Nepotism as a Work Ethic Problem in Organization Culture

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 1, 241 - 251, 17.05.2020

Sonay Akar

https://doi.org/10.33712/mana.697413

Cited By: 4

Öz

Nepotism is a concept that takes into degree of closeness and the relationship in hiring and job placement managerially within the organization. This concept which is one of the types of nepotism, is often applied for organizational purposes. The purpose of working from this point, of the nepotism is to reveal that there is in favor of or against of the organization. For this purpose,, it was concluded that it would be more correct to evaluate in the context of work ethic of this common understanding in organizations. Because employees can take part in high level jobs without regard of their merit status with the implementation of nepotism in organizations, if other employees who are’nt favored are affected adversely from this situation. This study has been examined under the factors transaction nepotism, nepotism in the recruitment process and nepotism in promote of employees with business ethic perspective of practices and nepotism encountered in organizations. In the research, a situation analysis was made by examining its in terms created effects of nepotism samples that emerged by depending many factors affecting nepotism.

Anahtar Kelimeler

Nepotism, Organization, Work Ethic

Örgüt Kültüründe Bir İş Ahlakı Problemi Olarak Nepotizm

Öz

Nepotizm, örgüt içinde yönetsel açıdan işe alma ve işe yerleştirmede akrabalık ilişkileri ve yakınlık derecesinin göz önüne alındığı bir kavramdır. Kayırmacılık türlerinden biri olan bu anlayış örgüt amaçları için sıklıkla uygulanmaktadır. Bu noktadan hareketle çalışmanın amacı nepotizmin örgütün lehine mi yoksa aleyhine mi olduğunu ortaya koymaktır. Bu amaçla örgütlerdeki bu yaygın anlayışın iş ahlakı bağlamında değerlendirilmesinin daha doğru olacağı kanısına varılmıştır. Çünkü örgütlerdeki nepotizm uygulaması ile birlikte işgörenler liyakat durumlarına bakılmadan üst düzey işlerde görev alabilmekte, kayırılmayan diğer işgörenler ise bu durumdan olumsuz bir şekilde etkilenmektedir. Bu çalışma örgütlerde karşılaşılan nepotizm ve uygulamaları, iş ahlakı bakış açısıyla çalışanların terfide kayırmacılık, işe alma sürecinde kayırmacılık ve işlem kayırmacılığı faktörleri altında incelenmiştir. Araştırmada nepotizme etki eden pek çok faktöre bağlı olarak ortaya çıkan nepotizm örneklerinin yarattığı etkiler açısından incelenerek bir durum analizi yapılmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Nepotizm, Örgüt, İş Ahlakı

Kaynakça

• AKÖZER, Mehmet (2003), “Kamuoyu Gözüyle Kamuda Yolsuzluk”, Görüş Dergisi, S.12, ss.14-23.
• ALESINA, Alberto ve GIULIANO, Paola (2007), “The Power of the Family”, NBER Working Paper, National Bureau of Economic Research, Cambridge, ss.1-52, https://www.nber.org/papers/w13051.pdf (Erişim Tarihi: 03.01.2019).
• ARASLI, Hüseyin, BAVIK, Ali ve EKİZ, Erdoğan H. (2006), "The Effects of Nepotism on Human Resource Management: The Case of Three, Four and Five Star Hotels In Northern Cyprus", International Journal of Sociology and Social Policy, S.26(7/8), ss.295-308.
• ASUNAKUTLU, Tuncer ve AVCI, Umut (2010), “Aile İşletmelerinde Nepotizm Algısı ve İş Tatmini İlişkisi Üzerine Bir Araştırma”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, S.15(2), ss.93-109.
• BAYHAN, Vehbi (2002), “Demokrasi ve Sivil Toplum Örgütlerinin Engelleri: Patronaj ve Nepotizm”, Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, S.26(1), ss.1-13.
• BELLOW, Adam (2003), "In Praise of Nepotism", The Atlantic, http://www.theatlantic.com/magazine/archive/2003/07/in-praise-ofnepotism/302753/ (Erişim Tarihi: 30.04.2019).
• BÜTE, Mustafa (2011a), “Kayırmacılığın Çalışanlar Üzerine Etkileri ile İnsan Kaynakları Uygulamaları Ilişkisi: Türk Kamu Bankalarına Yönelik Bir Araştırma”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S.15(1), ss.383-404.
• BÜTE, Mustafa (2011b), “Nepotizmin Iş Stresi Iş Tatmini Olumsuz Söz Söyleme ve İşten Ayrılma Niyeti Üzerine Etkileri: Aile İşletmeleri Üzerinde Bir Araştırma”, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S.20(1), ss.175-194.
• CİULLA, Joanne (2005), “In Praise of Nepotism?”, Business Ethics Quarterly, S.15(1), ss.153-160.
• ÇALIK, Abdurrahman ve NAKTİROK, Atilhan (2018), “Nepotizmin Örgütsel Sessizliğe Etkisinde Öz Yeterlilik Algısının Rolü: Hastane Çalışanları Üzerine Bir Araştırma”, Ege Akademik Bakış, S.18(3), ss.343-351.
• ÇİVİLİDAĞ, Aydın ve ŞEKERCİOĞLU, Güçlü (2016), “İşe Personel Alma Nepotizm ve Örgütsel Gelişme Hakkında İnsan Kaynakları Çalışanlarının Görüşlerine İlişkin Nitel Bir Analiz”, 4. Örgütsel Davranış Kongresi Bildiriler Kitabı, 4-5 Kasım 2016, Çukurova Üniversitesi Yayını, Adana, ss.102-125.
• DANA L, Gold ve DIENHART, John W. (2007), “Business Ethics in The Corporate Governance Era: Domestic And International Trende-s in Transparency, Regulation, And Corporate Governance”, Business And Society Review, S.112(2), ss.163-164.
• DEMİR, Fatih (2014), “Kamu Yönetiminde Etik: Tartışma ve Birkaç Örnek”, İnsan & İnsan Dergisi, S.1, ss.14-22.
• ERDEM, Ramazan (2010), “Akraba Kayırmacılığı (Nepotizm)”, Yönetim ve Örgüt Açısından Kayırmacılık (Der. Ramazan Erdem), Beta Yayınları, İstanbul, ss.135-166.
• ERUSTA, Murat ve AKDENİZ, Murat (2016), “Çalışma Hayatında Nepotizm ve Liyakat”, E-Doküman, ss.1-28, https://docs.google.com/document/d/1uOKkFJ_MP5uwelHmDoLkhJ5CsRs5oGShUceuP_W9n-g/edit (Erişim Tarihi: 02.05.2019).
• FORD, Robert ve MCLAUGHIN, Frank (1985), “Nepotism”[Nepotizm], Personnel Journal, S.64(9), ss.57-61.
• HAYAJENH, Abdalla F., MAGHRABI, Ahmed S. ve AL-DABBAGH, Taher H. (1994), “Research Note: Assessing the Effect of Nepotism on Human Resource Managers”, International Journal of Manpower, S.15(1), ss.60-67.
• İŞCAN, Ö. Faruk ve TİMUROĞLU, M. Kürşat (2007), “Örgüt Kültürünün İş Tatmini Üzerindeki Etkisi ve Bir Uygulama”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, S.1(21), ss.119-135.
• KARACAOĞLU, Korhan ve YÖRÜK, Derya (2012), “Çalışanların Nepotizm ve Örgütsel Adalet Algılamaları: Orta Anadolu Bölgesinde Bir Aile İşletmesi Uygulaması”, İş, Güç, Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, S.14(3), ss.43-64.
• KARAHAN, Atilla ve YILMAZ, Hüseyin (2014), “Nepotizm ve Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişkinin İncelenmesi ve Bir Uygulama”, Selçuk Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, S.14(27), ss.124-148.
• KAYA, Muammer ve ÇETİN, Ergün (2008), “Türkiye’de Araştırma-Geliştirme: Ne Durumdayız? Ne Yapmalıyız?”, Üniversite Sanayi İşbirliği Ulusal Kongresi Bildiriler Kitabı, 26-27 Haziran 2008, Çukurova Üniversitesi Üsam Yayını, Adana.
• NAKTİYOK, Atılhan (2001), “Örgüt Kültürü ve Örgüt Stratejisi Arasındaki Döngüsel İlişki”, Gaziantep Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Dergisi, S.4(1), ss.159-169.
• OMBANDO, Paul Olendo (2018), “Nepotism And Job Performance in The Private And Public Organizations in Kenya”, International Journal of Scientific And Research Publications, S.8(5), ss.474-494.
• ÖZKANAN, Arzu ve ERDEM, Ramazan (2015), “Yönetimde Kayırmacı Uygulamalar Üzerine Nitel Bir Çalışma”, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, S.2(4), ss.7-28.
• ÖZKAN, Çiğdem ve GÜMÜŞ, Murat (2013), “Ege Bölgesinde 4-5 Yıldızlı Otel İşletmelerinde Örgüt Kültürünün İş Değerlerinin Dönüşümüne Etkileri”, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, S.15(25), ss. 1-14.
• ÖZLER, Hayrettin, ÖZLER, Derya Ergun ve GÜMÜŞTEKİN, Gülten Eren, (2007), “Aile İşletmelerinde Nepotizmin Gelişim Evreleri ve Kurumsallaşma”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S.17, ss.437-450.
• ÖZLER, Derya Ergun ve BÜYÜKARSLAN, Alper (2011), “The Overall Outlook of Favoritism in Organizations : A Literatüre Review”, International Journal of Business and Management Studies, S.3(1), ss.275-285.
• ÖZSEMERCİ, Kemal (2002), Türk Kamu Yönetiminde Yolsuzluklar: Nedenleri, Zararları ve Çözüm Önerileri, Sayıştay Yayını, Ankara.
• PEARCE, Jone L. (2015), “Cronyism and Nepotism Are Bad for Everyone: The Research Evidence”, Industrial and Organizational Physchology, S.8(1), ss.41-44.
• ROBİNS, Stephan P. ve COULTER, Mary (2007), Management, Prentice Hall, U.S.A to United Kingdom, Ninth Edition.
• SUNDELL, Anders (2013), Nepotism in the Swedish Central Public Administration 1790-1925, APSA 2013 Annual Meeting Report.
• TÜİK - TÜRKIYE İSTATISTIK KURUMU (2018), Uluslararası Göç İstatistikleri 2017, Tüik Yayını, Ankara, http://tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=30607= (Erişim Tarihi: 30.05.2019).
• UZ, Abdullah (2011), “Anayasal Bir Hak Olarak Kamu Hizmetine Girme Hakkı ve Liyakat İlkesi”, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, S.1(2), ss.59-94.
• ZHAOJİE, Cao ve ROGER, B. Hill (2019), “Work Ethic in China Changes Over Time From 2004 to 2018”, International Journal of Vocational Educartion and Training Research, S.5(1), ss.10-15.