İşgörenlerin Öznel İyi Olma Düzeylerinin Farklı Sosyo-Demografik Değişkenler Açısından İncelenmesi: Banka Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma

Yıl 2018, , 1 - 21, 30.03.2018

Feriştah Güner , Özlem Çetinkaya Bozkurt

https://doi.org/10.31200/makuubd.334570

Cited By: 6

Öz

Araştırmanın amacı bankacılık
sektöründe çalışan bireylerin işyerlerindeki öznel iyi olma durumlarının bazı
demografik değişkenlere (çalışılan banka türü, cinsiyet, yaş, medeni durum,
çalışma süresi) göre farklılaşıp farklılaşmadığını tespit etmektir. Araştırma, anket tekniğinin
kullanıldığı bir saha araştırması niteliğindedir. Soru seti
oluşturulurken öznel iyi oluş ölçeğinden faydalanılmıştır. Burdur il merkezinde
yer alan kamu ve özel sektör banka çalışanlarından elde edilen verilerin, amaca
uygun hazır bir istatistik programı ile analizleri yapılmıştır. Araştırmada
frekans analizleri, normal dağılım testi, ölçeklere ilişkin güvenilirlik
analizi ile çalışanların öznel iyi olma durumlarının bazı demografik
değişkenlere göre farklılaşıp farklılaşmadığını tespit etmek amacıyla iki
bağımsız grup arasında niceliksel sürekli verilerin karşılaştırılmasında
bağımsız örneklem t-testi kullanılmıştır. Bulguları: Analizler neticesinde çalışılan
banka türü, cinsiyet, medeni durum, çalışma süresi, gibi demografik faktörler
için öznel iyi olma durumları arasında anlamlı farklılık bulunmamış olup, yaş
faktörü için farklılık sonucu anlamlı kabul edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Öznel İyi Oluş, İşyerinde Mutluluk

Kaynakça

• Akduman, G. & Yüksekbilgili, Z. (2015). İnsan Kaynaklarında Yeni bir Vizyon Mutluluk Yönetimi. İstanbul: Türkmen Kitabevi.
• Bagozzi, R. P. & Yi, Y. (1988). On the evaluation of structural equation models. Journal of The Academy of Marketing Science, 16 (1), 74-94.
• Blanchflower, G. D. & Oswald, J. A. (2004). Well-being over time in Britain and the USA. Journal of Public Economics, 88 (7), 1359-1386.
• Cenkseven, F. & Akbaş, T. (2016). Üniversite öğrencilerinde öznel ve psikolojik iyi olmanın yordayıcılarının incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3 (27), 43-62.
• Cihangir Çankaya, Z. (2009). Özerklik desteği, temel psikolojik ihtiyaçların doyumu ve öznel iyi olma: öz belirleme kuramı. Türk PDR Dergisi, 4 (31), 23-31.
• Cömertler Şimşir, N. (2013). Türkiye’de mutluluk ekonomisinin belirleyicilerinin ekonometrik analizi. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 50 (579).
• Diener, E. (1984). Subjective well- being. Psychological Bulletin, 95 (3), 542-575.
• Diener, E. (2000). Subjective well-being: The science of happiness, and a proposal fornational index. American Psychologist, 55 (1), 34-43.
• Diener, E. & Larsen, R. J. (1993). The subjective experience of emotional well-being. In M. Lewis & J. M. Haviland (Eds.), Handbook of Emotions (pp. 405-415) New York: Guilford Press.
• Diener, E. & Suh, M. E. (1997). Focus on emotion and adult development. K.Warner Schaie & Powell Lawton (Edt.), Subjective well-being and age: an ınternational analysis. Annual Review of Gerontology and Geriatrics, (17), 304-324.
• Diener, E., Emmons, A. R., Larsen, J. R. & Griffin, S. (1985). The satisfaction with life scale. Journal of Personality Assessment, 49 (1), 71–75.
• Diener, E. & Diener, M. (1995). Cross-cultural correlates of life satisfaction and self-esteem. Journal of Personality and Social Psychology, 68(4), 653-663.
• Diener, E. & Seligman, M. E. (2002). Very happy people. Psychological Science, 13(1), 81-84.
• Diener, E., Gohm, C. L., Suh, E., & Oishi, S. (2000). Similarity of the relations between marital status and subjective well-being across cultures. Journal of Cross-Cultural Psychology, 31(4), 419-436.
• Diener, E., Sandvik, E. & Larsen, R. J. (1985). Age and sex effects for emotional intensity. Developmental Psychology, (21), 542-546.
• Diener, E. (2009). Subjective well-being, the science of well-being. Social İndicators Research Series, USA,Springer, (37) 11-58.
• Dilmaç, B. & Bozgeyikli, H. (2009). Öğretmen adaylarının öznel iyi olma ve karar verme stillerinin incelenmesi. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi,11(1), 171-187.
• Eryılmaz, A. & Ercan, L. (2011). Öznel iyi oluşun cinsiyet, yaş grupları ve kişilik özellikleri açısından incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(36), 139-149.
• Fujita, F. D. (1991). An investigation of the relatioship between extraversion, neuroticism, positive affect, and negative affect. Doctoral dissertation, University of Illinois at Urbana-Champaign.
• Goodstein, J., Zatura, A. & Goodhart, D. (1982). A test of the utility of social indicators for behavioral health service planning. Social Indicators Research, (10), 273-295.
• Gündoğdu, R. & Yavuzer, Y. (2012). Eğitim fakültesi öğrencilerinin öznel iyi oluş ve psikolojik ihtiyaçlarının demografik değişkenlere göre incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (23), 115-131.
• Haring-Hidore, M., Stock, A. W. & Okun, A. M. (1984). A research synthesis of gender and social class as correlates of subjective well-being. Human Relations, 37 (8), 645-657.
• Haring-Hidore, M., Stock, A. W., Okun, A. M. & Witter, A. R. (1985). Marital status and subjective well-being: a research synthesis. Journal of Marriage and the Family, 47 (4), 947-953.
• Harter, J. K., Schmidt, F. L., & Keyes, C. L. (2003). Well-being in the workplace and its relationship to business outcomes: A review of the Gallup studies. Flourishing Positive psychology and the life well-lived, (2), 205-224.
• Inglehart, R. (2002). Gender, aging, and subjective well-being. International Journal of Comparative Sociology, 43(3-5), 391-408.
• İlhan, T. (2005).Öznel iyi oluşa dayalı mizah tarzları modeli. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara . Kangal, A. (2013). Mutluluk üzerine kavramsal bir değerlendirme ve türk hane halkı için bazı sonuçlar. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 12(44), 214-233.
• Katja, R., Paivi, A. K., Marja-Terttu, T. & Pekka, L. (2002). Relationships among adolescent subjective well-being, health behavior and school satisfaction. Journal of School Health, 72(6), 243-250.
• Kerr, J. H. & Vos, M. C. (1993). Employee fitness programmes, absenteeism and general well-being. Work & Stress, 7(2), 179-190.
• Lucas, R. E. & Gohm, C. L. (2000). Age and sex differences in subjective well-being across cultures. In E. Diener E. & M. Suh (Ed.), Culture and Sujective Well-Being, (ss. 91-317). USA: MIT Press.
• Luchman, J. N., Kaplan, S. A. & Dalal, R. S. (2012). Getting older and getting happier with work: An information-processing explanation. Social Indicators Research, 108(3), 535-552.
• Lyubomirsky, S., King, L. A. & Diener, E. (2005). The benefits of frequent positive affect: does happiness lead to success?. Psychological Bulletin, (131), 803-855.
• Lyubomirsky, S., Sheldon, K. M., & Schkade, D. (2005). Pursuing happiness: The architecture of sustainable change. Review of General Psychology, (9), 111–131.
• Nunally, J.C. (1978). Psychometric Theory. NewYork: Mcgraw-Hill, 2nd Edition.
• Ok, S. (2004). Banka çalışanlarının tükenmişlik düzeylerinin iş doyumu, rol çatışması, rol belirsizliği ve bazı bireysel özelliklere göre incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3 (21), 57-68.
• Özdemir, İ. (2012). Bankacılıkta halkla ilişkiler ve müşteri ilişkileri. Bankacılık ve Sigortacılık Araştırmaları Dergisi, 1 (3-4), 4-15.
• Rao, K., Apte, M., & Subbakrishna, D. K. (2003). Coping and subjective wellbeing in women with multiple roles. International Journal of Social Psychiatry, 49 (3), 175-184.
• Ryff, C. D. (1989). Happiness is everything or is it? Explorations on the meaning of psychological wellbeing. Journal of Personality and Social Psychology, (57), 1069-1081.
• Shmotkin, D. (1990). Subjective well-being as a function of age and gender: A multivariate look for differentiated trends. Social Indicators Research, 23(3), 201-230.
• Siliğ, Aylin (2003). Banka çalışanlarının tükenmişlik düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi, Yayınlanmış yüksek lisans tezi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir . Snoek, F. (2006) Psychiatric Research UNIT, WHO Collaborating Center for Mental Health, Frederiksborg General Hospital, DK- 3400 Hillerod.
• Şahin, M., Aydın, B., Sarı, S. V., Kaya, S. & Pala, H. (2012). Öznel iyi oluşu açıklamada umut ve yaşamda anlamın rolü. Kastamonu Eğitim Dergisi, 20 (3), 827-836.
• Tolon, M. (2004). Ticari bankalarda pazarlama stratejilerinin uygulanması ve Türkiye’deki ticari bankalar üzerine bir araştırma. Verimlilik Dergisi, (4), 63-88.
• Tuzgöl-Dost, M. (2006). Üniversite öğrencilerinin iyi oluş düzeyleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (31), 188-197.
• Tuzgöl-Dost, M. (2010). Güney Afrika ve Türkiye’deki üniversite öğrencilerinin bazı değişkenlere göre öznel iyi oluş ve yaşam doyumlarının incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 35 (158), 75-89.
• Tümkaya, S. (2011). Humor styles and socio-demographic variables as predictors of subjective well-being of Turkish university students. Education and Science, 36 (160), 158-170.
• Ünal, Z. M. (2014). Influence of leaders’ humor styles on the employees’ job related affective well-being. International Journal of Academic Research in Accounting, Finance and Management Sciences, 4 (1), 201-211.
• Veenhoven, R. (1997). Advances in understanding happiness. Published in French in Revue: Québécoise De Psychologie, (18), 29-74.
• Vermaat, J. R. C. (2005). Household production, health and happiness. Phd. Thesis, Wageningen University.
• White, J. M. (1992). Marital status and well-being in Canada. Journal of Family Issues, 13, 390409.
• Wood, W., Rhodes, N. & Whelan, M. (1989). Sex differences in positive well-being: A consideration of emotional style and marital status. Psychological Bulletin, (106), 249-264.
• Yavuz Güler, Ç. & İşmen Gazioğlu, A. S. (2008). Rehberlik ve psikolojik danışmanlık öğrencilerinde öznel iyi olma hali, psikiyatrik belirtiler ve bazı kişilik özellikleri: Karşılaştırmalı bir çalışma. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (23), 107-114.
• Yurcu, G. (2014). Konaklama işletmelerinde çalışanların örgütsel vatandaşlık davranışlarının iş doyumu ve öznel iyi oluşlarına etkisi, Yayınlanmamış doktora tezi, Adnan Menderes Üniversitesi, Aydın.
• Yurcu G. & Atay, H. (2015). Çalışanların öznel iyi oluşunu etkileyen demografik faktörlerin incelenmesi: Antalya ili konaklama işletmeleri örneği. Manas Journal of Social Studies, (4), 17-34.
• Yüksekbilgili, Z. & Akduman, G. (2015). Sağlık personelinin mutlulukları üzerine bir alan araştırması: Aile sağlığı merkezlerinde bir uygulama, 2.Uluslararası Katılımlı Aile Hekimliği Derneği Kongresi, Kıbrıs. http://dergipark.gov.tr/download/article-file/282130.