TÜRKİYE'DE CİNSİYETE DAYALI BÜTÇELEME İLE KALKINMA PLANI, ORTA VADELİ PROGRAM, ORTA VADELİ MALİ PLAN VE STRATEJİK PLAN ARASINDAKİ İLİŞKİ

Yıl 2019, Cilt: 11 Sayı: 27, 111 - 126, 15.03.2019

Kadir Kartalcı

https://doi.org/10.20875/makusobed.503268

Cited By: 1

Öz

Kamu bütçesinin yapılmasında bir takım politika belgelerinin önemi büyüktür. 5018 sayılı yasanın bir çok maddesinde kalkınma planları ve programlar ile bütçe ilişkisine vurgu yapılmaktadır. Bu plan ve programlar ülkenin makro düzeyde profilini ve geleceğe ilişkin hedeflerini içerir. Kamu bütçelerine, politika belgelerinde gösterilen amaç ve hedeflere göre kaynak tahsisi yapılması, ülke ekonomisinin başarı için şarttır. Bu anlamda; Cinsiyete Dayalı Bütçelenme(CDB) açısından kalkınma planları, yıllık programlar, orta vadeli program, orta vadeli mali plan ve kadın ve kız çocukları ile ilgili görevler icra eden Devlet kuruluşlarının stratejik planları önemlidir. Buradan yola çıkarak Onuncu Kalkınma Planı, son on yıllık Orta Vadeli Program ve Orta Vadeli Mali Plan ile seçili bakanlıkların yakın geçmişte uygulanmış stratejik planları CDB açısından incelenmiştir. Bir diğer inceleme, Kadının Güçlenmesi Strateji Belgesi ve Eylem Planındaki (2018-2023) CDB perspektifi üzerinden yapılmıştır. Türkiye’de; CDB ile politika belgeleri ilişkisinin yeterli olmadığı, ancak geleceğe ilişkin umut verici gelişmeler olduğu görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kamu Bütçesi, Cinsiyete Dayalı Bütçeleme, Kalkınma Planı, Orta Vadeli Program, Orta Vadeli Mali Plan

RELATIONSHIP BETWEEN GENDER-BASED BUDGETING WITH DEVELOPMENT PLAN, MEDIUM-TERM PROGRAM, MEDIUM-TERM FISCAL PLAN, AND STRATEGIC PLAN IN TURKEY

Öz

A number of policy documents are of great importance in making the public budget. In many articles of Law No. 5018, the emphasis is placed on the budgetary relationship with development plans and programs. These plans and programs include the country's macro-level profile and future targets. The allocation of resources to the public budgets according to the objectives and objectives shown in the policy documents is a prerequisite for the success of the national economy. In terms of Gender Based Budgeting, development plans, annual programs, medium-term program, medium-term financial plan and strategic plans of State institutions that carry out tasks related to women and girls are important. From this point of view, the Tenth Development Plan, the Medium-Term Program for the last ten years, and the Medium Term Fiscal Plan, and the recent strategic plans of the selected ministries have been examined in terms of Gender-Based Budgeting. A further review was made on the Gender Based Budgeting perspective in the Women's Empowerment Strategy Paper and Action Plan (2018-2023). In Turkey; The relationship between gender-based budgeting and policy documents is not sufficient, but there are promising developments for the future.

Anahtar Kelimeler

Public Budget, Gender Based Budgeting, Development Plan, Medium Term Program, Medium Term Fiscal Plan, Strategic Plan

Kaynakça

• Aile Sosyal Politikalar Bakanlığı. (2012). 2013-2017 Stratejik Planı. Erişim: 21.12.2018, http://www.sp.gov.tr/upload/xSPStratejikPlan/files/RwXEu+publication.pdf.
• Aile Sosyal Politikalar Bakanlığı, Kadının Güçlenmesi Strateji Belgesi ve Eylem Planı (2018-2023).(2018). Erişim:22.12.2018, http://www.sp.gov.tr/upload/xSPTemelBelge/files/RySPo+KADININ_GUCLENMESI_STRATEJI_BELGESI_VE_EYLEM_PLANI_2018-2023_.pdf.
• Bellamy, K. (2002). Gender Budgeting (A Background Paper For The Council Of Europe’s Infırmal Network Of Experts On Gender Budgeting), Council Of Europe. (Erişim:29.11.2018). https://wbg.org.uk/wp-content/uploads/2016/11/Gender-Budgets-Council-of-Europe-Bellamy-2003.pdf.
• Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı. (2013). 2014-2018 Stratejik Planı. Erişim: 21.12.2018, http://www.sp.gov.tr/upload/xSPStratejikPlan/files/zKeJM+Calisma_Ba_stratejik_plan.pdf.
• Ergen, Z. ve Durak, B. (2017). Bütçeleme Anlayışında Yeni Bir Yaklaşım: Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Bütçeleme. Çukurova Üniversitesi Sosyal ve Beşeri Bilimleri Dergisi. 9(2), ss.107-226. Erişim:25.11.2018, http://dergipark.gov.tr/download/article-file/437988.
• Europeon Institute for Gender Equalty. Erişim:29.11.2018. https://eige.europa.eu/gender-mainstreaming/methods-tools/gender-budgeting.
• Külekci, C. ve Canbay, T. (Mayıs 2012). Kadına Haklarının Kazandırılmasıyla Birlikte Cinsiyete Duyarlı Bütçeleme. Electronic Journal of Vocational Colleges. ss. 32-48. Erişim: 23.11.2018, http://dergipark.gov.tr/download/article-file/62615.
• Kurular, G.Y.Ş. (2018). Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Bütçe Politikalarının Feminist Kökenleri. Fe Dergi 10. Bahar 2018. ss. 94-108. Erişim: 10.12.2018, http://cins.ankara.edu.tr/19_8.pdf.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2015) 2015-2019 Stratejik Planı. Erişim:22.12.2018, http://sgb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2015_09/10052958_10.09.2015sp17.15imzasz.pdf.
• Nobel Fizik Ödülü 55 yıl sonra ilk kez bir bilim kadınına verildi. (5 Ekim 2018) Habertürk Gazetesi. Erişim: 06.12.2018, https://www.haberturk.com/nobel-fizik-odulu-55-yil-sonra-ilk-kez-bir-bilim-kadinina-verildi-2164963.
• Orkunoğlu Şahin, I.Ş. ve Yılmaz Furtuna, E. (2017) Feminist İktisat Teorisi Bağlamında Cinsiyete Duyarlı Bütçeleme. TBB Dergisi 2017 (özel sayı). Ss. 441-472. Erişim:06.12.2018, http://tbbdergisi.barobirlik.org.tr/m2017-2017-1731.
• Sağlık Bakanlığı.(2012). 2013-2017 Stratejik Planı. Erişim: 22.12.2018, http://dosyasb.saglik.gov.tr/Eklenti/9843,saglik-bakaligi-stratejik-plan--2013-2017pdf.pdf.
• Savaşan, F. (2013). Piyasa Başarısızlığından Devletin Başarısızlığına Kamu Ekonomisi. İstanbul: Dora Yayınları.
• Stotsky, J.G.(2016). IMF Working Paper, Gender Budgeting: Fiscal Context and Current Outcomes. Erişim 28.11.2018, https://www.imf.org/external/pubs/ft/wp/2016/wp16149.pdf.
• UNDP. (2005). Basic concepts of gender-responsive budgeting(GRB). Erişim:26.11.2018. https://www.ndi.org/sites/default/files/Gender%20Responsive%20Budgeting%20Trainers%20Manual.pdf
• TBMM,(2014) Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Bütçeleme Komisyon Raporu. Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu Yayınları No: 14. Erişim:06.12.2018, https://www.tbmm.gov.tr/komisyon/kefe/docs/kefek_but_rpr.pdf.
• T.C. Cumhurbaşkanlığı,(2018), Cumhurbaşkanının Kadının Güçlenmesi Strateji Belgesi ve Eylem Planının Tanıtım Toplantısında Yaptıkları Konuşma. Erişim:22.12.2018, https://www.tccb.gov.tr/konusmalar/353/91787/kadinin-guclenmesi-strateji-belgesi-ve-eylem-planinin-tanitim-programinda-yaptiklari-konusma.
• The ILO Bureau for Gender Equality,(2006) Overview of Gender-responsive Budget Initiatives. Erişim: 12.12.2018, http://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---dgreports/---gender/documents/publication/wcms_111403.pdf.
• Tüğen, K. ve Özen, A. (2008). Cinsiyete Duyarlı Bütçeleme Anlayışı, Maliye Dergisi. Kış 2008. Ss.1-11. Erişim: 11.12.2018, https://dergiler.sgb.gov.tr/calismalar/maliye_dergisi/yayinlar/md/154/1.Kamiltuden.Ahmetozen.pdf.