Japon akçaağaç odununun bazı fiziksel ve mekanik özelliklerinin belirlenmesi üzerine bir çalışma

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 2, 110 - 118, 28.12.2020

Fatih Tuncay Efe

https://doi.org/10.33725/mamad.837309

Cited By: 4

Öz

Japon akçaağacı (Acer Palmatum) dünya genelinde yayılış gösterir. Ancak çoğu Japonya kökenli olup, Kore ve Çin’de de yayılış gösterir. Japon akçaağacı 15 m’ye kadar büyüyebilir. Çoklu gövdesi güçlü görüntüye sahiptir. Akçaağaç odunu, mobilya, paneller, parke, kereste, LVL (Lamine Kaplama Kereste), Glulam (Yapıştırılmış Lamine Ahşap), müzik enstrümanları, alet sapları, dipçik, ahşap kiriş, uçak pervanesi, ahşap köprü, vb. gibi çeşitli alanlarda kullanılır. Mekanik özellikler bilhassa binalarda kullanılan yapı elemanları için en önemli karakteristiklerdir. Herhangi bir kullanış yeri için malzeme seçiminde bu özelliklerin bilinmesi büyük önem taşımaktadır. Japon akçaağacı odununun yoğunluk, eğilme direnci, elastikiyet modülü, şok direnci ve vida tutma direnci bu ağaç odununu kullanan veya kullanacak işletmelere teknik bilgi sağlamak için araştırılmıştır. Hava kurusu yoğunluk, eğilme direnci, elastikiyet modülü, şok direnci ve vida tutma kapasitesi (Teğet, radyal ve enine yönde) sırasıyla; 574 kg/m3, 78 N/mm2, 6808 N/mm2, 0.217 kgm/cm2 ve (35.1 N/mm2, 33.1 N/mm2 ve 28.9 N/mm2) olarak tespit edilmiştir. Sonuçlar Japon akçaağacı odununun diğer akçaağaç türlerine göre daha düşük yoğunluğa, düşük eğilme ve şok direncine sahip ve gevrek bir yapıda olduğunu göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

Japon akçaağaç odunu, eğilme direnci, şok direnci, vida tutma direnci

Teşekkür

Bu çalışmada değerli katkı ve desteklerinden dolayı Sayın Prof. Dr. Bekir Cihad BAL ve Sayın Dr. Öğr. Üyesi Vedat ÇAVUŞ’a sonsuz teşekkür ederim.

A study on the determination of some physical and mechanical properties of Japanese maple wood

Öz

Japanese maple (Acer Palmatum) spreads worldwide. However, most of them originate from Japan and also spread in Korea and China. Japanese maple can grow up to 15 m. Its multi-body has a powerful appearance. Maple wood is used in various fields such as furniture, panels, parquet, lumber, LVL (Laminated Veneer Lumber), Glulam (Glued Laminated Timber), musical instruments, instrument handles, stock, wooden beam, an airplane propeller, wooden bridge, etc. Mechanical properties are the most important characteristics especially for building elements used in buildings. It is of great importance to know these properties in the selection of materials for any use place. The density, bending strength, modulus of elasticity, impact strength and screw holding resistance of Japanese maple wood were investigated to provide technical data for users. Air dry density, bending strength, modulus of elasticity, impact strength and screw holding capacity (in tangent, radial, and transverse directions) were respectively; 574 kg/m3, 78 N/mm2, 6808 N/mm2, 0.217 kgm/cm2 and (35.1 N/mm2, 33.1 N/mm2 and 28.9 N/mm2). The results showed that Japanese maple wood has a low-density value, low bending strength, and impact strength, and a brittle structure compared to other maple species.

Anahtar Kelimeler

Japanese maple wood, modulus od rupture, modulus of elasticity, screw holding strength

Kaynakça

• As, N., Koç, H., Doğu, D., Atik, C., Aksu, B., Erdinler, S., (2001), Türkiye’de Yetişen Endüstriyel Öneme Sahip Ağaçların Anatomik, Fiziksel, Mekanik ve Kimyasal Özellikleri. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi. Yayın No: 51 (1): 71-88.
• Ayata, Ü., Bal, B., C., Şahin, S., (2019), Akçaağaç (Acer trautvetteri medw.) Odununda ısı iletkenlik değeri ve bazı fiziksel özelliklerin belirlenmesi. ISPEC Internatonal conference on Agrıculture and rural development-II Proceeding book. 27-29 September 2019, Kiev.
• Bal, B. C., (2011), Okaliptüs grandis (Eucalyptus grandis W. Hill ex maiden) odununun fiziksel ve mekanik özellikleri ve lamine ağaç malzeme üretiminde kullanılması üzerine araştırmalar, KSÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora tezi.
• Bal, B. C., Bektaş İ., Kaymakçi, A., (2012), Toros sedirinde genç odun ve olgun odunun bazı fiziksel ve mekanik özellikleri, KSÜ Mühendsilik Bilimleri Dergisi, 15(2), 17–27.
• Bal B., C, Bektaş İ, (2018), Odunun yoğunluğu ile bazı mekanik özellikleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi üzerine bir araştırma, Mobilya ve Ahşap Malzeme Araştırmaları Dergisi, 1(2), 51-61.
• Bektaş, İ. (1997), Kızılçam odununun teknolojik özellikleri ve yörelere göre değişimi, İÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, İstanbul.
• Bektaş, İ., Güler, C., and Baştürk, M. A. (2002), Principal mechanical properties of eastern beech wood (Fagus orientalis L.) naturally grown in Andırın northeastern mediterranean region of Turkey, Turk J Agric For, 26(2002), 147–154.
• Brand, M., H., (2015). Acer palmatum. University of Connecticut Plant Database. http://www.hort.uconn.edu/plants/detail.php?pid=19.
• Bozkurt A., Y., Erdin, N., (2011). Ağaç Teknolojisi Ders Kitabı. İstanbul Üniversitesi Yayın No: 5029 Orman Fakültesi Yayın No: 445 ISBN No: 978-975-404-900-8.
• Bozkurt, Y., Erdin, N., (2013), “Odun Anatomisi,” İ.Ü. Orman Fakültesi Yayınları, İstanbul, 978-975-404-932-9.
• Çavuş, V., Ayata, Ü. (2018). Manolya ağacı, akçaağaç ve tespih ağacı odunlarında vida tutma direnci üzerine bir araştırma. Mobilya ve Ahşap Malzeme Araştırmaları Dergisi, 1(2), 94-102.
• Erten, P. ve Sözen, M. R. 1994. Fıstık Çamı (Pinus pinea), Camiyanı Karaçamı (Pinus nigra Arnold) ve Çınar Yapraklı Akçaagaç (Acer Platonodies) Odununun Bazı Fiziksel ve Mekaniksel Özelliklerinin Belirlenmesi. Doğu Karadeniz Ormancılık Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Teknik Bülten Serisi. 266, 1-37.
• Gilman, E., F., (1999). Acer palmatum ‘Dissectum’. Fact Sheet FPS-10, Environmental Horticulture Department, Florida Cooperative Extension Service, Institute of Food and Agricultural Sciences, University of Florida. Publication date: October 1999.
• Gürgül, S., Uzun, C., Erdal, N., (2016). Kemik Biyomekaniği. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2016;8 (1): 18-34.
• Korkut, S., Büyüksarı, Ü., (2006). Some mechanical properties of red-bud maple (Acer trautvetteri Medw.) wood grown in different districts. Düzce Üniversitesi Orman Fakültesi Ormancılık Dergisi Cilt 2, Sayı 2, 24 – 31.
• Öner, N., Bilgili, C., B., Çorbacı, Ö., L., (2014). Türkiye’de peyzaj tasarımında kullanılabilecek doğal akçaağaç türlerimizin potansiyel yetişme alanlarının CBS yardımıyla belirlenmesi. III. Uluslararası Odun Dışı Orman Ürünleri Sempozyumu, 8-10 Mayıs 2014, Kahramanmaraş.
• TS EN 13446, (2005). Ahşap esaslı levhalar - bağlayıcıların geri çıkma kapasitesinin tayini, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara.
• TS 2472, “Odunda Fiziksel ve Mekaniksel Deneyler İçin Birim Hacim Ağırlığı Tayini”, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara, 1976.
• TS 2474, “Odunun Statik Eğilme Dayanımının Tayini”, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara, 1976.
• TS 2478, “Odunun Statik Eğilmede Elastiklik Modülünün Tayini”, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara, 1976.
• TS 2477, “Odunun Çarpmada Eğilme Dayanımının Tayini”, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara, 1976.
• URL1: https://tr.wikipedia.org/wiki/Ak%C3%A7aa%C4%9Fa%C3%A7 Son erişim tarihi: 06.12.2020.
• Yaltırık, F., (1971a). Researches morphological and anatomical properties of Turkish Acer species, Istanbul University Publication No: 1661, Faculty of Forestry Publication No: 179, 1971a, Istanbul.
• Yaltırık, F., (1971b). Site characters and silvicultural aspects of Turkish Acer species, Review of the Faculty of Forestry University of Istanbul, 1971b, Series A, 21(1):81-90, Istanbul.