Hayat Bilgisi Öğretim Programı Kazanımlarının Kök Değerler ile İlişkisinin Değerlendirilmesi

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 1, 16 - 29, 01.07.2020

Anıl Esemen

https://doi.org/10.46762/mamulebd.741720

Cited By: 4

Öz

Bu araştırmada 2019 yılında yenilenen Hayat Bilgisi öğretim programı (1, 2. Ve 3. sınıf) kazanımlarının öğretim programı içeriğinde belirtilen “Kök değerler” (adalet, dostluk, dürüstlük, öz denetim, sabır, saygı, sevgi, sorumluluk, vatanseverlik, yardımseverlik) açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda Hayat Bilgisi öğretim programı kazanımlarında “Kök değerler”in nasıl ve ne düzeyde yer aldığı ve öğretim programı üniteleri içerisinde nasıl bir dağılım gösterdiği belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırmada doküman inceleme yöntemi analitik araştırma deseni kullanılmıştır. Araştırmanın dokümanı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı internet sitesindeki Hayat Bilgisi öğretim programıdır. Araştırmanın veri toplama aracı Hayat Bilgisi öğretim programı içerisinde belirtilen dokuz “Kök değer”dir. Yapılan bu araştırmada Hayat Bilgisi Öğretim Programı kazanımlarıyla en fazla ilişkili olan değerlerin “Sorumluluk ve Vatanseverlik” olduğu, en az ilişkili değerlerin ise “Adalet, dostluk ve dürüstlük” olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca Hayat Bilgisi öğretim programı üniteleri içerisinde kök değerlerin dengeli bir şekilde dağılmadığı sonucuna da varılmıştır. Araştırmanın sonuçları doğrultusunda Hayat Bilgisi öğretim programında adalet, dostluk ve saygı değerlerinin artırabileceği önerisi getirilebilir.

Anahtar Kelimeler

Değerler, Hayat Bilgisi, İlkokul

Evaluation of the Relationship between Life Science Curriculum Gains and Root Values

Öz

The "root values" (justice, friendship, honesty, self-control, patience, respect, love, responsibility, patriotism, benevolence) stated in the content of the curriculum of the Life Science Teaching Program (1st, 2nd and 3rd grade) achievements renewed in 2018 in this research in terms of examination. For this purpose, it has been tried to determine how and at what level “root values” take place in the Life Science Curriculum acquisitions and how they are distributed within the curriculum units. In the research, document analysis method analytical research design was used. The document of the research is the Life Science Education Program on the website of the Board of Education. The data collection tool of the research is 10 “root values” specified in the Life Science Teaching Program. It has been determined how the root values associated with the Life Science Curriculum achievements show distribution at the level of classes and themes. In this study, it was determined that the values most associated with the Life Science Curriculum achievements were “Responsibility and Patriotism” and the least associated values were “Justice, friendship and honesty”. It is also concluded that the root values are not distributed evenly within the Life Science Teaching Program units. In line with the results of the research, it can be suggested that the values of justice, friendship and respect can be increased in the Life Science Teaching Program.

Anahtar Kelimeler

Root Values, Primary School, Life Science Teaching Program

Kaynakça

• Avcı, E. K. Ve Kayabaşı, E. Z. (2018). Hayat bilgisi dersi öğretim programlarının amaçlarındaki değerlerin içerik analizi (1936-2018). Değerler Eğitimi Dergisi, 16 (35), 27-56.
• Aydın, M. Z., & Gürler, Ş. (2014). Okulda değerler eğitimi. Ankara: Nobel Akademi Yayıncılık.
• Bahçe, A. (2010). Hayat Bilgisi Öğretiminde Değerlerin Kazandırılma Düzeylerinin Öğretmen Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Balık, Z. D. (2016). Hayat bilgisi öğretim programındaki değerler bağlamında hayat bilgisi ders kitapları ile yüz temel eser listesindeki ulusal masalların karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Van.
• Bölük, E. (2018). Çizgi filmlerde yer alan değerlerin ilkokul hayat bilgisi öğretim programında yer alan değerler çerçevesinde incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Mustafa Kemal Üniversitesi, Hatay.
• Candan, G. D. ve Ergen, G. (2014). 3. Sınıf hayat bilgisi ders kitaplarını temel evrensel değerleri içermesi bakımından incelenmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 134-161.
• Ersoy, A. (2015). Doktora öğrencilerinin ilk nitel araştırma deneyimlerinin günlükler aracılığıyla incelenmesi. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 5 (5), 549-568.
• Gözel, B. (2018). Hayat bilgisi dersi öğretim programının değerler eğitimi açısından öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Aydın Adnan Mendere Üniversitesi, Aydın.
• Hökelekli, H. (2010). Modern Eğitimde Yeni Bir Paradigma: Değerler. Eğitimi Eğitime Bakış Dergisi, 18, s. 4-10.
• Jacobs, D. T., & Jacobs-Spencer, J. (2001). Teaching virtues: Building character across the curriculum. Scarecrow Press.
• Kılınç, M. Ve Ersoy, A. (2013). Hayat bilgisi dersi öğretim programının etik bilinç geliştirme açısından öğretmen görüşlerine dayalı olarak değerlendirilmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9 (2), 109-126.
• Kurt, Ö. (2019). 6-10 Yaş çocuk öykü kitaplarının meb 2018 hayat bilgisi öğretim programında bulunan değerler yönünden incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• MEB. (2019). 2019 Hayat Bilgisi öğretim programı. Ankara.
• Özdemir, S. M. (2009). Eğitimde program değerlendirme ve Türkiye’de eğitim programlarını değerlendirme çalışmalarının incelenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(2), 126-149.
• Raths, L. E., Harmin,M. ve Simon, S. B.(1966). Values and Teaching: working with values in the classroom. Ohio: Charles E. Merrill Books Inc.
• Şahin, M. (2009). Cumhuriyetin kuruluşundan günümüze Türkiye’de Hayat Bilgisi dersi programlarının gelişimi. Journal of International Social Research, 2(8).
• Şimşek, H. (2009). Eğitim tarihi araştırmalarında yöntem sorunu. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi , 42 (1), 35-51.
• Topses, G., Güçlü, N., Yel, S., Korkmaz, A., Çakmak, M., Köksal, H. ve Albayrak, F. (2001). Konu Alanı Ders Kitabı İnceleme Kılavuzu Hayat Bilgisi1-3. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Turan, R. Ve Ulusoy, K. (2016). Farklı yönleriyle değerler eğitimi. İçinde Kaymakçı, S. Hayat bilgisinde değerler eğitimi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Turan, R. ve Ulusoy, K. (2014). Farklı Yönleriyle Değerler Eğitimi. Ankara: PegemA Akademi.
• Ulusoy, K. ve Dilmaç, B. (2014). Değerler Eğitimi. Ankara: Pegem Akademi.
• Yaşaroğlu, C. (2019). Öğretim programlarında değerler: hayat bilgisi dersi örneği. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(5), 725–733.
• Yaşar, Ş. , Kasa, B. Ve Bayır, Ö. G. (2015). Sınıf öğretmeni adaylarının görüşlerine göre değerlerin ulusal ve evrensel olarak sınıflandırılması. Turkish Studies International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Dergisi. Cilt, 10 Sayı,3 Sayfa, 581-600.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (11.bsk.). Ankara: Seçkin Yayıncılık.