Türkiye’de Üst Kademe Kamu Yöneticisi Yetiştirilmesi Üzerine Bir Araştırma: Ankara İli Örneği

Yıl 2023, Cilt: 6 Sayı: 2, 318 - 333, 08.07.2023

Özlem Akı , Hüseyin Erkul

https://doi.org/10.33712/mana.1282916

Öz

Üst kademe kamu yöneticilerinin yetiştirilmesi devlet olgusunun ortaya çıkışıyla başlamış bir süreçtir. Devletler değişen ve gelişen dünyada varlıklarını sürdürebilmek ve ülkedeki yönetimsel, ekonomik, siyasal ve toplumsal birlikteliği sağlamak amacıyla üst kademe yöneticilerinin yetiştirilmesi için bir yandan eğitim kurumları kurarken bir yandan da seçme ve devlete bağlılık kriterleri geliştirmişlerdir. “Türkiye’de Üst Kademe Kamu Yöneticilerinin Yetiştirilmesi” başlıklı çalışmada üst kademe kamu yöneticilerinin yetiştirilmesi tarihsel süreç içerisinde incelenmiş, örnek yöneticiler ve yöneticilik özellikleri hakkında bilgiler verilmiş, Türkiye’de üst kademe kamu yöneticilerinin eğitimi, programları ve öğreticilerle, eğitim kurumları nitel ve nicel yöntemler ile incelenmiştir. Çalışmanın amacı; Türkiye’deki üst kademe kamu yöneticilerinin yetiştirilmesi ile ilgili tarihsel sürecin incelenerek, günümüz üst kademe kamu yöneticilerinin yetiştirilmesi ile ilgili yapılan uygulamaların karşılaştırılarak tespit edilmesi, tarihsel süreçteki başarılı yöneticilerin kişisel ve yönetsel özellikleri ortaya konularak, günümüz üst kademe kamu yöneticilerine örnek teşkil etmesinin sağlanmasıdır. Nitel ve nicel yöntemler kullanılarak yapılan araştırma sonucunda; Ankara İli merkezi yönetim kurumlarında görev yapan üst kademe kamu yöneticilerinin yöneticilik eğitimini çoğunlukla almadıkları ve yöneticilik mesleğini deneme-sınama yoluyla yürüttükleri durum tespiti yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yönetici, Üst Kademe Yönetici, Üst Kademe Kamu Yöneticisi, Yetiştirme, Üst Kademe Kamu Yöneticisi Yetiştirme

A Research on the Training of Senior Public Administrators in Turkey: The Case of Ankara Province

Öz

The training of senior public administrators is a process that started with the emergence of the state phenomenon. In order to maintain their existence in the changing and developing world and to provide administrative, economic, political and social unity in the country, they have developed selection and state commitment criteria while establishing educational institutions for the training of senior managers. The study, titled " A Qualitative Research on the Training of Senior Public Administrators in Turkey " examines the historical process of training senior public administrators, provides information about exemplary administrators and their managerial characteristics, and explores the education programs, courses, and institutions available for senior public administrators with qualitative and quantitative methods in Turkey. The purpose of this study is to examine the historical process related to the training of senior public administrators in Turkey, compare and contrast the practices of contemporary senior public administrators, identify the personal and managerial characteristics of successful managers throughout history, and provide guidance for today's senior public administrators. As a result of the research; carried out using qualitative and quantitative methods; It has been determined that the senior public administrators working in Ankara province central government institutions mostly do not receive management training and that they carry out the management profession by trial-test.

Anahtar Kelimeler

Administrator, Senior Administrator, Senior Public Administrator, Training, Senior Public Administrator Training.

Kaynakça

• ACAR, Hasan (2020), “Tanzimat Dönemi Siyasi Liderlerinden Biri Olarak Keçecizade Mehmet Fuad Paşa”, Analytical Politics, S.1(1), ss.18-34.
• AKDAĞ, Mustafa (1959), Türkiye’nin İktisadî ve İçtimaî Tarihi, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara.
• AKGÜNER, Tayfun (2001), Kamu Personel Yönetimi, Der Yayınları, İstanbul, 4. Baskı.
• AKIN, Mecdeddin (1969), “Personel Reformu”, Mülkiyeliler Dergisi, S.14(2), ss.3-18.
• AKKUZU, Tayfun (2013), “Yönetim Düşüncesinin Gelişim Sürecinde Siyasetnameler: Defterdar Sarı Mehmet Paşa Örneği”, Yüksek Lisans Tezi, Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Karabük.
• ALTIN, Oktay (2019), “Selçuklularda Gulâm Sistemi”, Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• BAŞ, Eyüp (2022), “Kâtip Çelebi (ö. 1657)’de Dengeli Düşünme İlkelerini Belirleme Çabası”, Ülken Sosyal Bilimler Dergisi, S.1(1), ss.1-14.
• BAYKAL, Adnan Nur (2002), Mustafa Kemal Atatürk’ün Liderlik Sırları: Yöneticiler İçin Yeni Bir Bakış, Sistem Yayıncılık, İstanbul.
• BİRDİŞLİ, Fikret (2010), “Klasik Dönem Osmanlı Kaynaklarında Devlet Sorunları ve Çözüm Yolları: Defterdar Sarı Mehmet Paşa’nın “Nesayih’ül Vüzera Ve’l-Ümera / Devlet Adamına Öğütler” Kitabının İçerik Çözümlemesi”, Akademik Yaklaşımlar Dergisi, S.1(1), ss.23-42.
• CEM, Cemil (1976), “Türk Kamu Yönetiminde Üst Düzey Yöneticileri: Nitelikleri – İşlevleri - Eğitim Sorunları”, Doktora Tezi, Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Ensititüsü, Ankara.
• ÇAKMAK, Özlem (2008), “Eğitimin Ekonomiye ve Kalkınmaya Etkisi”, Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, S.11, ss.33-41.
• DEMİREL, Demokaan (2014), “Kutadgu Bilig'de Devlet Yönetimi”, Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, S.6(1), ss.55-61.
• ERGUN, Turgay (1988), Kamu Yöneticilerinin Yetiştirilmesi, TODAİE Yayınları, Ankara.
• EV, Hacer (2007), “Ibn Haldun’un Eğitim Görüşü”, Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• FINDLEY, Carter (1996), Kalemiyeden Mülkiyeye (Çev. Gül Çağalı Güven), Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul.
• GENÇ, Reşat (2002), Karahanlı Devlet Teşkilatı: XI. yy. Türk Devlet Teşkilatı ve Karahanlılar, Türk Tarih Kurumu Yayınları, İstanbul.
• GÜMÜŞSOY, Emine (2006), “Keçecizâde Mehmed Fuad Paşa (1815-1869)”, Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• GÜNAY, Ömer Faruk (2005), Türkiye'de Kamu Yöneticisi Nasıl Yetiştirilmelidir?: Bir Model Önerisi, Turhan Kitabevi, Ankara.
• HEPER, Metin (1977), Türk Kamu Bürokrasisinde Gelenekçilik ve Modernleşme: Siyaset Sosyoloji Açısından Bir İnceleme, Boğaziçi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
• KARATAŞ, Özgür Sadık (2014), “Klâsik Türk Müziği Eğitimi’nde Bir Saray Üniversitesi: Enderûn Mektebi”, Turkish Studies Journal, S.9(2), ss.869-885.
• KOCAOĞLU, Mustafa ve ÖZMEN, Zeynep Nur (2019), “Türkiye’deki Kamu Yönetimi Eğitimi ve Personel İstihdam Etme Usullerinin Kamu Personeli Seçme Sınavı (KPSS) Üzerinden Değerlendirilmesi”, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S.33(46), ss.241-266.
• KOÇAK, Rahime Dilek ve ÖZÜDOĞRU, Haşim (2012). “Yöneticilerin Liderlik Özelliklerinin Çalışanların Motivasyonu ve Performansı Üzerindeki Etkileri: Kamu ve Özel Hastanelerinde Bir Uygulama”, Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, S.1, ss.76-88.
• KORKMAZ, Ahmet, ABANOZ, Fatih, ÖZ, Enes ve SÜRMELİ, Betül (2019), Türk İstiklal Harbi ve Modern Türkiye'nin Doğuşu, Detay Yayınları, Ankara.
• KURAY, Gülbende (1988), “Türkiye'de Bir Machiavelli: Koçi Bey”, Belleten Dergisi, S.52(205), ss.1655-1662.
• MILLER, Barnette (1941), The Palace School of Muhammad the Conqueror, Harvard University Press, Harvard (US).
• ÖZDEMIR, Hüseyin (2001), Osmanlı Devletinde Bürokrasi, Okumuş Adam Yayıncılık, İstanbul.
• PAŞA, Defterdar Sarı Mehmet (2021), Devlet Adamlarına Nasihatler, Hece Yayınları, Ankara.
• SÖZEN, Kemal (2009), “Kâtip Çelebi’nin Devlet Görüşü ve Osmanlı Türk Düşüncesindeki Etkileri”, Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, S.22, ss.25-40.
• SÜRGİT, Kenan (1972), Türkiye'de İdarí Reform, Sevinç Matbaası, Ankara.
• ŞAHİN, İlhan (1979), “Timâr Sistemi Hakkında Bir Risâle”, Tarih Dergisi, S.32, ss.905-1047.
• ŞAYLAN, Gencay (2000), Kamu Personel Yönetiminden İnsan Kaynakları Yönetimine Geçiş: Kritik ve Reform Önerileri, Türkiye Ekonomik ve Sosyal Etüdler Vakfı Yayını, İstanbul.
• TELİMEN, Osman (1972), “Yüksek Kademe Yöneticilerinin Eğitim ve Geliştirilmesi”, Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• TORTOP, Nuri (1992), Personel Yönetimi, TODAİE Yayını, Ankara.
• ULUĞ, Feyzi (2016), Kamu Kesiminde Hizmet İçi Eğitim ve Yönetici Yetiştirme, TODAİE Yayını, Ankara.
• YACAN, İbrahim (2018), “Markalaşma Sürecinde Türkiye’nin Marka Değer Analizi”, Yüksek Lisans Tezi, Kütahya Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kütahya.
• YILDIZ, Mustafa (2010), “Ibn Haldun’un Tarihselci Devlet Kuramı”, FLSF Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi, S.10, ss.25-55.