DEMOKRASİ SÖYLEMİ: LİSANSÜSTÜ TEZLER ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA - THE DEMOCRACY RHETORIC: A RESEARCH ON THE GRADUATE DISSERTATIONS

Yıl 2017, Cilt: 9 Sayı: 22, 312 - 326, 31.12.2017

Mehmet Çakır

https://doi.org/10.20875/makusobed.301461

Cited By: 1

Öz

Cuntalar, muhtıralar, darbeler, post
modern darbeler ve sivil darbeler; milli iradeyi yok sayan, Türkiye’nin kurulduğu
günden bu yana defalarca tanık olduğumuz kanlı, yaralayıcı, insan hak ve
özgürlüklerini kısıtlayıcı bir özelliğe sahip olan; sosyal, siyasal veya askeri
organizasyon niteliğinde olan eylemler bütünü olarak tanımlanabilir. Bununla
birlikte bireylerin sosyolojik tecrübeleri, edinimleri “demokrasiler,
demokratik olmayan rejimlerden daha az zalimdirler” görüşüne rağmen bireyleri,
en ideal düzenin demokratik bir düzen olduğu sonucuna ulaştırmaktadır. Peki,
zorbalığı engelleme, temel hak ve özgürlükleri koruma, bireyin kendinin ve
yakınlarının geleceğini tayin etme, sosyal-siyasal eşitlik sağlama, bireylerin
yaşamları boyunca hak ve özgürlüklerini kanun ve hukuk yolu ile garanti altına
almayı vaat eden düşüncelerin eseri olarak doğan “demokratik bir düzen”
üzerinden demokrasi söylemi günlük hayatımızda ya da eğitim hayatımızda nasıl
bir yer edinmektedir? Ya da demokrasi hususunu tartışmak ancak darbe veya cunta
girişimi dönemlerinde mi anlamlı olmaktadır? Eğitim vasıtası ile içerisinde
farklı noksanlıkları barındırsa da özünde ideal bir amaç taşıyan demokrasinin
kazanımları yeni nesillere özellikle yükseköğretimde eğitim gören genç
bireylere aktarılmakta mıdır?

Bu hassasiyetle çalışmanın amacı, Türkiye’de
lisansüstü tezi olarak hazırlanan çalışmalarda “demokrasi” hususunun hangi
sıklıkla konu edindiğini araştırmaktır. Çalışma üç yönüyle önem taşımaktadır.
Öncelikle demokrasi kavramının lisansüstü eğitimi gören bireylerde lisansüstü
tezlerine konu edinme sıklığını belirlemek; özellikle 1980 darbesinden sonra
“demokrasi” üzerine yapılan çalışmaların yoğunlaşıp yoğunlaşmadığının
lisansüstü tezler yönüyle tespit etmek; sonraki yıllarda “demokrasi” üzerine
çalışacak bireylere kategorik bilgi sunmak yönüyle önemlidir. Ayrıca bu
çalışma, “demokrasi” temalı lisansüstü tezlerin cinsiyete, yıllara ve
üniversitelere göre değişim durumlarını görmek ve demokrasi kavramının hangi
disiplinlerde daha çok çalışıldığını belirlemek istemesiyle önem taşımaktadır.
Bu çalışma betimleyici bir araştırma yöntemi ve doküman analizi tekniği ile
hazırlanmıştır.  

Anahtar Kelimeler

Demokrasi, Lisansüstü Eğitim, Yüksek Öğretim Kurumu, Lisansüstü Tez

THE DEMOCRACY RHETORIC: A RESEARCH ON THE GRADUATE DISSERTATIONS

Öz

Juntas,
memorandums, coups, post modern coups and civilian coups can be defined as
overall actions have the characteristics of social, political and military
organizations; which are bloody, hurtful, restrictor the individual rights and
freedoms; we have experienced many times since Turkey was established, ignore
the national will. Besides, the sociological achievements, experiences of
individuals bring them to the ‘most ideal order is the democratic order’
solution in spite of the point of view ‘democracies are less tyrant than the
regimes antidemocratic’. Then, such a seat the democracy discourse in our daily
live’s and education win through ‘a democratic order’ born as work of thoughts
promise for preventing the tyranny, protecting fundamental rights and freedoms,
constituting the future of individual and his relatives,  providing social-political equality, ensuring
their rights and freedoms by remedy? Or discussing the subject of democracy
being meaningful in only the coup or attempting junta periods? Are the gains of
democracy that have an ideal mission in itself even keeping different
deficiencies being transferred to new generations, especially young individuals
study in higher education via schooling?

The purpose of the
study is to research how often the ‘democracy’ question is mentioned in studies
prepared as graduate thesis in Turkey. The study matters by three aspects.
Firstly, to determine the mentioning frequency of democracy term in graduate
thesis by individuals study in higher education; to determine if the studies
about ‘democracy’ multiplied or not after the 1980 coup via graduate thesis;
and it is important in terms of presenting information to people who will study
on democracy in the later years. Moreover this study matters in terms of
willing to see the changing situation of graduate thesis democracy-themed in
regard to social gender, years and universities and to determine which
disciplines the democracy is studied in. This study is prepared by a
descriptive research method and document analysis technique. 

Anahtar Kelimeler

Democracy, Higher Education, Higher Education Institution, Graduate Thesis

Kaynakça

• Arslangilay, A.S.BYüksek Öğretim Sosyolojisi, İç: Eğitim Sosyolojisi, Ed.(ÇağatayÖzdemir), Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara, 2014.
• Çaha, Ö. Türk Aydınlarında Demokrasi: Farklı Kesimlerden Aydınların Demokrasi Anlayışları, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, Cilt:50,Sayı:3. 1995.
• Çakar, Ö. Fen Bilimleri Alanında Lisansüstü Eğitim.” Bilim Adamı Yetiştirme Lisansüstü Eğitim, Ankara, TÜBA Bilimsel Toplantı Serileri, ss. 65‐75, 2001.
• Çeçen, A. İnsan Hakları, Gündoğan Yayınları, 3. Baskı, İstanbul, 2000.
• Dahl, R. A. Demokrasi Üzerine, Çev: Betül Kadıoğlu, Phoenix Yayınevi, 2. Baskı, Ankara, 2010.
• Dinçer, M. Eğitimin Toplumsal Değişim Sürecindeki Gücü, Ege Eğitim Dergisi, Sayı:3,Cilt:1, 2003.
• Gökçe, F. Değişim Sürecinde Devlet ve Eğitim, Tekağaç Eylül Yayınları, 2. Baskı, Ankara 2003.
• Kalkan, B. The Critique Of Libertarian Critıcism Of Democracy: Caplan And Brennan Cases, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi(ASOS Journal), Yıl: 4, Sayı: 37, s. 166-176, 2016.
• Karakütük, K. Öğretim Üyesi ve Bilim İnsanı Yetiştirme. 2. baskı, Anı Yayıncılık, Ankara, 2002.
• Mills, C.W. İktidar Seçkinleri, Çev: Ünsal Oksay, Bilgi Yayınevi, Ankara, 1974.
• Özbudun, E. Tarihsel Gelişimi İçinde Demokrasi ve Eğitim, İçinde, Demokrasi İçin Eğitim, Ed. Ferhan Oğuzkan, Türk Eğitim Derneği Yay. XIII. Eğitim Toplantısı 30 Kasım -1 Aralık, 1989.
• Platon. Devlet, (Çev. S.Eyüboğlu-M. Ali Cimcoz),Remzi Kitabevi, İstanbul, 1980.
• Sezen, S. Seçim ve Demokrasi, Gündoğan Yayınları, 2. Baskı, İstanbul, 2000.
• Şahin, S. ve Diğ. Türkiye’de Kadın Konulu Tezler Üzerine Bir Değerlendirme, e- journal of New World Sciences Academy, Volume:6,Number:4, ss.2413-2427, 2011.
• Tanilli, S. Devlet ve Demokrasi, Cem Yayınları, İstanbul, 1993.
• Touraine, A. Demokrasi Nedir? (Çev. Olcay Kunal), YKB Yayınları, İstanbul, 2004.
• TÜİK, Toplumsal Cinsiyet İstatistikleri 2014, Erişim Tarihi: 15.09.2016-15.11.2016 (http://www.tuik.gov.tr/Kitap.do?metod=KitapDetay&KT_ID=11&KITAP_ID=2 94).
• Yalçınkaya, A. Yunan Uygarlığı İçinde Polis ve Siyaset, İçinde Sokrates’ten Jakobenlere Batıda Siyasal Düşünceler, Ed. (Mehmet ali Ağaoğulları), İletişim Yayınevi, 6. Baskı, İstanbul, 2015.
• Yıldırım, A., Şimşek, H. Nitel Araştırma Yöntemleri, Seçkin Yayıncılık,6. Baskı, Ankara, 2008.
• Yüksek Öğretim Kurumu Ulusal Tez Merkezi, Erişim Tarihi: 15.09.2016-15.11.2016
• (https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/)