Covid-19 Pandemisi, Yeni Dışlanma Zeminleri ve Sorumluluk Alanları: Türkiye’de Virüsün Yayılışını Engelleme Politikaları ve Toplumsal Bağlam

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: 1, 145 - 165, 31.03.2021

Deniz Aşkın

https://doi.org/10.31200/makuubd.844035

Öz

Bu çalışmanın amacı Covid-19 pandemisi bağlamında Türkiye’de uygulanan politikaların ve alınan kararların ortaya çıkardığı sonuçları sosyolojik bir zeminde analiz etmektir. Kuşkusuz virüsün Türkiye’de yayılım hızını azaltmak için alınan kararlar ve uygulanan politikalar toplumun tüm alanlarını ve katmanlarını içine almaktadır. Özellikle eğitim öğretime ara verilmesi, Covid-19 teşhisi konulan kişilerin sağlık güvencelerine bakılmaksızın tedavisi, ulaşımın kısıtlanması, maske dağıtım ve üretimi ile yaşa bağlı kategorik evde kalma uygulamalarının toplumsal yansımaları Türkiye’nin yeni bir deneyimine işaret etmesi açısından önemlidir. Diğer taraftan, sağlık çalışanlarına sunulan hizmetlere karşılık gündelik hayatlarında, 65 yaş üstü kişiler ile benzer şekilde yaşadıkları stres ve kaygının yanında dışlanma durumları yine toplumsal ölçekte Türkiye’nin ve dünya toplumlarının deneyimlediği ilkleri barındırmaktadır. Sağlık Bakanlığı’nın sorumluluk paylaşımına yönelik yeni bir söylem geliştirmesi ve virüsün yayılması noktasında vatandaşı “sorumlu” bir birey olarak muhatap alması da yeni bir tartışma ve tanımlama zeminini de gerekli kılmaktadır. Bununla beraber bu çalışmada Türkiye’de Covid-19 virüsünün yayılım hızını etkileyen, genç nüfus oranı, ulaşım, tedavi, maske dağıtımı, HES kodu uygulaması gibi uygulamalar betimsel bir yöntem ile incelenmiş ve değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Koronavirüs, Sağlık Bakanlığı Politikaları, Dışlanma, Sorumluluk Paylaşımı

The Covid-19 Pandemic, New Exclusion Grounds and Responsibility Areas: The Policies to Prevent the Spread of Virus and Social Context

Öz

The aim of this study is to analyze the results of the policies and decisions taken during the Covid-19 pandemic in Turkey with a sociological perspective. No doubt, the decisions taken and policies applied to decrease the spread rate of virus in Turkey involve all areas and social layers. Especially, interrupting education, treatment of virus infected all people without considering their health insurance, restriction of transportation, mask production and distribution, and age-related quarantine practices are important experiences as they point out the firsts for Turkey. On the other hand, in response to the services providing to health workers, they are exposed to stress, anxiety and exclusion in their daily life as over 65-year-old people experiences. These all are the first experiences for Turkey and for the other world societies. The Ministry of Health of Turkey which has developed a new discourse with the scope of division of responsibility and putting citizens in “responsible” position for the spread of the virus make a new discussion and identification ground necessary. Behind that, this study analyzes and evaluates the policies which affect the spread rate of virus such as young population proportion, transportation, treatment, mask distribution, HES code application in the view of descriptive method.

Anahtar Kelimeler

Coronavirus, Health Ministry Policies, Exclusion, Division of Responsibility

Kaynakça

• Banerjee D. (2020). The Covid-19 Outbreak: Crucial Role The Psychiatrists Can Play. Asian Journal of Psychiatry, 50, 102014. Https://Doi.Org/10.1016/J.Ajp.2020.102014
• Beck, Uriel. (1992). Risk Society: A Toward New Society. (Çev. M. Ritter). London: Sage Publications
• Brzezinski Adam; Deiana, Guido; Kecht, Valentin; Dijcke, David Van (2020), The Covıd-19 Pandemic: Government Vs. Community Action Across The United States, File:///C:/Users/Win10/Downloads/Brzezinskikechtdeianavandijcke_18042020_Cepr_2.Pdf.
• Çunkuş, Nesrin, Taşdemi̇r Yiğitoğlu, Gülay, Akbaş, Ebru (2019). Yaşlılık Ve Toplumsal Dışlanma. Geriatrik Bilimler Dergisi, 2 (2), 58-67. Retrieved from Https://Dergipark.Org.Tr/Tr/Pub/Geriatrik/Issue/48455/593456
• Ertugay, Recep (2020). "Covid-19 Koronavirüs Salgını Sürecinde Yaşlıların Örselenen Onuru Ve Hadislerde Yaşlıların Konumu". Din Ve Bilim - Muş Alparslan Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi Dergisi 3(1) 51-62.
• Göker, Göksel. (2017). Dijital Heterotopyalar: “Başka” Bir Bağlamda Yeni Medya. Selçuk İletişim,9 (4),164-188.Retrieved From Https://Dergipark.Org.Tr/Tr/Pub/Josc/Issue/27540/289735
• Gümüş, Arif Ve Hacıevli̇Yagi̇L, Nuri. (2020). Covid-19 Salgın Hastalığının Borsaya Etkisi: Turizm Ve Ulaştırma Endeksleri Üzerine Bir Uygulama. Akademik Yaklaşımlar Dergisi,11(1),76-97.RetrievedFrom ttps://Dergipark.Org.Tr/Tr/Pub/Ayd/Issue/56831/772209
• Kang, Lijun, Yi Li, Shaohua Hu, Min Chen, Can Yang, Bing Xiang Yang, Ying Wang, Jianbo Hu, Jianbo Lai, Xiancang Ma, Jun Chen, Lili Guan, Gaohua Wang, Hong Ma, (2020) The Mental Health of Medical Workers in Wuhan, China Dealing with The 2019 Novel Coronavirus. Lancet Psychiatry, 7: E14.
• Kaya, Mahmut. (2020). Koronavirüs Salgınında Yaşlılar Nasıl Hedef Haline Geldi. Seta: Perspektif. 271. File:///C:/Users/Deniz/Downloads/Koronayasllar.Pdf
• Kumar, Aalok, Luthra, Sunil, Mangla, Sachin.K. Ve Kazancoglu, Yiğit. (2020) Covid-19 Impact On Sustainable Production And Operations Management. Sustainable Operations And Computers, 1, 1-7. Https://Doi.Org/10.1016/J.Susoc.2020.06.001
• Lui Q, Luo D, Haase Je, Guo Q, Wang Xq, Liu S, Xia L, Liu Z, Yang J, Yang Bx. (2020) The Experiences of Health-Care Providers During the Covid-19 Crisis In China: A Qualitative Study. Lancet Glob Health. 2020 Jun;8(6): E790-E798. Doi: 10.1016/S2214-109x(20)30204-7. Pmid: 32573443; Pmcid: Pmc7190296
• Nal, Mustafa (2020). Kovid-19 Pandemisi Döneminde Türkiye’nin Sağlık Politikası. Insac Natural And Health Sciences (Inhs-2020). (22-23 Mayıs 2020) Https://Www.Researchgate.Net/Publication/342124058_Kovid- 19_Pandemisi_Doneminde_Turkiye'nin_Saglik_Politikasi
• Neslihan Derin,Neslihan Şimşek Ilkim,Hilal Yayan.(2017).Hemşirelerde Mesleki Bağlılığın Mesleki Prestijle Açıklanması.Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi 4(3), 24-37.
• Neuman, Lawrence. W. (2012). Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel Ve Nicel Yaklaşımlar (1.Cilt). (Çev: S. Özge). İstanbul: Yayın Odası Yayınları.
• Singh Sodhi, Harsimran (2020). Effect Of Corona Virus On The Manufacturing And Supply Chain Industry Across World. Industrial Engineering Journal. 13 (6) Https://Www.Researchgate.Net/Publication/342609228_Effect_Of_Corona_Virus_On_The_Manufacturing_And_Supply_Chain_Industry_Across_World
• Taş Filiz (2020). Covid-19 Pandemi Sürecinde Yetişkinler Arasında Yüz Maskesi Kullanma Pratiği Ve Tekniği Üzerine Değerlendirme Ve Öneriler.Halk Sağlığı Hemşireliği Dergisi, 2(2): 52-56.
• Tekin Kaya, Nedret Ve Örsal, Özlem.(2018).Sosyal Bir Sorun: Yaşli Ayrimciliği.Social Sciences Studies Journal (16). 1350-1355.
• Temiz, S. Ve Öztürk, M. (2019). “Empatinin Yaşlı Ayrımcılığı Üzerindeki Etkisi: Gençler Üzerine Bir Araştırma”. Ekev Akademi Dergisi, 23(80), 483-498.
• Tuna Uysal Meryem Ve Tan Eren, Gizem (2020). Covid-19 Salgın Sürecinde Sosyal Medyada Yaşlılara Yönelik Ayrımcılık: Twitter Örneği.Journal Of Turkish Studies.
• Türk, Ahmet (2020). Koronavirüs (Covid-19) Pandemisi Sürecinde Yaşlılara Yönelik Uygulamalar Ve Yaşlıların Psiko-Sosyal Durumu Üzerine Bir Değerlendirme. Sosyal Hizmet. Https://Www.Researchgate.Net/Publication/342834008_Koronavirus_Covid 19_Pandemisi_Surecinde_Yaslilara_Yonelik_Uygulamalar_Ve_Yaslilarin_Psiko-Sosyal_Durumu_Uzerine_Bir_Degerlendirme
• TÜSPE Rapor (2020). Covıd-19 Pandemi Yönetiminde Türkiye Örneği: Sağlık Politikası Uygulamaları Ve Stratejileri.
• Https://Www.Tuseb.Gov.Tr/Tuspe/Uploads/Yayinlar/Makaleler/Pdf/21-08-2020__5f3f6e1402cc2__Tusperapor02_Covid-19_Pandemi_Yonetiminde_Turkiye_Ornegi.Pdf
• Unicef (2020). Unicef: Çocukların Covid-19 Salgınının Gizli Mağdurları Olmasına Izin Vermeyelim. Https://Www.Unicef.Org/Turkey/Bas%C4%B1n-B%C3%Bcltenleri/Unicef-%C3%A7ocuklar%C4%B1n-Covid-19-Salg%C4%B1n%C4%B1n%C4%B1n-Gizli-Ma%C4%9fdurlar%C4%B1-Olmas%C4%B1na-Izin-Vermeyelim
• Ünaldı, Nihal (2015). Sağlık Hizmeti Sunan Kurumlarda İtibarın Önemi. Journal of Health and Nursing Management. 2(2). 100-111.
• Van Baal, Simon & Hohwy, Jakob. (2020). Risk Perception and Personal Responsibility During Covid-19: An Experimental Study of the Role of Imperative Vs Reasoning-Based Communication for Self-Isolation Attitudes. 10.31234/Osf.Io/S7jeq.
• Who. (2020b). Older People and Covid-19. Https://Www.Who.Int/Teams/Social-Determinants-Of-Health/Covid-19
• World Health Organization Who, 2020a. Coronavirus Disease (Covid-19) Outbreak: Rights, Roles and Responsibilities Of Health Workers, Including Key Considerations For Occupational Safety and Health. Https://Www.Who.Int/Docs/Default-Source/
• Xiong, Yang., Peng, Lingli., 2020. Focusing On Health-Care Providers’ Experiences in The Covid-19 Crisis. Lancet Glob. Health 8 (6), E740–741. Https://Doi.Org/10.1016/S2214-109x (20)30214-X.
• https://www.cnnturk.com/turkiye/12-bin-saglik-calisani-alim-sartlari-saglik-bakanligi-personel-basvuru-tarihi-kas%C4%B1m-2020
• https://www.saglik.gov.tr/TR,65638/basaksehir-cam-ve-sakura-sehir-hastanesi-hizmete-acildi.html
• https://www.ntv.com.tr/galeri/turkiye/prof-dr-feriha-oz-acil-durum-hastanesi-acildi,Uc_Uk_yjok6_tRhZAzn-ng/_1bS5IvSxEaZnLWp-J9NEg
• https://www.cnnturk.com/turkiye/prof-dr-murat-dilmener-acil-durum-hastanesi-acildi
• https://www.cnnturk.com/turkiye/korona-oldum-ama-kimseler-duymasin
• https://www.cpme.eu/index.php?downloadunprotected=/uploads/adopted/2020/5/PR_EMOs.condemn.attacks.on_.HCP_.fighting.COVID-19.pdf
• https://www.haber.com/hindistanda-saglik-calisanlari-hastalik-yayar-diye-evden-atilip-sokakta-kaliyorlar-282551/
• https://www.medikalakademi.com.tr/umke-der-raporu-saglik-calisanlari-agir-baski-altinda-covid-19-siddet-dislanma/
• https://www.amnesty.org/en/latest/news/2020/07/health-workers-rights-covid-report/
• https://www.cpme.eu/index.php?downloadunprotected=/uploads/adopted/2020/5/PR_EMOs.condemn.attacks.on_.HCP_.fighting.COVID-19.pdf
• https://dosyamerkez.saglik.gov.tr/Eklenti/36953,toplu-tasima-sosyal-tesispdf.pdf?0
• https://shgm.saglik.gov.tr/Eklenti/37081/0/ruhsad-uygulamasiustyazipdf.pdf?_tag1=F5A16DDBE4FF19363630793070A8025A1C3BBE78
• https://www.ntv.com.tr/turkiye/saglik-bakani-fahrettin-kocacinden-yeni-ilac-getirildi,533Hiqz8ikG10Akche_HFA
• https://ticaret.gov.tr/blog/sektor-haberleri/coronavirus-turkiyenin-cinden-yaptigi-ithalati-etkiliyor
• https://hayatevesigar.saglik.gov.tr/hes.html
• https://www.cnnturk.com/turkiye/son-dakika-cumhurbaskani-erdogan-para-ile-maske-satisi-yasaktir
• https://www.aa.com.tr/tr/bilim-teknoloji/aa-yerli-solunum-cihazinin-uretim-asamalarini-goruntuledi/1821021
• https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Istatistiklerle-Yaslilar-2019-33712
• https://data.worldbank.org/indicator/SP.POP.65UP.TO.ZS?end=2019&most_recent_value_desc=false&start=2019&view=bar
• https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2019/05/20190504-1.htm