Investigation and Judgement of the Rebirth Process in the Transition Period that Deeply Affect the Bulgarian Muslims

Yıl 2018, Cilt: 1 Sayı: 2, 54 - 65, 30.08.2018

Emin Atasoy , Elif Alkar

Öz

In the present study,
the paper titled "The Reminiscence and Political Use of the Rebirth
Process During the Transition Period" written by Prof. Dr. Evgeniya
Kalinova, a lecturer at the Faculty of History of Kliment Ohridski in Bulgaria
was translated into Turkish and analyzed. Kalinova's study portrays different
viewpoints of the state administration, the academic and political elite, a
vast majority of public and the Bulgarian governments towards the rebirth
process and assimilation attempt. Kalinova has many studies and scientific
works on Bulgarian Turks and cultural and political interactions between the
Bulgarian and Turkish communities, minority politics of the Bulgarian
governments and issues regarding the Bulgarian Muslims are at the center of
these studies. The period of 1990-2010 during which transition from socialism
to capitalism in the Republic of Bulgaria took place was called the
"transition period" for the scientific publications in Bulgaria and
in her study, Kalinova examined this period full of economic and political
turmoil in two periods; the first transition period (1990-2001) and second
transition period (2001-2009). In Kalinova's work, while, the bravery of the
Bulgarian people and the Bulgarian politicians to face the national history,
their self-criticism and the social tolerance were questioned, on the other
hand, the impact and reflection of the cultural life of the assimilation
attempts on the culturel life applied to the Bulgarian Muslims through
concerts, cinema, theater and similar artistic activities were discussed. Since
the number of published scientific studies in Turkey related to ethnic policies
pursued by the Bulgarian government during the rebirth process and post-socialist
period is scarce, the work written down by Kalinova becomes all the more
important.

Anahtar Kelimeler

Bulgaria, Transitional Period, Minority Politics, Bulgarian Turks, Rebirth Process

Bulgaristan Müslümanlarını Derinden Etkileyen Yeniden Doğuş Sürecinin Geçiş Döneminde Sorgulanması ve Yargılanması

Öz

Bu çalışmada
Bulgaristan’ın Kliment Ohridski Üniversitesi Tarih Fakültesinde öğretim üyesi
olan Prof. Dr. Evgeniya Kalinova’nın yazmış olduğu “Yeniden Doğuş Sürecinin
Hatırası ve Geçiş Dönemindeki Siyasi Kullanımı” başlıklı çalışması Türkçe'ye
tercüme edilerek analiz edilmiştir. Kalinova’nın kaleme aldığı bu çalışma,
devlet yönetiminin, akademik ve siyasi elitin, geniş halk kitlelerinin ve
Bulgaristan hükümetlerinin Yeniden doğuş sürecine ve asimilasyon girişimlerine
olan değişken bakış açılarını sergilemektedir. Kalinova’nın Bulgaristan
Türkleri ile ilgili çok sayıda araştırması ve bilimsel eseri olup
devlet-azınlık ilişkileri, Bulgar ve Türk toplulukları arasındaki kültürel ve
siyasal etkileşimler, Bulgaristan hükümetlerinin azınlık politikaları ve
Bulgaristan Müslümanları ile ilgili konular bu araştırmaların merkezinde yer
almaktadır. Bulgaristan Cumhuriyeti’nde sosyalizmden kapitalizme geçişin
yaşandığı 1990 – 2010 dönemi Bulgaristan’daki bilimsel yayınlarda “geçiş
dönemi” olarak adlandırılmış ve kaleme aldığı çalışmasında Kalinova ekonomik ve
siyasi sarsıntılarla dolu bu dönemi birinci geçiş dönemi (1990-2001) ve ikinci
geçiş dönemi (2001-2009) olarak irdelemiştir. 
Kalinova’nın eserinde bir yandan Bulgar halkının ve Bulgar
siyasetçilerinin ulusal tarihle yüzleşme cesaretleri, bireysel özeleştirileri
ve toplumsal hoşgörüleri sorgulanmış, diğer yandan da konser, sinema, tiyatro
ve benzeri sanatsal faaliyetlerle Bulgaristan Müslümanlarına uygulanan
asimilasyon girişimlerinin kültürel hayata olan etki ve yansımaları
tartışılmıştır. Yeniden doğuş süreci ve postsosyalist dönemde Bulgaristan
hükümetlerinin izledikleri etnik politikalarla ilgili Türkiye’de yayımlanan
bilimsel araştırmaların sayısı yok denecek kadar az olduğundan, Kalinova’nın
kaleme aldığı çalışma daha da büyük önem kazanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Bulgaristan, Geçiş Dönemi, Azınlık Politikaları, Bulgaristan Türkleri, Yeniden Doğuş Süreci

Kaynakça

• ANGELOV, Veselin (2008) Strogo Poveritelno! Asimilatorskata Kampaniya Sreştu Turskoto Natsionalno Maltsinstvo v Bılgariya (1984 - 1989). Dokumenti, Peçatnitsa Simolini, Sofya.
• ANGELOV, Veselin (2009) Sekretno! Protestnite Aktsii na Turtsite v Bılgariya (Yanuari - May 1989). Dokumenti, Peçatnitsa Simolini, Sofya.
• ANGELOV, Veselin (2010) Sekretno! Protestnite Aktsii na Turtsite v Bılgariya (Yanuari - May 1989). Dokumenti, Peçatnitsa Simolini, Sofya.
• ANGELOV, Veselin (2011) Ahmed Dogan -Dokumentalna Biografiya (1954 - 1990), Peçatnitsa Simolini, Sofya.
• ANGELOV, Veselin (2011) Golyamata Ekskurziya. Prinuditelnoto İzselvane na Etniçeski Turtsi ot Bılgariya (Yuni - Avgust 1989). Tom I., Peçatnitsa Simolini, Sofya.
• ANGELOV, Veselin (2012) Obratnata Vılna. Vrıştane Grajdanskite Prava na Bılgarskite Turtsi. (Septemvri 1989 - Yanuari 1990). Dokumenti, Peçatnitsa Simolini, Sofya.
• ANGELOV, Veselin (2017) Golyamata Ekskurziya. Prinuditelnoto İzselvane na Etniçeski Turtsi ot Bılgariya (Yuni-Avgust 1989). Tom II., Peçatnitsa Simolini, Sofya.
• ATASOY, Emin (2007) “Dinler Coğrafyası Işığında Bulgaristan’daki Dinsel Topluluklar”, Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, S.7(2), ss.57-76.
• ATASOY, Emin (2007) “Postsosyalist Dönemde Bulgaristan’da Yaşanan Demografik Kriz vе Yansımaları”, Uludağ Üniversitesi Fen - Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, S.8(12), ss.1-24.
• ATASOY, Emin (2007) Trudniyat Pat ot Natsionalna Kam Planetarna İstoriya, Dialogat v İstoriyata, Sofya.
• ATASOY, Emin (2010) “Bulgaristan’ın Coğrafi – Jeopolitik Konumu ve Yansımaları”, Uludağ Üniversitesi Fen - Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, S.11(18), ss.1-35.
• ATASOY, Emin (2018), Asimilasyon Çemberinde Bulgaristan Müslümanları, BETA Yayınları, İstanbul.
• BAEVA, İskra (2006) Todor Jivkov, İzdatelska Kaşta “Kama”, Sofya.
• BAEVA, İskra ve KALINOVA, Evgeniya (2009) Vazroditelniyat Protses, Balgarskata Darjava i Balgarskite Turtsi, Tom 1, Darjavna Agentsiya Arhivi, Peçat “Multiprint OOD”, Sofya.
• CRAMPTON, Richard J. (2007) Bulgaristan Tarihi (Çev. Nuray Ekici), Jeopolitika Yayınları, İstanbul.
• DAYIOĞLU, Ali (2005) Toplama Kampından Meclis’e. Bulgaristan’da Türk ve Müslüman Azınlığı, İletişim Yayınları, İstanbul.
• DIMITROV, Bojidar (2007) “Trakiyskiyat Genotsid i Vızroditeliyat Protses”, Vestnik - Trud, Sofya, 8 Yuli.
• JELYAZKOVA, Antonina (1998) Turtsi, “Obştnosti i İdentiçnosti v Balgariya”, İzdatelstvo Petekston, Sofya.
• KALINOVA, Evgeniya (2011) “Spomenıt za Vızroditelniya Protses i Negovata Politiçeska Upotreba v Godinite na Prehoda”, “Novi İzvori za İzsledvane na Vızroditelniya Protses”, Sofiyski Universitet Sv. Kliment Ohridski, İstoriçeski Fakultet, İzdatelstvo Paradigma, Sofya.
• KALINOVA, Evgeniya ve BAEVA, İskra (2006) Balgarskite Prehodi 1939 – 2005, İzdatelstvo Paradigma, Sofya.
• ZNEPOLSKI, İvaylo “Sastavitel i Redaktor” (2009) İstoriya na Narodna Republika Balgariya, Rejimat i Obşestvoto, İnstitut za İzsledvane na Blizkoto Minalo, İzdatelstvo Siela, Sofya.