKEY

Yıl 2017, Cilt: 9 Sayı: 22, 358 - 374, 31.12.2017

İsmail Kurun

https://doi.org/10.20875/makusobed.292823

Cited By: 1

Öz

Öz

Yeni Sağ, klasik liberalizmin iktisadî yönü ile muhafazakar
siyasetin bir araya gelmesi sonucu oluşmuş eklektik hükümet programlarına
verilen addır. 20. yüzyılın son çeyreğinde ortaya çıkan Yeni Sağ’ın, Huntington’un
üçüncü demokrasi dalgası şeklinde isimlendirdiği siyasi olguya paralel bir
gidişat izlemesi dikkat çekicidir. Bu makalede yaygın bir şekilde Yeni Sağ’ın
Türkiye temsilcisi olarak görülen Turgut Özal’ın iktisadî ve siyasî politikaları
ile demokratikleşme arasındaki ilişki incelenmektedir. Makalenin bulgularına
göre Özal, ekonomide liberalizasyon, bireysel hak ve hürriyetlerin
güçlendirilmesi ve genişletilmesi, sosyopolitik yaşamda sivilleşme ve
demilitarizasyon, kamu bürokrasisinde daralma ve devlet teşkilatlanmasında
yerelleşme olmak üzere Türkiye’nin demokratikleşmesine çeşitli katkılarda
bulunmuştur. Makale, bu yönden, liberalizasyon politikaları nedeniyle Yeni Sağ
ile demokratikleşme arasında paralel bir ilişki bulunduğuna dair genel bir
çıkarım ile son bulmaktadır.

Abstract

The New Right is the name attributed to an eclectical governmental
program which formed with the fusion of classical liberal economy and political
conservatism. Appeared in the late 20th century, the New Right seems to be
related with a paralel political phenomenon that came to be dubbed by
Huntington as “the third wave of democracy.” This article examines the relationship
between democratization in 1980s and the politico-economic policies of Turgut
Özal who has commonly been deemed the Turkish represantative of the New Right. The
findings of this study suggest that Özal contributed to democratization in
Turkey by liberalizing Turkish economy, widening the frame of individual rights
and freedoms and strengthening them, demilitarizing the sociopolitical life,
shrinking public bureaucracy and localizing the state organization. From this
respect, this article concludes that there is a positive relation between the New
Right and democratization because of the liberalization policies of the New
Right.

Anahtar Kelimeler

Yeni Sağ, demokratikleşme, Türkiye, Özal

Kaynakça

• Aktan, C. C. (Ekim 1988). "Reaganomics, Thatcherism ve Özal Ekonomisi." Banka ve Ekonomik Yorumlar, 47-55.
• Aktürk, Ş. (2015). Almanya, Rusya ve Türkiye'de Etnisite Rejimleri ve Milliyet. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Anavatan Partisi 6 Kasım 1983 Seçim Beyannamesi, 1983. https://www.tbmm.gov.tr/eyayin/GAZETELER/WEB/KUTUPHANEDE%20BULUNAN%20DIJITAL%20KAYNAKLAR/KITAPLAR/SIYASI%20PARTI%20YAYINLARI/198604150%20ANAVATAN%20PARTISI%20PROGRAMI%20%20ANAVATAN%20PARTISI%206%20KASIM%201983%20SECIM%20BEYANNAMESI%20HUKUMET%20PROGRAMI/198604150.pdf. 2 Haziran 2016'da erişildi.
• Anavatan Partisi Programı, 1983. https://www.tbmm.gov.tr/eyayin/GAZETELER/WEB/KUTUPHANEDE%20BULUNAN%20DIJITAL%20KAYNAKLAR/KITAPLAR/SIYASI%20PARTI%20YAYINLARI/198604150%20ANAVATAN%20PARTISI%20PROGRAMI%20%20ANAVATAN%20PARTISI%206%20KASIM%201983%20SECIM%20BEYANNAMESI%20HUKUMET%20PROGRAMI/198604150.pdf. 2 Aralık 2016'da erişildi.
• Ball, T., Dagger, R. ve O’Neill, D. I. (2014). Political Ideologies and the Democratic Ideal (9th ed.). Upper Saddle River, NJ: Pearson.
• Birand, M. A. (Yönetmen). (1999). "Özal'lı Yıllar" Belgeseli (10 Bölüm).
• Bora, T. (2013). "Turgut Özal." T. B. Gültekingil içinde. Modern Türkiye'de Siyasi Düşünce: Cilt 7 Liberalizm. s. 589-601. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Buchanan, J. M. (1979). What Should Economist Do? Indianapolis: Liberty Press.
• Butler, E. (2012). Public Choice: A Primer. London: The Institute of Economic Affairs.
• Cemal, H. (2013). Özal Hikayesi. İstanbul: Everest Yayınları.
• Dagi, I. (2001). "Human Rights, Democratization and the European Community in Turkish Politics: The Özal Years 1983-1987." Middle Eastern Studies, 37:1, 17-40.
• Duman, M. Z. (2010). Türkiye'de Liberal Muhafazakar Siyaset ve Turgut Özal. Ankara: Kadin Yayınları.
• Erdoğan, N. O. (Dec. 2014). "Turgut Özal Döneminde Türkiye'de Siyasi Liberalizm." JOBEPS (Journal of Business, Economics and Political Science), 3:6, 35-53.
• Eştürk, Ö. (2006). Türkiye'de Liberalizm: 1983-1989 Turgut Özal Dönemi Örneği. Mustafa Kemal Üniversitesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Hayek, F. von (1945). "The Use of Knowledge in Society." The American Economic Review, 35:5, 519-30.
• Hayek, F. von (2013). Kölelik Yolu. Çev. Y. A. Turhan Feyzioğlu. Ankara: Liberte Yayınları.
• Hayek, F. von (2013). Özgürlüğün Anayasası. Çev. Y. Z. Çelikkaya. Ankara: BigBang Yayınları.
• Heper, M. (2015). Türkiye'de Devlet Geleneği. Çev. Nalan Soyarık. İstanbul: Doğu Batı Yayınları.
• Heper, M. (Apr. 1992). "Consolidating Turkish Democracy." Journal of Democracy, 3:2, 105-117.
• Heywood, A. (2011). Siyasi İdeolojiler. A. K. Bayram vd. Ankara: Adres Yayınları.
• Heywood, A. (2013). Siyaset. B. B. Özipek vd. Ankara: Adres Yayınları.
• Horkheimer, M. (2013). Akıl Tutulması. Çev. O. Koçak. İstanbul: Metis Yayınları.
• Huntington, S. P. (1991). The Third Wave: Democratization in the Late Twentieth Century. Norman: The University of Oklahoma Press.
• İzmirli, R., Gökbunar, R. ve Özer, B. (Ekim 2014). "Dönüşümcü Bir Lider Olarak Turgut Özal." Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 42, 245-56.
• King, D. S. (Oct. 1988). "New Right Ideology, Welfare State Form and Citizenship: A Comment on Conservative Capitalism." Comparative Studies in Society and History, 30:4, 792-99.
• Kuru, A. (2009). Secularism and State Policies Toward Religion: The United States, France, and Turkey. Cambridge, UK: Cambridge University Press.
• Marchak, M. P. (1991). The Integrated Circus: The New Right and the Restructuring of Global Markets. Montreal, Kingston: McGill-Queen's University Press.
• Mises, L. von (2007). Sosyalizm. Çev. Y. Şahin. Ankara: Liberte Yayınları.
• Mises, L. von (2010). Bürokrasi. Çev. F. Ergin ve A. Yayla. Ankara: Liberte Yayınları.
• Niskanen, W. A. (2007). Bureaucracy and Representative Government. New Brunswick, N. J.: Aldine Transaction.
• Özbudun, E. (2011). Otoriter Rejimler, Seçimsel Demokrasiler ve Türkiye. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları
• Özdemir, H. (2014). Turgut Özal: Biyografi. İstanbul: Doğan Kitap.
• Rothbard, M. N. (2009). Eşitlikçilik: Doğaya Karşı İsyan. Çev. M. Acar. Ankara: Liberte Yayınları.
• Rothbard, M. N. (2009). İnsan, İktisat ve Devlet (2 Cilt). Çev. A. Uzun ve A. M. Uzun. Ankara: Liberte Yayınları.
• Rothbard, M. N. (2009). Özgürlüğün Etiği. Çev. R. Tapramaz. Ankara: Liberte Yayınları.
• Rothbard, M. N. (2012). Ekonomiyi Anlamak. Çev. N. Kandemir. Ankara: Liberte Yayınları.
• Sargent, L. T. (2009). Contemporary Political Ideologies: A Comparative Analysis (14th ed.). Belmont, CA: Wadsworth
• T.C. 45. Hükümet Programı, 1983. https://www.tbmm.gov.tr/eyayin/GAZETELER/WEB/KUTUPHANEDE%20BULUNAN%20DIJITAL%20KAYNAKLAR/KITAPLAR/SIYASI%20PARTI%20YAYINLARI/198604150%20ANAVATAN%20PARTISI%20PROGRAMI%20%20ANAVATAN%20PARTISI%206%20KASIM%201983%20SECIM%20BEYANNAMESI%20HUKUMET%20PROGRAMI/198604150.pdf. 2 Haziran 2016'da erişildi.
• Tümtürk, Y. (Yönetmen) ve Barlas, M. (Sunucu). (2004). "Turgut Özal: Yeni Türkiye'nin Mimarı" Belgeseli.
• Türköz, E. N. (Ocak 2016). "Özal'lı ANAP Döneminde Muhafazakar Düşüncenin Gelişimi." Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9:1, 103-116.
• Uluç, A. V. (2014). "Liberal-Muhafazakar Siyaset ve Turgut Özal'ın Siyasi Düşüncesi." Yönetim Bilimleri Dergisi, 12:23, 107-140.
• Vincent, A. (2010). Modern Political Ideologies. Malden, MA: Wiley-Blackwell.
• Yayla, A. (2012). Siyaset Teorisine Giriş. İstanbul: Kesit Yayınları.
• Yayla, A. (2013). "Özal, Özal Reformları ve Liberalizm." T. B. Gültekingil içinde. Modern Türkiye'de Siyasi Düşünce: Cilt 7 Liberalizm. s. 584-588. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Yayla, A. (Ocak-Şubat 1999). "Liberalizm ve Demokrasi: Mükemmel Olmayan Birliktelik, Tahammülü Güç Ayrılık." Yeni Türkiye, 25, 123-29.
• Zürcher, E. Jan (2013). Modernleşen Türkiye’nin Tarihi. İstanbul: İletişim Yayınları.