Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

RELATIONSHIP BETWEEN PERSONAL CHARACTERISTICS, HEALTH LITERACY AND GENERAL HEALTH STATUS

Yıl 2021, Sayı: 33, 113 - 122, 29.05.2021
https://doi.org/10.20875/makusobed.820452

Öz

In this study, it was aimed to examine the relationship between personal characteristics, health literacy and general health status. The data of the study were collected with a questionnaire form including questions to determine individual characteristics and a health literacy scale. As a result of the research, 382 usable questionnaires were obtained. The data were entered into the SPSS package program and necessary analyzes were made, and the relationship between personal characteristics, health literacy levels and general health conditions were tried to be examined. It has been concluded that 63.6% of the participants do not have sufficient health literacy, their health literacy score averages 30.43, and as the health literacy level increases, the general health status improves. The results obtained are on the health literacy of personal characteristics; showed that health literacy also has an impact on general health status.

Kaynakça

  • Akbolat, M., Kahraman, G., Erigüç, G. ve Sağlam, H. (2016). Sağlık okuryazarlığı hasta hekim ilişkisini etkiler mi?: Sakarya ilinde bir araştırma. TAF Preventive Medicine Bulletin, 15(4), 354-362.
  • Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S. ve Yıldırım, E. (2012). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri SPSS Uygulamalı. Sakarya: Sakarya Yayıncılık.
  • Baker, D.W., Gazmararian, J.A., Williams, M.V., Scott, T., Parker, R.M., Green, D. ve Peel, J. (2004). Health literacy and use of outpatient physician services by medicare managed care enrollees. J Gen Intern Med, 19, 215-220.
  • Betz, C.L., Ruccione, K., Meeske, K., Smith, K. ve Chang, N. (2008). Health literacy: A pediatric nursing concern. Pediatric Nursing, May-June, 34(3), 231-239.
  • Cho, Y.I., Lee, S.Y.D., Arozullah, A.M. ve Crittenden, K.S. (2008). Effects of health literacy on health status and health service utilization amongst the elderly. Social Science and Medicine, 66, 1809-1816.
  • Gazmararian, J., Baker, D., Parker, R. ve Glazer, D.G. (2000). A multivariate analysis of factors associated with depression. Arch İntern Med, 160, 3307-3314.
  • IOM (Institute of Medicine) (2004). Health Literacy: A Prescription to End Confusion. Washington DC: National Academies Press.
  • Nutbeam, D. (2000). Health literacy as a public health goal: A challenge for contemporary health education and communication strategies into the 21st century. Health Promot Int, 15, 259-267.
  • Kickbusch, I., Pelikan, J.M., Apfel, F. ve Tsouros, A.D. (2013). World Health Organization, Health literacy the solid facts. WHO Regional Office for Europeç. Copenhagen.
  • Lee, S.Y.D., Arozullah, A.M. ve Cho, Y.I. (2004). Health literacy, social support and health: A reseach agenda. Socian Science & Medicine, 58, 1309-1321.
  • Safeer, R.S. ve Keenan, J. (2005). Health literacy: The gap between physicians and patients. American Academy of Family Physicians, 72(3), 463-468.
  • Scott, T.L., Gazmararian, J.A., Williams, M.V. ve Baker, D.W. (2002). Health literacy and preventive health care use among medicare enrollees in a managed care organization. Medical Care, 40, 395-404.
  • Sezgin, D. (2014). Sağlık okuryazarlığını anlamak. Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi; Özel Sayı, 2014(3), 73-92.
  • Sorensen, K., Broucke, S.V., Fullam, J., Doyle, G., Pelikan, J., Slonska, Z., Brand, H. ve (HLS-EU) Consortium Health Literacy Project European (2012). Health literacy and public health: a systematic review and ıntegration of definitions and models. BMC Public Health. 2012(12), 80.
  • Sun, X., Shi, Y., Zeng, Q., Wang, Y., Du, W., Wei, N., Xie, R. ve Chang, C. (2013). Determinants of health literacy and health behavior regarding infectious respiratory diseases: A pathway model. BMC Public Health, 13, 261-268.
  • Tanrıöver, M.N., Yıldırım, H.H., Ready, N.D., Çakır, B. ve Akalın H.E. (2014). Türkiye Sağlık Okuryazarlığı Araştırması. Ankara: Sağlık ve Sosyal Hizmet Çalışanları Sendikası Yayınları.
  • The European Health Literacy Project Consortium. (2012). Comparative Report of Health Literacy in Eight EU Members State, 7-24.
  • Tokudo, Y., Doba, N., Butler, J. ve Passche-Orlow, M. (2009). Health literacy and physical and psychological wellbeing in japanese adults. Patient Education and Counseling, 75, 411-417.
  • Wagner, W., Steptoe, A., Wolf, M.S. ve Wardle, J. (2009). health literacy and health actions: A review and a framework from health psychology. Health Education&Behavior, 36(5), 860-877.
  • Woll, M.S., Feinglass, J., Thompson, J. ve Baker, D.W. (2010). In search of ‘low health literacy’: Threshold vs. gradient effect of literacy on health status and mortality. Social Science & Medicine, 70, 1335-1341.

BİREYSEL ÖZELLİKLER, SAĞLIK OKURYAZARLIĞI VE GENEL SAĞLIK DURUMU ARASINDAKİ İLİŞKİ

Yıl 2021, Sayı: 33, 113 - 122, 29.05.2021
https://doi.org/10.20875/makusobed.820452

Öz

Bu çalışmada bireysel özellikler, sağlık okuryazarlığı ve genel sağlık durumu arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın verileri bireysel özellikleri belirlemeye yönelik sorular ve sağlık okuryazarlığı ölçeği içeren anket formuyla toplanmıştır. Araştırma sonucunda 382 kullanılabilir anket elde edilmiştir. Veriler SPSS paket programına girilerek gerekli analizler yapılmış ve kişilerin bireysel özellikleri, sağlık okuryazarlık düzeyleri ve genel sağlık durumları arasındaki ilişki incelenmeye çalışılmıştır. Katılımcıların %63,6’sının yeterli düzeyde sağlık okuryazarlığına sahip olmadığı, sağlık okuryazarlığı skor ortalamalarının 30,43 olduğu, sağlık okuryazarlığı seviyesi arttıkça genel sağlık durumunun da iyiye doğru gittiği sonucuna ulaşılmıştır. Elde edilen sonuçlar, bireysel özelliklerin sağlık okuryazarlığı üzerinde; sağlık okuryazarlığının da genel sağlık durumu üzerinde etkili olduğunu göstermiştir.

Kaynakça

  • Akbolat, M., Kahraman, G., Erigüç, G. ve Sağlam, H. (2016). Sağlık okuryazarlığı hasta hekim ilişkisini etkiler mi?: Sakarya ilinde bir araştırma. TAF Preventive Medicine Bulletin, 15(4), 354-362.
  • Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S. ve Yıldırım, E. (2012). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri SPSS Uygulamalı. Sakarya: Sakarya Yayıncılık.
  • Baker, D.W., Gazmararian, J.A., Williams, M.V., Scott, T., Parker, R.M., Green, D. ve Peel, J. (2004). Health literacy and use of outpatient physician services by medicare managed care enrollees. J Gen Intern Med, 19, 215-220.
  • Betz, C.L., Ruccione, K., Meeske, K., Smith, K. ve Chang, N. (2008). Health literacy: A pediatric nursing concern. Pediatric Nursing, May-June, 34(3), 231-239.
  • Cho, Y.I., Lee, S.Y.D., Arozullah, A.M. ve Crittenden, K.S. (2008). Effects of health literacy on health status and health service utilization amongst the elderly. Social Science and Medicine, 66, 1809-1816.
  • Gazmararian, J., Baker, D., Parker, R. ve Glazer, D.G. (2000). A multivariate analysis of factors associated with depression. Arch İntern Med, 160, 3307-3314.
  • IOM (Institute of Medicine) (2004). Health Literacy: A Prescription to End Confusion. Washington DC: National Academies Press.
  • Nutbeam, D. (2000). Health literacy as a public health goal: A challenge for contemporary health education and communication strategies into the 21st century. Health Promot Int, 15, 259-267.
  • Kickbusch, I., Pelikan, J.M., Apfel, F. ve Tsouros, A.D. (2013). World Health Organization, Health literacy the solid facts. WHO Regional Office for Europeç. Copenhagen.
  • Lee, S.Y.D., Arozullah, A.M. ve Cho, Y.I. (2004). Health literacy, social support and health: A reseach agenda. Socian Science & Medicine, 58, 1309-1321.
  • Safeer, R.S. ve Keenan, J. (2005). Health literacy: The gap between physicians and patients. American Academy of Family Physicians, 72(3), 463-468.
  • Scott, T.L., Gazmararian, J.A., Williams, M.V. ve Baker, D.W. (2002). Health literacy and preventive health care use among medicare enrollees in a managed care organization. Medical Care, 40, 395-404.
  • Sezgin, D. (2014). Sağlık okuryazarlığını anlamak. Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi; Özel Sayı, 2014(3), 73-92.
  • Sorensen, K., Broucke, S.V., Fullam, J., Doyle, G., Pelikan, J., Slonska, Z., Brand, H. ve (HLS-EU) Consortium Health Literacy Project European (2012). Health literacy and public health: a systematic review and ıntegration of definitions and models. BMC Public Health. 2012(12), 80.
  • Sun, X., Shi, Y., Zeng, Q., Wang, Y., Du, W., Wei, N., Xie, R. ve Chang, C. (2013). Determinants of health literacy and health behavior regarding infectious respiratory diseases: A pathway model. BMC Public Health, 13, 261-268.
  • Tanrıöver, M.N., Yıldırım, H.H., Ready, N.D., Çakır, B. ve Akalın H.E. (2014). Türkiye Sağlık Okuryazarlığı Araştırması. Ankara: Sağlık ve Sosyal Hizmet Çalışanları Sendikası Yayınları.
  • The European Health Literacy Project Consortium. (2012). Comparative Report of Health Literacy in Eight EU Members State, 7-24.
  • Tokudo, Y., Doba, N., Butler, J. ve Passche-Orlow, M. (2009). Health literacy and physical and psychological wellbeing in japanese adults. Patient Education and Counseling, 75, 411-417.
  • Wagner, W., Steptoe, A., Wolf, M.S. ve Wardle, J. (2009). health literacy and health actions: A review and a framework from health psychology. Health Education&Behavior, 36(5), 860-877.
  • Woll, M.S., Feinglass, J., Thompson, J. ve Baker, D.W. (2010). In search of ‘low health literacy’: Threshold vs. gradient effect of literacy on health status and mortality. Social Science & Medicine, 70, 1335-1341.
Toplam 20 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Mustafa Kaya 0000-0002-2005-5370

Özlem Yılmaz 0000-0002-0059-7949

Yayımlanma Tarihi 29 Mayıs 2021
Gönderilme Tarihi 3 Kasım 2020
Kabul Tarihi 30 Kasım 2020
Yayımlandığı Sayı Yıl 2021 Sayı: 33

Kaynak Göster

APA Kaya, M., & Yılmaz, Ö. (2021). BİREYSEL ÖZELLİKLER, SAĞLIK OKURYAZARLIĞI VE GENEL SAĞLIK DURUMU ARASINDAKİ İLİŞKİ. Mehmet Akif Ersoy University Journal of Social Sciences Institute(33), 113-122. https://doi.org/10.20875/makusobed.820452