Kronik Öksürüğü Olan Bireylerin Uyku ve Yaşam Kaliteleri ile İlişkili Faktörlerin Değerlendirilmesi

Yıl 2021, Cilt: 13 Sayı: 1, 13 - 21, 30.04.2021

İhsan Sarıkaya , Hamza Ali Akgüneş , Erkut Etçioğlu , Abdülkadir Aydın , Hasan Ekerbiçer

https://doi.org/10.35514/mtd.2021.41

Öz

ÖZ
Amaç
Bu çalışmada kronik öksürük yakınması olan hastaların uyku ve yaşam kalitelerinin değerlendirilmesi ve muhtemel ilişkili faktörlerin ortaya konması amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntemler
Çalışma 01.07.2020 – 01.09.2020 tarihleri arasında, Sakarya Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Göğüs Hastalıkları polikliniklerinde yapılmıştır. Katılımcılara kişisel bilgi formu, Pittsburgh Uyku Kalite İndeksi ve Leicester Öksürük Anketi uygulandı. İstatistiksel analizler için SPSS v.20.0 paket programı kullanıldı. İstatistiksel anlamlılık düzeyini belirlemek için, %95 güven aralığında ve p≤0,05 anlamlı kabul edildi.
Bulgular
Çalışmaya dahil edilen yaşları 18-70 yıl arasında değişen 200 katılımcının 129’u kadın ve 71’i erkekti. Katılımcıların Leicester öksürük anketi total skoru 13,15±3,74, fiziksel alt boyut skoru 4,10±1,39, psikolojik alt boyut skoru 4,30±1,30 ve sosyal alt boyut skoru 4,75±1,30 olarak hesaplandı. PUKİ total skoru 6,08±3,85'dir. İleri yaş, kadın cinsiyet, kırsalda yaşamanın düşük yaşam kalitesi için risk faktörü olduğu saptandı. Ayrıca ileri yaşta olanların uyku kalitelerinin de anlamlı oranda düştüğü saptandı.
Sonuç
Kronik öksürük başlı başına uyku ve yaşam kalitesini etkileyebilen bir faktördür. Klinisyenler tarafından öksürüğe neden olan hastalığın tedavisi ve takibi kadar semptomun başlı başına yaşam ve uyku kalitesi üzerine etkilerinin de değerlendirilmesi önem arz etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kronik öksürük, öksürük, uyku kalitesi, yaşam kalitesi

Kaynakça

• KAYNAKLAR 1. Morice AH, McGarvey L, Pavord I. Recommendations for the management of cough in adults. Thorax 2006;61:1-24.
• 2. Dicpinigaitis PV. Thoughts on one thousand chronic cough patients. Lung 2012;190:593-596.
• 3. Gönen NA. (2014). Leicester öksürük anketi (Leicester cough questionnaire)(LCQ) Türkçe geçerlilik ve güvenilirliği. Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı. Uzmanlık Tezi. Manisa.
• 4. Lee KK, Birring SS. Cough and sleep. Lung 2010;188:S91-94.
• 5. Birring SS, Prudon B, Carr AJ, Singh SJ, Morgan MD, Pavord ID. Development of a symptom specific health status measure for patients with chronic cough: Leicester Cough Questionnaire (LCQ). Thorax 2003;58:339-343.
• 6. Buysse DJ, Reynolds CF, Monk TH, Berman SR, Kupfer DJ. The Pittsburgh sleep quality index: A new instrument for psychiatric practice and research. Psychiatry Research 1989;28:193-213.
• 7 Ağargün MY, Kara H, Anlar Ö. Pittsburgh uyku kalitesi indeksinin geçerliği ve güvenirliği. Türk Psikiyatri Dergisi 1996;7:369-372
• 8. Çolak Y, Nordestgaard BG, Laursen LC, Afzal S, Lange P, Dahl M. Risk factors for chronic cough among 14,669 individuals from the general population. Chest 2017;152:563-573.
• 9. Koskela HO, Selander TA, Lätti AM. Cluster analysis in 975 patients with current cough identifies a phenotype with several cough triggers, many background disorders, and low quality of life. Respir Res 2020;21:13-19.
• 10. Landt E, Çolak Y, Lange P, Laursen LC, Nordestgaard BG, Dahl M. Chronic cough in individuals with COPD: A population-based cohort study. Chest 2020;157:1446-1454.
• 11. Gouveia CJ, Yalamanchili A, Ghadersohi S, Price CPE, Bove M, Attarian HP, et al. Are chronic cough and laryngopharyngeal reflux more common in obstructive sleep apnea patients? Laryngoscope 2019;129:1244-1249.
• 12. Kanemitsu Y, Kurokawa R, Takeda N, Takemura M, Fukumitsu K, Asano T, et al. Clinical impact of gastroesophageal reflux disease in patients with subacute/chronic cough. Allergol Int 2019;68:478-485.
• 13. Lätti AM, Pekkanen J, Koskela HO. Defining the risk factors for acute, subacute and chronic cough: A cross-sectional study in a Finnish adult employee population. BMJ Open 2018;16;8:e022950.
• 14. Park HJ, Park YM, Kim JH, Lee HS, Kim HJ, Ahn CM, et al. Effectiveness of proton pump inhibitor in unexplained chronic cough. PLoS One 2017;10;12:e0185397.
• 15. Azman AB, Sararaks S, Rugayah B, Low LL, Azian AA, Geeta S, et al. Quality of life of the Malaysian general population: results from a postal survey using the SF-36. Med J Malaysia 2003;58:694–711.
• 16. Boylu AA, Paçacioğlu B. Yaşam kalitesi ve göstergeleri. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi 2016;8:137-150.
• 17. Özerdoğan Ö, Yüksel B, Çelik M, Oymak S, Bakar C. Associated factors affecting the quality of life of the elderly. Türkiye Halk Sağlığı Dergisi 2018;16:90-105.
• 18. Guallar-Castillón P, Sendino AR, Banegas JR, López-García E, Rodríguez-Artalejo F. Differences in quality of life between women and men in the older population of Spain. Soc Sci Med 2005;60:1229-1240.
• 19. Sucaklı MH, Bakan B, Çelik M. Huzurevinde yaşayan yaşlıların yaşam kaliteleri ve etkileyen faktörler. Türk Aile Hek Derg 2013;17:96-100.
• 20. Zahran HS, Zack MM, Vernon-Smiley ME, Hertz MF. Health-related quality of life and behaviors risky to health among adults aged 18-24 years in secondary or higher education--United States, 2003-2005. J Adolesc Health 2007;41:389-397.
• 21. Kowaltowski DCCK, da Silva VG, Pina SAMG, Labaki LC, Ruschel RC, de Carvalho Moreira D. Quality of life and sustainability issues as seen by the population of low-income housing in the region of Campinas, Brazil. Habitat International 2006;30:1100-1114.
• 22. Hollar D. A holistic theoretical model for examining welfare reform: Quality of life. Public Administration Review 2003;63:90-104.
• 23. Deslee G, Burgel PR, Escamilla R, Chanez P, Court-Fortune I, Nesme-Meyer P, et al. Impact of current cough on health-related quality of life in patients with COPD. Int J Chron Obstruct Pulmon Dis 2016;11:2091-2097.
• 24. Liu X, Zhao Z, Jia C, Buysse DJ. Sleep patterns and problems among chinese adolescents. Pediatrics 2008;121:1165-1173.
• 25. Sahraian A, Javadpour A, Mani A. Sleep quality and its correlation to general health status in health care students. European Psychiatry 2011;26,1565-1565.
• 26. Eliasson AH, Lettieri CJ, Eliasson AH. Early to bed, early to rise! Sleep habits and academic performance in college students. Sleep Breath 2010;14:71-75.
• 27. Orzech KM, Salafsky DB, Hamilton LA. The state of sleep among college students at a large public university. J Am Coll Health 2011;59:612-619.