Bilimin Doğası Hakkındaki Görüşlerin Kısa Hikâyeler Yöntemiyle Değerlendirilmesi: Fen Bilgisi Öğretmen Adayları Örneği

Yıl 2018, Cilt: 2 Sayı: 1, 19 - 35, 02.07.2018

Mahmut Polat

https://doi.org/10.46762/mamulebd.427225

Cited By: 3

Öz

Bu araştırmanın amacı fen
bilgisi öğretmen adaylarının bilimin doğası hakkındaki görüşlerini ölçek ve kısa hikâyeler yoluyla
ayrı ayrı tespit etmek ve farklı yollardan tespit edilmiş olan bu görüşleri
birbirleriyle karşılaştırarak kısa hikâyelerin ölçme
değerlendirme aracı olarak öğretim ortamında etkililiğini belirlemektir.
Araştırma çoklu durum çalışması içinde 79 Fen Bilgisi öğretmen adayı ile
gerçekleştirilmiştir. Bilimsel Bilginin Doğası Ölçeği (BBDÖ) ve araştırmacı
tarafından derlenen sekiz kısa hikâye (KH) ile katılımcıların bilimin doğası
hakkındaki görüşleri belirlenmiş kısa hikâyelerin bir ölçme değerlendirme
yöntemi olarak nasıl kullanılabildiği ortaya konulmuştur. Çalışmaya ait veriler
katılımcılardan 2011 yılının mayıs ayı içerisinde toplanmıştır. Analizler
sonucunda katılımcıların farklı yollarla ölçülen bilimin doğası görüşlerinin
birbirinden farklı oldukları görülmüştür. BBDÖ’den elde edilen puanlar
KH’lerden elde edilen puanlardan genelde daha yüksek çıkmıştır. Nitel
verilerden elde edilen sonuçlara göre, katılımcıların bilimin doğasına yönelik
bazı kavram yanılgılarına sahip oldukları görülmüştür. Çalışmadan elde edilen
sonuçlar doğrultusunda alana katkı getirebileceği düşünülen bazı önerilere yer
verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Fen Eğitimi, Bilimin Doğası, Ölçme- Değerlendirme

Assessing Views About the Nature of Science by Vignettes: The Case of Prospective Science Teachers

Öz

The present study aims to identify prospective science teachers’ opinions on the nature of science via a scale and short stories and the effectiveness of short story as a measurement instrument by comparing those ideas gathered in different ways. The study was conducted among 79 prospective science teachers within a multiple-case study. Though the NSKS and the eight vignettes created by the researcher, the participants’ views on the nature of science were identified and the use of vignettes as an assessment method was demonstrated. At the end of the analyses, it was determined that the participants’ opinions on the nature of science, which was measured via different methods, varied from each other. The scores of NSKS were generally higher than that of vignettes scores. According to the results obtained from qualitative data, participants have some misconceptions about the nature of science. Some suggestions have been made that may contribute to the field in the direction of the results obtained from the work. 

Anahtar Kelimeler

Science education, nature of science, measurement- assessment

Kaynakça

• Abell, S. K., and Smith, D. C. (1994). What is science? Preservice elementary teachers' conceptions of the nature of science. International Journal of Science Education, 16(4), 475-487.
• Aikenhead, G. S. (1988). An Analysis of Four Ways of a Assessing Student Beliefs About STS Topics. Journal of Research in Science Teaching. 25(8). 607- 629.
• Aikenhead, G. S., and Ryan, A. G. (1992). The development of a new instrument: "Views on science - technology - society"(VOSTS). Science Education, 76(5), 477- 491.
• American Association for the Advancement Of Science (AAAS). (1993). Benchmarks for science literacy: A Project 2061 report. New York: Oxford University Press.
• Aslan, O. (2009). Fen Ve Teknoloji Öğretmenlerinin Bilimin Doğası Hakkındaki Görüşleri Ve Bu Görüşlerin Sınıf Uygulamalarına Yansımaları. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Atasoy, B. (2002). Fen Öğrenimi ve Öğretimi. Ankara: Gündüz Yayıncılık.
• Bilgiç, M. (1985). The effectiveness of inquiry oriented laboratory on students’ understanding of the nature of scientific knowledge at university level. Unpublished master’s thesis. Middle East Technical University, Ankara.
• Doğan Bora, N. (2005). Türkiye Genelinde Ortaöğretim Fen Branşı Öğretmen Ve Öğrencilerinin Bilimin Doğası Üzerine Görüşlerinin Araştırılması. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Driver, R., Leach, J., Millar, R., & Scott, P. (1996). Young People's Images of Science. Buckingham, UK: Open University Press.
• Erdoğan, R. (2004). Investigation Of The Preservice Science Teachers’ Views On Nature Of Science. Unpublished Master’s Thesis. Middle East Technical University The Graduate School of Natural and Applied Sciences, Ankara.
• Gücüm, B. (2000, 6–8 Eylül). Fen Bilgisi Öğretmenliği Öğrencilerinin Bilimsel Bilginin Yapısını Anlama Düzeyleri Üzerine Bir Araştırma. IV. Fen Bilimleri Eğitimi Kongresinde sunuldu, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Ankara.
• Güzel, H. (2004, 9–11 Eylül). Fizik Bölümü Öğrencilerinin Bilimsel Bilginin Yapısını Anlama Düzeyleri. VI. Ulusal Fen Bilimleri Ve Matematik Eğitimi Kongresinde sunuldu, Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi, İstanbul.
• Haidar, A. H. (1999). Emirates pre-service and in-science techers´ views about the nature of science. International Journal of Science Education, 21(8), 807-822.
• Hogan, K. (2000). Exploring a process view of students' knowledge about the nature of science. Science Education, 84(1), 51-70.
• Kahyaoğlu, E. (2004). Turkish Preservice Science Teachers’ Views on STS: Characteristics of Scientists’ Work. Unpublished master’s thesis, Middle East Technical University, Ankara.
• Lederman, N. G., Abd-El-Khalick, F., Bell, R. L., and Schwartz, R. S. (2002). Views of nature of science questionnaire: Toward a valid and meaningful assessments of learners’ conceptions of nature of science. Journal of Research in Science Teaching, 39(6), 497- 521.
• Lederman, N. G., and O'Malley, M. (1990). Students' perceptions of tentativeness in science: Development, use, and sources of change. Science Education, 74(2), 225-239.
• Lederman, N. G., Wade, P., and Bell, R. L. (2000). Assessing Understanding of the Nature of Science: A Historical Perspective. In W. F. McComas (Ed.), The Nature of Science in Science Education (pp 331- 350). Dordrecht, Boston, London: Kluwer Academic Publishers.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2005). İlkögretim 6. ve 7. ve 8. Sınıf Fen ve Teknoloji Dersi Ögretim Programları. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
• Moss, D. M., Abrams, E. D., and Robb, J. (2001). Examining student conceptions of the nature of science. International Journal of Science Education, 23(8), 771-790.
• Murcia, K., and Schibeci, R. (1999). Primary Student Teachers´ Conceptions Of The Nature Of Science. International Journal of Science Education, 21(11), 1123-1140.
• National Research Council. (1996). National Science Education Standards. Washington, D.C: National Academy Press.
• National Science Teachers Association. (1982). Science- Technology- Society: Science education for the 1980s. Washington, DC: Author.
• Polat, M. (2011). Bilimin Doğası Hakkındaki Görüşlerin Kısa Hikâyeler Yöntemiyle Değerlendirilmesi: Fen Bilgisi Öğretmen Adayları Örneği. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Rubba, P. A., Andersen, H. O. (1978). Development of an instrument to assess secondary school students` understanding of the nature of scientific knowledge. Science Education, 62(4), 449-458.
• Sarıtaş, D. (2013). Periyodik sistemin öğretim sürecinde oluşan rasyonel bilginin; üretimi, epistemolojisi ve metodolojisi. Yayımlanmamış doktora tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Solomon, J., (1991). Exploring The Nature Of Science. Glasgoew, England: Blackie.
• Taşar, M. F. (2006). Probing preservice teachers’ understandings of scientific konowledge by using a vignette in conjuction with a paper and pencil test. Eurasia Journal of Mathematics, Science and Technology Education, 2(1), 53- 70.
• Tsai, C-C. (2002). Nested epistemologies: science teachers' beliefs of teaching, learning and science. International Journal of Science Education, 24(8), 771-783.
• Yakmacı, B. (1998). Science (Biology, Chemistry and Physics) Teachers’ Views on the Nature of Science as a Dimension of Scientific Literacy. Unpublished Master’s Thesis, Boğaziçi University, Institute of Social Science, İstanbul.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. (5. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.